Zdamzdahm: O lekturach inaczej Angelika Dahm

Marek Edelman w rozmowie z Janem Błońskim, Czesławem Miłoszem i Jerzym Turowiczem, zatytułowanej „Ludzkość, która zostaje”, wspomina, że walczący już od pierwszego dnia powstania w getcie widzieli za murami karuzelę i jej widok był dla nich tragiczny. Tu, w getcie, walczy się o godną śmierć, tam, za murami, ludzie się śmieją i bawią. Karuzela jest symbolem samotności ginących, którzy bali się, że umierają po cichu, że nikt tego nie widzi, że wybuch powstania pozostanie niezauważony. Zapraszam na podcast na temat pamięci i odpowiedzialności.

Twórcy nowej adaptacji „Chłopów” Władysława Reymonta przenoszą widzów w świat mieszkańców wsi Lipce z przełomu XIX i XX wieku i prezentują dramat „innej” – kobiety odrzuconej przez gromadę. Film udowadnia, że historia ma wymiar uniwersalny, a dawne teksty można z powodzeniem prezentować współczesnemu widzowi, także temu, który nie zna literackiego pierwowzoru.

„Placówka” jest powieścią, w której poznajemy historię gospodarza Józefa Ślimaka i jego rodziny. Spojrzenie na chłopa, które prezentuje nam Prus, jest spojrzeniem prawdziwym i według mnie – odważnym. Bo to nie jest „wymądrzanie się” warszawskiego Pana Pisarza, a raczej uważne spojrzenie na całość duszy chłopskiej, z jej wszystkimi zaletami i wadami.

„Cham” Elizy Orzeszkowej to powieść prezentująca relację dwojga bohaterów – Pawła i Franki. On jest prostym i cichym chłopem, ona energiczną i rozchwianą emocjonalnie kobietą z miasta. Ich związek przepełniony jest bólem i wzajemnym poczuciem krzywdy. Orzeszkowa pokazuje, że miłością nie można zbawić człowieka.

Choć poeta ten nazywany jest jednym z najważniejszych w polskiej kulturze, to zawsze wymieniany jest jako drugi, zawsze pozostaje trochę w cieniu Adama Mickiewicza. A przecież Słowacki długo był fanem autora „Dziadów” i zaczytywał się w jego utworach. Mityczny konflikt Słowackiego z Mickiewiczem jeszcze wiele lat po śmierci poety wpływał na ocenę jego życia i twórczości. Zapraszam na moją opowieść o życiu i dziełach Juliusza Słowackiego.

„Sezonową miłością” Gabrieli Zapolskiej otwieram minicykl opowieści o książkach, które zasługują na większe uznanie – prawdziwych „Pierwszorzędnych lekturach drugorzędnych”. Poznajcie główną bohaterkę: Tuśkę, która nieco przypomina panią Dulską na wakacjach. Wszystko jednak się zmienia, gdy poznaje ona aktora Porzyckiego. Dla niego jest gotowa odrzucić konwenanse, opuścić męża i synów. Nietrudno się domyślić, jaki finał będzie miała ta historia…