Ingurusfera EITB Radio Televisión Pública Vasca

Globalizazioak alde onak ditu, baina okerrak ere bai, jakina! Espezie inbaditzaileak dira albo kalte horietako bat, leku bateko landare edo animaliek beren habitatetik kanpo eragin ditzaketen arazoak.
Ingurusferan podcastean hegaztiak aipatuko ditugu  Asier Sarasua ornitologoarekin. Araba zozoak, Shakespeare eta New York protagonista duen istorioa entzun eta izan gogoan Eugene Schieffelin-en izena.

Iker Alecharekin osatu dugu Ingurusferako podcasta, Cidetec ikerketa-zentroko ingeniaria da bera. Hidrogenoaren gaiari heldu nahi izan diogu. Batetik, hidrogeno berdeaz hitz egin dugu; askotan aipatzen den teknologia da, baina errealitate izatetik gertu ote gauden jakin nahi dugu.
Bestalde, erregai pilei buruz ere hitz egin dugu, alegia, hidrogenoz funtzionatzen duen motor bati energia ematen dion gailuari buruz.  

Lurraren eguna baliatu du AEBko presidenteak, John Biden-ek Klimaren inguruan hitz egiteko eta herrialde esanguratsuak bilerara deitzeko. Parisko akordioetatik at geratu ziren AEB edo Txina elkartu dira bilera horretan. Agian, Glasgow-n udazkenean egingo den goi bilerara itzultzen hasteko helburuz gauzatu da bilera, baina beste asmo esanguratsuak ere egon litezke atzetik. Aldaketa klimatikoaren kontrako borrokaren erabakietan lidergoa hartzea, adibidez. 

Polemika harrotu du Netflixeko Seaspiracy izeneko dokumentalak. “Egungo arrantza-joerek bere horretan jarraitzen badute, 2048rako ozeanoak ia hutsik izango ditugu”, esaldiak laburbiltzen du egoera. Kanadako Dalhousie Unibersityko Boris Worm  ikerlariak 2006an egindako ikerketa da abiapuntua. Egileak ordea dio, datuak orain  20 urteko egoera islatzen dutela eta geroztik, asko aldatu dela arrantzaren ustiapena. Adituek, sensazionalismoa salatu diote Seaspiracy dokumentalari eta hura bezala datu ez errealetan oinarritzen diren ikerketei.

 XVII.mendean jartzen da zientzia modernoaren hasera. Teleskopioa sortu zen, Galileo, Newton edo eta Kepler  bizi izan ziren mendea da eta Matematikatan ere aurrerapauso handiak eman ziren. Nola nahi, gertakari zientifikoak sorginkeriarekin nahasteko joera ere bazegoen. 1693an, Salem-eko sorginen kasua adibide.
 Betty Parris, Salemeko erreberendoaren 9urteko  alaba, eta haren 11 urteko lehengusua, Abigail Williams sorginduta zeudela esan zuten agintariek. Lau hiritan epaiketak egin eta 19 pertsona urkatuta hil zituzten azkenerako. Egun, onddo bati egotziko genizkioke sorginkeria haiek. 

Partikula subatomikoak dira Muoiak, oraindik ere ikerketa asko eskatuko duten partikulak . Izan ere, ez dira uste zena bezain egonkorrak agian oraindik ezagutzen ez dugun partikularen baten eragiten dio atomoaren barruan eragiten diona? Muoiak fisikarien lehentasunean sartu dira, portaera xelebrea dut egoera zehatz batzuetan eta horren zergatiak eta zertarakoak aztertzeko beharra sortu zaie fisikariei.
Ingurusferan azalpenak