Nieuwe Economen ESB

Elk jaar worden er ongeveer 170.000 kinderen geboren in Nederland. De bevolkingsopbouw is hiervan sterk afhankelijk en het aantal geboorten heeft daarmee ook invloed op de economie. Denk aan de grootte van de pensioenpot of de toekomstige uitgaven aan de zorg. De grootte van de groep geboren kinderen is niet alleen afhankelijk van de voorkeuren van de ouders. Beleid rondom anticonceptie, beschikbare financiële steun voor ouders en bijvoorbeeld toegang tot de kinderopvang hebben hier ook invloed op.

We praten met Esmée Zwiers, universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is gepromoveerd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en heeft onlangs een postdoc afgerond aan Princeton University. Esmée onderzoekt beleid rondom anticonceptie en geboortes. Wat is de invloed van economische en politieke ontwikkelingen op het geboortecijfers? En wat is de invloed van de beschikbaarheid van anticonceptie op de arbeidsmarktuitkomsten van vrouwen?

 

Shownotes

Profiel

ESB-artikel anticonceptie

Amerikaans paper over geboortes tijdens Covid

Working paper van Esmée Zwiers en Olivier Marie over de pil

Artikel van Donohue en Levitt over het recht op abortus en een daling van de criminaliteit

CBS-cijfers bevolkingsopbouw

CBS over hoge aantal geboortes in de coronatijd

 
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Elk jaar stoppen duizenden werknemers met hun baan. Zo gingen er in 2020 ruim 94.000 werknemers met pensioen en waren er, afhankelijk van het moment, ongeveer 400.000 mensen werkloos. Ondertussen zijn de personeelstekorten groot in meerdere sectoren. Kunnen we ouderen stimuleren om langer door te werken, op een gezonde manier? Of kunnen we werklozen helpen om sneller een baan te vinden?

We praten met Albert Rutten, promovendus aan Tilburg University. Het werk van Albert is grofweg in te delen in twee categorieën. Allereerst doet hij onderzoek naar het langer aan het werk houden van ouderen. Daarnaast onderzoekt hij beleid rondom werkloosheid. We beantwoorden daarom veel vragen vandaag. Hoe is het gesteld met de ouderenparticipatie en kunnen we het verbeteren? En hoe kunnen we werklozen beter stimuleren om aan het werk te gaan? En is het wel een goed idee om sterke prikkels voor arbeidsparticipatie te hebben?

 

Shownotes

Profiel Albert Rutten
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het onderwijs in Nederland is een van de beste ter wereld, maar het kan altijd beter. Zo zou de vroege selectie op de middelbare school leiden tot ongelijke kansen. Leerlingen met een taalachterstand zouden te weinig tijd hebben om in te lopen op hun klasgenoten. Sinds 2014 is het basisschooladvies leidend bij de overstap naar de middelbare school. In het laatste adviesrapport van de onderwijsinspectie wordt aangeraden om dit terug te draaien en zo de eindtoets weer leidend te laten zijn.

Simon ter Meulen in promovendus aan de Universiteit van Amsterdam en ook verbonden aan de Universiteit van München. Hij doet onderzoek naar de effecten van de vroege selectie op uitkomsten op latere leeftijd. Vergoot deze selectie daarmee de kansenongelijkheid tussen kinderen uit verschillende milieus? En is het laatste advies van de onderwijsinspectie voordelig voor de leerlingen uit slechtere milieus? We bespreken meerdere beleidsvoorstellen voor beter onderwijs in deze aflevering.

 

Shownotes

Profiel

Podcast met Karen Heij over de eindtoets in Meesterwerk
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nu de gevolgen van klimaatverandering steeds zichtbaarder worden, is de aandacht voor klimaat steeds groter, niet alleen onder economen. Economen denken na over het beprijzen van klimaatschade, gedragswetenschappers over hoe de benodigde gedragsveranderingen gestimuleerd kunnen worden, en klimaatwetenschappers berekenen hoeveel ton CO2 we moeten besparen om de klimaatdoelen te bereiken

