Raport o stanie świata Dariusza Rosiaka Dariusz Rosiak

Po zniesieniu przez Unię Europejską embarga na wwóz ukraińskiego zboża do Europy Polska i Węgry utrzymały jednostronne zakazy. Czy spór o zboże jest ilustracją poważnych napięć między Ukrainą i Polską? Z czego ten spór wynika i jak może zostać rozwiązany? Kongres Stanów Zjednoczonych zatwierdza kolejną transzę pomocy dla Ukrainy, ale sondaże pokazują, że Amerykanie są zmęczeni wojną i kwestionują podejście administracji do pomocy Ukrainie. Jak zareaguje Ukraina?



Po krótkiej operacji wojskowej Azerbejdżan przejmuje kontrolę nad Górskim Karabachem. Co będzie z tamtejszymi Ormianami i czy rząd Armenii przetrwa kryzys?



Iran i Stany Zjednoczone wymieniają więźniów, a Teheran dodatkowo dostaje 6 mld dolarów. Czy wymuszanie okupu jest dobrą polityką państwową?



W Libii protesty przeciwko władzom, które nie umiały zapobiec skutkom gwałtownej powodzi. Jak rozdarcie kraju na dwie części wpływa na życie Libijczyków.



Mikroskopijne państwo Vanuatu w centrum polityki Chin i Australii. Dlaczego?



A także: dlaczego ludzie nadają dzieciom imię Stalin? Albo Hitler?



Rozkład jazdy: 

(2:00) Wojciech Konończuk o polskim embargo na ukraińskie zboże

(34:32) Stasia Budzisz o Górskim Karabachu i Ormianach

(57:44) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o kontrowersyjnych imionach

(1:03:53) Podziękowania

(1:09:33) Adrian Bąk o mikroskopijnym państwie Vanuatu

(1:22:58) Łukasz Fyderek o wymianie więźniów między Iranem a USA

(1:36:24) Piotr Jaworski o protestach w Libii

(1:45:55) Do usłyszenia

Kryzys migracyjny w Europie nabiera coraz większej skali. W Polsce afera wizowa i trwające od miesięcy napięcie na granicy białoruskiej. Na Lampedusie w ciągu kilku dni przybyło ponad dziesięć tysięcy migrantów, głównie młodych mężczyzn z Afryki subsaharyjskiej. Komisja Europejska proponuje plan pomocy dla Włoch. Francja i Niemcy ograniczają przyjmowanie migrantów, rosną w siłę partie jawnie antyimigranckie. Jak i czy w ogóle Europa może poradzić sobie z problemem migracji, jednym z kluczowych wyzwań dla Unii i całego kontynentu?



Gość: Maciej Duszczyk

Google oskarżony o utworzenie monopolu na rynku wyszukiwarek internetowych. Sprawa wytoczona firmie przez rząd amerykański może zmienić nie tylko sposób działania giganta technologicznego, ale całego Internetu. Jak w ogóle regulować działania największych firm, które ustalają sposób komunikowania się ludzi w sieci i w zasadniczy sposób wpływają na nasze życie? Czy walka z korporacjami technologicznymi o budżetach większych niż dochody wielu państw podejmowana przez amerykańskie władze albo Unię Europejską ma szanse powodzenia?



Stany Zjednoczone nawiązują strategiczne partnerstwo z Wietnamem. Czy Amerykanom uda się przeciągnąć Wietnamczyków na stronę liberalnego Zachodu?



Etiopia napełnia wodą zbiornik przy największej zaporze wodnej w Afryce, Wielkiej Tamie Odrodzenia. Co na to Egipt i Sudan?



 A Kanał Panamski wysycha. Dlaczego i co to oznacza dla światowego handlu morskiego?



A także: Arabia Saudyjska buduje Linię - linearne osiedle mieszkaniowe na pustyni, o długości 170 kilometrów. Po co i co ma z tym wspólnego Polski Instytut Sztuki Filmowej?



Rozkład jazdy: 

(2:09) Katarzyna Szymielewicz o monopolu Google’a

(25:38) Maciej Ryczko o współpracy USA i Wietnamu

(52:38) Podziękowania

(58:14) Anna Dudzińska o The Line i PISF

(1:19:33) Jędrzej Czerep o Wielkiej Tamie Odrodzenia

(1:35:16) Tomasz Rożek o wysychającym Kanale Panamskim

(1:53:20) Do usłyszenia

Liderzy Rosji i Korei Północnej spotkali się na kosmodromie Wostocznyj, na dalekim wschodzi Rosji. Putin i Kim Dzong Un mieli rozmawiać o broni dla Rosji, żywności oraz technologiach wojskowych i satelitarnych dla Korei. Czy wrogość do Zachodu i status międzynarodowego pariasa to wystarczające powody dla zbliżenia Moskwy i Pjongjangu? I jak Korea Południowa, Chiny i Stany Zjednoczone reagują na zbliżenia Kima i Putina?



