13 afleveringen

Niecodziennik Genetyczny to podcast poświęcony popularyzowaniu zagadnień z dziedziny genetyki, prowadzony przez dr inż. Martę Niedzicką.

Niecodziennik genetyczny Niecodziennik Genetyczny

    • Wetenschap

Niecodziennik Genetyczny to podcast poświęcony popularyzowaniu zagadnień z dziedziny genetyki, prowadzony przez dr inż. Martę Niedzicką.

    Antyczny DNA: Ewolucja mamutów

    Antyczny DNA: Ewolucja mamutów

    Dzisiejszy odcinek zapoczątkowuje miniserię o badaniach aDNA. 



    Krótkie streszczenie historii badań z dzisiejszego odcinka:

    Callaway, E. (2021). Million-year-old mammoth genomes shatter record for oldest ancient DNA. Nature na: https://www.nature.com/articles/d41586-021-00436-x



    Oryginalne badanie:

    van der Valk, T., Pečnerová, P., Díez-del-Molino, D., Bergström, A., Oppenheimer, J., Hartmann, S., ... & Dalén, L. (2021). Million-year-old DNA sheds light on the genomic history of mammoths. Nature, 591(7849), 265-269



    I artykuł o ewolucji mamutów poprzedzający te ostatnie odkrycia:

    Lister, A. M., & Sher, A. V. (2015). Evolution and dispersal of mammoths across the Northern Hemisphere. Science, 350(6262), 805-809.





    Muzyka: Music "Marble machine" by Wintergatan This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net 

    Masz pytania, uwagi, komentarze? Zapraszam do kontaktu: niecodziennik.genetyczny@gmail.com

    • 15 min.
    Trochę o ewolucji człowieka

    Trochę o ewolucji człowieka

    Artykuły, o których opowiadam w dzisiejszym odcinku (wybór nieobiektywny, ale przynajmniej artykuły dostępne):

    Courtiol, Alexandre, et al. "Natural and sexual selection in a monogamous historical human population." Proceedings of the National Academy of Sciences 109.21 (2012): 8044-8049, dostępny na: https://www.pnas.org/content/109/21/8044.short - o badaniach historycznej populacji fińskiej, z których wynika, że zmiany kulturowe i demograficzne nie wykluczają możliwości oddziaływania doboru naturalnego i płciowego na ludzi 
    Courtiol, Alexandre, et al. "The demographic transition influences variance in fitness and selection on height and BMI in rural Gambia." Current Biology 23.10 (2013): 884-889, dostępny na: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0960982213004144 - o tym, jak to zmienne w czasie czynniki wpływają na dobór naturalny (selekcję).
    Field, Yair, et al. "Detection of human adaptation during the past 2000 years." Science 354.6313 (2016): 760-764, można znaleźć o, tu: https://science.sciencemag.org/content/354/6313/760.long - opowiada o poszukiwaniach genów będących pod wpływem niedawnego doboru naturalnego (w skali ewolucyjnej).

    Muzyka:
    Music "Marble machine" by Wintergatan
    This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net
    Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net

    Masz pytania, uwagi, komentarze? Zapraszam do kontaktu:
    niecodziennik.genetyczny@gmail.com

    • 18 min.
    Mapa genetyczna traszek

    Mapa genetyczna traszek

    Po długiej przerwie wracam z nowymi odcinkami! Pomyślałam, że na rozgrzewkę opowiem wam o części swojej rozprawy doktorskiej, stąd ten trochę dziwaczny tytuł odcinka. No i egocentryczna zawartość



    Mam za to okazję zacytować dziś sama siebie!

    Niedzicka, M., Dudek, K., Fijarczyk, A., Zieliński, P., & Babik, W. (2017). Linkage map of Lissotriton newts provides insight into the genetic basis of reproductive isolation. G3: Genes, Genomes, Genetics, 7(7), 2115-2124. - dostępne tu: https://academic.oup.com/g3journal/article/7/7/2115/6053596?login=true



    I obiecany link do YT o izolacji DNA:

    https://www.youtube.com/watch?v=S6m5DtW8vno



    Muzyka: Music "Marble machine" by Wintergatan This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net 

    • 16 min.
    Szczepionki na COVID-19

    Szczepionki na COVID-19

    Tym razem odcinek wskazujący źródła informacji o temacie zajmującym obecnie niemal wszystkich - szczepionki na COVID-19.

