6 min

29 Aibreán 2023 (Luimneach‪)‬ Nuacht Mhall

    • Language Learning

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.

*

Inniu an naoú lá is fiche de mhí Aibreáin. Is mise Sibéal Dempsey.

An tseachtain seo caite shocraigh Fox News cás dlí clúmhillte i gcoinne na cuideachta meaisínvótála Dominion. D'aontaigh an comhlacht nuachta seacht gcéad ochtó ocht milliún dollar a íoc, rud a chiallaíonn nach raibh ar fheidhmeannaigh shinsearacha lena n-áirítear Rupert Murdoch fianaise a thabhairt sa chúirt. Cúisíodh oifigigh Fox as an maíomh bréagach go raibh an vóta sa toghchán uachtaránachta rigeáilte i gcoinne Donald Trump, cé gur cheistigh siad féin an maíomh go príobháideach. Tháinig saincheisteanna chun cinn an tseachtain seo nuair a scaoil an t-óstach Tucker Carlson óna phost, duine de na hóstaigh is mó tóir ar Fox News a luadh sa chás. Eisíodh teachtaireachtaí ó Tucker Carlson freisin, ina ndearna an t-óstach cur síos ar chomhghleacaithe agus ar dhaoine eile lena n-áirítear comhairleoir agus aturnae Sidney Powell, ag baint úsáid as teanga gharbh.

D'eisigh an rialtas pacáiste beart an tseachtain seo chun dul i ngleic leis an nganntanas tithíochta. I measc na mbeart sin bhí gealltanas ón rialtas tobhaigh forbartha a laghdú trí mhaoiniú poiblí a dhéanamh ar an gcostas a bhaineann le seirbhísí poiblí a nascadh le tithíocht nua. Cé nach bhfuil aon rud go sainráite sa phacáiste do cheannaitheoirí nua, dúirt Leo Varadkar go laghdódh na bearta, trí mhéadú ar an soláthar tithíochta, na praghsanna do cheannaitheoirí nua. Chomh maith leis sin, mhéadaigh an rialtas luach an deontais tithe folmha go caoga míle euro agus síneadh an cháilitheacht ionas gur féidir an deontas a úsáid le haghaidh réadmhaoine a úsáidtear ansin mar réadmhaoine ar cíos. Dúirt Mary Lou McDonald ó Shinn Féin nach raibh aon fhianaise ann go gcabhródh na bearta leis an bhfadhb tithíochta i ndáiríre agus nach raibh iontu ach bronntanas d’fhorbróirí tithíochta, rud a shéan an rialtas.

Tá fianaise tugtha ag Ed Sheeran i gcás bradaíola ceoil, a tugadh maidir leis an amhrán ‘Let’s Get It On’ de chuid Marvin Gaye. Ba iad oidhrí Ed Townsend, a chomhscríobh an t-amhrán le Marvin Gaye, a thug an cás go dtí an chúirt. Thug Ed Sheeran fianaise gur cumadh a amhrán 'Thinking Out Loud' le linn seisiún comhoibríoch scríbhneoireachta lena chomhscríbhneoir Amy Wadge. Bhí ceoleolaí an ghearánaí ag rá go raibh na cordaí “beagnach inmhalartaithe” agus an ceoleolaí a bhí ag gníomhú do Ed Sheeran ag áitiú gur úsáideadh an seicheamh cordaí céanna i roinnt amhrán eile seachas amhrán Sheeran. Ní hé seo an chéad chás a bhain le Ed Sheeran nó Marvin Gaye. Sa bhliain fiche fiche a dó bhuaigh Sheeran cás maidir lena amhrán Shape of You. In fiche cúig déag fuair giúiré amach freisin gur sháraigh an t-amhrán 'Blurred Lines' cóipcheart an amhráin Marvin Gaye ‘Got to Give it Up’.

*

Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.

*

GLUAIS

dlí clúmhillte - defamation law

feidhmeannaigh shinsearacha - senior executives

ganntanas tithíochta - scarcity of housing

réadmhaoin - property

cás bradaíola ceoil - music plagiarism case

oidhrí - heirs

ceoleolaí - musicologist

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.

