Welles-nietes de podcast NPO Radio 1 / KRO-NCRV

Heeft het zin om in gesprek te gaan met andersdenkenden? Yernaz Ramautarsing vindt Jeroen Pen 'hemeltergend gehersenspoeld door links'; Jeroen vindt Yernaz 'totaal geradicaliseerd richting rechts'.
Op Twitter schelden we elkaar de huid vol, op straat lopen we met een steeds grotere boog om elkaar heen. En als we al in gesprek gaan, praten we langs elkaar heen. Rechts-links, goed-fout, wij-zij, Ajax-Feyenoord, welles-nietes. Elke zet een herhaling, elk gesprek een discussie. De uitkomst staat van te voren vast, want met je kop fier in het zand is het lastig luisteren.
Welles-nietes de podcast moest een podcast worden óver welles-nietes. Geen kinderachtige kinnesinne, maar een analyse van de vaderlandse debatcultuur. Daarom maakte ik (Jeroen; aangenaam) hem samen met tegenpool Yernaz, publicist en voormalig Forum voor Democratie-politicus. Of het lukte om de polarisatie te overstijgen?
Mwoah – bij vlagen.
In de laatste aflevering nodigden we daarom iemand uit die ons een spoedcursus verbinden gaf. Noelle Aarts is als hoogleraar socio-ecologische interacties verbonden aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en weet alles over polarisatie, en over onze aangeboren neiging op te trekken met ‘Ons Soort Mensen’. De waarheid, wat die ook wezen mag, speelt daarbij een belangrijke rol, vertelt Noelle in deze aflevering: “Wij mensen denken vrij beperkt. Wat wij waarheid vinden, is toch vaak gewoon een bepaald perspectief, vanuit een bepaald belang, vanuit een bepaalde overtuiging, vanuit een bepaalde cultuur.”
Jeroen, vlak daarna: “Ik vind je nogal star, Yernaz.”
Yernaz, weer even later: “Iemand die in het midden zit, is het respect niet waard.”
In de laatste aflevering van Welles-nietes: kunnen we een brug slaan tussen links en rechts, tussen progressief en conservatief, tussen Ajax en Feyenoord, tussen een klimaatscepticus en een klimaatbezorgde?
Welnu, we hebben het in ieder geval geprobeerd.
Leeslijst:
1. Waarom je weinig hebt aan wetenschappelijk onderzoek als je in gesprek gaat met andersdenkenden https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/wetenschap-partisan-bias/
2. Interview: goedbeschouwd begrijpt niemand iets van de wereld om ons heen, zegt deze hoogleraar https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/knowledge-illusion/
3. Interview: hoe onze manier van praten bijdraagt een polarisatie, volgens Noelle Aarts https://www.nporadio1.nl/wetenschap-techniek/12704-waarom-onze-manier-van-praten-bijdraagt-aan-polarisatie
4. Filmpje: een PVV’er, een D66’er en PvdA’er proberen de perfecte wereld in te richten. Met als achterliggende vraag: heeft dat zin? https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/de-wereld-herinrichten/
5. Interview: vijf vragen over verbinden aan Noelle Aarts https://www.logeion.nl/weblog/2018/03/27?weblog-postTitle=Interview-vijf-vragen-aan-Noelle-Aarts-over-verbinden

