Bijbellezen met Jan Jan Heijnen

Lees nu gratis 'Het verboden boek': bijbellezenmetjan.nl/verboden.
Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde

Welkom terug bij de ‘Bijbellezen met Jan’-podcast! Ik neem dit op 29 april 2024 op en heb de afgelopen weken helaas geen nieuwe afleveringen van de podcast kunnen posten. Soms zit het leven even wat in de weg. Bovendien ben ik druk geweest met het lanceren van mijn nieuwe boek. Dat heeft de titel ‘Het verboden boek’.

Het is een roman over de vraag: ‘Wat als de Bijbel opeens illegaal wordt? Wie houdt dan nog stand?’ Het is een boeiend verhaal waarin een voorganger plotseling opgejaagd wild is, zijn vrouw een geheime kerk moet gaan leiden en zijn dochter wordt bedreigd.

Ik heb veel boeken over vervolging geschreven. Onder meer een roman over vervolgde christenen in Noord-Korea. En hoewel daarin veel heftigere dingen gebeuren dan in ‘Het verboden boek’ heeft ‘Het verboden boek’ toch misschien wel meer impact op mensen.

Wat ik namelijk in mijn roman over Noord-Korea deed, was de lezer meenemen naar de vervolging toe. In ‘Het verboden boek’ breng ik juist vervolging naar de lezer toe. Het komt dichterbij en juist dat maakt dat het misschien wat beklemmend kan overkomen.

Tegelijkertijd weet ik zeker dat dit boek een boost is voor je geloofsleven. Alle mensen in de Bijbel worstelen met God. Daar worden ze juist sterker van. ‘Het verboden boek’ kan je daarom helpen om jouw geloof ook aan te scherpen.

Het eBook is bovendien gratis te downloaden. Als je dat nu doet, krijg je er een ook getuigenis bij van een christen die tien maanden werd vastgehouden door de Taliban. Hij leerde waardevolle lessen die hij met ons deelt.

Maar je kunt ook kiezen voor een paperback of zelfs de insider editie. Dan krijg je allerlei extra’s bij je bestelling, zoals een checklist hoe je je eigen huiskerk start, een eBook ‘Vervolging in de Bijbel’, een masterclass over christenvervolging door de eeuwen heen en een training volharden in geloof.

Kijk daarom gauw op bijbellezenmetjan.nl/verboden voor alle informatie over dit boek en over de extra’s.

Ook deze aflevering van de podcast staat in het teken van vervolging. Ik wil graag met jou kijken naar een moment uit het leven van Paulus, één van de apostelen die heftig is vervolgd. Ik noem deze overdenking: ‘Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde’.
Geloven is schuilen in een mand tussen hemel en aarde
De mannen moeten in het holst van de nacht op hun tenen naar de stadsmuur van Damascus zijn geslopen. De duisternis was de enige bescherming die ze hadden. Ze namen de trap omhoog en sleepten een grote mand met zich mee. Eenmaal boven maakten ze een touw vast aan beide zijden van de mand.

‘Vlug’, zei één van hen, ‘Ga erin’.

Saulus, een Joodse man van aanzien, een Romeins staatsburger, een farizeeër nota bene, moet diep hebben gezucht toen hij zich klein maakte en zich in de mand liet zakken. Hij voelde hoe zijn vrienden de mand optilden, over de stenen muur heen. De mand schudde terwijl ze het touw zo langzaam mogelijk lieten vieren.

Waar dacht Saulus aan toen hij zich zo tussen hemel en aarde bevond? Misschien wel aan Mozes, die als baby in een mandje werd gelegd en aan de rivier werd toevertrouwd. Ook Saulus stond bloot aan de elementen. En wat als het touw zou knappen?

Misschien zag hij wel zijn hele leven aan zich voorbijflitsen. Hoe hij opgroeide, hoe hij ervoor koos om God te dienen en farizeeër te worden, hoe hij erbij stond toen de stenen op Stefanus neerdaalden, net zo lang tot hij onherkenbaar verminkt was en niet meer ademde.