    Źródła wymienione w podcaście:


    https://naukaprzeciwpandemii.pl/ 
    https://www.ema.europa.eu/en/human-regulatory/overview/public-health-threats/coronavirus-disease-covid-19/treatments-vaccines/covid-19-vaccines - strona EMA (European Medicines Agency), Europejskiej Agencji Leków, na temat szczepionek
    Pardi, N., Hogan, M., Porter, F. et al. mRNA vaccines — a new era in vaccinology. Nat Rev Drug Discov 17, 261–279 (2018). https://doi.org/10.1038/nrd.2017.243 - artykuł o szczepionkach mRNA z 2018 roku, cały tekst dostępny na stronie https://www.nature.com/articles/nrd.2017.243 
    Kaur, Rimple Jeet, et al. Adverse Events Reported From COVID-19 Vaccine Trials: A Systematic Review. Indian Journal of Clinical Biochemistry, 2021, 1-13 - nowy przegląd systematyczny o objawach niepożądanych, w całości dostępny tu: https://link.springer.com/article/10.1007/s12291-021-00968-z
    Dai, L., Gao, G.F. Viral targets for vaccines against COVID-19. Nat Rev Immunol 21, 73–82 (2021). https://doi.org/10.1038/s41577-020-00480-0 - artykuł o wybieraniu białek wirusowych SARS-CoV-2 do szczepionek, cały tekst dostępny na https://www.nature.com/articles/s41577-020-00480-0
    I na koniec dwa teksty o ucieczce immunologicznej i ewolucji wirusa: bardziej przystępny tekst https://www.the-scientist.com/news-opinion/a-guide-to-emerging-sars-cov-2-variants-68387 oraz Cobey, S., Larremore, D.B., Grad, Y.H. et al. Concerns about SARS-CoV-2 evolution should not hold back efforts to expand vaccination. Nat Rev Immunol (2021), dostępny w całości na: https://www.nature.com/articles/s41577-021-00544-9

    Muzyka:
    Music "Marble machine" by Wintergatan
    This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net
    Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net


    Masz pytania, uwagi, komentarze? Zapraszam do kontaktu:
    niecodziennik.genetyczny@gmail.com

    • 16 min.
    Z rośliny do owada - horyzontalny transfer genów

    Z rośliny do owada - horyzontalny transfer genów

    Skąd się wziął gen rośliny w genomie owada? I właściwie co to jest poziomy transferów genów? O tym opowiadam dzisiaj!

    Główny artykuł:


    Xia, J., Guo, Z., Yang, Z., Han, H., Wang, S., Xu, H., ... & Zhang, Y. (2021). Whitefly hijacks a plant detoxification gene that neutralizes plant toxins. Cell - nowo opublikowane badania dotyczące transferu genów od roślin do mączlika ostroskrzydłego.

    Takie przyjemne popularnonaukowe opracowanie tego tematu jest dostępne tutaj:


    https://www.nature.com/articles/d41586-021-00782-w

    I kilka fajnych artykułów, o których opowiadam:


    Yoshida, S., Maruyama, S., Nozaki, H., & Shirasu, K. (2010). Horizontal gene transfer by the parasitic plant Striga hermonthica. Science, 328(5982), 1128-1128 - transfer genu pomiędzy roślinami
    Hotopp, Julie C. Dunning, et al. "Widespread lateral gene transfer from intracellular bacteria to multicellular eukaryotes." Science 317.5845 (2007): 1753-1756 - geny Wolbachii u różnych gospodarzy tej bakterii
    Boschetti, Chiara, et al. "Biochemical diversification through foreign gene expression in bdelloid rotifers." PLoS Genet 8.11 (2012): e1003035 - tu za to znajdziecie fajne informacje o wrotkach, pełny tekst dostępny na https://journals.plos.org/plosgenetics/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pgen.1003035



    Muzyka:

    Music "Marble machine" by Wintergatan

    This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net

    Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net

    Masz pytania, uwagi, komentarze? Zapraszam do kontaktu:


    niecodziennik.genetyczny@gmail.com
    https://www.facebook.com/Niecodziennik-Genetyczny-106561038044952

    • 12 min.
    Ewolucja chromosomów płci

    Ewolucja chromosomów płci

    Trzeci odcinek o determinacji płci, tym razem koncentruje się głównie na ewolucji chromosomów płci. 



