Shortcut ปรัชญา THE STANDARD PODCAST
-
- Society & Culture
เปิดโลกความคิดทางปรัชญา ผ่านบทสนทนาและคำถามใกล้ตัว
-
SCP10 ความเหงาคืออะไร มีเพื่อนทำไมยังเหงา?
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด https://youtu.be/obw1f-rX-xI
‘ความเหงา’ เป็นภัยคุกคามสุขภาพทั่วโลก อันตรายเทียบเท่ากับการสูบบุหรี่วันละ 15 มวน คือสิ่งที่องค์การอนามัยโลกเคยประกาศไว้ตั้งแต่ปี 2023
ความเหงาคือเรื่องสากล ไม่ว่าใครก็อาจรู้สึกเหงาได้ในบางเวลา ยิ่งในสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป วิถีชีวิตก็อาจทำให้เรายิ่งเหงาโดยไม่รู้ตัว
ทำไมเราจึงเหงา แล้วทำไมบางครั้งการมีเพื่อนหรือครอบครัวก็ไม่อาจช่วยคลายความเหงาในใจเราได้ กลับกันสำหรับบางคน ทำไมเขาถึงไม่รู้สึกเหงาแม้อยู่คนเดียว?
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ชวนทำความรู้จักกับความเหงาในมุมปรัชญา ความเหงาคืออะไร ทำไมในมุมหนึ่งเราจึงเป็น ‘ผู้ถูกกระทำ’ ความเหงา แล้วเราจะรับมือกับความเหงาอย่างไรได้บ้าง?
ชวนคิดชวนถามกับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา -
SCP9 เราไม่ได้เป็นของกันและกัน ‘เป็นเจ้าของ’ ไม่ใช่ ‘ทำอะไรก็ได้’ (Part 2/2)
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด https://youtu.be/1VngiJ3A5fU
รถมอเตอร์ไซค์แต่งท่อดังสนั่นขับซิ่งบนถนนตอนกลางดึก
โรงงานอุตสาหกรรมปล่อยสารพิษลงน้ำจนผู้คนที่อาศัยอยู่แถวนั้นป่วยเป็นโรคประหลาด
บุคคลที่โดนทำร้ายร่างกายจากคนรัก
ลูกที่ถูกควบคุมบังคับจากพ่อแม่
ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นสิ่งที่เราอาจเคยประสบหรือเห็นตามข่าว และถ้าบอกว่าเรื่องเหล่านี้ตั้งต้นมาจากหลักเดียวกัน คือเรื่อง ‘ความเป็นเจ้าของ’
สงสัยไหมว่ามันเกี่ยวกันอย่างไร และเราจะถกเถียงกันอย่างไรในเรื่องนี้?
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ต่อเนื่องจากเอพิโสดก่อนหน้า ชวนสำรวจความเป็นเจ้าของใน 2 มุมคือ การเป็นเจ้าของที่อาจกระทบต่อสาธารณะ และการเป็นเจ้าของในความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น
ทำไมเราอาจไม่ควรเป็นเจ้าของมนุษย์คนไหน และไม่ควรใช้ประโยชน์จากบางสิ่งที่เราเป็นเจ้าของอย่างเต็มที่โดยไม่สนใจสิ่งอื่น?
ชวนคิดชวนถามกับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา -
SCP8 ‘ความเป็นเจ้าของ’ คืออะไร เราเป็นเจ้าของอะไรได้จริงไหม? (Part 1/2)
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด https://youtu.be/LA2vPxuGJjQ
เราเป็นเจ้าของอะไรได้จริงไหม?
คำถามเชิงปรัชญาที่ดูเหมือนจะมีคำตอบทางกฎหมาย จำพวกเอกสารยืนยันความเป็นเจ้าของรูปแบบต่างๆ เช่น โฉนดที่ดิน หรือหนังสือแสดงกรรมสิทธิ์
แต่เรื่อง ‘ความเป็นเจ้าของ’ ยังมีอีกหลายมุมที่ตัดสินทางกฎหมายไม่ได้โดยง่าย และเป็นสาเหตุของปัญหาจำนวนมาก ตั้งแต่ระดับส่วนตัวจนถึงระดับสาธารณะ
ตั้งแต่ปัญหาวัยเด็ก ว่าของเล่นควรเป็นของใครระหว่างเรากับน้อง หรือเมื่อเราเลี้ยงแมว แมวเป็นของเราไหม แล้วเมื่อเราได้รับเงินดิจิทัลวอลเล็ตล่ะ เงินนั้นเป็นของเราจริงหรือเปล่า?
จนถึงปัญหาว่าพื้นที่ทับซ้อนกลางทะเลควรเป็นของประเทศใด หรือผลงานสร้างสรรค์โดย AI เป็นของใครกันแน่ แล้วข้อมูลในอินเทอร์เน็ตล่ะ ใครเป็นเจ้าของ?