Maar ongetwijfeld dacht hij ook aan dat moment van drie jaar geleden. Toen was hij onderweg naar Damascus om Jezus-volgelingen te arresteren. Laten we lezen wat de Bijbel zegt over deze gebeurtenis.

Intussen bedreigde Saulus de leerlingen van de Heer nog steeds met de dood. Hij ging naar de hogepriester met het verzoek hem aanbevelingsbrieven mee te geven voor de synagogen in Da

Als Pasen alleen Goede Vrijdag zou zijn, dan was Pasen niet compleet. Gelukkig is er ook Paaszondag: de dag waarop de steen voor Jezus' graf werd weggerold. Maar waarom rolde die steen weg? Niet zodat Jezus eruit kon. Waarom wel? Luister naar de podcast om daarachter te komen.
Doe ook mee aan het Lucas Avontuur. Je vindt hier alle informatie: bijbellezenmetjan.nl/lucas. 
Transcriptie:
Wat gaaf dat je weer luistert naar de Bijbellezen met Jan-podcast. Ik geniet ervan om Gods Woord met je te kunnen delen.

Het is Paaszondag 2024 als deze aflevering online komt. Eigenlijk zou dit het grootste feest van het jaar moeten zijn. Ik weet wel: Pasen zoals wij dat vieren, is geen Bijbels feest. God heeft ons nooit opgedragen om Pasen te vieren, maar ook al is het geen gebod, dan nog mogen we jaarlijks best één zondag per jaar extra stil staan bij de overwinning die Jezus behaalde over de dood.

We vieren dat het graf leeg was. Hoe bijzonder dat is, dat wordt door de vier schrijvers van het evangelie beschreven. Ik wil je graag een stukje laten horen uit mijn Lucas-challenge. Dit is een Bijbelleesplan waarmee ik met deelnemers het hele evangelie van Lucas doorneem. Het eindigt met de allereerste Paaszondag.

In deze korte overdenking sta ik stil bij die wonderlijke dag waarop de steen voor Jezus’ graf was weggerold. Weet je trouwens waarom dit was? Het was in ieder geval niet omdat Jezus er anders niet uit kon. Waarom dan wel?

Blijf luisteren, dan kom je er vanzelf achter. Laat ik beginnen met het voorlezen van Lucas 24, de verzen 13 tot en met 35.

Lucas 24:13-35

Diezelfde dag gingen twee van de leerlingen op weg naar Emmaüs, een dorp dat zestig stadie van Jeruzalem verwijderd ligt. Ze spraken met elkaar over alles wat er was voorgevallen.

Terwijl ze zo met elkaar in gesprek waren, kwam Jezus zelf naar hen toe en liep met hen mee, maar hun blik werd vertroebeld, zodat ze Hem niet herkenden. Hij vroeg hun: ‘Waar lopen jullie toch over te praten?’ Daarop bleven ze somber gestemd staan. Een van hen, die Kleopas heette, antwoordde: ‘Bent U dan de enige vreemdeling in Jeruzalem die niet weet wat daar deze dagen gebeurd is?’ Jezus vroeg hun: ‘Wat dan?’

Ze antwoordden: ‘Wat er gebeurd is met Jezus van Nazaret, een machtig profeet in woord en daad in de ogen van God en van het hele volk. Onze hogepriesters en leiders hebben Hem ter dood laten veroordelen en laten kruisigen. Wij leefden in de hoop dat Hij degene was die Israël zou bevrijden, maar inmiddels is het de derde dag sinds dit alles gebeurd is. Bovendien hebben enkele vrouwen uit ons midden ons in verwarring gebracht.

