MadBoys - پادکست مدبویز Sasan Aghaei, Mehdi Ghadim, Mojtaba Hessami
-
- Economia
پادکست «پسران دیوانه» جستوجوییست برای یافتن دریچههای نو در رویدادها. ما میخواهیم مخاطبان پادکست به جای وقتگذرانی، مجال اندیشیدن به حرفهایمان را داشته باشند.
«مدبویز» در ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ برابر با چهاردهم آپریل ۲۰۲۱، نخستین شمارهی خود را منتشر کرد و فعلن، چهارشنبهها، دو شماره در ماه تولید میکند.
بنیانگذاران مدبویز؛ ساسان آقایی، مجتبی حصامی و مهدی قدیمی هستند و کاریست از تیم وات تیوی.
-
شماره ۶۵ | گنــج و رنــج
سفرنامهای به سیستان و بلوچستان، تاریخش، روزگارش و مردمشدربارهی عقبنگاهداشته شدن سیستان و بلوچستان، شنیدید اما تا به چشم نبینید، تا در گوشه گوشهی این استان نگردید و محرومیت مردمش رو نبینید، متوجه عمق عقب نگاه داشتگی استان زرخیر سیستان و بلوچستان نمیشید.در آخرین اپیزود فصل پنجم مدبویز، سفری داشتیم به سیستان و بلوچستان با تمرکز بر منطقهی بلوچستان. تاریخش رو بررسی کردیم و توی این مرور میبینیم که ایرانیها برای نگه داشتن این تیکه از خاک کشور چه مرارتها که نکشیدند. دست پلید بریتانیا برای این منطقه چه نقشهها که نداشت اما همیت ایرانی مردم بلوچستان در کنار عزم راسخ چندین سلسلهی پادشاهی، اجازه نداد تا یکی از استراتژیکترین منطقههای کشور از مملکت جدا بشه.سیستان و بلوچستان، در عین محرومیت و عقبماندگی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی، چرا بسیار استراتژیک و تعیینکننده است؟ پاسخش رو تو این اپیزود از پادکست مدبویز میگیرید، اینجا، جاییه که میتوانست قلب تپندهی جهان شرق باشه و رگ حیاتی تجارت جهانی. ما براش نقشههای بسیار بزرگی داشتیم اما انگار اون نقشههای بخشی از یک خواب شیرین بوده که وقتی بیدار شدیم، چیزی جز غبار ویرانی و کابوس، ازش نمونده.22 فروردین 2583 / 1403گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: جشن فروردینگانتقدیم شماره ۶۵ به: زندهیاد حسین سرشار * منابع استفادهشده در این اپیزود:۱) یادداشتهای شخصی / ساسان آقایی۲) کتاب «سفرنامه بلوچستان» / علاالملک۳) کتاب «عملیات قشون در بلوچستان» / امانالله جهانبانی۴) کتاب «نگاهی به سیستان و بلوچستان» / ایرج افشار۵) کتاب «از ماهان تا چابهار؛ سفرنامه سیستان و بلوچستان» / منسوب به میرزا ناصرالدوله فرمانفرما۶) کتاب «فرهنگ و هنر سیستان و بلوچستان» / فتحعلی فراهانی۷) کتاب «آخرین ماموریت» / معزالدین مهدوی۸) کتاب «بلوچستان؛ یادگار مطرود قرون» / کمالالدین غراب۹) کتاب «جغرافیای نظامی مکران» / علی رزمآرا* آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود: ۱) ترانهی «بلوچستان منی مات» از عیسی همراز بلوچ۲) سرود ملی ایران در زمان احمدشاه قاجار با نام «سلامتی دولت علیه ایران»۳) قطعهی «دل پا مدوکا بندت» با قیچکنوازی کیمیا نیکپور فرخ۴) قطعهای از ساختههای محسن بلوچینیا۵) قطعهی «ای ایران» ساختهی حسین سرشار
-
شماره ۶۴ | تار عنکبوت
