Z Miłości do Gór Tatrzański Park Narodowy

W Muzeum Tatrzańskim im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem znajduje się blisko 70 tys. eksponatów przyrodniczych. Historia części z nich sięga XIX wieku. Niewielki fragment tej kolekcji oglądać można na wystawie w gmachu głównym muzeum przy Krupówkach, ale większość spoczywa bezpiecznie w magazynach. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik odwiedza z mikrofonem pełne cennych zbiorów, niedostępne na co dzień muzealne podziemia. Przewodnikiem po tym tajemnym świecie jest dr Marcin Warchałowski - kierownik Działu Przyrodniczego Muzeum Tatrzańskiego, który w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego bada historię eksponatów. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Dr Marcin Warchałowski w magazynie Muzeum Tatrzańskiego. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji: 
Moździerz Z., Gmach Muzeum Tatrzańskiego, Zakopane 2005
Moździerz Z., Muzeum Tatrzańskie. Autobiografia, Zakopane 2019

W sierpniu 2003 r. Anka Król - taterniczka z Zakopanego, przeszła udar niedokrwienny mostu pnia mózgu. Miała wtedy 25 lat. Jak wspominają przyjaciele, była dosłownie wulkanem energii. Najlepiej czuła się w Tatrach i z nimi wiązała swoją przyszłość. Anka przeżyła udar, ale dziś cierpi na niedowład czterokończynowy spastyczny i porusza się za pomocą wózka inwalidzkiego. Mimo to z pomocą najbliższych może wracać w góry. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z Anką i jej siostrą Marią Król. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania i montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Maria i Anka w Dolinie Jaworowej na Słowacji. Fotografia z archiwum rodzinnego.
Materiały wykorzystane w audycji:
A. Pikus, Tatry dla wszystkich, "Tatry" 2022/2023, nr 83, s. 12
M. Król, Anka na Mnichu, "Tatry" 2019, nr 69, s. 10-11
 

Maria Kuczkowicz - lekarka weterynarii, zamierza stworzyć pod Babią Górą ośrodek rehabilitacji dzikich zwierząt. Już dziś do jej ogrodu w Jabłonce trafiają poszkodowane ptaki, jeże czy wiewiórki. Maria pomaga wrócić im do zdrowia, a potem przekazuje do innych ośrodków rehabilitacji lub wypuszcza na wolność. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik rozmawia z Marią Kuczkowicz o jej projekcie "W imieniu tych, co nie mówią", zapuszczonym ogrodzie, gdzie zwierzęta czują się bezpiecznie oraz marzeniach o stworzeniu ośrodka rehabilitacji z prawdziwego zdarzenia. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania i montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Maria Kuczkowicz i sarna Śliwka. Fot. Bartek Solik

Na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego owce wypasa siedmiu baców, ale po II wojnie światowej w Tatrach Polskich setki pasterzy i pasterek opiekowało się trzydziestoma tysiącami owiec i trzema tysiącami krów i jałówek. Przyroda tatrzańska nie była w stanie udźwignąć takiego ciężaru. Pojawiły się głosy o konieczności ochrony tatrzańskich polan. W 1955 r. wraz z powstaniem Tatrzańskiego Parku Narodowego rozpoczął się proces stopniowego usuwania górali z Tatr. Wielu z nich do dziś nosi w sercach dramat wypędzenia. W najnowszym odcinku podcastu Bartek Solik rozmawia z góralami, którzy ponad pół wieku temu wypasali w Tatrach owce i krowy. Mieli wtedy po kilkanaście lat. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Spotkanie na Hali Gąsienicowej. Fot. Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji: 
Gąsienica-Giewont A., Trebunia-Staszel S., Podhalanie. Wokół tożsamości, Zakopane 2022

Nakładem Wydawnictw Tatrzańskiego Parku Narodowego ukazało się drugie wydanie bestsellerowej książki  „Góralskie czary. Leksykon magii Podtatrza i Beskidów Zachodnich” Katarzyny Ceklarz i Urszuli Janickiej-Krzywdy w nowej szacie graficznej z ilustracjami Aleksandry Czudżak. Magia mieszkańców gór ujęta jest w opowieść o realnie istniejących, stosowanych do dziś, ale i zapomnianych praktycznych zabiegach Górali Podhalańskich i Beskidzkich. Dzięki 237 hasłom dowiemy się m.in., co złożyć w ofierze duchom, jak zdemaskować czarownicę, do czego służyć mogą kości, śmiertelna koszula albo wióry z trumny. W dzisiejszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia ze współautorką książki Katarzyną Ceklarz, ilustratorką Aleksandrą Czudżak i Pauliną Kołodziejską, szefową Wydawnictw Tatrzańskiego Parku Narodowego. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Materiały wykorzystane w audycji: 
Ceklarz K., Janicka-Krzywda U., Góralskie czary. Leksykon magii Podtatrza i Beskidów Zachodnich, Zakopane 2024
Lars Edenius, XC880834. Accessible at www.xeno-canto.org/880834.

Dzikie zwierzęta nie znają granic Tatrzańskiego Parku Narodowego. W Zakopanem stałymi gośćmi są jelenie, do miasta zaglądają niedźwiedzie. Wspólna przestrzeń służyć może wszystkim pod warunkiem, że my - ludzie zadbamy o odpowiedzialne relacje z dzikimi zwierzętami. W dzisiejszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z Filipem Ziębą, przyrodnikiem i zastępcą dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego. Zapraszamy!
Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik
Na zdjęciu: Filip Zięba. Fot. Bartek Solik