Toen ze vanmorgen vroeg naar het graf gingen, vonden ze zijn lichaam daar niet en ze kwamen vertellen dat er engelen aan hen waren verschenen, die zeiden dat Hij leeft. Een paar van ons zijn toen ook naar het graf gegaan en troffen het aan zoals de vrouwen hadden gezegd, maar Jezus zagen ze niet.’ Toen zei Hij tegen hen: ‘Hebben jullie dan zo weinig verstand en zijn jullie zo traag van begrip dat jullie niet geloven in alles wat de profeten gezegd hebben? Moest de messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’ Daarna verklaarde Hij hun wat er in al de Schriften over Hem geschreven stond, en Hij begon bij Mozes en de Profeten.

Ze naderden het dorp waarheen ze op weg waren. Jezus deed alsof Hij verder wilde reizen. Maar ze drongen er sterk bij Hem op aan om dat niet te doen en zeiden: ‘Blijf bij ons, want het is bijna avond en de dag loopt ten einde.’

Hij ging met hen mee en bleef bij hen. Toen Hij met hen aanlag voor de maaltijd, nam Hij het brood, sprak het zegengebed uit, brak het en gaf het hun. Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze Hem. Maar Hij werd onttrokken aan hun blik. Daarop zeiden ze tegen elkaar: ‘Brandde ons hart niet toen Hij onderweg met ons sprak en de Schriften voor ons ontsloot?’

Ze stonden op en gingen meteen terug naar Jeruzalem, waar ze de elf en de anderen aantroffen, die

In deze aflevering gaan we verder met Matteüs' verslag van de kruisiging van Jezus. Hierin klinken veel echo's door van het Oude Testament, vooral van Psalm 22. Als je deze psalm leest naast Matteüs, geeft dat een nieuwe emotionele laag.
Transcriptie
Hoi, en welkom terug bij de Bijbellezen met Jan-podcast. In de vorige aflevering stonden we stil bij de kruisiging van Jezus zoals beschreven door Matteüs.

Zoals ik toen uitlegde, had Matteüs een grote uitdaging. De mensen in zijn tijd geloofden dat Jezus een oplichter was, terwijl Matteüs juist wilde laten zien dat Jezus de nieuwe Mozes en de nieuwe David was, maar ook de lijdende knecht uit Jesaja. Matteüs schildert in zijn evangelie een portret van Jezus, waarin Jezus een lijdende koning is.

Zo kreeg hij een houten stok, een doornenkroon en een roodpaarse mantel. Die kleur roodpaars kon alleen gekregen worden dankzij een wormachtig insect dat zicht vasthecht aan het hout en roodpaars kleurt als het sterft. Heb je de vorige aflevering niet geluisterd, dan raad ik je zeker aan omdat alsnog te doen. Dat kan ook na deze aflevering.

Hoe dan ook, laten we het gedeelte in Matteüs lezen en dan kijken hoe Jezus niet alleen een lijdende koning is, maar ook wordt als een worm.

Matteüs 27:31-54

Nadat ze Hem zo hadden bespot, trokken ze Hem de mantel uit, deden Hem zijn kleren weer aan en leidden Hem weg om Hem te kruisigen.

Bij het verlaten van het pretorium troffen ze een man uit Cyrene die Simon heette, en hem dwongen ze het kruis te dragen. Zo kwamen ze bij de plek die Golgota genoemd werd, wat ‘schedelplaats’ betekent. Ze gaven Jezus met gal vermengde wijn, maar toen Hij die geproefd had, weigerde Hij ervan te drinken.

Nadat ze Hem gekruisigd hadden, verdeelden ze zijn kleren onder elkaar door erom te dobbelen, en ze bleven daar zitten om Hem te bewaken. Boven zijn hoofd bevestigden ze de aanklacht, die luidde: ‘Dit is Jezus, de koning van de Joden’. Daarna werden er naast Hem twee misdadigers gekruisigd, de een rechts van Hem, de ander links.