تله چینی (۲)؛ ایران چگونه به دام چین افتاده است؟پروژههای چینی، یکی یکی در حال رونمایی هستند. یه روز چین قراره فرودگاه بزنه، یک روز میخواد ورزشگاه بسازه، یه روز دربارهی راهاندازی قطار سریعالسیرش میگن و این قصه سر دراز داره.البته حضور چین در ایران جدید نیست، تقریبن سه دههاس که جای پای چین تو اقتصاد ایران تثبیت شده و این اصلن اتفاقی نیست. براش برنامه داشتند. چیزی که جدیده، شکل پروژههاییست که چینیها در حال چاله کندنش هستند. پس از قرارداد شوم ۲۵ سالهی جمهوری اسلامی و چین، اونها امکان بلندپروازیهای بیشتری تو ایران پیدا کردند و در عمل قصد دارند روی زیرساختهای کشور سوار بشند. برای همینه که پروژههای اخیری که بحث دادنش به چینیها مطرحه، هم از نظر ارزش قرارداد هم از نظر ماهیتش با پروژههای قبلی چین تو ایران تفاوتهایی داره. یکی از این تفاوتها، تلاش چین برای نفوذ تو زیرساختهایی مثل زیرساخت حمل و نقل و زیرساخت و ارتباطاته.این تلاش چینیها هدفهای خیلی بزرگی رو دنبال میکنه. برای چین، ایران شکار بزرگیه و برای از پا انداختن این صید بزرگ و به اسارت بردنش، باید تار عنکبوتی از پروژههایی چینی به وجود بیاد که هر کدومش، یه بخش از اقتصاد ایران رو کنترل میکنه. پادکست مدبویز تو این اپیزود، به بررسی دقیقتر تله چینی، سه سال پس از امضای قرارداد ۲۵ ساله پرداخته و زوایای مختلف حضور چین تو ایران رو بررسی کرده. تلههای چینی تو ایران، در حال کار کردنه و این تلهها به زودی میتونن ایران رو تبدیل به یکی دیگه از قربانیان تله چینی کنند.۲۳ اسفند ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: انعقاد قرارداد مجملتقدیم شماره ۶۴ به: زن درمانگاه قم* منابع استفادهشده در این اپیزود:۱) مقالهی «این پایان ایران است» / ساسان آقایی۲) یادداشت «دپپلماسی بدهی-تله چین» / برهما چلانی۳) گزارشهای تحقیقی نیویورکتایمز* آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود: ۱) آهنگ « Second Adam» از استفان یانگ۲) سه تار نوازی جلال ذوالفنون در آلبوم «کرد بیات»۳) قطعهی «One day November» از بمجموعهی «اویژ ۱۶» به انتخاب سانگسرا۴) آهنگ «Mirror Lotus» از استفان یانگ۵) ساز نی استاد حسن کسایی در مجموعهی ردیف موسیقی ایران۶) تصنیف «نوروز» از همایون شجریان
-
شماره ۶۳ | دام سرخ
تله چینی (۱)؛ نپال چگونه آیندهاش را باخت؟چین تو کشورهای زیادی سرمایهگذاری کرده، تقریبن ۱۲۰ کشور جهان هستند که کمابیش با پروژههایی درگیرند که چین اونا رو تامین مالی کرده و شرکتای چینی اونا رو انجام دادند. ظاهر این پروژههای خیلی دهن پرکن هستند؛ از فرودگاه تا بندر، از مسکن تا ورزشگاه اما زیر پوست پروژههای چینی چه خبره؟پادکست مدبویز پیشتر تو اپیزودهای یک و دو خودش به موضوع «تله چینیٱ و بررسی ابعاد اون پرداخته بود. اون اپیزودهای برای حدود ۳ سال پیشه و اکنون وقتش رسیده تا دوباره به این موضوع برگردیم و ببینیم که تله چینی در این سه سال دیگه تو کجاها فعال شده و نتیجهاش چی بوده؟