PassiePraat Henny Beijer

Ze doen hun naam in de letterlijke betekenis van het woord geen eer aan. De leden van koor Morrend Volk zijn alleszins vriendelijk en spontaan. De koornaam verwijst naar de maatschappelijke betrokkenheid van de leden. In 1988 opgericht als 1 Mei Koor, wil het gezelschap met zijn liederen misstanden in de wereld aan de kaak stellen en zingen over onderwerpen in de maatschappij, die aanleiding geven tot nadenken.

Sopraan Rudy Langendijk is al vanaf die eerste jaren bij het koor betrokken. Fysiotherapeut Hans Snoep is ruim 20 jaar aan Morrend Volk verbonden. De tenor noemt zichzelf een beetje recalcitrant en wil vooral dat mensen de moeite nemen om naar de liedteksten te luisteren. Corrie Swaan sloot 2 jaar geleden samen met haar partner Pieter-Jan Mesman aan, nadat ze op uitnodiging van Leo Mesman een concert hadden bijgewoond.

Morrend Volk staat onder leiding van dirigent Jetze Dubbelman, die onder meer het lied De IJsbeer schreef. Het koor zingt die compositie in deze aflevering van PassiePraat, evenals I have een dream en het maatschappijkritische Mensen gevraagd. Oksana Polman begeleidt het koor op piano.

Zonder verleden, geen heden. Laat staan een toekomst. Stichting Meer-Historie is expert waar het gaat om de kennis over en het conserveren van het erfgoed van Haarlemmermeer. Dit erfgoed omvat de architectuur, de infrastructuur, de cultuur en de natuur binnen de gemeentegrenzen. Zo’n 200 vrijwilligers zetten zich hiervoor in. Van de restauratie van landbouwwerktuigen tot voorlichting over de drooglegging in gemaal de Cruquius en rondleidingen in het eigen museum, dat over enige tijd verhuist naar een locatie naast het gemaal.

Ook Jeanne ten Napel en Chris Visscher besteden regelmatig hun vrije tijd aan taken voor de stichting. Zo bestiert de 83-jarige Jeanne het archief en beheert de tien jaar jongere Chris – samen met twee anderen – de collectie. In de Witte Boerderij, de thuisbasis van de stichting delen ze graag hun passie voor de historie van de polder en die van de eeuwen ervoor, toen het Haarlemmermeer nog een woeste binnenzee was.

In deze aflevering van PassiePraat vertellen ze mooie verhalen. Zoals over een uniek poezie album van ruim een eeuw oud, het handgeschreven boek met de bezwaren van verschillende gemeenten tegen de drooglegging eertijds en over de enorme klus die wacht om de uitgebreide collectie straks te verhuizen naar de nieuwbouw.

Donderdag 27 oktober 2005 verloren 11 gedetineerde illegalen bij een brand in het cellencomplex op Schiphol-Oost bij Oude Meer het leven. Een tragedie, die twee politiek verantwoordelijke ministers en de burgemeester van Haarlemmermeer hun baan kostte.

Na de brand is het cellencomplex gesloopt en in 2013 vervangen door een nieuw detentiecentrum in Badhoevedorp. Eén van de gedetineerden werd in datzelfde jaar vrijgesproken voor het opzettelijk aansteken van de brand.

Vanuit het Platform Vluchtelingen Haarlemmermeer namen Leo Mesman en Rien Wattel het initiatief voor een herdenkingsplek, waar overlevenden en nabestaanden konden samenkomen. Het Platform organiseerde sindsdien vele jaren achtereen wakes, herdenkingen en ontmoetingen.

Het Platform Vluchtelingen Haarlemmermeer beijvert zich om het werk van en voor vluchtelingen in de Haarlemmermeer meer zichtbaar maken. Daarnaast wil de groep van organisaties Haarlemmermeerders meer bewust maken van de situatie van nieuwe statushouders in de Haarlemmermeer en van vluchtelingen in Nederland, door film, voorstellingen, boekbesprekingen en dergelijke. Ook verzorgen ze onder meer Engelse les en kookworkshops voor vreemdelingen in het huidige Vreemdelingen Detentiecentrum Schiphol.