De voorbijgangers keken hoofdschuddend toe en dreven de spot met Hem: ‘Jij was toch de man die de tempel kon afbreken en in drie dagen weer opbouwen? Als Je de Zoon van God bent, red jezelf dan en kom van dat kruis af!’

Ook de hogepriesters, de schriftgeleerden en de oudsten maakten zulke spottende opmerkingen: ‘Anderen heeft Hij gered, maar zichzelf redden kan Hij niet. Hij is toch koning van Israël? Laat Hij dan nu van het kruis afkomen, dan zullen we in Hem geloven. Hij heeft zijn vertrouwen in God gesteld, laat die Hem nu dan redden, als Hij Hem tenminste goedgezind is. Hij heeft immers gezegd: “Ik ben de Zoon van God.”’ Precies zo beschimpten Hem de misdadigers die samen met Hem gekruisigd waren.

Rond het middaguur viel er duisternis over het hele land, die drie uur aanhield. Aan het einde daarvan, in het negende uur, riep Jezus met luide stem: ‘Eli, Eli, lema sabachtani?’ Dat betekent: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?’

Toen de omstanders dat hoorden, zeiden enkelen van hen: ‘Hij roept om Elia!’ Meteen kwam er uit hun midden iemand toegesneld die een spons pakte en in water met azijn doopte. Hij stak de spons op een stok en probeerde Hem te laten drinken. De anderen zeiden: ‘Laten we nu maar eens zien of Elia Hem komt redden.’ Jezus riep opnieuw, luidkeels, en gaf de geest.

Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven tot onder in tweeën, en de aarde beefde en de rotsen spleten. De graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen werden tot leven gewekt; na Jezus’ opstanding kwamen ze uit de graven, gingen de heilige stad binnen en verschenen aan een groot aantal mensen.

Toen de centurio en degenen die met hem Jezus bewaakten de aardbeving voelden en merkten wat er gebeurde, werden ze door een hevige angst overvallen en zeiden: ‘Hij was werkelijk Gods Zoon.’

Het zijn de details die dit verslag van Matteüs zo boeiend mak

In deze aflevering kijken we naar het kruisigingsverhaal zoals verteld door Matteüs. Matteüs had een bijzondere doelgroep: de Joden. Hij wilde hen ervan overtuigen dat de gekruisigde misdadiger Jezus geen oplichter was, maar een profeet als Mozes, een koning als David en een Lijdende Dienaar. Hoe hij dat deed, hoor je in de podcast!

TranscriptieDe worm aan het kruis (deel 1)

Hoi, wat fijn dat je weer luistert naar een aflevering van de Bijbellezen met Jan-podcast. Vandaag gaan we het hebben over het kruisigingsverhaal zoals dit wordt verteld door Matteüs.

Eerder hebben we het al in de podcast gehad over de vraag waarom de Bijbel vier verschillende evangeliën bevat. Waarom niet gewoon één beschrijving van het leven van Jezus?

Eén van de belangrijkste redenen is dat als je één geschrift schrijft over het leven van Jezus, je dan slechts één perspectief krijgt, één verhaal. Wij hebben echter vier betrouwbare verslagen gekregen die elk een unieke kijk hebben op het leven, de dood en opstanding van Jezus.

In elk van deze evangeliën staan trouwens twee vragen centraal. De eerste is: ‘Wie is Jezus?’ en de tweede ‘Hoe reageer je op Hem?’

De schrijvers van deze evangeliën laten ons Jezus in actie zien en vertellen over Zijn onderwijs. In de verhalen komen tal van personen voorbij die weer op hun eigen manier reageren op Jezus. De één gelooft, de ander twijfelt en een derde wijst Jezus ronduit af.

Op die manier dwingen de schrijvers ons een keuze te maken. Wie geloven wij dat Jezus is? En hoe reageren we dan op Hem?