این برای ما مهمه، چون ایران تبدیل شده به یکی از مهمترین هدفهای چین و تلههای چینی مختلفی در حال تنیده شدن تو اقتصاد ایرانه. جدیدترین موردی از تله چینی که هدف تحقیقات و پژوهش قرار گرفته، تو کشور نپاله. نپال از نظر ژئوپلیتیک کشور بسیار مهمی بین چین و هنده و تسلط بر اون برای هر دو تا قدرت شرقی حیاتی. وقتی چینیها به نپالیها گفتند که ما براتون فرودگاه میزنیم، خیلیهای تو نپال خوشحال بودند اما حالا کمکم داره معلوم میشه که پشتپردهی تاسیس فرودگاه نپال چیزی جز به کار انداختن یه تله چینی نیست تا این کشور که بر فراز رشتهکوه هیمالیا قرار گرفته، بیشتر و بیشتر در ید قدرت چین قرار بگیره.مدبویز تو این شماره، به ایدهی تاسیس فوردگاه بینالمللی شهر پخارا تو نپال میپردازه و مرور میکنیم که چه جوری این کشور خیلی ساده به دام چین افتاد. در این اپیزود همچنین تاریخ نپال رو هم بررسی میکنیم؛ تاریخ یه پادشاهی ۲۴۰ ساله که نپال رو بنا نهاد و کمونیستای چینی برای نابود کردنش، هر کاری از دستشون برمیومد، انجام دادند؛ انگار داستان نپال، برای ما خیلی درسها و پندها داره.۲۵ بهمن ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: ترور نافرجام شاهتقدیم شماره ۶۳ به: هایده طاهری بیدزرد، مادر جاویدنام سپهر مقصودی* منابع استفادهشده در این اپیزود:۱) گزارش تحقیقی نیویورکتایمز دربارهی فرودگتاه پخارا۲) کتاب « تخریب ویشنو: آیین، سیاست و گشودن سلطنت هندو نپال» / آن تی موکو۳) مجموعه مطالعات هند* آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود:1) ترانه فولکلور چینی «Deep Night» ازLiu Mingyuan ۲) ترانه فولکلور نپالی به نام « Sim Sime Panima»۳) از ترانههای جنبشهای تروریستی مائوییستی شرق آسیا۴) ترانهی «Winter Forest» از Tim Janis۵) آهنگ «Emperium» از گروه Dos Brains۶) قطعهی «Freedom» از انوشیروان روحانی
-
شماره ۶۲ | وقتی دیوار ترس شکست
پایان چهارگانهی دیوار برلین(۴): در سال سرنوشتساز ۱۹۸۹ در شرق اروپا و آلمان شرقی چه گذشت؟ پس از دههها وحشت و تباهی کمونیسم، پس از سالها چیرگی امپراتوری شر بر بلوک شرق، وقتی دههی ۸۰ میلادی تو اروپا آغاز میشد، احتضار و فلاکت چپ، از درون مرزهای شوروی تا تمام شرق اروپا آشکار و هویدا بود. حکومتهای کمونیستی کاملن از کار افتاده بودند، مردمشون گرسنه بودند، پولی در بساط دولتها وجود نداشت و حتا توانشون تو ادارهی دستگاهی امنیتی عریض و طویل و جنایتکار حکومتای کمونیستی هر سال کمتر میشد. توی اپیزودهای ۵۹، ۶۰ و ۶۱م مدبویز مسیر استیلای شوروی و کمونیسم بر شرق اروپا و آلمان شرقی رو پس از جنگجهانی دوم بررسی کردیم. بعد هم رسیدیم به وضعیت برلین و آلمان شرقی در خلال دهههای ۵۰ تا آغاز دههی ۸۰. این آخرین اپیزود مدبویز از چهارگانهی «دیوار برلین»، بالاخره میرسه به جاهای خوب داستان، داستانی که پایانش، برخلاف عموم تراژدیهای شیرینه. ما تا اینجا، چیرگی ویرانگر سوسیالیسم، شورش، سرکوب خونین، فقر و تباهی، ساختن دیوار و حکومت پلیسی رو تجربه کردیم اما قرار نیست جهان همیشه به این مدار بمونه.