Gość: Marek Hańderek

Dwie znakomite powieści ukazują się w polskim przekładzie we wrześniu, a my w tym odcinku literackiego Raportu gościmy ich autorów.



Pierwszy to Joshua Cohen i jego nagrodzona Pulitzerem „Rodzina Netanjahu. Wspomnienie przelotnego, a w ogólnym rozrachunku zupełnie nieistotnego zdarzenia w historii sławnej familii”. Jak w jednej powieści połączyć slapstickową komedię z akademickim wykładem, a z tego zderzenia wysnuć głęboką refleksję o naturze historii, tożsamości i żydowskiej diasporze? Widzą to tylko najwięksi, a Joshua Cohen niewątpliwie do nich należy.



Sebastian Barry – wielokrotnie, także w tym roku – nominowany do Nagrody Bookera irlandzki pisarz w powieści „Tysiąc księżyców” opowiada o losach młodej Indianki, która po rzezi całej swojej rodziny zostaje adoptowana przez dwóch weteranów wojny secesyjnej. To historia o miłości, przemocy, rodzinie i odwadze, a także o irlandzkiej diasporze w połowie XIX wieku. Sebastian Barry buduje zaskakujące analogie między doświadczeniem Irlandczyków uciekających przed głodem do Ameryki a losem rdzennych mieszkańców tej ziemi.



Do tego rozmowy z autorami przekładów — Agą Zano i Krzysztofem Cieślikiem, a także fragmenty obu powieści w interpretacji Olgi Sarzyńskiej.



Zaprasza: Agata Kasprolewicz



Realizacja: Kris Wawrzak



Goście:


Joshua Cohen
Aga Zano
Sebastian Barry
Krzysztof Cieślik



Rozkład jazdy: 

(2:38) Fragment „Rodziny Netanjahu”, czyta Olga Sarzyńska, cz. 1

(14:42) Rozmowa z Joshuą Cohenem

(48:45) Aga Zano o przekładzie „Rodziny Netanjahu”

(54:26) Fragment „Rodziny Netanjahu”, czyta Olga Sarzyńska, cz. 2

(1:05:38) Podziękowania

(1:11:08) Fragment „Tysiąca księżyców” czyta Olga Sarzyńska

(1:21:55) Rozmowa z Sebastianem Barrym

(1:35:49) Krzysztof Cieślik o przekładzie „Tysiąca księżyców”

(1:41:12) Do usłyszenia

W Delhi szczyt grupy G20. Nie ma prezydentów Rosji i Chin, ale są prezydent Biden i premier Modi. Czy Amerykanie przekonają Południe, że chcą dzielić się bogactwem? Czy to spotkanie wykaże, jak silne są dziś Indie, które konkurują z Chinami nie tylko w dyplomacji? W sobotę wybory na Malediwach i to również tam toczy się batalia o hegemonię w regionie. Czy Indie obronią swoje wpływy na rajskich wyspach?



Francja wprowadza zakaz noszenia długich muzułmańskich sukni w szkołach. Czy to obrona zasady świeckości szkoły, czy kontrofensywa państwa przeciwko muzułmanom?



W Hiszpanii przedłuża się pat powyborczy, do gry wraca były lider katalońskich separatystów Carles Puigdemont. Czy socjaliści przebaczą mu łamanie konstytucji?



Izraelscy naukowcy stworzyli model embrionu ludzkiego bez użycia plemników, komórek jajowych i macicy. Po co?



A także: zuchwała kradzież w British Museum. Czy może karma wraca? W końcu sami kradli przez wieki.



I o nadgorliwości, czyli o drażniącej manierze mówienia i robienia za dużo.



Rozkład jazdy:

(2:17) Patryk Kugiel o szczycie grupy G20

(21:18) Jędrzej Bielecki o świeckości francuskiej szkoły

(42:06) Świat z boku - Grzegorz Dobiecki o nadgorliwości

(48:33) Raport o książkach

(54:12) Podziękowania

(59:50) Adrian Bąk o kradzieży w British Museum

(1:15:13) Mateusz Mazzini o pacie powyborczym w Hiszpanii

(1:32:51) Wojciech Mikołuszko o sztucznym embrionie ludzkim

(1:50:39) Do usłyszenia