Kinderen van het ABN Kinderen van het ABN
-
- History
-
In de audiodocumentaire 'Kinderen van het ABN' vertelt Miet Ooms het naoorlogse verhaal van de Vlamingen en hun taal.
Zeventig jaar geleden was Vlaanderen nog een landelijke regio met een Franstalige elite en een overwegend dialectsprekende bevolking. Op drie generaties tijd heeft het Nederlands de plaats van het Frans ingenomen in het openbare leven. Hoe hebben de Vlamingen dat klaargespeeld? Wie bepaalde er wat goed Nederlands is? Wie doet dat nu? Welke rol speelt de openbare omroep? En welke rol de Nederlanders? Wat vinden de mensen nu zelf van hun eigen taal?
-
De vaart der volkeren
Er is veel gebeurd sinds de Tweede Wereldoorlog. Taalwetgeving, ABN-campagnes, radio- en televisieprogramma’s: die eerste decennia werd veel tijd en energie besteed aan de promotie van het Algemeen Beschaafd Nederlands. Vanaf de jaren tachtig veranderde de focus, van Algemeen Beschaafd naar Algemeen Belgisch-Nederlands. Hoe dat in zijn werk ging, hoorden we in de
vorige afleveringen.
In deze aflevering komen de ‘gewone’ mensen aan het woord. Zij vertellen hoe hun omgeving eruitzag in hun jeugd, wat ze spraken op school en onder elkaar, wat ze meekregen van die acties en welke rol het Nederlands in hun leven gespeeld heeft en nog steeds speelt.
In deze aflevering komen de volgende personen aan het woord: Jan Goossens, Joop van der Horst, Louis Goos, Jozefa Goos, Lène Houben, Jos Van De Poel, Annie Van Avermaet, Anneliese Stultiens, Johan Schonkeren, Marc Goos, Ludo Beheydt, Caroline Stultiens, Maurice Ooms, Luk Goos, Hans Surmont, Joris Ooms, Liesbet Depreeuw, Sven Schelfout, Cindy Mertens en Jasmijn Van Hoof.
Voor bronnen, lees- en luistertips: www.de-lage-landen.com/series/kinderen-van-het-abn
Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar hallo@de-lage-landen.com
Kinderen van het ABN is gemaakt door Miet Ooms in opdracht van de lage landen, met steun van het Fonds Pascal Decroos, het Algemeen-Nederlands Verbond en deAuteurs. -
Van Beschaafd naar Belgisch
We naderen het einde van de twintigste eeuw. De tijdgeest is veranderd: het Frans is verdwenen uit het openbare leven, veel jonge Vlamingen zijn opgevoed in een algemeen Nederlands
en verlaten hun geboortestreek zodra ze gaan studeren. Er zijn geen
ABN-campagnes meer en de taallessen op radio en tv hebben plaatsgemaakt voor entertainment. Taalspelletjes waarbij Vlamingen het tegen Nederlanders opnemen zijn populair en Vlamingen doen er alles aan om hun noorderburen te overtreffen.
In de taalwetenschap en het taalbeleid voelt men dat de tijden veranderen. De Vlaamse jeugd accepteert het noordelijke Nederlands als enige norm niet meer. Ze gaat uit van een eigen, Vlaamse variant. Uiteindelijk volgen zowel de Taalunie als Van Dale en worden labels ingevoerd als ‘standaardtaal in België’, ‘standaardtaal in Nederland’ of kortweg BE en NL.
In deze aflevering van Kinderen van het ABN komen de spilfiguren aan het woord. Jessie De Caluwé, Ruud Hendrickx, Ludo
Permentier, Stef Croon van de Taaltelefoon, Ton den Boon, Roos de Bruyn en Rutger Kiezebrink van Onze Taal en Joop van der Horst vertellen over hun ervaringen tijdens deze omslag.
