Snodelike Saken Snodelike Saken

Het is februari 1409, onder vurig protest van een jonge vrouw verlaat een lange stoet mannen het erf van één van de meest prestigieuze herbergen aan de Oudegracht in Utrecht. In hun armen dragen ze grote pakketten, acht stuks in het totaal. Deze pakketten zijn gevuld met ruwe Engelse wol en ze zijn goed voor een fortuin van 600 gouden Engelse Nobelen! Maar was hier sprake van diefstal, een gerechtelijke dwaling of keiharde fraude?

In deze aflevering duikt Sander in bijzonder dossier uit het archief van Utrecht. Centraal staan Yde, een Engelse koopmansvrouw, haar man Richard Hadewijc en de Vlaamse koopman Pieter Scoudere. Zij waren verwikkeld in een conflict met de stad Utrecht dat al snel onder aandacht kwam de Bisschop, de stad Brugge, de Engelse ‘Kooplieden van de Stapel’ in Calais en niemand minder dat Jan zonder Vrees, de Hertog van Bourgondië.



Voetnoten:

- Het Utrechts Archief, Stadsbestuur van Utrecht 1122-1577, 517 Brieven van de steden Brugge en Calais… https://hetutrechtsarchief.nl/collectie/609C5C77C2474642E0534701000A17FD

Meer over het (fascinerende) middeleeuwse verleden van Utrecht:

- https://erfgoed.utrecht.nl/verhalen-per-periode/late-middeleeuwen/

Meer over ‘de koopman van Prato:’

- Iris Origo, Koopman van Prato (1957)

- Margherita Datini, Letters to Francesco Datini. Translated by Carolyn James and Antonio Pagliaro (2012)



Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals

Begin mei 1303, het is avond en we zijn op het terrein van abdij van Westminster, vlakbij de stad Londen. Terwijl vanuit de abdij het gezang van de Benedictijnse monniken klinkt, hoor je buiten de abdijkapel, in de omgeving van de begraafplaats getik en geschraap...



Voetnoten

Meer weten over Richard of Pudlicott en deze magistrale overval?

- Doherty, P. The Great Crown Jewels Robbery of 1303: the extraordinary story of the first big bank raid in history. New York: Caroll & Graff (2005)



- 'Who's there? Edward the Confessor' in: The Guardian: 4-08-2005. Via ⁠https://www.theguardian.com/uk/2005/aug/04/religion.world#:~:text=An oak door in Westminster,reign of Edward the Confessor⁠



Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals

We gaan naar England, tussen de jaren 1326 en 1332 worden de Midlands geteisterd door talloze gewelddadige bendes. Onder luisterrijke namen zoals ‘De Folville Broeders,’ ‘De Sauvage Bende’ en ‘De Gebroeders Coterel’ maken jonge delinquenten zich schuldig aan inbraken, afpersingen, ontvoeringen en moorden. Zelfs de eerbiedwaardige rechters Roger Beler en Richard Willoughby waren niet veilig voor deze schurken!



Voetnoten

-J. G. Bellamy, ‘The Coterel Gang: An Anatomy of a Band of Fourteenth-Century Criminals’, The English Historical Review 79:313 (1964) 698-717

-Maurice Keen, The outlaws of medieval legend (London 2000)

-E. L. G. Stones, ‘The Folvilles of Asby-Folville, Leicestershire, and their Associates in Crime, 1326-1347’, Transactions of the Royal Historical Society 7 (1957) 117-136



Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals

Het is maart en we zijn in Pest, Hongarije. Binnen in een groot gebouw zijn velen aanschouwers van enkele belangrijke gebeurtenissen.
Terwijl de Hongaarse koning Andras op campagne is in het buitenland, neemt zijn vrouw Gertrudis van Meranië de belangrijkste taken aan het hof waar, maar ze doet dit niet naar de zin van de Hongaarse adel.
Een van de Bans roept de koningin ter verantwoording. Ze lacht hem minachtend toe en trekt een dolk. De Ban rukt de dolk uit haar hand en steekt de koningin neer. Ze is op slag dood.
We bespreken een high profile moordzaak die in de loop van de Hongaarse geschiedenis een grote rol zal gaan spelen.
Voetnoten
Meer weten over Gertrudis van Meranië?
- Kormendi, T., 'The circumstances of the murderous attack on Queen Gertrude', in: Majorossy, J. (ed.) Egy történelmi gyulkosság margójára. Merániai Gertrúd emlékezete, 1213-2013 (2014) pp. 95-124
- Nekić, A., 'Short Remarks on the Murder of Queen Gertrude (1213)', in: Chronica Szeged 22 (2023) pp. 103-112
- Takács, I., 'The tomb of queen Gertrude', in: Acta Historiae Artium Academiae Scientiarum Hungariae 56 (2015) pp. 5-88
Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals

Het is de tweede helft van de twintigste eeuw. In het verlaten middeleeuwse dorpje Wharram Percy, in Yorkshire, Engeland, verrichten archeologen opgravingen bij een vijftiende-eeuwse hoeve. Onverwachts stuiten zij hier op een mysterieus raadsel: er worden menselijke resten gevonden; botten van meer dan één persoon worden uit de aarde geborgen. Breuken, sneden en tekenen van verbranding tonen aan dat de gevonden lichamen ernstig zijn toegetakeld. Het meest opmerkelijke gegeven is dat dit niet vóór, maar kort ná de dood moet hebben plaatsgevonden. Wat is hier gebeurd?



Voetnoten
Meer weten over terugkeer uit de dood in de middeleeuwen?- Philip Booth & Elizabeth Tingle (eds.), A Companion to Death, Burial, and Remembrance in Late Medieval and Early Modern Europe, c. 1300-1700 (Leiden 2020)- Nancy Caciola, ‘Revenants, Resurrection, and Burnt Sacrifice’, Preternature 3:2 (2014) 311-338- Nancy Caciola, ‘Wraiths, Revenants and Ritual in Medieval Culture’, Past & Present 152 (1996) pp. 3-45- S. Mays et al, ‘A multidisciplinary study of a burnt and mutilated assemblage of human remains from a deserted Mediaeval village in England’, Journal of Archaeological Science: Reports 16 (2017) 441-455



Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals

Het is augustus 1337. We zijn in de abdij van Malmesbury, Engeland, waar het roerige tijden zijn. De abt en een van de belangrijkste broeders aan het hof worden beschuldigd van een misdaad. En niet zomaar een misdaad: de abdij heeft een schat ter waarde van zo’n 10.000 pond in het bezit, die niet aan de abdij toebehoort. Bovendien is deze schat onderdeel geweest van de goedgevulde oorlogskas van de tegenstanders van het Engelse hof.

Maar hoe komen de monniken aan dit enorme fortuin van deze partij? In deze zaak gaan we in op het criminele leven van John van Tintern, de maffia monnik.

Voetnoten

Meer weten over John van Tintern?

- McAleavy, T. Malmesbury Abbey 670 - 1539: Patronage, Scholarship and Scandal. Woodbridge: Boydell Press (2023)

- Parker, S. 'Discovering Malmesbury's 'gangster' medieval monk' via BBC News (27 december 2023): https://www.bbc.com/news/uk-england-wiltshire-67707973



Credits: Muziek: Lies Sommer - harp, draailier en schalmei & Fieke van den Hurk - producer | Audio en Mix: Wildeman Visuals