Vitamine R RTV Rijnmond

Moeten we nu wel of niet extra vitamine D slikken? Een groep experts roept al een tijdje dat vitamine D ervoor kan zorgen dat de kans dat je corona krijgt kleiner is. En als je het toch oploopt, zou de infectie minder zijn. Maar volgens de Gezondheidsraad zijn er onvoldoende aanwijzingen dat het slikken van extra vitamine D helpt bij de preventie van corona. Jeannette Caljouw, huisarts in Ridderkerk en gezondheidsexpert bij Rijnmond, sluit zich daarbij aan. "Ik ben het eens met de Gezondheidsraad. Er zijn aanwijzingen dat het slikken van vitamine D goed is voor de weerstand, maar dat wil nog niet zeggen dat mensen meer last hebben van corona als ze het niet slikken. Als je weinig buiten komt en weinig beweegt, heb je ook een laag vitamine D-gehalte. De groepjes waar ze nu onderzoek mee hebben gedaan, zijn te klein." Belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht, maar het zit ook in voedingsmiddelen als vette vis, vlees en eieren. De belangrijkste tip van de Ridderkerkse huisarts is dan ook: ga naar buiten. "Je bouwt in de zomer veel op, dus dan leg je een voorraadje aan. Maar als je zorgt dat je iedere dag tussen 11:00 uur en 15:00 uur een half uurtje buiten bent, bouw je ook in de winter vitamine D op. Buiten bewegen is gezond, dus dat werkt ook hier voor." Smoesjes dat het regent of koud is, gaan voor haar niet op. "Daar smelt je niet van. Het is voor iedereen te doen, een half uurtje naar buiten. Maar het vraagt wel een stukje motivatie." Zwangere vrouwen en jonge kinderen Toch zijn er groepen waaraan wél wordt geadviseerd om extra vitamine D te slikken. Niet zozeer vanwege de weerstand, maar vooral ook voor het versterken van de botten. Vitamine D zorgt namelijk voor het opnemen van calcium, waardoor je sterke botten houdt. Caljouw somt de groepen op die ook door het Voedingscentrum worden aangeraden om extra vitamines te slikken: "Kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen, vrouwen boven de 50 jaar, mannen boven de 70 en iedereen met een getinte huid." Of je die vitamines haalt bij een drogisterij of apotheek, maakt volgens de huisarts niet uit. "Het enige dat je vaak ziet, is dat de duurdere vitamines makkelijker in te nemen zijn. Dat zijn bijvoorbeeld gladdere of kleinere tabletjes. Maar wat erin zit, is hetzelfde."

Bijna driehonderdduizend mensen in Nederland hebben dementie. Dat aantal zal de komende 25 jaar verdubbelen naar meer dan een half miljoen. Maar wist je dat de gevreesde ziekte ook je huisdier kan treffen? Dierenarts John de Deugd uit Ridderkerk, onze vaste dierenexpert, geeft tips om er goed mee om te gaan. Dementie komt vooral voor bij honden en katten. Ongeveer dertig procent van de katten tussen de 11 en de 14 jaar heeft er last van. "En als ze 15 jaar of ouder zijn, komt het zelfs bij vijftig procent voor. Bij honden gaat het vanaf een jaar of 11 ook bij de helft spelen", zegt dierenarts De Deugd. Gedragsveranderingen Dementie bij huisdieren herken je vooral aan gedragsveranderingen. "Waar mensen vaak mee komen is dat ze niet kunnen slapen omdat de kat zo loopt te miauwen en onrustig is. Dieren met dementie kunnen problemen hebben met slapen, ze kunnen hun dag en nacht ritme omdraaien." Ook maken de huisdieren soms minder contact met de omgeving of raken ze gedesoriënteerd. "Katten verzorgen en wassen zichzelf slechter. En het kan ook nog ontaarden in onzindelijkheid: in huis plassen en poepen. Dat ze niet meer weten dat dat buiten of op de bak moet." Dementie bij huisdieren gaat niet over. Het is een verouderingsproces dat komt vanuit de hersenen. Maar we kunnen wel de symptomen verlichten en het proces wat vertragen. "Je zult in eerste instantie toch je omgang met je huisdier moeten veranderen: meer geduld hebben, hem rustig benaderen." "Honden kunnen bijvoorbeeld aangeleerde commando's van vroeger minder snel opvolgen. Gebruik dan ook handgebaren want dan horen én zien ze het. Is veel duidelijker voor ze." Speciale voeding Je kan ook proberen om je huisdier actief te houden door veel te gaan wandelen of spelletjes te spelen. "Daarnaast zijn er voor de honden speciale dementievoedingen in de handel. Die bevatten meer omega 3-vetzuren en antioxidanten die de hersenveroudering proberen wat af te remmen. Voor katten heb je voedingssupplementen met extra vitamine C, E en selenium. Die hebben ook een beetje effect op het verouderen." "En net als bij mensen zijn onbehandelde urineweginfecties gevaarlijk. Die kunnen bepaalde giftige stoffen produceren die de hersenveroudering verergeren."

