Zientzia EITB Radio Televisión Pública Vasca

Biologoa da Olatz Ortega. Biologia, bizitzaren oinarria jotzen du berak, Ekotoxikologia berriz bizia salbatzeko metodoa. Horregatik bi aztergaiak batu ditu bere ikerketa eta ibilbide profesionalean, planetari kutsaduraren bidez eragiten diogun antsietatateari, ekoantsietateari, bakoitzak nola aurre egin dakiokegun aztertu eta bidea urratzen. "Bakoitzak ahal duen lekutik" egin dezakeenak onera ekarriko duela sinesten duelako.
Plentziako itas estazioan ari da ikerketzen eta "ez nazazu zapaldi" proiektuaren bidez askotan gizarte bazterkeria jasaten duten taldeak hartzen ditu eta bere ezagutza haiekin partekatu modu inklusiboan. Oso aberasgarrai egiten zaio proiektua.
EITB Podkastek eskaintzen dizun EHU-Ekinean podcasta, Elhuyarrek ekoizten du Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Gizarte Garapenaren eta Trasferentziaren Arloko Errektoreordetzarekin batera.
 

Esaerak dio: Zer jan, hura izan.  Askotan, ordea, ez dakigu zer komeni zaigun jatea, zer den guretzat eta ingurumenarentzat onena… Zalantza eta iradokizunak jaso dituztenez, denboraldiko azken atala elikadura eta dietari eskaini nahi izan diote Ana Galarraga Aiestaranek eta Olaitz Ochoa de Eribek. Izan ere, jaten dugunari buruzko kezka antzematen da, eta ez da harritzekoa elikagai-industriak eta gorputzen itxurarenak beren mesedetan jokatzen dutela ikusita. Ekonomia, ongizatea, eta, askotan, osasuna aintzat hartu gabe. Zalantzak argitzeko, entzun!
Uhin Ultramoreak, Elhuyarrek ekoizten du EITB Podkasterako. 

Lurra eta Ilargia batera jaio ziren, eta geroztik, harreman estua eta misterioz betea izan dute. Hipotesi zientifiko onartuenaren arabera, talka baten ondorioz sortu ziren. Hipotesi horrek azaltzen du, artean eguzki-sistema gazte eta berde zenean, eta gazte gehienak bezala, nahikoa kaotiko eta desordenatua, Marteren neurriko objektu batek, Teiak edo Teak, Eguzkiaren inguruan zebilen Lur protoplanetaren aurka jo zuela. Hain zuzen ere, talka horretatik sortu zen gerora Lurra bilakatuko zen planeta. Haren orbitan geratu zen arroka eta material pila denborarekin trinkotu egin zen eta horrela sortu zen Ilargia. Ordutik aurrera Lurrak eta Ilargiak izan duten bilakaera azaldu dute atal honetan Alaitz Ochoa de Eribe Agirrek eta Ana Galarraga Aiestaranek.

Uhin Ultramoreak, Elhuyarrek ekoizten du EITB Podkast atarirako. 

Aixa Barbarin López urpeko arkeologoa da, eta, aitortu duenez, txikitatik izan nahi izan zuen arkeologoa. Unibertsitatera joateko garaia iritsi zitzaionean, EHUn historia ikastea hautatu eta arkeologian murgildu zen. Urpeko arkeologian aritzea, ez zitzaion burutik pasa harik eta,  aisialdian,  lagun batekin eurpekaritza probatu zuen arte. Bi diziplinak batzea erabaki zuen Cadizko Unibertsitatean urpeko arkeologia masterra eskaintzen zutela ikusi zuenean. "Nire betiko ametsa eta nire zaletasun berria batzeko aukera eman zidan". Harrez gero horretan ari da, portuetan eta itsasazpian, urpeko altxorrak topatu eta ikertzen.

EITB Podkastek eskaintzen dizun EHU-Ekinean podcasta, Elhuyarrek ekoitzen du Euskal Herriko Unibertsitateko Zientzia eta Gizarte Garapenaren eta Trasferentziaren Arloko Errektoreordetzarekin batera.

Viagra sildenafiloaren izen komertziala da. Garatu zutenean, asmoa zen bularreko angina arintzeko erabiltzea. Hain zuzen, sildenafiloaren bidez, bularraldera doan odol-fluxua handitu nahi zuten, eta horixe lortu zuten, baina ez bularraldean, baizik eta gizonen zakilean. Entsegu klinikoen parte-hartzaileetan eragin nabarmena zuela konturatuta, botikaren jomuga aldatzea erabaki zuten, eta erabilera arrakastatsuagoa eman zioten: erekzio disfuntzioa tratatzera bideratu zuten. Baita asmatu ere!
Uhin Ultramoreak podcastaren atal honetan, bigarren aukera izan duten botiken adibide gehiago jaso dituzte Alaitz Ochoa de Eribe Agirrek eta Ana Galarraga Aiestaranek.

Uhin Ultramoreak, Elhuyarrek ekoizten du EITB Podkast atarirako.


 

Jakina da osasunean eta osasun-zerbitzuetatik jasotzen dugun arretan eragin zuzena dutela generoak, besteak beste, sexuak, jatorriak, adinak, bizilekuak, maila sozioekonomikoak, ikasketa-mailak, eta egoera legalak. Osasunaren baldintzatzaile sozialak dira. Baldintza gehiago ere badaude ordea herritarren osasunean eragiten dutenak, ekoizle handiek eta merkatuek herritarrengan eragiten duten presioarenak, adibidez.
Gutxiago hitz egiten da baldintzatzaile komertzial horiez, baina industriaren presioa eta merkatuaren legeak ere osasunaren gaineko eragileak dira, askotan ezkutuan geratzen badira ere. Horiek atera dituzte argitara, beraz, Uhin Ultramoreen atal honetan, Alaitz Ochoa de Eribek eta Ana Galarraga Aiestaranek, adibide ezagunenetik hasita. Hala nola, tabakoa eta alkohola. Baina, jaioberrientzako formula-esnea eta diagnostiko psikiatrikoen iguruko eskuliburuen inguruan ere badago zer esana.

Uhin Ultramoreak, Elhuyarrek ekoizten du EITB podkasterako.