De geschiedenis van Spaarndam gaat terug tot het jaar 1280. De nederzetting ontstond rond een dam bij de monding van het Spaarne in het IJ. Graaf Floris V gaf opdracht voor het aanleggen van de dam. In de dam werden sluizen aangelegd, waarvan de Kolksluis de oudste is. De inwoners van het plaatsje leefden van de tol bij de dam in het Spaarne, en vooral ook van de visserij. Symbool voor de voortdurende strijd van het dorp tegen het water is het beeldje van De held van Haarlem, Hansje Brinker, dat staat op de IJdijk.

Deze en tal van andere geschiedkundige feiten en cijfers vormen het werkterrein voor de Historische Werkgroep Spaarndam. Een groep van 13 vrijwilligers, die zich bekommeren om de archivering en conservering van Spaarndams erfgoed. Martien van Woerkom is voorzitter van zowel de werkgroep als de stichting, Wim Koelman is actief lid en rondleider. Karin Reeuwijk versterkte onlangs de gelederen, vooral om al het beschikbare beeldmateriaal te archiveren en toe te voegen aan de website.

Wekelijks treffen de amateur-historici elkaar op het terrein van het Rijnlandse Huis, door de eeuwen heen de incidentele vergaderplaats van het bestuur van Rijnland dat onder meer waakte over de sluizen. Op het terrein beschikte de opziener over een reparatiewerkplaats en opslag voor dijkmaterialen. De Kettingloods is het huidige onderkomen van de Historische Werkgroep Spaarndam.

Hij kreeg de liefde voor mode en schoenen met de paplepel ingegoten. Opa Wouter Haverhals en diens zoon Jan gingen de ondernemende kleinzoon Jenke voor. Wouter streek in 1937 neer in Zwanenburg om daar een schoenmakerij te beginnen. Haverhals werd een lokaal en regionaal begrip. Jenke bouwde het familiebedrijf na zijn aantreden – hij volgde eerst een vakopleiding en werkte daarna bij het gerenommeerde Neef Sport – verder uit.

Toch ging eind 2023 de stekker eruit. Het ontbreken van adequate opvolging deed Jenke besluiten zijn aandacht te concentreren op de andere zaak, die in Badhoevedorp. Met de sportartikelenwinkel daar roeit hij ogenschi9jnlijk tegen de stroom in. Want hebben sportspeciaalzaken nog wel een toekomst? Met moordende concurrentie van internet en de ondertussen almaar stijgende kosten voor huur en energie.

Jenke Haverhals is er de man niet naar om daar geen uitdaging in te zien. Zoals hij ook zijn duidelijke antwoorden klaar heeft op twijfels over de meerwaarde van speciaalzaken, de redenen waarom er nog altijd geen specifieke vrouwenvoetbalschoenen worden gemaakt en waarom een immense voorraad uiteindelijk het verschil maakt.

Ze luisteren naar de namen Gerrit Pas, Anton Kroes en Dick Bronsdijk. Maar zo zijn ze in de ether niet bekend. Daar heet Gerrit bijvoorbeeld PA0GJC, voluit PAPPA-ALPHA-ZERO-GOLF-JULIET-CHARLIE. Het zijn de codes waarmee zendamateurs zich op de verschillende golflengtes melden voor wereldwijde contacten.

Dat doen deze drie gepassioneerde radiomannen niet alleen thuis. De drie maken ook deel uit van de Radiowerkgroep van CRASH Luchtoorlog- en verzetsmuseum ’40-’45. Daar onderhouden ze de apparatuur die stamt uit de oorlogsjaren, zenders en ontvangers van zowel grondstations als uit vliegtuigen. Hun trots is de WW2 RAF radiotelegrafisten tafel, compleet met een R1155 ontvanger, een T1154 zender en een Fishpond indicator. Deze apparatuur is in de laatste oorlogsjaren gebruikt voor lange afstand communicatie in Morse tussen Bomber Command Group Headquarters (het hoofdkwartier op de grond) en de vliegtuigen in de lucht. Het call sign voor deze radiokamer is PI4C, PAPPA-INDIA-FOUR-CHARLIE.

In PassiePraat vertellen Gerrit, Anton en Dick over hun hobby, de liefde voor de radiotechniek en over de belangrijke schakel die zendamateurs kunnen zijn bij rampen. Zo waren het de zendamateurs die als eersten cruciale informatie konden delen over de Watersnoodramp van 1953 in Zeeland.