miastorie Miasto Jest Nasze

Zapraszamy na pierwsze w tym roku miastorie! Wraz z Gniewomirem Hawraszem z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk zabierzemy Was do barwnego, uniwersyteckiego świata średniowiecznej i nowożytnej Padwy. Opowiemy o początkach Uniwersytetu, przejdziemy się po salach wykładowych, dowiemy się co nieco o padewskich studentach (w tym słynnych Polakach!) oraz zastanowimy czy jaką rzeczywistą wartośc ma jego motto - Universa Universis Patavina Libertas ("Wolność Padwy jest absolutnie dla każdego").

Miłego słuchania!

Procesy czarownic w Salem to wiedza powszechna, ale czy słyszeliście kiedyś o walce z czartem w Kleczewie? W XVII wieku tamtejszy sąd zajmował się aż 131 sprawami oskarżonych o czary, o których opowiedział nam prof. Tomasz Wiślicz z Instututu Historii Polskiej Akademii Nauk.

W dzisiejszej miastorii rozmawiamy z Igorem Niewiadomskim z Zakładu Historii XX w. Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego, o tym jak organizowano sport w poczatkach PRL.
Czy sport odbudowywano odgórnie czy oddoleni? Co wiemy o pierwszych zawodnikach? Kiedy sport przestał być zwykłym "sportem", a zaczął być propagandowym widowiskiem?

Zapraszamy do wysłuchania!

W najnowszej miastorii cofamy się o kilka wieków, do Średniowiecza. Razem z Kaliną Słaboszowską, doktorantką Zakładu Nauk Pomocniczych Historii, Źródłoznawstwa i Metodologii Historii Wydziału Historii Uniwersytetu Warszawskiego, przedstawimy Wam miasto, które nigdy nie istniało, miasto-metaforę. Porozmawiamy o Księdze o Mieście Pań, autorstwa jednej z najwybitniejszych średniowiecznych pisarek, Krystyny de Pizan, uznawaną przez wielu uznawana za “pierwszą feministkę” w historii Europy.

W XIV i XV wieku są dyskusje na temat tego czy umiejętności czytania i pisania psują kobiety, czy są im potrzebne, czy w ogóle kobiety mają możliwości intelektualne pozwalające na przetwarzanie tego literackiego dziedzictwa kulturowego - wspomina Kalina.
To właśnie w tych okolicznościach Krystyna rozwija się intelektualnie, mając możliwość korzystania z królewskiej biblioteki francuskiego króla, Karola V.

Jej przyjemne życie, zostało nagle przerwane serią tragicznych wydarzeń, które zagroziły przyszłości jej i bliskich. Krystyna nie poddała się i postanowiła wziąć na swoje barki utrzymanie rodziny, stając się pierwszą w historii kobietą, która utrzymywała się z działalności literackiej. Ba! Można powiedzieć, że była również pierwszą kobietą, która prowadziła własne “wydawnictwo”, czyli skryptorium, w którym przepisywano i pięknie iluminowano księgi.

Czym jest owo “miasto Pań”? Kto je zamieszkiwał? Dlaczego to właśnie “miasto” stało się podstawą dla opowieści Krystyny? Jak sytuacja społeczna, polityczna, a także kultura miejska późnośredniowiecznej Europy wpłynęła na konstrukcję dzieła? Czy Krystyna rzeczywiście jest "pierwszą europejską feministką"?

Zapraszamy do odsłuchania!

Samochody czy transport publiczny i rower? Zieleń czy beton? Usługi publiczny czy prywatne? Mieszkania własnościowe czy komunalne? Planowanie przestrzenne czy “wolna amerykanka”?

To jedne z wielu pytań, które wywołują zażartą dyskusję o współczesnych miastach. Jak się okazuje, wiele z nich porusza problemy, nad którymi debatowali nasi przodkowie już na przełomie XIX i XX wieku. Wraz z drem Kamilem Śmiechowskim z Wydziału Filozoficznego-Historycznego zapraszamy Was na cofnięcie się o ponad 100 lat i przyjrzeniu się jak wygląda kondycja miast w Królestwie Polskim,

“Mamy do czynienia z sytuacją, że Warszawa ma na początku XX wieku dwa gmachy szkolne - podczas gdy Kraków ma w tym samym czasie 33 - czyli staje się miastem analfbateów” - wspomina Kamil Śmiechowski.

Jakie pomysły mieli polscy intelektualiści tego okresu na poprawę tzw. “kwestii miejskich”? Czy problemy, które diagnozowali różniły się wielce od naszych, współczesnych? Czy przynajmniej niektóre z proponowanych rozwiązań są nadal aktualne?

Zapraszamy do wysłuchania!

II Rzeczpospolita jest tematem, który w przestrzeni publicznej odbieramy najczęściej w dwóch odmiennych rzeczywistościach. Idealnie to widać przy opisywaniu problematyki mieszkalnictwa tego okresu. Z jednej strony lubimy mówić o śmiałych i nowoczesnych założeniach modernistycznych osiedli, nowoczesnych rozwiązaniach technicznych i próbach tworzenia stworzenia prawdziwych “miast XX-go wieku”. Z drugiej - ciężko ominąć temat “ciepłych łóżek”, rodzin wielodzietnych gnieżdżących się w jednoizbowym mieszkaniu bez dostępu do światła, dołów kloacznych zamiast toalet.


Kto budował w Polsce mieszkania? Jakiej jakości? Czy każdy mógł sobie pozwolić na własne cztery kąty? Jaka w budownictwie mieszkaniowym była rola młodego państwa polskiego?


Na opowieść o problemach mieszkaniowych Polek i Polaków okresu międzywojennego zabieramy Was razem z doktorem Marcinem Szymańskim z Wydziału Historyczno-Filozoficznego Uniwersytetu Łódzkiego.