Deze vragen kom duidelijk naar voren in het verslag van Matteüs. Maar wie was Matteüs eigenlijk? Hij was één van de twaalf leerlingen van Jezus die het meeste tijd met Hem doorbrachten.

Maar zo kenden de Joden uit zijn tijd hem niet. Hij was een voormalige belastingambtenaar die werkte voor de Romeinen. Er was maar één manier om zo’n functie te krijgen en één reden waarom je dat wilde. Je moest meeheulen met de vijand. Je moest corrupte mensen wat geld toeschuiven zodat jij dat baantje kon krijgen.

Dan kreeg je een tent om in te zitten en als mensen langskwamen, liet je hen tol betalen. Natuurlijk moesten ze meer betalen dan je afdroeg aan de Romeinen. Het was de ideale baan om snel rijk te worden.

Ja, je werd wel gezien als een landverrader. Een NSB’er, zou je kunnen zeggen. Je liet je eigen volk in de steek.

En Matteüs moet op een gegeven moment spijt hebben gekregen. Misschien was hij al zijn vrienden kwijtgeraakt en besefte hij dat geld niet gelukkig maakte. Misschien realiseerde hij zich ook wel dat Hij zondigde tegen God. Hoe kon er voor Hem vergeving zijn als hij zoveel mensen had uitgebuit?

Dan komt Jezus langs en het enige wat Jezus tegen Matteüs zegt, is ‘Volg Mij’. En Matteüs staat op en gaat achter Jezus aan. Hij bleef bij Hem tot hij met de discipelen wegvluchtte de nacht voor Jezus’ sterven.

Op het moment dat Matteüs opstond, wist hij dat hij alles kwijt was. Zijn baantje, zijn corrupte vrienden, zijn inkomen. Alles gaf hij op, om Jezus te leren kennen.

Zo’n dertig of veertig jaar later schreef deze voormalige belastingambtenaar zijn biografie over Jezus. Zijn doelgroep waren Joden die waren opgevoed met het idee dat Jezus een oplichter was.

Jezus moest ook wel een oplichter zijn, want Hij kon wel beweren dat Hij de Zoon van God was, maar als Hij dan zo machtig was, hoe kon Hij zich dan laten kruisigen? Dat strookte helemaal niet met de Hebreeuwse Bijbel.

Daar wordt gezegd dat iedereen die aan een paal hangt vervloekt is. Jezus werd aan een kruis gespijkerd en voor een Jood is er geen verschil tussen een paal en een kruis. Dus God had Jezus vervloekt en Hij kon daarom niet de Verlosser zijn.

Bovendien had Mozes gezegd dat de Messias een profeet zoals hij zou zijn. Mozes deed machtige dingen. Hij riep de tien plagen op Egypte af. Zijn staf spleet de Rietzee. Hij liet brood uit de hemel komen.

Het Oude Testament belooft bovendien een ni

Vandaag in de podcast de laatste aflevering over Bijbelse verhalen leren lezen. Wil je meer begeleiding bij het lezen, begrijpen en geloven van de Bijbel? Doe dan mee aan het Lucas Avontuur: een prachtige Bijbellees Challenge: bijbellezenmetjan.nl/lucas.
Transcriptie:
Welkom bij de Bijbellezen met Jan-podcast. Vandaag is de laatste aflevering in onze korte thema-serie over Bijbelse verhalen. Er is namelijk nog één techniek die ik graag wil laten zien. Deze techniek wordt door de hele Bijbel heen toegepast om de boodschap een diepere betekenis mee te geven.
Je zou deze techniek het gebruik van spiegelverhalen kunnen noemen. Dit zijn twee verhalen die sterk op elkaar lijken, maar toch voldoende verschillend zijn. Vaak zijn dit contrasten tussen Bijbelse figuren. Door deze verhalen te spiegelen, houdt de Bijbel ook ons een spiegel voor.

