Zasiane historie w Radiu Lublin Radio Lublin

Nowa ekspozycja w Muzeum Wsi Lubelskiej. To Zagroda z Brzezin znajdująca się w sektorze Powiśle. To pierwsza od 11 lat przygotowana do zwiedzania ekspozycja wiejska, wyjątkowa, bo jako jedyna w lubelskim skansenie sięga końca XIX wieku tj. czasów kolbergowskich.

Ekspozycja odnosi się do 1881 roku, kiedy chałupę zamieszkiwała dwupokoleniowa rodzina Jakuba i Agnieszki Gruzów z sześciorgiem dzieci. Na wystawie Zagrody z Brzezin pomieszczono wiele odwzorowań i rekonstrukcji, ale również wprowadzono archaiczne przedmioty z innych subregionów Lubelszczyzny.

Na program w każdą sobotę tuż po godzinie 6.00 zaprasza Bogna Bender-Motyka.

W polskiej tradycji chleb był symbolem pożywienia, a także dostatku. Nie dla wszystkich był zawsze dostępny. W biedniejszych regionach pojawiał się w domu jedynie w większe święta.

Chleb miał duże znaczenie w całym roku obrzędowym. We wszystkich uroczystościach związanych ze świętami odgrywał bardzo ważną rolę.

Obecnie chleb nadal jest podstawowym pożywieniem. Do dziś na wsiach Lubelszczyzny można zauważyć głęboki szacunek dla chleba, który wyraża się w nakazach, które stanowią kontynuację dawnych tradycji.

Zapraszamy na opowieść o lnie, roślinie, która wymaga wielu rozmaitych czynności związanych z jej uprawą i obróbką.

Opowiemy o tradycji lniarskiej, o sposobach zdobienia lnu i jego mierzenia w dawnych czasach.

Zaprasza Kinga Szymanek.

Dziś o tym, „jak to ze lnem było...”.

Opowiemy o tym, jaka jest historia tej rośliny, o żniwach lnianych, o tym, co kryje się pod pojęciami międlenia i cierlenia.

O czynnościach związanych z uprawą i obróbką lnu opowiadają kustosze: Łucja Kondratowicz-Miliszkiewicz, Halina Stachyra i Grzegorz Miliszkiewicz.

Msza w zabytkowym kościele z Matczyna, barwny korowód do dworu z Żyrzyna i wręczenie wieńców dożynkowych gospodarzowi. Opowiadamy o dożynkach dworskich kultywowanych w latach trzydziestych XX wieku w majątku Krychowskich na Sławinie (byłych właścicieli miejsca, na którego terenie znajduje się lubelski skansen) oraz majątku Kiełczewskich w Guzówce.

W programie mówimy także o dożynkach chłopskich i innych dawnych tradycjach związanych z zakończeniem żniw, które były pielęgnowane przed wiekiem.

Drewniana zabudowa, chaty kryte słomą czy brak kominów sprzyjały pladze polskich wsi, czyli pożarom. Ogień często doszczętnie niszczył stojące w gęstej zabudowie chaty, co przy braku ludzi obeznanych z gaszeniem ognia było częstym zjawiskiem.

Zaczęto zakładać ochotnicze straże z myślą o obronie przed pożarami, nękającymi polskie wsie i miasta. W programie mówimy o tym, jak wyglądało wyposażenie strażackie, w jaki sposób gaszono pożary i jakiego sprzętu używano.

Powszechnie praktykowano też zabobony zabezpieczające przed tą klęską. Do najbardziej znanych należał przesąd o zakazach pożyczania ognia, mówiono także o uprzywilejowanej roli bocianów i jaskółek.

Zaprasza Bogna Bender-Motyka.