Atlas Świata Ana Matusevic

W połowie maja 2022 roku Szwecja oraz Finlandia zdecydowały o zgłoszeniu swojego akcesu do NATO. Wydawałoby się, że w obliczu agresji Rosji w Ukrainie i nieprzewidywalności Putina powinna wygrać postawa „wszystkie ręce na pokład”. Jednak turecki prezydent Recep Tayyip Erdogan stwierdził, że Turcja nie poprze członkowskich ambicji Szwecji i Finlandii, ponieważ te "wspierają kurdyjskie organizacje terrorystyczne". 

Podobno Kurdowie to największa grupa etniczna na świecie, która nie posiada swojego państwa. Walka o niepodległość lub autonomię trwa od dziesiecioleci, a państwa na terytorium których mieszkają (Turcja, Irak, Iran i Syria) wcale im tego nie ułatwiają. W pierwszym odcinku 2023 roku rozmawiam z dr Kingą Smoleń z Instytutu Nauk o Polityce i Administracji UMCS. 

Czy Szwecja rzeczywiście wspiera kurdyjskich terrorystów? Jakie działania i które organizacje kurdyjskie są problemem dla szwedzkich aspiracji w przystąpieniu do NATO? Jakie sprawy prezydent Turcji Erdogan chce załatwić blokując rozszerzenie Sojuszu?

Dr Kinga Smoleń jest adiunktem w Katedrze Stosunków Międzynarodowych w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji UMCS. Badawczo interesuje się m.in. pozycją i rolą Turcji w późnowestfalskim systemie międzynarodowym, wojną hybrydową w Syrii, zmianą przestrzeni geostrategicznej Bliskiego Wschodu. Jest autorką wielu publikacji naukowych oraz monografii Geostrategiczne położenie Turcji w XXI wieku oraz Geostrategiczne położenie państwa.

W tym odcinku usłyszysz fragment kurdyjskiej pieśni ludowej nagranej w północnym Iraku do filmu dokumentalnego Jamesa Longley'a. 

Jeśli zainteresował Cię ten odcinek, Posłuchaj wcześniejszych rozmów poruszających powiązane tematy:

O relacjach Turcji z Grecją: https://open.spotify.com/episode/4bpfsICSAPeWyReoXYwSV4

O życiu bezpaństwowców w Libanie: https://open.spotify.com/episode/7yXlNfWlwI2oZa7vWTW9z3

Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffee: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.

Pozostańmy w kontakcie na Twitterze: twitter.com/anamatusevic

Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.

Wraz z końcem grudnia '22 mija rok nadawania Atlasu Świata. 

Ten podcast nie istniałby bez moich wspaniałych rozmówców i rozmówczyń, którzy są naszymi przewodnikami po fascynującym świecie. Oraz słuchaczy i słuchaczek, dla których ten podcast powstaje.

W krótkim trailerze opowiadam o idei, jaka mi towarzyszy przy pracy nad Atlasem Świata, usłyszycie też kilka głosów, które znacie ze zrealizowanych w 2022 roku rozmów: Stefana Jakimiuka z fundacji WWF Polska, Dagmary Bożek, popularyzatorki polskiego polarnictwa, Amandy Dziubińskiej z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Alberta Jawłowskiego z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Ludwiki Włodek, reporterki i autorki książki "Buntowniczki z Afganistanu".

Dziękuję za ten wspólnie spędzony rok!

Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about. 

Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata. 

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. 

W połowie października władze Nowego Jorku ogłosiły nowy program walki ze szczurami. Burmistrz miasta Eric Adams walkę tę stawia na równi ze zwalczaniem przestępczości - szacuje się, że największy problem z obecnością szczurów w Stanach Zjednoczonych ma właśnie Nowy Jork na równi z Chicago i Los Angeles. W Nowym Jorku The Rat Action Plan jest kolejnym szeroko zakrojonym działaniem, poprzedni program zwany planem Billa de Blasio był realizowany od 2017 roku i miał zmniejszyć populację szczurów w niektórych dzielnicach miasta nawet o 70%. 

Dlaczego szczury na dobre zadomowiły się Nowym Jorku i na ile dokuczliwe jest sąsiedztwo tych gryzoni? Jakie działania wymierzone w szczury mogą przynieść rezultaty, a które są przeciwskuteczne? 

