Onder Mediadoctoren Onder Mediadoctoren

We beginnen met de Koude Oorlog en hoe Nederland keek naar de revolutie in Cuba. Vervolgens krijgen we een kort college over de achtergrond van de Vietnam-oorlog. Daarna bespreken we het antigezagsprotest. We kijken daarbij onder andere naar de rol van linkse intellectuelen en het toen relatief nieuwe medium televisie. Wat was de houding van Nederland ten aanzien van Vietnam en de VS? 

Link bij deze aflevering: 

Proefschrift Van der Maar Welterusten mijnheer de president. Nederland en de Vietnamoorlog 1965-1973. 

Verwante afleveringen uit het archief: 

Afl 19: Oorlogspropaganda; 
Afl 152: Defensie in de media; 
Afl 164: Hoe Nederland al 100 jaar radio inzet voor oorlogspropaganda.

Betrouwbare informatie over medische zaken is essentieel, of je nu zelf online zoekt of direct van een arts uitleg en toelichting krijgt. Er is daarom vanuit de zorg steeds meer aandacht gekomen voor effectieve kennisoverdracht. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over gezondheidscommunicatie. Dat doen we met Julia van Weert, hoogleraar gezondheidscommunicatie aan de afdeling Communicatiewetenschap van de UvA.

Het is een misvatting te denken dat alles goedkomt als iemand maar geïnformeerd is. Vergelijkbaar betekent het aanleren van betere communicatiestrategieën aan artsen in opleiding  niet dat zij die ook toepassen. Kunnen communicatiewetenschappers eigenlijk wel een zinvolle bijdrage leveren aan de volksgezondheid?

Links bij deze aflevering: 

Proefschrift Corine Meppeling Designing digital health information in a health literacy context;

Proefschrift Rena Zendedel Informal interpreting in Dutch general practice. 

Verwante afleveringen uit het archief: 

Afl 32: Bewustwordingscampagnes;
Afl 38: Terminale ziektes;
Afl 154: Gedragsverandering;
Afl 160: ‘De gezonde levensstijl’;
Afl 175: Ras.

Taal en identiteit zijn sterk met elkaar verbonden. Dialecten wijzen op een regionale identiteit, meertaligheid zou een teken van voorsprong zijn. Tenzij het gaat om migrantentalen, dan wordt het juist een achterstand gevonden. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over taal en klasse. Dat doen we met Sterre Leufkens, Universitair Docent Nederlandse Taalkunde bij het departement Talen, Literatuur en Communicatie van de Universiteit Utrecht. 

We hebben het over hoe standaardtaal ("een dialect met een leger") ontstond vanuit een behoefte van de gegoede burgerij. Het gaat ook over taalverloedering en taalverandering, over begrijpelijkheid taalfascisme. Kunnen we echt met taal op ieder moment een ander beeld van onszelf neerzetten? 

Link bij deze aflevering: 

Hart van Nederland 'Echte Amsterdammer betrapt'. 

Verwante afleveringen uit het archief: 

Afl 46: Internettaal; 
Afl 135: Het vak Nederlands;
Afl 173: Straattaal.

Over TMF wordt vaak een beetje knullig gedaan, het nooit cool genoege zusje van grote broer MTV. Maar deze muziekzender beslaat de periode waarin we van analoog naar digitaal gingen, van televisie kijken naar internet gebruiken, van megasterren naar influencers. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over TMF. Dat doen we met Jaap Kooijman, Universitair Hoofddocent Media & Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam wiens boek over TMF deze week uitkomt. 


We proberen mythes over TMF te doorbreken, zoals dat de overname door MTV het einde van de zender was en dat er een groot verschil bestond tussen MTV en TMF. We discussiëren over klasse en nationale trots, en de vele manieren waarop TMF een voorloper is geweest van huidige platformen en mediapraktijken. 

Links bij deze uitzending:

Boek Kooijman De muziekfabriek: TMF en de Nederlandse popcultuur, verkrijgbaar vanaf 18 januari 2024 bij Walburgpers; 
Video The Magnificent Four;
Video Glaze: Be all you want to be. 

Verwante afleveringen uit het archief met Jaap als gast: 

Afl 35: Biseksualiteit;
Afl 51: Dood van de popster;
Afl 73: Disco;
Afl 98: The fake;
Afl 113: Aantekeningen uit het ondergrondse 9 over BN’ers aan het begin van corona;
Afl 133: Mediageschiedenis en de De Mol-dynastie.

Sinds de doorbraak van ChatGPT een jaar geleden is er veel gezegd en geschreven over kunstmatige intelligentie en het onderwijs. Onder veel docenten heerste paniek: wat te doen als papers ook door een computer kunnen worden geschreven? Er was daarbij nauwelijks aandacht voor de docent zelf. In deze speciale aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over AI als een hulpje voor docenten. Dat doen we met computerwetenschapper Nico Naus, universitair docent aan de Open Universiteit. 

Niet alle universitaire domeinen hebben evenveel baat bij AI. maar alle docenten kunnen AI inzetten in hun onderwijs en onderzoek. We bespreken tips (laat ChatPDF meerkeuzevragen voor je maken!) en tricks (doorprompten!). We ontkomen er niet aan toch de studenten te bespreken en hebben het ook over accountantability. We beantwoorden de vraag hoe AI het geven van onderwijs kan veranderen, verbeteren en misschien ook verslechteren. 

Als luisteraars voorbeelden van goede tools voor docenten weten, zullen we die hier delen.

ChatPDF, waar je PDFs kunt uploaden en bevragen;
DeepL, een vertaaldienst die ook gehele documenten doet; 
GoodTape, een sterkte transcriptietool. 

Verwante afleveringen uit het archief:

Aflevering 99: Praten met computers, met Theo Araujo; 
Aflevering 130: AI in het journalistieke proces, met Yael de Haan.

=== Er waren wat problemen met het geluid in een vorige versie ===

Toen een woeste menigte in januari 2020 het Amerikaanse Capitool bestormde, herkende de kenner in de meute kruisvaardersvlaggen en christelijke spandoeken. Populistische politici grijpen terug op christelijke tradities en christelijke waarden. Vandaag verwonderen we ons over orthodoxe christenen en radicaal-rechts. Dat doen we met Sander Rietveld, politicoloog en onderzoeksjournalist bij het televisieprogramma Zembla. Van zijn hand verscheen Nieuwe Kruisvaarders, de heilige alliantie tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechtse populisten (2021, Prometeus).

NOOT: Deze aflevering is opgenomen voor de Tweede Kamerverkiezingen van november 2023.

Media laten het onderwerp religie vaak liggen en groepen worden te zeer op één hoop gegooid. We bespreken verbintenissen en overeenkomsten tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechts. Het gaat daarbij over de boeren, de cultuuroorlog en het vertoog van slachtofferschap: het idee dat de christelijke erfenis wordt verkwanseld door de linkse grachtengordel. We beantwoorden de vraag waarom het belangrijk is deze stromingen in het vizier te hebben.

Link bij deze aflevering: 

Boek Rietveld Nieuwe Kruisvaarders.

Verwante afleveringen uit het archief: 

Afl 41: Subjectieve journalistiek;
Afl 54: Apocalyps;
Afl 103: Uiterst rechts, met Sarah de Lange;
Afl 166: Waarom boeren geportretteerd worden als de ware Nederlanders;
Afl 178: Hoe populistische politici online communiceren.