وقتی ۱۹۸۹ آغاز شد، دومینوی سقوط کمونیسم به حرکت دراومد و یکی، یکی، کشورهای شرق اروپا رو در بر گرفت. چند نام مهم مثل گورباچف و ریگان، نقش بسیار تعیینکنندهای تو بهار اروپای شرقی داشتند اما همونجوری که تو این اپیزود پادکست مدبویز میشنوید، کار اصلی رو خودِ خودِ مردم انجام دادند. برای مردم شوروی پس از ۷۰ سال و برای مردم اروپای شرقی پس از ۴۰ سال، لحظهی آزادی فرا رسیده بود؛ سال ۱۹۸۹، سالی بود که زمستون نداشت، همش بهار بود ... ۳۰ آذر ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: جنبش ملی دی ۱۳۹۶تقدیم شماره ۶۲ به: جاویدنام آرمین صادقی* منابع استفادهشده در این اپیزود:۱) کتاب «مرد بیچهره» / مارکوس ولف۲) کتاب «بازسازی یک خانه تقسیمشده» / هانس دیتریش گشنر۳) کتاب «تاریخ روابط آمریکا و شوروی» / پیتر جی بویل۴) کتاب «تاریخ اتحاد شوروی؛ از آغاز تا پایان» / پیتر کنز۵) کتاب «استالین» / ادوارد راژیسنکی۶) کتاب «خاطرات نیکتا خروشچف» / نیکتا خروشچف۷) کتاب «آخرین روزهای امپراتوری شوروی» / دیوید رمنیک۸) مقالهی «مقاومت مدنی در انقلابهای شرق اروپا و شوروی» / آدام رابرتز * آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود:۱) ترانهی «یلدا» از محمد فتحی۲) بخشی از سخنرانی تاریخی جان اف کندی به نام «من برلینی هستم»۳) سرود ملی مجارستان پس از انقلاب ۱۹۸۹۴) قطعهای از کنسرت فلارمونیک مجاری۵) بخشی از گزارش
-
شماره ۶۱ | چشمان یک هیولای بزرگ
چهارگانهی دیوار برلین )۳(: بررسی سقوط اقتصادی آلمان شرقی و دستگاه امنیتی مخوف آنسوسیالیسم چه بلایی بر سر ملتها میاره؟یک سال قبل، تو سهگانهی مدبویز برای فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بهتون نشون دادیم که کمونیسم و سوسیالیسم چطوری کار میکنه و چه بلایی سر ملتها میاره. آلمانشرقی، یه نمونهی بارز دیگه از یه «سوسیالیسم واقعن موجود» به شمار میره. این نام رو خود چپها روی آلمان شرقی گذاشته بودند که در واقع یه حکومت دستنشونده و ساختهی دست شوروی تو شرق آلمان بود.تو اپیزودهای ۵۹ و ۶۰ توضیح دادیم که این کشور و حکومت سوسیالیستی چرا و چه جوری به وجود اومد. تو این اپیزودها، گوشههایی از احتضار اقتصادی آلمان شرقی تحت رهبری چپها و فضای استبدادی و استالینستی این کشور رو بررسی کردیم. تو اپیزود ۶۱م، دقیقتر به حلاجی اقتصاد سوسیالیستی میپردازیم که به فرار بزرگ مردم آلمان شرقی از دست کمونیسم انجامید. تو این اپیزود به خوبی میفهمید که سوسیالیسم چه جوری کار میکنه و چرا هیچ وقت، هیچ جا نشده که جواب بده.خب وقتی اقتصاد کار نکنه، مردم چیکار میکنند؟ اعتراض! چپها البته راهحل این مشکل رو خوب بلدند؛ دستگاههای امنیتی مخوف و وحشتناکی که درست مثل چیزی که جرج اورول تو کتاب ۱۹۸۴ تعریف کرده، مردم رو نفر به نفر کنترل کنه و حتا مردم از چیزی که تو دلشون میگذره و به زبونش نمیارن هم بترسند.آلمان شرقی، این «سوسیالیسم واقعن موجود» هم صاحب یکی از مخوفترین این دستگاهها بود. بهش میگفتند اشتازی که وقتی تو این اپیزود پادکست مدبویز، نگاهی به درون این دستگاه مخوف و روشهایی که استفاده میکرده، میندازیم، شاید باور نکنید که بسیاری از ماجراهایی که براتون تعریف میکنیم، واقعی بوده!چپها همیشه تو دو تا چیز بهترینند؛ اینکه چطوری اقتصاد رو نابود کنند و اینکه چطوری سیستمی بسازند که هر صدایی رو خفه کنه ...