Vitamine D. Het zorgt voor sterke botten, tanden en spieren en het draagt ook bij aan een gezond immuunsysteem, maar helpt het ook tegen corona? Steeds meer onderzoeken zouden dat uitwijzen en drogisterijen zien een stijging in de verkoop ervan. Is vitamine D inderdaad het wondermiddel tegen corona?  We vragen het voedingswetenschapper Trudy Voortman, die les geeft op het Erasmus Universitair Medisch Centrum in Rotterdam. Het simpele antwoord is nee, zegt ze. "Laten we dat gelijk uit de lucht halen. In de huidige situatie met Covid is er niet voldoende bewijs om daar duidelijke uitspraken over te doen."  "We zien wel dat mensen die ernstiger ziek worden vaker een lagere vitamine D-status hebben, maar goed we weten ook dat ouderen en mensen met overgewicht vaker een lagere vitamine D-status hebben, dus we kunnen niet met zekerheid zeggen dat dat komt door de vitamine D. Daar zijn echt wel andere studies naar nodig en die worden ook gedaan."  Vitamine D en luchtweginfecties Ook zijn er onderzoeken die de kracht van vitamine D onderschrijven. Volgens dit onderzoek bijvoorbeeld blijkt dat vitamine D helpt tegen luchtweginfecties. Ook lijkt er een verband te zijn tussen een tekort aan vitamine D en de ernst van de klachten.  Mensen krijgen ook zonder supplementen te slikken vitamine D binnen door zonlicht en de juiste voeding, zoals vette vis, eieren en margarine. Daarvan krijgen velen te weinig binnen. Daarom geldt voor veel groepen - waaronder ouderen, zwangere vrouwen, jonge kinderen en mensen met een getinte huidskleur - het advies om supplementen te slikken. Dat was al zo voor corona.  Aan zonlicht geen gebrek afgelopen zomer. De coronabesmettingen waren toen ook een stuk minder. Is dat dan geen bewijs? "Dat is zeker indirect bewijs", zegt Voortman. "Maar we kunnen nog niet bewijzen dat dan ook supplementen helpen. Er zijn heel veel factoren die daarbij een rol kunnen spelen."

Minimaal 250 gram groente en fruit per dag. We weten het wel, maar doen we het ook? Rijnmondexpert Jeanette Caljouw, huisarts in Ridderkerk, snapt wel dat het lastig kan zijn om het eten van groente en fruit vol te houden.  "Het is goed om er aandacht voor te houden", vindt ze. Tips heeft ze voldoende, en daar praat ze ook graag over. "Iedere persoon die er iets mee kan is er eentje." Over het belang van groente en fruit kan Caljouw kort zijn. "Er zitten veel vitamines, mineralen en vezels in. Vezels geven je een verzadigd gevoel en zijn goed voor de stoelgang. Kortom: in groente en fruit zit veel van wat je dagelijks nodig hebt." Bitterbal of appel Toch is een appel 's avonds minder aantrekkelijk dan een bitterbal. Daar heeft Caljouw een verklaring voor. "Producten die we als lekker zien, zijn producten die lekker gemaakt zijn. Fabrikanten weten prima wat ze doen als ze er vet en suiker instoppen." Volgens de huisarts draait het allemaal om gemak. "Een bitterbal glijdt zo naar binnen, terwijl een appel moeite is. We zijn een beetje lui en willen graag weinig moeite doen voor ons eten. Dan zijn we laat thuis en gaan we maar bestellen of pakken we een magnetronnetje, terwijl een gezonde maaltijd in een kwartier op tafel kan staan." Moeite doen "Doe moeite voor je eten! Denk voor je boodschappen gaat doen na over wat je wil eten de komende week. Daarmee voorkom je dat je in de supermarkt uit gemak pakt wat je altijd pakt. En vergeet niet: als je het niet in huis hebt, eet je het ook niet", weet Caljouw.  Daarnaast adviseert ze niet alle fruit en groente op één moment te eten, maar het te verdelen over de dag. "Begin de dag met ontbijtgranen en fruit. Eet komkommer en sla bij je boterham met kaas." Fietsend of lopend Nu is het ook weer niet zo dat je alle zoetigheid uit je leven moet bannen: een koekje bij de koffie of een taartje op een verjaardag kan best. "Maar zorg ervoor dat je niet bij ieder kopje koffie een koekje neemt", zegt Caljouw. "Dan gaat je lijf vragen om dat koekje bij ieder kopje koffie dat je drinkt." Bij een verjaardag adviseert ze op te letten. "Het blijft vaak niet bij alleen een gebakje. Daarna komt er nog een chipje of een borrelhapje. Het is best veel wat we allemaal willen. Daar moet je kritisch naar kijken. Of je moet fietsend of lopend naar de verjaardag gaan, maar meestal mopperen we al als we een straat verder moeten parkeren", besluit ze lachend. 