*

Inniu an naoú lá is fiche de mhí Aibreáin. Is mise Sibéal Dempsey.

An tseachtain seo caite shocraigh Fox News cás dlí clúmhillte i gcoinne na cuideachta meaisínvótála Dominion. D'aontaigh an comhlacht nuachta seacht gcéad ochtó ocht milliún dollar a íoc, rud a chiallaíonn nach raibh ar fheidhmeannaigh shinsearacha lena n-áirítear Rupert Murdoch fianaise a thabhairt sa chúirt. Cúisíodh oifigigh Fox as an maíomh bréagach go raibh an vóta sa toghchán uachtaránachta rigeáilte i gcoinne Donald Trump, cé gur cheistigh siad féin an maíomh go príobháideach. Tháinig saincheisteanna chun cinn an tseachtain seo nuair a scaoil an t-óstach Tucker Carlson óna phost, duine de na hóstaigh is mó tóir ar Fox News a luadh sa chás. Eisíodh teachtaireachtaí ó Tucker Carlson freisin, ina ndearna an t-óstach cur síos ar chomhghleacaithe agus ar dhaoine eile lena n-áirítear comhairleoir agus aturnae Sidney Powell, ag baint úsáid as teanga gharbh.

D'eisigh an rialtas pacáiste beart an tseachtain seo chun dul i ngleic leis an nganntanas tithíochta. I measc na mbeart sin bhí gealltanas ón rialtas tobhaigh forbartha a laghdú trí mhaoiniú poiblí a dhéanamh ar an gcostas a bhaineann le seirbhísí poiblí a nascadh le tithíocht nua. Cé nach bhfuil aon rud go sainráite sa phacáiste do cheannaitheoirí nua, dúirt Leo Varadkar go laghdódh na bearta, trí mhéadú ar an soláthar tithíochta, na praghsanna do cheannaitheoirí nua. Chomh maith leis sin, mhéadaigh an rialtas luach an deontais tithe folmha go caoga míle euro agus síneadh an cháilitheacht ionas gur féidir an deontas a úsáid le haghaidh réadmhaoine a úsáidtear ansin mar réadmhaoine ar cíos. Dúirt Mary Lou McDonald ó Shinn Féin nach raibh aon fhianaise ann go gcabhródh na bearta leis an bhfadhb tithíochta i ndáiríre agus nach raibh iontu ach bronntanas d’fhorbróirí tithíochta, rud a shéan an rialtas.

Tá fianaise tugtha ag Ed Sheeran i gcás bradaíola ceoil, a tugadh maidir leis an amhrán ‘Let’s Get It On’ de chuid Marvin Gaye. Ba iad oidhrí Ed Townsend, a chomhscríobh an t-amhrán le Marvin Gaye, a thug an cás go dtí an chúirt. Thug Ed Sheeran fianaise gur cumadh a amhrán 'Thinking Out Loud' le linn seisiún comhoibríoch scríbhneoireachta lena chomhscríbhneoir Amy Wadge. Bhí ceoleolaí an ghearánaí ag rá go raibh na cordaí “beagnach inmhalartaithe” agus an ceoleolaí a bhí ag gníomhú do Ed Sheeran ag áitiú gur úsáideadh an seicheamh cordaí céanna i roinnt amhrán eile seachas amhrán Sheeran. Ní hé seo an chéad chás a bhain le Ed Sheeran nó Marvin Gaye. Sa bhliain fiche fiche a dó bhuaigh Sheeran cás maidir lena amhrán Shape of You. In fiche cúig déag fuair giúiré amach freisin gur sháraigh an t-amhrán 'Blurred Lines' cóipcheart an amhráin Marvin Gaye ‘Got to Give it Up’.

*

Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.

*

GLUAIS

dlí clúmhillte - defamation law

feidhmeannaigh shinsearacha - senior executives

ganntanas tithíochta - scarcity of housing

réadmhaoin - property

cás bradaíola ceoil - music plagiarism case

oidhrí - heirs

ceoleolaí - musicologist

6 min