پانزدهم آذر ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: هفتهی نجات ایرانتقدیم شماره ۶۱ به: آرمیتا گراوند* منابع استفادهشده در این اپیزود:مرد بیچهره / مارکوس ولفبازسازی یک خانه تقسیمشده / هانس دیتریش گشنرتاریخ روابط آمریکا و شوروی / پیتر جی بویلتاریخ اتحاد شوروی؛ از آغاز تا پایان / پیتر کنزآخرین روزهای امپراتوری شوروی / دیوید رمنیک* آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود:۱- سرود ملی آلمان شرقی در زمان اعلام موجودیت آن۲- قطعهی «HGW XX» از مجموعهی موسیقی متن فیلم «زندگی دیگران»، اثر گابریل یارد۳- قطعهی «IM Martha» از مجموعهی موسیقی متن فیلم «زندگی دیگران»، اثر گابریل یار
-
شماره ۶۰ | فرار از جهنم سوسیالیسم
سهگانهی دیوار برلین )۲(: دیوار چگونه برپا شد؟مردم برلین، شب خوابیدند و وقتی صبح روز ۱۳ آوگوست ۱۹۶۱ بیدار شدند، دیدند دیواری بلند و طولانی، شهر اونها رو تقسیم به دو کرد، نیمی شرقی و نیمی غربی. دیوار برلین اما تنها، شهر برلین رو تقسیم به دو نکرده بود؛ این دیوار به شکلی نمادین، جهان پس از جنگ جهانی دوم رو به دو بلوک تقسیم میکرد؛ بلوک شرق به رهبری شوروی کمونیستی و بلوک غرب به رهبری آمریکای کاپیتالیست.چرا دیوار برلین ساخته شد، دستور چه کسی بود و چه هدفی رو تعقیب میکرد؟پادکست مدبویز تو دومین قسمت از سهگانهی خودش رازهای برپایی مشهورترین دیوار قرن بییستم رو توضیح میده. ما تو قسمت نخست این سهگانه، رویدادهای پایانی جنگ جهانی دوم که منتهی به بروز جنگ سرد و دو شقه شدن آلمان شد رو مرور کردیم.حالا تو اپیزود ۶۰م مدبویز میرسیم به دورانی که آلمان و شهر برلین دو پاره و تبدیل به دو کشور مجزا شده و در حقیقت آزمایشگاهی به وسعت یک ملت شکل گرفته که مردم قسمت غربیش، با بهرهگیری از مزیتهای اقتصاد آزاد و سرمایهداری به سمت استانداردهای سطح بالای زندگی حرکت میکنند و مردم تو سمت شرقی همین کشور، تو بهشت سوسیالیستی وعده دادهشده، هر روز گرسنهتر از دیروزند.نبرد اندیشهها در آلمان، البته اون جوری که کمونیستها انتظار داشتند پیش نرفت و در نهایت رسوایی زیادی به بار آورد. مردم گروه گروه، از بهشت سوسیالیستی میگریختند تا وارد قلمروی «دشمنی» بشنوند که نظام کمونیستی میگفت بیرحمه، برای بهرهکشی ثروتمندا از طبقه ی ضعیف ساخته شده و خون کارگرا رو میکنه تو شیشه. شکم گرسنه اما، شعار سرش نمیشه ...۸ آذر ۱۴۰۲ / ۲۵۸۲گوینده: مجتبی حصامینویسنده: ساسان آقایییادبود این شماره: آیین باستانی آذرجشنتقدیم شماره ۶۰ به: زندهیاد حسن پیرنیا* منابع استفادهشده در این اپیزود:۱( کتاب «مرد بیچهره» / مارکوس ولف۲( کتاب «بازسازی یک خانه تقسیمشده» / هانس دیتریش گشنر۳( کتاب «تاریخ روابط آمریکا و شوروی» / پیتر جی بویل۴( کتاب «تاریخ اتحاد شوروی؛ از آغاز تا پایان» / پیتر کنز۵( کتاب «استالین» / ادوارد راژیسنکی۶( کتاب «خاطرات نیکتا خروشچف» / نیکتا خروشچف۷( کتاب «آخرین روزهای امپراتوری شوروی» / دیوید رمنیک* آهنگهای مورد استفاده در این اپیزود:1- قطعهی «روسیهی زیبا» از Steve Oxen۲- قطعهی «توکاتا و فوگ» از یوهان سباستین باخ۳- قطعهی «Ancient Runes» از بند Twelve Titans ۴- قطعهی «Minefield» از Ghostwriter۵- قطعهی «On The Nature Of Daylight» از گروهی از نوازندگان۶- قطعهی کلاسیک «ساراباند» از فردریش هندل۷- بداههنوازی جلیل شهناز، همایون خرم، و امیر ناصح