Leśne wędrowanie w Radiu Lublin Radio Lublin
-
- Veda
Ekologia, ochrona lasów Lubelszczyzny, rezerwaty przyrody, urokliwe miejsca do rekreacji i odpoczynku. Las o każdej porze roku jest przepiękny - nie musimy tego wszystkim udowadniać, choć często warto to podkreślać. Co tak naprawdę 'las' dla nas znaczy?
Zapraszam na wspólne leśne wędrówki, Magdalena Lipiec-Jaremek.
-
Leśne wędrowanie - O wodzie w lesie
Leszczyna w lasach już w pełnym rozkwicie. Drobne kwiaty męskie tańczą z wiatrem, rozsypując pyłek, który noszony przez powiew, odnajduje swoją drogę do kwiatów żeńskich. To taniec natury, gdzie przenoszone przez wiatr drobiny tworzą przyszłe nasiona. W ciepłych miejscach zakwitł także wawrzynek wilcze łyko - o tych, jak i o innych pierwszych oznakach wiosny powiemy dziś w programie. W lutym wody wiele - w lecie głodne nawet cielę. To przysłowie odzwierciedla naturalne cykle przyrody. W lutym często mamy do czynienia z obfitymi opadami deszczu lub śniegu, które zasilają wody rzek i strumieni. Należy pamiętać, że lato może przynieść okres suszy, kiedy dostępność wody jest ograniczona, co może stanowić wyzwanie nie tylko dla ludzi, ale także dla zwierząt i roślin. Dlatego warto doceniać wodę, zarówno w jej obfitości, jak i w okresach deficytu, co oznacza, że sprawdzimy stan wody w lasach w okresie wczesnowiosennym.
Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek. -
Leśne wędrowanie - Wypalanie łąk i nieużytków
Początek wiosny to kulminacja niechlubnej tradycji wypalania łąk i nieużytków, dlatego w programie będziemy apelować o rozsądek i czujność.
Wraz z leśnikami przypomnimy, jakie zagrożenia niesie ze sobą wypalanie traw: ogień wcale nie użyźnia ziemi, wręcz przeciwnie, wyjaławia ją, płoną nie tylko rośliny, ale i zwierzęta, które w tym czasie przebywały na powierzchni i nie znalazły drogi ucieczki, a w panice wbiegają w płomienie, palą się również ptasie gniazda, często już zasiedlone, z jajkami, gniazda trzmieli i innych owadów, a także inne bezkręgowce, ogień z łąk przenosi się często na pobliskie lasy, łąka po pożarze regeneruje się przez kilka lat, a las jeszcze dłużej.
Na bezpieczne wędrówki po lesie zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek. -
Leśne wędrowanie - Uzupełniające pory roku
Przedwiośnie, czyli w biologii tzw. zaranie wiosny, zaczyna się czasami już w lutym lub w marcu i trwa zwykle do początku kwietnia. Jest jedną z dwóch uzupełniających pór roku w przyrodzie, w strefie klimatu umiarkowanego. Początek przedwiośnia wyznaczany jest na podstawie zakwitania leszczyny pospolitej i podbiału pospolitego.
Pory roku uzupełniające, w przeciwieństwie do czterech głównych pór roku, nie mają swoich astronomicznych odpowiedników. Są one powiązane jedynie z klimatem i mają własny, charakterystyczny wpływ na przyrodę. Generalnie przedwiośnie jest okresem dodatnich temperatur powietrza, podczas gdy ziemia dopiero rozmarza.
Za przedwiośnie przyjmuje się okres roku na styku zimy i wiosny, w którym średnie temperatury powietrza wahają się pomiędzy 0 a 5 °C (z tendencją wzrostową). Okres przedwiośnia charakteryzuje się wieloma intensywnymi przemianami w przyrodzie. Które z tych zmian możemy bezpośrednio obserwować w lesie? To także czas wschodów pierwszych roślin zielonych oraz budzenia się soków w roślinach wieloletnich.
Na obserwacje leśnego przedwiośnia zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek. -
Leśne wędrowanie - Przedwiośnie w lesie
Przedwiośnie w lesie, czyli możemy już obserwować zwiastuny wiosny. Drzewa wprawdzie jeszcze trwają w uśpieniu, ale leszczyna pospolita wytworzyła już złociste kwiatostany męskie tzw. kotki. Wkrótce pojawią się także niewielkie kwiaty żeńskie o czerwonych znamionach słupków. Pod koniec lutego, w wyraźnie dłuższe już dni, słońce przygrzewa coraz mocniej. W wilgotnych lasach liściastych i mieszanych pojawiły się już pierwsze rośliny runa - śnieżyczki przebiśniegi. Nieco później zakwitnie śnieżyca wiosenna, która jest znacznie rzadszą rośliną niż przebiśniegi.
Kolejną oznaką zbliżającej się wiosny są także żurawie, które już przyleciały i można je obserwować początkowo w dużych stadach. Ptaki dość szybko zaczynają się łączyć w pary, które zajmują swoje terytoria lęgowe, gdzie odbywają efektowne toki - "tańczą", czyli synchronicznie podskakują i machają skrzydłami.
Słuchaczy zapytamy o ich pierwsze wiosenne obserwacje. Kontakt z naszą redakcją las@radiolublin.pl
Do zobaczenia na leśnych ścieżkach, do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek. -
Leśne wędrowanie - O predyspozycjach gatunkowych poszczególnych drzew w kompleksach leśnych
Jodła i modrzew, dwa iglaste gatunki naszych polskich lasów. Oba podobnie wymagające jeśli idzie o żyzność i wilgotność gleby. Dorastają do mniej więcej podobnych rozmiarów, ale strategie życiowe mają diametralnie różne.
Modrzew w młodości rośnie na wysokość bardzo szybko, czasem nawet metr rocznie. Potrzebuje do życia dużo światła, nie znosi ocienienia, i pośród gatunków leśnych jest najbardziej światłożądnym. Jodła jest z kolei gatunkiem, który w młodości przyrasta bardzo wolno, czasem przy ograniczonej ilości światła wegetuje jako kilkudziesięciocentymetrowe drzewko nawet przez kilkadziesiąt lat. W młodości wręcz potrzebuje osłony wyższych drzew przed bezpośrednimi promieniami słońca i dlatego ma status jednego z najbardziej cienioznośnych gatunków leśnych.
W programie powiemy o predyspozycjach gatunkowych poszczególnych drzew w kompleksach leśnych.
Do zobaczenia na leśnych ścieżkach i do usłyszenia na antenie mówi Magdalena Lipiec-Jaremek. -
Leśne wędrowanie - Wiatrowały i wiatrołomy
Przy okazji tak dynamicznych zjawisk pogodowych, z jakimi zmagamy się w ostatnim czasie, i z jakimi według synoptyków, zmagać się będziemy jeszcze do końca tygodnia, zwykle w lasach występują szkody gospodarcze.
Często słyszymy pochodzące z żargonu leśnego określenia: wiatrował i wiatrołom, z których dość łatwo wywnioskować, z jakiego rodzaju szkodą mamy do czynienia.
Wiatrołom to drzewo złamane, wiatrował zaś to drzewo wywrócone z korzeniami, na skutek naporu silnego wiatru. W programie zaprezentujemy apel leśników, by przy tak silnym wietrze odstąpić od leśnych spacerów i innych aktywności wśród drzew. Jest to po prostu niebezpieczne, szczególnie jeśli nad drogami czy szlakami, którymi się poruszamy, wiszą gałęzie i konary.
Na spotkanie z leśnikami przed mikrofonami zaprasza Magdalena Lipiec-Jaremek.