Er zijn talloze voorbeelden te vinden in de Bijbel en als je ze gaat ontdekken, wordt het vergelijken van die verhalen veel leuker. Laat me een voorbeeld uitwerken waar het overduidelijk is dat twee mensen tegenover elkaar worden gezet. 
In Lucas 18 is Jezus onderweg naar Jeruzalem om daar later te worden gekruisigd. Hij ontmoet allerlei mensen, onder wie een rijke jongeman. Even later komt Hij aan in Jericho en daar nodigt Hij zichzelf uit bij de rijke Zacheüs. De jongeman en Zacheüs hebben overeenkomsten, maar ook grote verschillen. Door die verschillen te benadrukken, word je als lezer gedwongen een keuze te maken: wie ben jij in deze verhalen? 
Laten we eerst het verhaal van de jongeman lezen. In het verslag van Lucas wordt hij een hooggeplaatst persoon genoemd, terwijl Matteüs hem omschrijft als een rijke jongeman. Hij heeft dus veel geld en een hoge status. 
Lucas 18:18-25

Een hooggeplaatst persoon vroeg hem: ‘Goede meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ Jezus antwoordde: ‘Waarom noemt u Mij goed? Niemand is goed, behalve God. U kent de geboden: pleeg geen overspel, pleeg geen moord, steel niet, leg geen vals getuigenis af, toon eerbied voor uw vader en uw moeder.’

De man zei: ‘Aan dat alles heb ik me sinds mijn jeugd gehouden.’ Toen Jezus dat hoorde, zei Hij: ‘Nog één ding ontbreekt u. Verkoop alles wat u hebt en verdeel de opbrengst onder de armen, dan zult u een schat in de hemel bezitten. Kom daarna terug en volg Mij!’ Toen de man dat hoorde, werd hij diepbedroefd. Hij was namelijk zeer rijk.

Toen Jezus zag dat de man zo bedroefd werd, zei Hij: ‘Wat is het moeilijk voor rijken om het koninkrijk van God binnen te gaan. Het is gemakkelijker voor een kameel om door het oog van een naald te gaan dan voor een rijke om het koninkrijk van God binnen te gaan.’

Wat leren we over deze man behalve dat hij rijk en machtig is? Hij komt over als een farizeeër, iemand die denkt dat hij geaccepteerd kan worden door God als hij zich maar aan de wet kan houden. 
Maar hij is geen typische wetsgeleerde. Zijn vraag lijkt oprecht: wat moet ik doen? Het lijkt erop dat hij twijfelt. Hij voelt dat er iets mis is. Maar hoe kan dat? Hij doet toch alles wat de wet voorschrijft? 
Enerzijds is hij naïef. Hij denk dat het mogelijk is om nooit te zondigen. Het opvallende is dat Jezus hem hier niet op aanspreekt. Jezus vat de wet samen, waarop de man met droge ogen zegt: ‘Hier heb ik me altijd aan gehouden’. Misschien wel uit liefde voor God. Niet zoals anderen die zich aan de wet hielden om zo de juiste vrienden en baantjes te krijgen. Deze jongeman wil echt doen wat juist is.

Jezus kijkt echter in het hart en Hij ziet dat de man innerlijk verdeeld is. Hij wil wel voor God kiezen, maar hij is ook erg gesteld op zijn geld. Natuurlijk kan Jezus hem hier uitleggen wat het evangelie is, dat Jezus op weg is naar Golgota om Zijn leven te geven, maar deze man is nog niet klaar om Jezus te omarmen. 
‘Verkoop alles wat u hebt’, zei Jezus. Vraagt Jezus aan ieder van ons om al onze bezittingen op te geven? Nee. Jezus vraagt ons om ons hart te toetse

In deze nieuwe aflevering van de Bijbellezen met Jan-podcast deel ik een les met je uit de Pasen Challenge. Hierin maak je kennis met... de profeet van vuur! Wie dat is en wat het hij met Pasen te maken heeft, dat hoor je in de podcast.