Voor bronnen, lees- en luistertips: www.de-lage-landen.com/series/kinderen-van-het-abn
Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail
naar hallo@de-lage-landen.com
Kinderen van het ABN is een productie van Miet Ooms in opdracht van de lage landen, met steun van het Fonds Pascal Decroos, het Algemeen-Nederlands Verbond en deAuteurs. -
Hier leert men Nederlands
In 1930 werd de omroep NIR opgericht, het Nationaal Instituut voor Radio. Vanaf het begin had de voorloper van de VRT zowel een Franstalige als een Nederlandstalige afdeling.
Het was van groot belang dat de presentatoren zich bedienden van correct en elegant Nederlands. Dat leidde tot strenge selecties en feedback met 'blauwe brieven'.
Daarnaast werden programma's ontwikkeld om de Vlamingen Algemeen Nederlands bij te brengen, zoals de radiotaalwenken van Marc Galle en de televisietaallessen van 'Hier spreekt men Nederlands'.
In deze aflevering van Kinderen van het ABN vertellen Cas Goossens, Emmy Cassiman, Annie Van Avermaet, Stijn Verrept, Ludo Beheydt en Ruud Hendrickx hoe de openbare omroep haar rol speelde in de wereld van taaltuintjes, volksverheffing en volkseducatie.
Voor bronnen, lees- en luistertips: www.de-lage-landen.com/series/kinderen-van-het-abn
Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar hallo@de-lage-landen.com
Kinderen van het ABN is een productie van Miet Ooms, in opdracht van de lage landen, met steun van het Fonds Pascal Decroos, het Algemeen-Nederlands Verbond en deAuteurs. -
Spreek beschaafd!
Vlak na de Tweede Wereldoorlog stond Vlaanderen voor een enorme transformatie. De welvaart nam toe en de roep om de erkenning van het Nederlands als gelijkwaardige taal (naast het Frans) klonk steeds luider.
Vlamingen, jong en oud, pikten de neerbuigende houding van de Franstaligen niet meer. De jeugd organiseerde zich op school in ABN-kernen en de volwassenen, de academici en leraren, richtten de Vereniging voor Beschaafde Omgangstaal (opnieuw) op.
In de eerste aflevering van Kinderen van het ABN vertellen de spilfiguren achter de kernen en de VBO hun verhaal. Jan Lehembre, Jan Veestraeten, Lieve Koninckx, Geert van Istendael, Frans Debrabandere, Ghislain Duchateau en Jos Van De Poel vertellen wat hen dreef in hun strijd om het ABN. Hoe pakten ze het aan? En wat leverde het op?
Voor bronnen, lees- en luistertips: www.de-lage-landen.com/series/kinderen-van-het-abn
Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar hallo@de-lage-landen.com
Kinderen van het ABN is een productie van Miet Ooms, in opdracht van de lage landen, met steun van het Fonds Pascal Decroos, het Algemeen-Nederlands Verbond en deAuteurs. -
Trailer Kinderen van het ABN
In de audiodocumentaire Kinderen van het ABN vertelt Miet Ooms het naoorlogse verhaal van de Vlamingen en hun taal.
Zeventig jaar geleden was Vlaanderen nog een landelijke regio met een Franstalige elite en een overwegend dialectsprekende bevolking. Op drie generaties tijd heeft het Nederlands de plaats van het Frans ingenomen in het openbare leven. Hoe hebben de Vlamingen dat klaargespeeld? Wie bepaalde er wat goed Nederlands is? Wie doet dat nu? Welke rol speelt de openbare omroep? En welke rol de Nederlanders? Wat vinden
de mensen nu zelf van hun eigen taal?
In de eerste drie afleveringen van de podcast komen ABN-activisten, taaladviseurs, tv-presentatoren en woordenboekmakers aan het woord. Ze vertellen over hun activiteiten, ervaringen en bevindingen. In de vierde aflevering is het de beurt aan gewone taalgebruikers. Mannen en vrouwen van alle leeftijden en achtergronden praten over hoe de veranderende tijden invloed hebben gehad op hun taalgebruik.
De eerste aflevering van Kinderen van het ABN verschijnt op de eerste dag van de Week van het Nederlands, 30 september, op de website van de lage landen.
Beluister hier alvast de trailer.
www.de-lage-landen.com