Eten is een gewoonte. Je werkt je ontbijt, lunch en avondeten naar binnen om honger te stillen, maar volgens de Schiedamse huisarts en Rijnmond-expert Lieneke van de Griendt is dat eigenlijk de verkeerde aanpak. "We moeten leren om te eten om ons lijf te voeden, zodat alle systeempjes optimaal functioneren. Daar denken we te weinig bij na." Eén van die belangrijke systemen is de darmflora. Van de Griendt behandelt dit onderwerp in haar boek 'Studeren wij medicijnen of geneeskunde?'. "Daar mag namelijk meer aandacht voor komen. We komen er steeds meer achter dat gezonde darmbacteriën heel belangrijk voor ons zijn." "Wat we eten wordt door onze tanden vermalen, het komt in onze maag terecht en gaat via de dunne darm naar onze darmen. Daar moet het vervolgens langs een hele fabriek van bacteriën. Als wij die bacteriën niet voeden, blijkt het met een hoop systemen in ons lijf niet goed te gaan." Vezels De allerbelangrijkste factor om dit wél goed te houden, is beweging en vezelrijke voeding - voornamelijk groente. "Natuurlijk moet je ook voorkomen dat je te veel medicijnen slikt. Met antibiotica help je de goede bacteriën eerder om zeep dan dat je de bacteriën een zetje in de rug geeft." Makkelijker gezegd dan gedaan, zeker voor mensen die dagelijks medicatie gebruiken. "Maar het komt er op neer dat als je meer beweegt en meer vezels in je voeding stopt, ook mensen met chronische aandoeningen hun medicijngebruik kunnen afbouwen", zegt de Schiedamse huisarts. "Dat maak ik in de praktijk veel mee." Goed slapen Nu het coronavirus rondwaart, staat het immuunsysteem erg in de belangstelling. Het ruimt ziekteverwekkers op en beschermt tegen infecties. Voor een sterk immuunsysteem is opnieuw goede voeding van belang. "Het klinkt een beetje saai zo", lacht Lieneke. "Het immuunsysteem heeft onder meer eiwitten en zink nodig. Dat zijn micronutriënten, die net als vitamines in voeding zitten." Goede slaap helpt ook, al weten veel mensen dat volgens Van de Griendt niet. "Het immuunsysteem bestaat onder meer uit T-cellen en die zijn vooral in de eerste aanval tegen een virus belangrijk. Het blijkt dat die T-cellen beter hun werk doen, als je beter slaapt. Niet alleen voldoende slaap, maar ook goede slaap is van belang." Goed bewegen, goed eten en goed slapen dus. "Het klinkt heel eentonig, maar het is echt zo", besluit de huisarts.  

Djanifa da Conceicao is verloskundige in Rotterdam-Zuidwijk, moeder van de 1-jarige Yuna en sinds drie maanden vlogt ze daarover. "Ik was al blij geweest met tien kijkers, maar sommige filmpjes zijn al meer dan duizend keer bekeken en dat is geweldig." Da Conceicao heeft inmiddels dertien video's geplaatst. Haar doel is om de kennis van het zwanger zijn en kinderen krijgen te vergroten bij vrouwen uit achterstandswijken. In die buurten is de babysterfte hoger dan gemiddeld. "Ik heb heel vaak vrouwen in mijn praktijk die nooit vitamines hebben ingenomen, die gewoon roken, die denken dat een glaasje alcohol drinken geen gevolgen heeft en zeggen dat borstvoeding geven niets uitmaakt." Ze krijgt veel positieve reacties en hoopt dat haar kijkers haar tips overnemen. "Er zijn ongeveer dertig vrouwen die mijn kolfschema gebruiken en gemotiveerd zijn geraakt. Ik hoop de resultaten over een paar jaar terug te zien in onze verloskundigenpraktijk en in de cijfers van de babysterfte", zegt ze hoopvol.    [article:164800:Rotterdamse verloskundige verhuist vanwege dichte Maastunnel]