Argos NPO Radio 1 / HUMAN / VPRO

(00:00) De strijd tegen PFAS rond Chemours 

In een groot gebied rond de fabriek van Chemours in Dordrecht is vervuiling van PFAS aangetroffen. Waar en hoe ernstig de vervuiling is, moet nog voor een deel in kaart gebracht worden. Een deel van het gebied, zoals de moestuinen en een zwemplas in een recreatiegebied moeten gesaneerd worden. En bij ieder bouwproject in de gemeenten komt er weer vervuilde grond bij. De gemeente Dordrecht heeft in afwachting op een bruikbare techniek grond opgeslagen in depot. Hoe saneer je als er nog geen methode is om de PFAS uit bijvoorbeeld vervuilde grond te halen? En wat gaat dat allemaal kosten?

(41:20) Export verboden pesticiden

​​Hoewel bepaalde pesticiden hier in de EU verboden zijn voor gebruik, is de handel en export erin volstrekt legaal. De redactie van Argos deed hier de afgelopen maanden onderzoek naar en maakte de televisie-aflevering 'de Gifboomerang’. In deze podcast nemen wij hier vast een klein voorschot op. Want er waren plannen voor een Europees exportverbod, maar hoe is dat afgelopen?

Presentator: Chris Kijne
Redacteur reportage: Rik Delhaas
Redacteur studiogesprek: Nina van Raay

De Nederlandse publieke omroep koopt een groot deel van zijn programma’s in bij zogenoemde ‘buitenproducenten’, commerciële bedrijven die niet tot het publieke bestel behoren. Daar zit een politieke gedachte achter. ‘Externe producenten leveren een belangrijke bijdrage aan de pluriformiteit,’ schreef toenmalig minister van Media Arie Slob in 2019 aan de Tweede Kamer. ‘Zij maken in opdracht van de omroepen programma’s die aansluiten op behoeften in de maatschappij. De Nederlandse productiesector heeft een enorm creatief potentieel dat kan bijdragen aan programmatische innovatie.’ 

In 2022 besteedde de NPO 266 miljoen euro bij buitenproducenten, naar eigen zeggen 40 procent van zijn totale programmabudget. Dat is veel meer dan de 25 procent die Slob als minimum verplicht stelde. Maar de regeling werkt averechts, zo ontdekte Argos. Kleinere onafhankelijke buitenproducenten komen bij de NPO steeds moeilijker aan de bak. Juist zij maken vaak de programma’s die de NPO onderscheiden van de commerciële omroepen, zoals documentaires, satirische shows en vernieuwend drama. 

Dat komt doordat de bulk van de 266 miljoen naar een paar grote buitenproducenten gaat, meestal dochters van buitenlandse mediamultinationals als het Franse Banijay, het Amerikaanse Warner Bros en het Duitse Bertelsmann, eigenaar van RTL Nederland. Deze reuzen onderhandelen vaak rechtstreeks met de NPO, de koepel die het bestel aanstuurt, en hebben ontwikkelafdelingen die de NPO constant bestoken met programmavoorstellen.

Presentator: Chris Kijne
Redacteuren: Kim van Keken en Joost Ramaer

Passend onderwijs voor elk kind. Dat was tien jaar geleden het uitgangspunt van een nieuwe wet. Minder uitval door meer en betere ondersteuning op de gewone scholen en op termijn afbouw van het speciaal onderwijs. Dat doel is nog lang niet binnen handbereik. Wachtlijsten en personeelsgebrek in jeugdzorg en onderwijs helpen niet mee.

Vrijdag 10 mei publiceerde het Ministerie van Onderwijs nieuwe cijfers van het aantal thuiszitters, dat vorig schooljaar niet of slechts gedeeltelijk op school zat. De trend is dat dat er elk jaar niet minder maar meer zijn.

Nog steeds zijn er veel kinderen die geen of weinig (passend) onderwijs krijgen. In Argos de complexe werkelijkheid van een prachtig ideaal. Jongeren, ouders, scholen en gemeenten over de hobbelige weg naar inclusiever onderwijs.

Presentator: Rik Delhaas 
Redacteur: Barbara Schreuders

In het Zeeuwse dorp Sluiskil wonen inwoners pal tegenover grote industriële bedrijven, met aanhoudende overlast als gevolg. Zo waait stof van metershoge bergen grijze verbrandingsas, opgeslagen in de buitenlucht bij het bedrijf Heros, over het dorp. Het daalt neer op ruiten en slaat op de longen van omwonenden.

Bewoners doen al jarenlang meldingen bij de lokale omgevingsdienst, maar dat levert weinig op. 'Argos' ontdekte hoe een regel uit een nieuwe wet de bewoners verder zou kunnen helpen. 

Presentatie: Eric Arends
Redactie: Yonah Sint Nicolaas, Rosalyn Saab en Nikki van der Westen

In de strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering zoeken banken naar ongebruikelijke of verdachte transacties. Deze werkwijze werkt redelijk bij de opsporing van witwassen, maar experts twijfelen of dit ook geldt voor de zoektocht naar terrorismefinanciering. Worden er echt terroristische aanslagen voorkomen? En wat zijn de gevolgen voor mensen die de pech hebben een ‘verdachte’ naam te hebben?

In Argos het verhaal van twee klanten van de ING Bank van wie de transacties door de bank werden onderzocht op het risico op terrorismefinanciering, enkel omdat in hun overboeking een verdachte (voor)naam voorkwam. 

Presentatie: Eric Arends
Redacteur: Saar Slegers

In de wijk Transvaal in Den Haag wonen veel, heel veel, arbeidsmigranten. Zeker een op de vijf bewoners komt uit Midden- of Oost-Europa. Velen van hen wonen en werken in slechte omstandigheden. In de kassen in het Westland plukken zij tomaten, paprika’s en komkommers voor een laag salaris, soms zelfs onder het minimumloon. 


Steeds vaker verhuizen hun kinderen ook mee naar Nederland. Met name over de Bulgaarse kinderen zijn de zorgen groot. De omstandigheden waarin hun ouders verkeren hebben grote invloed op hen. Zij leven ongezonder en komen moeilijker mee op school dan Nederlandse kinderen. In Argos een reportage vanuit de wijk Transvaal over de kinderen van de arbeidsmigranten.


Presentator: Eric Arends
Redacteur: Hansje van de Beek