Nasıl gidilir‪?‬ Seçil Öznur Yakan

Metin ile zamanda yolculuk yaptık: İstanbul'un 80li yılları, Küba arabalarını andıran dolmuşları, jeton kullanılan ve dünyanın en büyük seyahatini vaat eden vapurlar, 80lerin ortasında Bingöl ve oradan İstanbul'a yapaılan  24 saatlik otobüs yolculukları, pencereden görünen evler, ışıklar, 90ların Lefkoşa'sında kaykay ile ulaşım, Karabük Demir Çelik Fabrikaları'na işçi taşıyan servisleri, yürüyerek ulaşım sağlanılan Karabük'ten devasa İstanbul'un ve toplu taşıma sistemi bulmacasıyla tanışma (Google'ın olmadığı zamanlardan bahsediyoruz!), kağıt otobüs biletlerinden akbile geçiş, Aix-en-Provence'taki Türkiye'ye göre çok farklı toplu taşıma deneyimi, ve ondan da farklı Marsilya. Uçak ve hızlı tren ile tanışma. Uçak biletlerinin internetten alınmadığı zamanlardaki yolculuk deneyimlerini de konuştuk İstanbul'da hala devam eden taksi çilesi ve de özel araca geçiş süreci. Yeniliklerle ilk karşılaşmalar, önyargılar, hibrit çözümler derken derken İstanbul'un trafik çilesi neden bitmezi ve nasıl biteri Metin açıklıyor! 
Aylar önce kaydını yaptığımız bu bölümü, yılın son gününde, dinlerken ezbere öğretilmiş/öğrenilmiş kelimelerin, yolların, bakış açılarının özetle gün içinde sorgulamadan kullandığımız şeyleri fark ettim. Umarım bu podcast hepimize beraber nasıl yaşayabileceğimizle ilgili pencereler açmış, kapılar aralamış ve adım atma fikri aklımıza düşmüştür. Yeni yıl bize ne getirecek sanırım çoğumuz bilemiyoruz: Benim bildiğim, hayatıma güzellik katan, tanısam da tanımasam da nezaketin kazandığı bir dünya için çalışan herkese minnet borçlu olduğum. Umarım bu güzellik döngüsünü devam ettirenlerdenimdir.   

[ Japonca: そこにどう行けますか ]
Haberler:  Mutlu Yıllar! • !نیا سال مبارک ہو •  Happy New Year!  • Բարի Տարիներ! • Buon Nuovo Anno! • Καλή Χρονιά! • !שנה טובה • Feliz año nuevo! • Frohes neues Jahr! • Godt nytår! • Hari tau hou! រីករាយ
ឆ្នាំ
ថ្មី! • !سنة جديدة سعيدة • Blwyddyn Newydd Dda! • 新年快樂! • Laimingų Naujųjų metų! • Sanad wanaagsan! • с новым годом! • Sugeng warsa enggal! • Bon annu! • Heri ya mwaka mpya! • Bonne année • Sersala ve Mibarek be! • გილოცავთ ახალ წელს! • Yangi Yil muborak • नयाँ बर्षको शुभकामना! • An Nou Fericit! • あけましておめでとう! • Hauʻoli makahiki hou! • नववर्ष की शुभकामना! • Is-Sena t-Tajba!

Bedriye Hülya, arkadaşlarıyla tın tın tın yürüyerek okula gidenlerden. "Büyüyünce" yürümenin gücüne inanmaktan vazgeçmemiş: ulaşım amaçlı, spor amaçlı yürümelerine devam ediyor ve hatta toplantılarını yürüyerek yapıyor.
Aylar önce kaydettiğimiz bu bölümde toplu taşımadaki tacizlerden (Elde şiş ve tığlarla binilen troleybüslerden günümüze), b-fit'lere, pembe otobüslerden engelli olarak şehirde yaşamaya, çeşitli sektörlerdeki kadın/erkek oranına, sokakta düşe kalka büyüyen çocuklardan fiziksel aktivitelerden iyice uzaklaştığımız günlere, sivil toplumdan devlete, ofis olarak kullanılan parklardan, yerinden kalkmamak için bulunan bahanelere kadar bir sürü konuya daldık çıktık.
Siz de dalın! Alışkanlıkarımızı gözden geçirmemiz gereken zamanlardayız. Haydi biraz yürüyelim beraber! :)
[  ]
Haberler:  Anne Hidalgo •  Paris To Become 100% Cycling City Within Four Years, Reveals New Plan by Carlton Reid  

Anıl Şakrak, arabadan inip bisiklete binenlerden. Üniversite çağına kadar yürüme asıl ulaşım biçimi olmuş. Arabayla çok az temaslı bir çocukluk sırasında faytondan kaykaya, troleybüse, vapura kadar pek çok aracı deneyimledikten sonra kariyeri otomotiv sektöründe devam etmiş. 

Şimdi Türkiye'de beyaz eşyacıdan alınan bisikleti başka bir noktaya, hak ettiği yere taşımak için çalışıyor. Çeşitli akrobatik hareketlerle furş takımı kırdığı günlerden kaliteli furş takımlı bisikletler üretiyor artık. Artık bisiklet ürettiği için değil, bir mühendis gözüyle sorunu gördüğü ve de tek yönde 2,5 saatlik servis yolcuklarını (her ne kadar sarma ziyafetli olsa da) yaşadığı için diyor ki: "Yol yapıldıkça trafik daha da kötüleşti. Yol yaptıkça bütünü sağlamadığı için tıkanmayı sadece başka bir noktaya atıyorsun ve o da zaten sistemi daha fazla tıkıyor."  

