Peyrang | پیرنگ Persian Media Production | رسانه پارسی
-
- Fiction
در برنامهی پیرنگ نگاهی میاندازیم به نمونههایِ برجستهی داستان کوتاه ایرانی. در خواندن یا بازخوانیِ هر اثر نقش عنصرِ داستانیِ عمدهای را که به اثر تمایز بخشیده، اجمالاً بررسی میکنیم و امیدواریم که در ضمنِ معرفیِ هر داستان، برای شنوندگان نوعی تمرینِ فکری فراهم کنیم که در نتیجهی آن هم درک بهتری از معنای داستان ممکن بشود و هم لذت عمیقتری از فرمِ ادبی آن.
-
۱. داشآکل - صادق هدایت
داشآکل» داستانِ تقابلِ نامتوازن فرد با سنتها و عاقبت نافرجامیست که سرسپردگی بیقید به این سنتها به همراه میآورد. توفیقِ کم نظیرِ هدایت در خلقِ داش آکل کموبیش در یک چیز خلاصه میشود: بکارگیری هنرمندانهی عناصرِ کلاسیک داستانگویی، آن هم به شکلی هماهنگ. این هماهنگی بیش از همه در پیرنگِ منسجم داستان متبلور شده است.
-
۲. ماهی و جفتش - ابراهیم گلستان
این داستانِ هفتصدکلمهایِ ابراهیم گلستان که بارها و بارها در مجموعهها و گلچینهای ادبی تجدید چاپ شده، نمونهی درخشانیست از داستانک.
-
۳. شب بلند - منیرو روانیپور
داستانِ شبِ بلند روایت یک فاجعه است، فاجعهای مکرر در طولِ تاریخ که شاهدِ آن بودن در زمانهی ما نامتصور است: ازدواجِ اجباریِ کودکان
-
۴. من هم چهگوارا هستم - گلی ترقی
در دههی چهل شمسی، از یک طرف، گروههای آرمانخواه بعد از سالها سر از لاکِ خود بیرون میآوردند تا دوباره متشکل و فعال شوند، و از طرفی دیگر، زندگیِ مدرن و مصرفی با ضرباهنگ سریعاش جوانان را به جهتی مخالف میکشاند. اثرِ طنز گلی ترقی، «من هم چهگوارا هستم»، با زیرکی آینهای مقابل هر دو گروه میگرفت که با اغراق در نقایص هر دیدگاه و خندیدن به معایبِ آن، مجالی برای پرسش و بازاندیشی به مخاطبانش میداد.
-
۵. زخم - قاضی ربیحاوی
داستانِ «زخم» مثلِ عکسی که از دورهای تاریخی گرفته شده، ارجاعات متعددی به وضعیتِ جنگزدگان جنگِ ایران و عراق دارد: تفاوتهای فرهنگیِ جنگزدگان که به حاشیههای تهران پناه آورده بودند با فرهنگِ مردمِ پایتخت؛ زیر و رو شدنِ زندگیها و خانوادهها؛ و روشهایی که مهاجرین به شکل فردی یا جمعی برای مواجهه با این مشکل در پیش میگرفتند
-
۶. گدا - غلامحسین ساعدی
فضای نامتعارفی که داستانِ «گدا»، اثر غلامحسین ساعدی، با نورپردازیِ و عرضهی متفاوتش از واقعیت پیشِ رویِ خواننده میگذارد، فرصتی به دست میدهد تا مفاهیم مهمی مثل معنای زندگی و مرگ، ترس، شفقت، و تنهایی ارزیابی و بازاندیشی شوند.