Eksire Marefat | پادکست اکسیر معرف‪ت‬ PersianBMS

 تک‌ عبارت‌هايى حتى در متون آثار بهائى می‌شود سراغ گرفت كه مضمون ظاهرى آن ناسازگار است با اصل برابرى حقوق زنان و مردان، يا اصل يگانگى عالم انسانى و بخشيدن محبت به عموم مردمان. اين گفتار گفتگويى است پيرامون روشى كه می‌توان چنین عبارت‌هایی را در بستر كليت آثار آن آيين فهم نمود. مساله اصلى آن گونه‌اى است كه يک آيين، پيروان خود را پرورده است و آن عينكى است كه بر چشمان آن‌ها گذاشته تا حتى بيانات خود آن آيين را نيز از پس پشت آن به نظاره بنشينند. 

 بسيار پيش می‌آيد كسانى ادعا كنند كه حساب رفتار پيروان يک آيين را بايد از تعاليم آن آيين جدا كرد. اما به نظر می‌رسد كه همچو ادعايى را نمی‌توان معتبر انگاشت. زيست يک آيين در طول تاريخ و مجموع عملكرد پيروان آن به صورت يک كل می‌بايستى يكى از ملاک‌هاى وارسى اثرات آن آيين در زندگى بشر به حساب بيايد. خود متون مقدس آيين بهائى گواهى می‌دهد كه رفتار افراد در جامعه بهائى در بسيارى موارد فاصله داشته است با الگوهاى جديدى كه در اين ظهور ارائه گرديده‌اند. اين گفتار گفتگويى خواهد بود پیرامون آن كه تغيير را در كجا می‌توان جستجو نمود. 

 يكى از سياست‌مداران قرن بيستم بيان كرده بود كه حتى اگر دشمن وجود ندارد می‌بايستى يكى ساخت. تاكيدش آن بود كه براى آن كه حس يگانگى و پيوند در بين افراد يک گروه عميق بشود می‌بايستى اين حس را در ضديت و مقابله با يک دشمن پديد آورد. اين الگويى بوده كه در طول هزاران سال، جامعه‌هاى بشرى از آن سود برده‌اند براى تحكيم اين حس وحدت. كوشش حضرت بهاءالله اين بوده كه بشر را به انديشيدن به الگوى جايگزينى براى يگانگى دعوت بكنند به گونه‌اى كه دايره اون، وسعت تمام كره خاكى را شامل بشود. 

در اين گفتار گفتگو پيرامون رنج حيوانات در طبيعت را به آخر خواهيم رساند و نيز به طور خلاصه تبعات معرفتى و اخلاقى اين بحث را بيان خواهيم نمود. هم‌چنين براى فهم جايگاه اين گفتگو در بحث چهارمين نقش دين، مرورى نيز خواهيم داشت بر نقش‌هاى چهارگانه ى دين تا در پرتوى مطالب اين چندين گفتار، نگاه تازه‌اى نسبت به هر يك از اين نقش‌ها به دست داده شود.

ايوب پيامبر پس از رنج‌هاى طولانى كه از اثر تلف شدن مال و فرزندان و سلامتى‌اش كشيد در نهايت طبق صورت ظاهرى متون كتب مقدسه در چشمه‌اى خنک و خوش‌گوار غوطه‌ور شد تا همه آن رنج‌ها براى او محو شوند. در آثار بهائى می‌شود ديد كه مقصود از اين چشمه آن بينش و آن گونه معرفتى است كه سبب شود فرد آدمى، معنايى براى آن دردها بيابد. آن چنان كه ديگر رنج نبرد. دقيقا پديد آمدن همين معنا در دوران طلايى زندگى بشر را كتب مقدسه وعده داده‌اند براى رنج حيوانات در جهان طبيعت.

در يک مقام اين سوال مطرح می‌شود كه اخلاقى زيستن به چه معناست، يعنى ملاک و معيار اخلاقى زيستن كدام است. اما پيش از آن خود اين سوال نيز مطرح می‌شود كه اصولا چرا می‌بايستى اخلاقى زيست. گفتگوهايى كه پيرامون رنج حيوانات و معناى آن داشته‌ايم می‌تواند مبناى جديدى براى پاسخ به اين سوال به دست بدهد، به گونه‌اى كه لزوم زيست اخلاقى نه به خاطر پاسخگو بودن به آفريدگار هستى، بلكه به جا آوردن تعهد و مسئوليت نسبت به همه آن موجوداتى است كه به خاطر رساندن انسان به اين جايگاه خويشتن را فدا نموده‌اند.