De Publieke Ruimte De Publieke Ruimte

Onlangs organiseerde de Staat van de Uitvoering een studiereis naar Denemarken. Want de Denen zijn voor velen een gidsland op het gebied van ICT en digitale dienstverlening. Maar wat doen de Denen dan precies anders dan wij doen in Nederland? Wat zijn de successen? Hoe zijn ze daartoe gekomen? En nog belangrijker: Wat kunnen wij hier in Nederland van ze leren? Martijn en Otto proberen gaan in deze aflevering op zoek naar de antwoorden. Ze spreken Christian Boe Hansen, ICT-expert en werkzaam voor de Deense ambassade in Nederland, Sandra van Wijngaarden, programmamanager Common Ground bij de VNG en Britt Hoppenbrouwers, partner bij Netcompany en voormalig CIO van de Sociale Verzekeringsbank.

De Rijksoverheid betaalde in 2022 bijna evenveel aan ICT-inhuur als aan interne ICT-medewerkers. Het gaat om 1.1 miljard euro per jaar, zo’n 42% van de totale inhuur bij alle ministeries samen. Wanneer wordt inhuur destructief voor een organisatie en hoe krijgt de overheid weer ‘grip op ICT-inhuur’? Peter Hennephof (directeur ABD TOPConsult) schreef er met een werkgroep een essay over. Martijn en Otto bespreken met hem enkele inzichten om gerichter om te gaan met het tijdelijk inhuren van ICT-personeel. Te gast zijn Eva Heijblom (DG Digitalisering en Overheidsorganisatie bij BZK), Maarten Bruinsma (directeur Bedrijfsvoering DICTU) en Sander Klaver (categoriemanager ict-professionals Rijk bij RVO). Ook aan het woord komen Pieter Halenbeek (KVK), Floor Kloosterman (BZK) en Koen Van Rijn (HeadFirst).

De krapte op de arbeidsmarkt, de vergrijzing, AI; het is maar een kleine greep van wat er allemaal op ons af komt. Maar hoe ga je daar als publieke dienstverlener mee om? Martijn en Otto praten met Paul de Ruijter die in opdracht van de Staat met zijn bureau een trendverkenning deed en daarmee een eerste stap zette naar de Toekomstverkenning Publieke Dienstverlening 2035. Daarnaast schuift ook George Middeldorp aan. Hij is afdelingshoofd futuring bij de Belastingdienst en vertelt wat er in de praktijk al gebeurt om te anticiperen op de toekomst.

De financiering van de kinderopvang moet anders. Na de toeslagenaffaire is er behoefte aan een eenvoudige systeem dat moet voorkomen dat mensen opnieuw door de mangel worden gehaald. Het kabinet wil nu een einde maken aan de kinderopvangtoeslag. De financiering moet in de toekomst rechtstreeks naar de opvang gaan. Beleid, uitvoering en de sector denken samen na hoe dit het beste vormgegeven kan worden in een Greenfield. Maar hoe gaat die samenwerking eigenlijk? Otto en Martijn blikken met drie betrokkenen terug op de eerste fase van die samenwerking. Ze spreken met Janet Helder, bestuurlijk regisseur kinderopvang, Tuncay Uyanik, directeur kinderopvang bij SZW en Gabrielle Remerij, ICT-manager bij DUO. Daarnaast schuift ook Harold Janssen aan. Hij is organisatieadviseur en hij brengt de leerervaringen van de Greenfield naar een breder perspectief. 
 
De evaluatie van de Greenfield is online te lezen op: https://open.overheid.nl/documenten/38da9156-c149-4521-86c0-44e896354909/file

Alexander Pechtold (directeur CBR) en Bart Snels (hoofd van de Inspectie Belastingen, Toeslagen en Douane) schreven het boek ‘Tot uw dienst’ tegenspraak door Publieke Dienstverleners. Hierin gaan ze in gesprek gaan met 10 medewerkers van een publieke dienstverlener. Hoe kijken zij naar hun werk bij DUO, de IND of het UWV? Wat gaat er goed bij de Belastingdienst en Rijkswaterstaat? Maar vooral ook: Wat kan er beter bij al deze organisaties? Martijn en Otto spreken met de twee oud-Kamerleden die vanuit hun nieuwe rol een lans breken om vanuit te politiek voor meer begrip te hebben voor de dilemma’s van de uitvoering. Hun pleidooi: Laat politici zich meer bezig gaan houden met het ’wat’ in plaats van het ’hoe’.

Op 18 januari was het precies een jaar geleden dat de eerste Staat van de Uitvoering werd aangeboden aan de Tweede Kamer. Een document waarin klip en klaar wordt verteld hoe het er voorstaat met de publieke dienstverlening in ons land. Otto en Martijn praten met drie gasten over wat 1 jaar Staat van de Uitvoering heeft gebracht. Op welke manieren zijn er al verbeteringen te zien bij de publieke dienstverlening in ons land?  Ze spreken met Inge van Dijk, Tweede Kamerlid voor het CDA, Abdeluheb Choho, voorzitter van de stuurgroep van de Staat van de Uitvoering en directeur-generaal van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en Carsten Herstel, directeur-generaal Sociale Zekerheid en Integratie bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarnaast zijn er weerspiegelingen te horen van Mitchell Hendriks, voorzitter van het jonge ambtenaren netwerk FUTUR en senior beleidsmedewerkers bij Binnenlandse Zaken en Sandra van Thiel, hoogleraar bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.