MUZYCZNE PODRÓŻE PRZEZ ŚWIAT Radio Kielce

Rejs polarny jachtem „Magnus Zaremba”, pod dowództwem kapitana Eugeniusza Moczydłowskiego, w otoczeniu majestatycznych lodowców – to główny punkt naszego programu. Podpatrywaliśmy życie dzikich zwierząt tam, gdzie poluje największy drapieżnik na Ziemi, niedźwiedź polarny. Gościem Jerzego Jopa był Kuba Witek, filmowiec, podróżnik i autor książek, który wziął udział w ekspedycji naukowej AREX 2019 na Spitsbergen, zorganizowanej przez Instytut Oceanologii PAN  Sopocie. Cel wyprawy to badania Arktyki związane ze zmianą klimatu, a kierował nią prof. Jan Marcin Węsławski, wychowanek prof. Stanisława Siedleckiego, założyciela Polskiej Stacji Polarnej Hornsund.

Niesamowite widoki łączące góry z otwartym oceanem, najwyższe klify w Europie, największe morskie jaskinie świata… Dzisiejsza podróż była spotkaniem z nieokiełznaną naturą, prostotą wyspiarskiego życia i jednymi z najbardziej malowniczych widoków na świecie. Odwiedziliśmy Wyspy Owcze, archipelag wysp wulkanicznych, położony w połowie drogi między Norwegią a Islandią na Morzu Norweskim, które jest częścią Oceanu Atlantyckiego. Zostały one uznane przez National Geographic za najbardziej niepowtarzalne krajobrazowo wyspy na Ziemi. Poznawaliśmy farerskie społeczeństwo, obserwowaliśmy nawet krwawe polowanie Grindadrap. Gościem Jerzego Jopa był Kuba Witek, filmowiec, podróżnik, autor książek, twórca filmów dokumentalnych: „ISOLAND: Islandzkie historie polskich emigrantów” (Grand Prix Festiwalu Mediatravel w Łodzi) oraz „FAROE WAY: Sztuka przetrwania na Wyspach Owczych”.

Niemcy słyną ze świetnie przygotowanych tras rowerowych. Poszukując celu na  majowy wypad rowerowy wybraliśmy się więc do naszych najbliższych sąsiadów. Wybór padł na szlak rowerowy z Drezna do Berlina. Po drodze znalazły się między innymi Torgau i Wittenberga – miasta Marcina Lutra, Magdeburg – kolebka niemieckiego romanizmu oraz Poczdam – królestwo pałaców i ogrodów. Zaliczyliśmy też trasę rowerową Berliner Mauerweg, czyli śladem Muru Berlińskiego. Berlińczycy kochają rowery, które są dla nich czymś więcej niż tylko środkiem transportu. Przekonywał o tym dr Piotr Olszewski, a rozmawiał z nim Jerzy Jop. W drugiej części programu sprawdziliśmy, czy można również Szwajcarię uznać za raj dla rowerzystów. Wybraliśmy się w podróż od Jeziora Genewskiego do Jeziora Bodeńskiego. Przy okazji pokonaliśmy na rowerach widowiskową przełęcz Furka. Naszymi gośćmi byli: Klaudia Cybulska, Barbara Pasik, Michał Domagalski i Adrian Małkiewicz.

Drogą Yellowhead Highway dojechaliśmy do doliny Skeena, zamieszkiwanej przez Indian Gitxan, „ludzi znad rzeki mgły”. Podążyliśmy szlakiem totemów i dotarliśmy do lasów deszczowych niedźwiedzia-ducha Kermode. Przypomnieliśmy gorączkę złota Cariboo. Penetrowaliśmy kaniony Prowincjonalnego Parku Dinozaurów i odwiedziliśmy Muzeum Paleontologii w Drumheller, najwspanialsze muzeum dinozaurów na świecie. Byliśmy w Buffalo Jump, gdzie Indianie Czarne Stopy zabijali bizony i Bison Paddock. Na wyspie Vancouver zajrzeliśmy do rezerwatu Cathedral Grove, w którym można zobaczyć nawet 800-letnie, dochodzące do 80 metrów wysokości daglezje. Gościem Jerzego Jopa była Danuta Rasała.

Choć Sokotra jest częścią targanego wojną Jemenu, na samej wyspie nie ma śladu działań wojennych. Geolodzy uważają ją za najbardziej odizolowany kawałek lądu w historii Ziemi. Przyciągają krajobrazy jak z filmów fantasy, mnóstwo gatunków roślin i zwierząt niespotykanych nigdzie indziej na świecie i mała liczba turystów, nieprzekraczająca kilku tysięcy rocznie. Zaproponowaliśmy kąpiele w szmaragdowych lagunach i wadi, spacery w lesie smoczych drzew i lesie wymarłych drzew, wspinanie się po 150-metrowych wydmach przytulonych do nagich skał i odkrywanie jaskini Hoq z gigantycznymi filarami. Gośćmi Jerzego Jopa byli: dr hab. Ewa Rot-Buga, autorka książek: „Konno po marzenia”, „Roxley. Wibracja piękna” i „W odbiciach” oraz Sławomir Buga, pasjonat fotografii.

Odwiedziliśmy bogatą w tradycję ziemię pienińska, region pogranicza, który do dziś fascynuje zachowaną tu mozaiką językową, religijną i kulturową. Sprawdziliśmy stopień pokrewieństwa repertuaru muzycznego górali pienińskich oraz ruskich po obu stronach granicy. Usłyszeliśmy nagrania zarejestrowane w ramach projektu „Muzyka bez granic”, którego najważniejszym celem było utrwalenie tradycyjnego repertuaru pieśniowego, odtworzonego z pamięci najstarszego i średniego pokolenia. W śpiewie Rusinów zdołał przetrwać najstarszy typ polifonii ludowej, podobnie wielogłos górali pienińskich porównuje się do pierwszych średniowiecznych form wielogłosowych. Gośćmi Jerzego Jopa byli: dr Justyna Cząstka-Kłapyta – etnomuzykolog, etnolog i antropolog kultury, pomysłodaczyni i autorka projektu „Muzyka bez granic”, dr Piotr Kłapyta z Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Agnieszka Stopka, Rusinka.