146. Historia Moskwy (37). Kolejne dwie wojny polsko-moskiewskie: 1617-1619 oraz 1632-1634 Leszek Moczulski

Najpierw Autor przypomina podstawowe wiadomości dotyczące wojny
polsko-moskiewskiej 1609-1611 zakończonej zdobyciem przez Zygmunta III
Wazę Smoleńska oraz wkroczeniem wojsk polskich do Moskwy i wyborem
Władysława Wazy na cara Moskwy.
W tym momencie Autor mocniej podkreśla wątek szwedzki, przypominając, że
Zygmunt III Waza, który (w 1587 roku) wybrany został na króla
Rzeczypospolitej, a po 1611 myślał o tym, aby zostać także carem Moskwy
(choć na cara bojarzy moskiewscy wybrali jego syna - Władysława),
najbardziej dążył do tego, aby zostać królem Szwecji. Tymczasem w 1611
roku tron szwedzki objął wojowniczy Gustaw II Adolf, który rozpoczął
wojnę z Moskwą. W 1617 roku zakończyła się ona układem, na mocy którego
Szwecja przyłączyła wybrzeża wokół Zatoki Fińskiej wraz z ujściem Newy
(gdzie później powstał Petersburg).
Od roku 1611 w zasadzie nie toczyły się walki polsko-moskiewskie, choć
nie podpisano żadnego rozejmu ani pokoju.
W 1617 Władysław (formalnie car Moskwy) ruszył na Moskwę. Nie udało mu
sie jednak zdobyć tego miasta, mimo, że do armii Rzeczypospolitej w roku
1618 dołączyło 30 tysięcy Kozaków pod wodzą Piotra
Konaszewicza-Sahadajcznego. W grudniu 1618 roku zawarty został
polsko-moskiewski rozejm w Dywillinie. Na jego mocy m.in. Polacy
wypuścili z więzień jeńców moskiewskich. Jednym z nich był mnich Filaret
(z rodziny Romanowów). Jego powrót przyczynił się do stabilizacji
politycznej na Kremlu, gdyż formalnie był on zwierzchnikiem cerkwi
prawosławnej w Moskwie (patriarchą), ale faktycznie - rządził państwem
za akceptacją bezwolnego cara Michała.
Za sprawą Filareta Moskwa uzyskała wsparcie Anglii i Holandii, którym
zależało na handlu z Persją przez terytorium księstwa moskiewskiego.
Cudzoziemcy zbudowali w Moskwie przemysł, w tym przemysł militarny.
W 1632 roku umarł Zygmunt III Waza. Na nowego króla wybrano jego syna
Władysława IV. Podobnie jak jego ojciec myślał on o koronie szwedzkiej i
gotów był za tron szwedzki oddać koronę Rzeczpospolitej.
Wtedy Moskwa zaatakowała Rzeczpospolitą, ale poniosła klęskę. W 1634
roku został zawarty polsko-moskiewski pokój w Polanowie, na mocy którego
Władysław IV zrezygnował z korony carskiej. Jedyną korzyścią dla Polski
z tej wojny był strach, jaki budziła Rzeczypospolita w Moskwie.
Po zawarciu tego pokoju siła militarna Moskwy została wykorzystana do
zaprowadzenia porządku wewnętrznego.
Michał Romanow umarł w roku 1645 jako jeden z najdłużej panujących carów
moskiewskich.