Prawda czasu i prawda ekranu Polskie Radio S.A.

Film „Przysięga Ireny” opowiada historię kobiety, która ukrywała kilkanaścioro Żydów w willi majora Wehrmachtu, a gdy to wyszło na jaw zgodziła się zostać jego kochanką, by uratować swoich podopiecznych. Tą kobietą była Polka, Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata - Irena Gut.
Czy jednak w rzeczywistości wydarzenia te przebiegały tak, jak zostało to pokazane w filmie?

W filmie „Czerwone maki” scenarzysta i reżyser Krzysztof Łukaszewicz mierzy się z jednym z najważniejszych współczesnych polskich mitów. Bitwa o Monte Cassino, bohaterska, ale też krwawa i tragiczna, jeśli spojrzymy na kontekst losów Polski w II wojnie światowej, zdaje się być dla twórcy pretekstem do snucia opowieści - tak przerażająco aktualnej – o postawach wobec dramatu wojny. Ale co jest prawdą, a co fikcją w filmie „Czerwone maki”?
Na kim wzorowana jest postać Reportera, w którą wciela się Leszek Lichota? Czy generał Anders (Michał Żurawski) faktycznie dostał tylko 10 minut na podjęcie decyzji o udziale 2 Korpusu w bitwie? Czy sanitariuszki mogły brać udział w szturmie na wzgórza okalające klasztor Monte Cassino? M.in. na te pytania odpowiada dr Jan Szkudliński, kierownik Działu Naukowego Muzeum II Wojny Światowej.
W materiale wykorzystane zostały materiały pochodzące z Archiwum Polskiego Radia i Archiwum Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

Film Jonathana Glazera "Strefa interesów"  nagrodzony dwoma Oscarami – za najlepszy dźwięk i w kategorii najlepszego filmu międzynarodowego – ukazuje tragedię Holocaustu z niespodziewanej perspektywy. Kamera śledzi bowiem życie codzienne rodziny komendanta największego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i obozu śmierci Auschwitz-Birkenau.Czy rodzina Rudolfa Hoessa naprawdę mieszkała przy murze Auschwitz? Czy Hedwig Hoess przywłaszczała sobie mienie mordowanych Żydów? Czy prochy zamordowanych w komorach gazowych faktycznie wysypywano do rzeki Soły? Jak wyglądało życie dzieci Rudolfa Hoessa w cieniu Auschwitz? Kim była Aleksandra Kołodziejczyk – postać, która zainspirowała sceny z dziewczynką niosącą pomoc więźniom? O prawdzie i fikcji w filmie "Strefa interesów" rozmawiamy z doktorem Piotrem Setkiewiczem z Muzeum Auschwitz-Birkenau. Zaprasza Bartłomiej Makowski 

Serial "Szōgun", który w Polsce oglądać można na platformie Disney + bije rekordy popularności na całym świecie i cieszy się przychylną opinią krytyków. Nie brakuje głosów, że adaptacja książki Jamesa Clavella o tym samym tytule i jednocześnie remake niezwykle popularnego serialu z lat 80. to najlepsza produkcja tego roku. Akcja serii rozgrywa się u progu XVII wieku w Japonii, a osią fabuły jest walka o władzę, którą podejmuje pan Toranaga. Świat ten obserwujemy oczami Johna Blacktohorne’a angielskiego żeglarza, który trafia w sam środek dziejowej zawieruchy. Jak wyglądała prawdziwa walka o władzę i tytuł szoguna u progu XVII wieku w Japonii? Kim był i jaką rolę odegrał William Adams, pierwowzór serialowego Johna Blackthorne’a? Jaką rolę w walkach o dominację nad Japonią odegrali Portugalczycy? Czy samurajowie,  by odkupić hańbę mordowali swoje dzieci? Na te i inne pytania odpowie prof. Ewa Pałasz-Rutkowska, kulturoznawczyni i orientalistka z Katedry Japonistyk Uniwersytetu Warszawskiego. Zaprasza Bartłomiej Makowski

"Biała odwaga" to film, który jeszcze przed premierą wywoływał spore kontrowersje. Od obrazu odciął się Instytut Pamięci Narodowej, którego pracownik – doktor Dawid Golik – miał początkowo pełnić funkcję konsultanta historycznego scenariusza. Marcin Koszałka podjął w swoim dziele trudny temat postaw mieszkańców Podhala podczas II wojny światowej, a zwłaszcza budzącą do dziś emocje sprawę Goralenvolku – kolaboracji części górali z niemieckim okupantem. Kto był pierwowzorem postaci braci Zawratów? Czego Niemcy szukali w Tybecie? Co naprawdę stało się z przywódcami Goralenvolku?