    Dwa artykuły przeglądowe, o których wspominam:


    Wright, A. E., Dean, R., Zimmer, F., & Mank, J. E. (2016). How to make a sex chromosome. Nature communications, 7(1), 1-8 - pełen tekst jest dostępny tu: https://www.nature.com/articles/ncomms12087
    Abbott, J. K., Nordén, A. K., & Hansson, B. (2017). Sex chromosome evolution: historical insights and future perspectives. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 284(1854), 20162806 - i również pełen tekst jest dostępny u wydawcy: https://royalsocietypublishing.org/doi/pdf/10.1098/rspb.2016.2806

    I jeszcze dodatkowo o ewolucji tempa rekombinacji między chromosomami płci:


    Charlesworth, D. (2017). Evolution of recombination rates between sex chromosomes. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 372(1736), 20160456 - dostpęny tu: https://royalsocietypublishing.org/doi/full/10.1098/rstb.2016.0456

    A do tego parę innych artykułów związanych z tematem:


    Kamiya, Takashi, et al. "A trans-species missense SNP in Amhr2 is associated with sex determination in the tiger pufferfish, Takifugu rubripes (fugu)." PLoS genet 8.7 (2012): e1002798 - artykuł o determinacji płci u rozdymki, dostępny w całości tu: https://journals.plos.org/plosgenetics/article?id=10.1371/journal.pgen.1002798
    Matveevsky, S., Kolomiets, O., Bogdanov, A., Hakhverdyan, M., & Bakloushinskaya, I. (2017). Chromosomal evolution in mole voles Ellobius (Cricetidae, Rodentia): Bizarre sex chromosomes, variable autosomes and meiosis. Genes, 8(11), 306 - artykuł o ślepuszonkach i ewolucji ich chromosomów płci: https://www.mdpi.com/2073-4425/8/11/306
    Rodrigues, N., Vuille, Y., Brelsford, A., Merilä, J., & Perrin, N. (2016). The genetic contribution to sex determination and number of sex chromosomes vary among populations of common frogs (Rana temporaria). Heredity, 117(1), 25-32 - artykuł o determinacji płci u żaby trawnej, również dostępny: https://www.nature.com/articles/hdy201622
    Jeffries, Daniel L., et al. "A rapid rate of sex-chromosome turnover and non-random transitions in true frogs." Nature communications 9.1 (2018): 1-11 - więcej informacji co tam u tych żab w ogóle się dzieje: https://www.nature.com/articles/s41467-018-06517-2
    Gazoni, T., Haddad, C. F. B., Narimatsu, H., Cabral-de-Mello, D. C., Lyra, M. L., & Parise-Maltempi, P. P. (2018). More sex chromosomes than autosomes in the Amazonian frog Leptodactylus pentadactylus. Chromosoma, 127(2), 269-278 - artykuł o rekordziście świstku

    Przypominam tylko, że te artykuły to tylko takie wskazówki, gdzie można zacząć dalsze poszukiwania.



    Muzyka:

    Music "Marble machine" by Wintergatan

    This track can be downloaded for free at www.wintergatan.net

    Free License to use this track in your video can be downloaded at www.wintergatan.net



    Masz pytania, uwagi, komentarze? Zapraszam do kontaktu:

    niecodziennik.genetyczny@gmail.com

    https://www.facebook.com/Niecodziennik-Genetyczny-106561038044952

    • 17 min.

Top-podcasts in Wetenschap

NRC Onbehaarde Apen
NRC
De Universiteit van Nederland Podcast
Universiteit van Nederland
Ondertussen in de kosmos
de Volkskrant
Op je Gezondheid
NPO Luister / HUMAN
We zijn toch niet gek?
Suzanne Rethans
Wetenschap Vandaag | BNR
BNR Nieuwsradio