W Atlasie Świata rozmawiam z Gabrielą Jarzębowska, badaczką zajmująca się antropozoologią. Moja rozmówczyni jest związana z Wydziałem Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka wydanego w formie książki doktoratu pt. „Czystka gatunkowa. Tępienie szczurów jako praktyka kulturowa” oraz reportażu "Szczur w wielkim mieście" opublikowanego w magazynie "Pismo". 

Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.

Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.

Relacje Turcji i Grecji to historia pełna napięć, a w ostatnim półwieczu kraje te kilkukrotnie znalazły się na granicy konfliktu zbrojnego. Nowy poważny kryzys polityczny narasta na Morzu Egejskim w momencie, gdy naszą uwagę pochłaniają wojna w Ukrainie i problemy energetyczne. Turcja i Grecja wzajemnie się oskarżają o prowadzenie wrogiej wobec siebie polityki - codziennością się stały liczne naruszenia przestrzeni powietrznej i morskiej, a prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan podczas jednego ze swoich wrześniowych wystąpień tylko w lekko zawoalowany sposób zagroził Grecji interwencją wojskową.

O co Turcja i Grecja toczą spory? 

W Atlasie Świata rozmawiam z Karoliną Wandą Olszowską, historyczką, turkolożką z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Karolina Wanda jest autorką podcastu „W szpilkach dookoła świata”, w którym przybliża turecką politykę wewnętrzną i zagraniczną. Jest także koordynatorką Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Krakowie.

Wspieraj powstawanie podcastu dobrowolnymi wpłatami w serwisie BuyCoffe: https://buycoffee.to/atlas-swiata. Serdecznie dziękuję!

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about.

Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.

Kobiety zajmujące się badaniami polarnymi były pionierkami w wielu dziedzinach i mają swój ważny udział w historii polarnictwa. Dzięki książce Dagmary Bożek "Polarniczki" mogliśmy przekonać się, jak niełatwe było przebicie szklanego sufitu - dziś kobiety kierują wiodącymi światowymi organizacjami zajmującymi się badaniami polarnymi, prowadzą stacje, zespoły terenowe i duże międzynarodowe wyprawy.

Z inspiracji reportażu Dagmary Bożek powstaje pierwszy film dokumentalny o polskich polarniczkach. O kulisach pracy nad filmem rozmawiam z jego twórcami: Kubą Witkiem oraz Dagmarą Bożek. Opowiadają, kto będzie bohaterkami filmu, jak pracują nad pozyskaniem materiałów archiwalnych i o tym, jak każdy z nas może zostać współproducentem tego wyjątkowego przedsięwzięcia. Jeżeli chcecie mieć swój udział w projekcie, zajrzyjcie na stronę akcji crowdfundingowej: https://zrzutka.pl/polarniczki

Zapowiedź filmu, której fragment wykorzystałam w podcaście, zobaczycie pod linkiem: https://www.youtube.com/watch?v=Q-FWDrtXuZU

Dagmarę goszczę w Atlasie Świata nie po raz pierwszy - na początku roku opowiadała nam o polskiej ekspedycji naukowej na Antarktydę, tej rozmowy wysłuchacie o tu: https://open.spotify.com/episode/5uw9maT2BCzoDqewYKfG46

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about

Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.

Rosyjska wojna z Ukrainą przywróciła potrzebę debaty w Estonii, Łotwie i Litwie o dalszym losie pomników sowieckich, które wciąż jeszcze można znaleźć w wielu miastach i miejscowościach w krajach bałtyckich. Za słowami szybko poszły czyny. Ale nie zawsze decyzja o rozbiórce spotyka się z aprobatą lokalnych społeczności. 

O nowej fali desowietyzacji rozmawiam z Bartoszem Chmielewskim z Ośrodka Studiów Wschodnich, ekspertem w tematach polityki i społeczeństw państw bałtyckich.

Wspieraj powstawanie podcastu: https://buycoffee.to/atlas-swiata (jednorazowe płatności blik lub przelewem).

Więcej odcinków Atlasu Świata znajdziesz na stronie https://atlas-swiata.pl. Jeśli lubisz czytać newslettery, zapisz się na Osobisty Atlas Świata: https://atlasswiata.substack.com/about

Muzyka wykorzystana w intro i outro podcastu pochodzi z purple-planet.com.