OVT Fragmenten podcast NPO Radio 1 / VPRO

Samen met haar broer en zus keert Nicole terug naar haar wortels in het Brabantse Cuijk. Weten zij waarom zij weg moest? Eindelijk vindt ze de cassettebandjes die haar familie naar elkaar stuurde. Luisterend naar de bandjes die zij vanuit Nederland opstuurden doet Nicole een belangrijke ontdekking over haar moeder. Op de bandjes uit Suriname klinken ook verhalen over de onafhankelijkheid, de slechte economische situatie en censuur. De coup slaat nieuwe wonden, veroorzaakt verscheurde families en nieuwe kweekjes.

Er ontstaat spanning in families. Mensen die achterblijven in Suriname en mensen die naar Nederland trekken, maken een andere ontwikkeling door. Men neemt elkaar de maat: wie is de ‘echte’ Surinamer? Daar moeten we mee stoppen, zegt haar goede vriendin Seada, we zijn hier allemaal door de loop van de geschiedenis. Om echt te begrijpen wat dat betekent, zal Nicole haar weerstand moeten overwinnen en diep het verleden in moeten duiken.

Deze bespreekt historicus Annelien de Dijn drie historische boeken
-Marleen de Vries – Verlicht en Vilein
-George Orwell & Bas Heijne – Over Nationalisme
-Mark Lila – The Shipwrecked Mind: On Political Reaction

De PVV van Geert Wilders overviel vriend en vijand door met een monsterzege de parlementsverkiezingen te winnen. Hoe kunnen we dat verklaren? We praten met historici Nadia Bouras, Ivo van de Wijdeven en Annelien de Dijn over hoe we de populariteit van de partij kunnen duiden vanuit de geschiedenis; over de behoefte aan een terugkeer naar een geïdealiseerd verleden en meer.

De afgelopen weken was er weer volop nieuws vanuit de restitutiecommissie: de commissie die adviseert welke kunstwerken moeten worden teruggegeven omdat ze in de Tweede Wereldoorlog zijn ontvreemd van hun rechtmatige eigenaren. Dat is niet altijd even makkelijk vast te stellen en soms is het dilemma wel of niet teruggeven daarom lastig. Nagaan of roofkunst moet worden teruggegeven is niet altijd even makkelijk.

In de podcastserie Hier hing een schilderij pluizen journalist Pieter van Os en podcastmaker Emmie Kollau één van die zaken uit en zij zijn te gast.

In België is er steeds meer aandacht voor de Belgisch-Congolese dichteres Nele Marian en dat is niet zo gek. Haar werk was kritisch; ze stelde in 1935 al de onderdrukking in Congo aan de kaak. Een van haar dichtbundels kreeg een plek in het in 2018 heropende Afrika Museum in Tervuren, en er gaan geluiden op om een Brusselse straat naar haar te vernoemen. In de jaren ’30 had ze als vrouw van Afrikaanse afkomst een naam opgebouwd binnen het Brusselse artistieke milieu. Daarna raakte ze in de vergetelheid. Hoe komt dat? En hoe kijken wij vandaag de dag naar de erfenis van Nele Marian? Te gast is politicologe Nadia Nsayi. Zij dook in de geschiedenis van Marian en schreef haar biografie getiteld ‘Congolina’.