Türkiye'de işe, restorana, toplantıya, pazara bisikletle giden genel müdürler arasında o da var artık. Evet sayımız fazla değil, her gün trafikte araba çarpması sonucu hayatını kaybeden bisikletlilerin ve yayaların haberlerini almaya devam ediyoruz ama her kademede bisiklete binenlerin, kısa mesafelerde özel araba kullanmak yerine farklı yöntemler arayanların, yaşanabilir şehirler için düşünmeye başlayanların sayısı da artmaya devam ediyor. 

Sohbetimizde kullandığı cümleyi şuraya not edeyim. "Yavaşlığın nasıl hatırlattığını ve hızın nasıl unutturduğuna bizzat şahit oldum. Milan Kundera’nın Yavaşlık kitabından bir aforizmadır, Aydan Çelik sayesinde öğrendim. Ama bisiklet sayesinde deneyimledim." Yazının devamını ve dahasını okumak için: http://anilsakrak.com/arabadan-inip-bisiklete-binmek/ 

Haberler:  http://anilsakrak.com/ • https://accellbisiklet.com.tr/ 

Çiğdem Akan, eskiden Samsun'un her yerine yürüyerek giderdim, buna 45 dakika yürüme mesafesindeki okulu da dahil diyerek başladığımız sohbette, yine yürünebiliyor ama araç trafiğinden dolayı eski gibi rahat, güvenli ve sağlıklı değil diyor.  Bu yürünebilir şehirden İstanbul'da üniversiteye gidince hayatına otobüsler ve sürekli bir yere yetişmeye çalışan insanlar girmiş. Yine de 1 saate kadar yürümeye devam etmiş yaşadığı tüm şehirlerde; eğer yol sağlıklı ve emniyetli ise.

ABD'de birbirinden farklı şehirlerde yaşadığı birbirinden farklı ulaşım hallerini konuştuğumuz bir bölüm oldu. Bisiklet trenlerinden, toplu taşımada engellilere, toplu taşımanın engellendiği semtlerden gece kapıların kilitlenmediği mahallelere, ambulansa yol veren araçlara kadar farklı eyaletlerdeki halleri ve uygulamaları bize anlattı.  

[ İngilizce : How does one get to ... ? ] 

Haberler:  bisiklet taksi kanguru İzmir https://www.instagram.com/kanguruizmir • Les Mercedes Barcelona https://www.instagram.com/lesmercedesbcn/

Metin Solmaz'ın Keskin-Ankara minibüslerinde Neşet Ertaş'ın dizinde başlayan ulaşım yolculuğu sonra dünyanın dört bir yanına uzanıyor. Hindistan'a ve Avrupa'ya karayolu ile gidilen yolculuklar, oralardaki binbir çeşit trenler, mitfahrzentralen gibi paylaşımlı araba kullanımları, kendisinin çektiği ve de yolcu aldığı otostoplar, farklı şehirlerde bisikletli olmak, şehir içi toplu taşımada otobüs, rickshaw, tuktuk, scooter, taksi ve aklınıza gelebilecek tüm diğer ulaşım araçları. 
Bu programa Metin'in hikayelerinin çok azını sığdırabilsek de belki de ulaşımda en çok konuşulması gereken şeyi konuşabildik: "Otobüse binince ruhum çekliliyordu, sıfır muhabbet, sıfır tebessüm. Toplu taşımada eğlenen insanları kimse sevmez çünkü eğlenmeyi bilmeyip üstüne, aman aman bi tadsızlık çıkmasın üzerine kurulu hayatlar"ın en bariz görüldüğü yer sokaklar ve de ulaşım. 
Kültürün ulaşımdaki yansımaları üzerine çeşit çeşit örnekleriyle dolu bir bölüm oldu ve neyse ki bu bölüm bizi tebessümsüz bırakmadı. :)
[ Hintçe: ]
Haberler: İngiltere'de yol kanunundaki değiliklikler • https://twitter.com/podstreetsahead • https://anasonisleri.com/

İrem Çağıl, çocukluğunu ve ilk gençliğini geçirdiği Ankara için, o zamanlar tüm şehri tek başıma yürüyebiliyordum diyor. Artık şehir merkezi insanların kullanımından uzaklaştı, şehir araba ile gidip gelmeye göre kurgulandı, yürünececek yerler kalmadı diye devam eden sohbetimizde pek çok şeyi (şehir, köy, yavaşlamak, süreç, canlılar, mimari, beslenme, yürümek, bisikletle yolculuk, çocuk, rant, ihtiyaçlar, güvenlik, çeşmeler, hareket ettiren mekanlar, yalnızlık...) konuştuk.  

Dünyada bizi yaşatan şey ne, benim katkım ne olabilir buna sorusunu sorarken memnun olmadığımız şeyle ilgili öz eleştiri yapmadan hareket edince nasıl sonuçlara yol açacağımız konusunu ulaşım açısından da hayattaki diğer ilişkilerimiz açısından da beraber düşünmeye çalıştığımız kuş sesleri eşliğinde bir muhabbet oldu. 

[ İtalyanca: Come si va? ] 

Haberler: Yunan adalarında ulaşılabilir turizm ve erişilebilirlik • https://www.extramilers.eu/en/ • Agoni Grammi Gonimi - Άγονη Γραμμή Γόνιμη • https://www.sineksekiz.com/