Anderhalf jaar oud was journalist Jeroen Pen toen de gast van vandaag promoveerde op diens geliefde conservatisme. De 63-jarige Paul Cliteur is bepaald geen lichtgewicht: sinds mensenheugenis is hij als hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap verbonden aan de Universiteit Leiden. Daarnaast wordt hij vaak de geestelijk vader van Forum voor Democratie genoemd.
Zo geldt Cliteur als mentor van Thierry Baudet, die in 2012 bij hem promoveerde. Inmiddels is Cliteur voorzitter van het wetenschappelijk instituut van Forum voor Democratie, en staat hij op plaats 2 van de kandidatenlijst voor de komende Eerste Kamerverkiezingen.
Toen Baudet bij zijn leermeester promoveerde, studeerde Jeroen Algemene Cultuurwetenschappen, een opleiding die ook wel te boek staat als een spoedcursus tot social justice warrior. Je begrijpt: het werd een stevig potje welles-nietes, met Jeroen lijnrecht tegenover Cliteur en voormalig FvD-politicus Yernaz Ramautarsing.
Zo kruisten ze de degens over wat er naar verluidt allemaal te links is (de media, de universiteit, enzovoorts), wetenschap versus onderbuik, cultuurmarxisme, je inlaten met de Orbannen van deze wereld en D66-rechters. En vroeg Jeroen aan het einde aan zijn gespreksgenoten of ze zich bewust zijn van eigen vooringenomenheden, en of ze überhaupt weleens ergens aan twijfelen.
Het was een bijzonder leuke aflevering om op te nemen, en de teneur van het gesprek biedt – gezien het feit dat ze veel van elkaars ideeën krankzinnig vinden – hoop voor het publieke debat ten tijde van woekerende welles-nietes.
Leeslijst:
1. Liberals en Conservatives zijn even vatbaar voor Partisan Bias – Research Digest. https://digest.bps.org.uk/2017/04/25/new-studies-suggest-liberals-are-as-blinkered-and-biased-as-conservatives/
2. Nepnieuws draait om politieke voorkeur – The New York Times. https://www.nytimes.com/2017/01/11/upshot/the-real-story-about-fake-news-is-partisanship.html
3. Polarisatie in Amerika: hoe Partisan Bias woest om zich heen maait. https://www.vox.com/2015/12/7/9790764/partisan-discrimination
4. We zien onszelf graag als moreel superieur, blijkt uit dit onderzoek – Brandpunt+. https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/morele-superioriteit/
5. 65+’ers delen meer nepnieuws dan jonkies, conservatives en republicans weer meer dan democrats en liberals – The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2019/01/09/who-shared-fake-news-during-the-2016-election-campaign-youll-be-surprised/
6. De uitspraak van Thierry Baudet over een dominant blank Europa – YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=KsKSZ5XpQi0
7. Boek: Cultuurmarxisme, onder redactie van Paul Cliteur, Uitgeverij Aspekt. https://www.uitgeverijaspekt.nl/boekdetail.php?id=9789463383608

Wat we in de jaren negentig als extreem zagen, oogt nu bijna lieflijk. De strijd tegen die vermaledijde babyboomers met hun goedbedoelde progressieve idealen lijkt dan ook in een eindfase beland. Na de moord op Pim Fortuyn namen Geert Wilders en Thierry Baudet de fakkel over, terwijl ook traditionele rechtse en linkse partijen enthousiast opschoven naar rechts.
Maar wat ís rechts eigenlijk, en wat verklaart die politieke volksverhuizing? Te gast is vandaag Merijn Oudenampsen (1979), politicoloog en socioloog. Van zijn hand verscheen onlangs De conservatieve revolte – een ideeëngeschiedenis van de Fortuynopstand. Aan de hand van dat boek legt Merijn in deze aflevering uit hoe Nederland opschoof naar rechts.
Leeslijst:
1. Boek: Merijn Oudenampsen, De conservatieve revolte – een ideeëngeschiedenis van de Fortuynopstand
https://vantilt.nl/boeken/de-conservatieve-revolte/
2. Essay Merijn Oudenampsen, de Groene Amsterdammer: Lof der onenigheid: wij Nederlanders hebben nooit geleerd om stevig van mening te verschillen https://www.groene.nl/artikel/lof-der-onenigheid
3. Column Merijn Oudenampsen, NRC: De media maken nieuw rechts groter dan ze is https://www.nrc.nl/nieuws/2018/07/31/journalisten-zijn-geen-neutraal-doorgeefluik-a1611722
4. De column van René Cuperus werd door Merijn Oudenampsen per abuis toegeschreven aan NRC Handelsblad; in de werkelijkheid verscheen hij in de Volkskrant. Je leest ‘m hierrr https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/wie-de-populistische-tijdgeest-tart-vraagt-om-grote-moeilijkheden~b17265ae/
5. Column Jamal Ouariachi, Trouw: https://www.trouw.nl/opinie/journalisten-laten-baudet-met-zijn-kolder-wegkomen~a9524d08/