Iemand die al deze facetten van klimaat weet te combineren in zijn werk is Kaj-Ivar van der Wijst, promovendus aan de Universiteit Utrecht. Hij onderzoekt de kosten van de klimaatschade, en de opbrengsten van klimaatbeleid. Klimaatbeleid kent hoge kosten, maar het nalaten van klimaatbeleid voeren brengt nog veel hogere kosten aan klimaatschade met zich mee. Investeren in klimaatbeleid betaalt zich dus uit. Zo levert elke euro die in de wereld naar klimaatoplossingen gaat uiteindelijk 1,5 tot 4 euro aan winst en maatschappelijke kostenbesparing op. Wat zegt dit over de huidige klimaatdoelen? En hoe kunnen we het draagvlak voor klimaatbeleid vergroten? Dit en meer hoor je in aflevering 5 van de Nieuwe Economen Podcast.

 

Shownotes

Profiel Kaj-Ivar

Artikel in Trouw

Klimaatpositieve walvis

IPCC rapport
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gezondheid en economie lijken misschien twee hele verschillende onderwerpen, maar niks is minder waar. De gezondheid van mensen en de keuzes die zij maken zijn bijvoorbeeld afhankelijk van hun economische positie. Iemand met een hoger inkomen kan makkelijker een gezonde maaltijd kopen dan iemand met een lager inkomen. Economie komt ook terug in keuzes die op hoog niveau gemaakt worden. Hoe kunnen we voorkomen dat mensen ziek worden en hoe gaan we er mee om als ze ziek zijn?

Stefan Lipman is recent gepromoveerd en nu universitair docent aan de Erasmus School of Health Policy and Management. Hij doet onder andere onderzoek naar hoe mensen gezondheidskeuzes maken. Zo kijkt hij of de gedragseconomische inzichten die zijn verzameld over financiële keuzes, ook van toepassing zijn op gezondheidskeuzes. Ook onderzoekt hij hoe de maatschappij kijkt naar behandelingen die de kwaliteit van leven van patiënten kunnen verbeteren.

 

Shownotes

Grenzen van kosten- en batenanalyses

Thamanummer ESB met kosten-batenanalyses corona

Rapport WRR

Blog in ESB over zorgakkoorden

 

Over de Nieuwe Economen Podcast:

De nieuwe generatie economen klopt op de deur, met frisse ideeën voor de grote uitdagingen van deze tijd. Wie deze economen zijn, en welk onderzoek zij doen, hoor je bij de Nieuwe Economen Podcast.

De Nieuwe Economen Podcast is een product van ESB en wordt gemaakt door Elisa de Weerd, Yrla van de Ven, Sarah van Hugte en Rik Leijsen. Voor meer informatie en alle andere afleveringen kijk je op de website van ESB.
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Digitale producten zijn tegenwoordig niet meer weg te denken. Even een whatsappje sturen, je bonuskaart scannen of je mening over een politiek vraagstuk twitteren. Het merendeel van de fundamentele digitale systemen is in handen van een klein clubje grote bedrijven die veel winst maken. Wat zijn de risico’s als persoonlijke en publieke zaken zijn overgeleverd aan steeds groter wordende bedrijven?

 

Ellen van ’t Klooster is promovendus aan de Universiteit Utrecht en doet onderzoek naar marktmacht van bedrijven en in het bijzonder Big Tech. Wat voor bijzondere eigenschappen hebben deze technologiebedrijven? En hoe komt het dat de concurrentie in hun markt kleiner is dan in sectoren waar IT een minder grote rol speelt? Dat hoor je in aflevering 3 van de Nieuwe Economen Podcast.

 

Shownotes

Profiel Ellen van 't Klooster

Podcast De Dag

Kunstwerk verzamelde data van techbedrijven

 

Over de Nieuwe Economen Podcast:

De nieuwe generatie economen klopt op de deur, met frisse ideeën voor de grote uitdagingen van deze tijd. Wie deze economen zijn, en welk onderzoek zij doen, hoor je bij de Nieuwe Economen Podcast.

De Nieuwe Economen Podcast is een product van ESB en wordt gemaakt door Elisa de Weerd, Yrla van de Ven, Sarah van Hugte en Rik Leijsen. Voor meer informatie en alle andere afleveringen kijk je op de website van ESB.

 
See omnystudio.com/listener for privacy information.