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ พาไปตั้งต้นตั้งแต่นิยามความเป็นเจ้าของ วิธีวัดความเป็นเจ้าของ ความเป็นเจ้าของในทางกฎหมายและในทางปฏิบัติที่อาจต่างกัน และวิธีแก้ปัญหาเรื่องสิทธิความเป็นเจ้าของในรูปแบบต่างๆ
ชวนคิด ชวนถาม กับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา -
SCP7 เพราะไร้ที่พึ่งเราจึงมู? มองสายมูในมุมปรัชญา
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด youtu.be/BJII4JrGkLE
3 ใน 4 ของคน Gen Z เป็นสายมู คือผลสำรวจจาก ABAC Poll
ถ้าลองย้อนสำรวจตัวเอง เราก็อาจเคยเปลี่ยนวอลล์เปเปอร์มือถือเพื่อเสริมดวง ทำบุญแก้ปีชง ใส่เสื้อสีมงคล หรือบนเพื่อขอพรเรื่องความรัก และไปให้สุดกว่านั้น เราอาจเคยได้ยินข่าวเกี่ยวกับลัทธิจำนวนหนึ่งที่ให้กินของไม่ถูกสุขอนามัยต่างๆ เพื่อรักษาสุขภาพ
สิ่งเหล่านี้เป็นแค่เรื่องโง่งมงายไร้สาระ หรือมันสะท้อนอะไรมากกว่านั้น?
ในโลกวันนี้ที่เต็มไปด้วยความเปลี่ยนแปลงที่เราไม่อาจคาดเดา ชีวิตที่เราไม่อาจควบคุม และสังคมที่บอกว่า ชีวิตที่ดีคือชีวิตที่ต้องประสบความสำเร็จในการงาน มีบ้าน มีรถ มีเงินเก็บหลักหลายล้านเพื่อการเกษียณ
ชีวิตที่ดีแบบที่น้อยคนจะไปถึง
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ชวนมองปรากฏการณ์ ‘สายมู’ แบบลงลึก ทำไมเราจึงมู การมูสัมพันธ์กับสังคมที่เราอยู่อย่างไร ทำไมปรากฏการณ์บางส่วนจึงสามารถอธิบายได้ด้วยความเหลื่อมล้ำ?
ชวนคิด ชวนถาม กับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา -
SCP6 ‘การบน’ สู่ ‘สินบน’ เพราะความเชื่อคนไม่เคยเปลี่ยนแปลง?
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด youtu.be/w_TlY8nYah0
‘การบน’ กับ ‘สินบน’ เหมือนหรือต่างกันอย่างไร?
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ชวนตั้งคำถามกับพัฒนาการ ‘ความเชื่อ’ ของมนุษย์ ที่ดูเหมือนจะเปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัย แต่หากมองดีๆ ความเชื่อบางอย่างอาจเปลี่ยนแค่รูปลักษณ์ภายนอก แต่โดยเนื้อแท้กลับไม่ต่างกันมากนัก (หรือเปล่านะ?)
‘การบน’ เทพและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ กับการให้ ‘สินบน’ แก่ผู้มีอำนาจ แท้จริงแล้วคือเรื่องเดียวกันหรือเปล่า ความเชื่อในแต่ละยุคทำงานอย่างไร มีเพื่ออะไร และทำไมเราอาจเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องเชื่อในอะไรบางอย่าง?
ชวนคิด ชวนถาม กับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา -
SCP5 ให้ ‘อริสโตเติล’ ตอบ ทำไมคนถึงหลงกลวาทศิลป์?
ชมวิดีโอ EP นี้ใน YouTube เพื่อประสบการณ์การรับชมที่ดีที่สุด https://youtu.be/Sum3_u1TICE
ชีวิตนี้มีใครไหมที่เราเชื่อเขา 100% โดยไม่เคยตั้งคำถาม?
Shortcut ปรัชญา เอพิโสดนี้ ชวนตั้งคำถามถึงเหล่าคนมีวาทศิลป์คมคาย หรือมีภาพลักษณ์น่าเชื่อถือ จนบางทีเราอาจเผลอเชื่อเขาจากสิ่งเหล่านี้มากกว่าเนื้อหาแท้จริงที่เขาพูด
หรืออีกแบบคือเชื่อเขาเพราะสิ่งที่เขาพูดนั้นตรงใจเรา มากกว่าจะเชื่อเพราะมันเป็นความจริงหรือสมเหตุสมผล
เพราะจะรู้หรือไม่ว่าเขาหลอก แต่เราอาจเต็มใจให้เขาหลอกก็เป็นได้
อะไรทำให้เราหลงกลคนมีวาทศิลป์ เราควรรับมือกับคนเหล่านี้อย่างไร วาทศิลป์ที่ดีควรเป็นแบบไหน? หลัก 3 ข้อของ ‘อริสโตเติล’ อาจมีคำตอบให้คุณ
ชวนคิด ชวนถาม กับ ภาคิน นิมมานนรวงศ์ และ ฟาง-รัฐโรจน์ จิตรพนา