Samenleven met mensen wiens mening je veracht, hoe werkt dat? Yernaz heeft een hekel aan D66 en noemt de partij ‘kwaadaardig’. Wat zelfs zijn vrienden niet weten, is dat zijn oudste zus als lokaal politica aan de weg timmert – bij het zo gehate D66. Daar wil de 38-jarige Onitcha onder andere strijden voor een arbeidsmarkt zonder discriminatie op basis van huidskleur of geslacht. Inderdaad, zaken die Yernaz totale onzin vindt. Vliegen ze elkaar in de haren of in de armen? Voor onze kerstaflevering schuift de zelfbenoemde ‘redelijke Ramautarsing’ aan voor een even liefdevol als pinnig potje welles-nietes.

Uit onderzoek blijkt dat jij volkomen gelijk hebt. Althans, als je maar lang genoeg zoekt. Voor bijna elke mening is ergens wel een onderzoek dat, mits creatief geïnterpreteerd, precies in je straatje past. Alleen: hoe weet je nog wat écht waar is, in een wereld waar cijfers de dienst uitmaken? Vandaag is econometriste en De Correspondent-journalist Sanne Blauw te gast. Ze schreef een boek over cijfers waarin ze onder andere uitlegde waarom die discussie over ras en IQ toch zo dom is. Dat doet ze vandaag in de studio nog eens dunnetjes over - maar niet voordat ze de gastheren een spoedcursus omgaan met getallen heeft gegeven. Ha, en tussendoor krijgen Yernaz en Jeroen het met elkaar aan de stok over klimaatverandering.
Leeslijst:
1. Boek: Sanne Blauw – het bestverkochte boek ooit (met deze titel)
https://decorrespondent.nl/cijfers
2. Nog één keer het interview van Jeroen met Yernaz: https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/racisme-yernaz-ramautarsing/
3. .. En nog één keer het vervolginterview van begin dit jaar: https://brandpuntplus.kro-ncrv.nl/brandpuntplus/interview-yernaz-ramautarsing/
4. Over spanken en IQ: http://content.time.com/time/health/article/0,8599,1926222,00.html en https://latimesblogs.latimes.com/booster_shots/2009/09/spanking-iq.html
5. Over borstvoeding en IQ:
https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2015/mar/18/brazil-longer-babies-breastfed-more-achieve-in-life-major-study
6. Over universiteiten als linkse bolwerken: https://www.telegraph.co.uk/education/2017/03/02/eight-ten-british-university-lecturers-left-wing-survey-finds/ en https://heterodoxacademy.org/professors-moved-left-but-country-did-not/
7. Over de tabaksindustrie en klimaatsceptici
https://decorrespondent.nl/8807/de-tabaksindustrie-maakte-van-twijfel-een-dodelijk-wapen-en-klimaatsceptici-volgen-gretig-dit-voorbeeld/128165752198-e05ffe6a

Welkom bij Welles-nietes de podcast. We leven in het tijdperk van de stelligheid. Een tijdperk waarin kampen zichzelf terugtrekken en steeds minder het gesprek met elkaar aan gaan. In de komende vijf afleveringen gaan Jeroen “linkse k*tjournalist” Pen en Yernaz “een beetje een rechtsgekkie” Ramautarsing onderzoeken of het überhaupt zin heeft om met andersdenkenden te praten of dat we eigenlijk gedoemd zijn tot verstrekkende polarisatie.