Techstorie - rozmowy o technologiach TOK FM

Od dawna chodził za nami odcinek o następującym dylemacie: czy jeśli technologie nie są do końca etyczne i w dalszym ciągu z nich korzystamy, to przestajemy być moralni? Technologie stawiają przed nami naprawdę poważne wyzwania. Dlaczego głośne podkreślanie etyczności działań przez bigtechy w rzeczywistości jest zasłoną dymną, dlaczego nie warto wpadać w skrajności typu technologiczna asceza i w końcu - jak my i nasi eksperci radzimy sobie z tymi etycznymi i praktycznymi wyzwaniami.

Gośćmi podcastu są:
- Zofia Dzik inwestorka, innowatorka ale przede wszystkim założycielka Instytutu Humanites
- Artur Kurasiński wieloletni inwestor, przedsiębiorca i legenda polskiego świata startupów
- Jacek Mańko z katedry zarządzania w społeczeństwie sieciowym na Akademii Leona Koźmińskiego

Śródtytuły:
00:00:00 - Wprowadzenie
00:03:05 - Trudne wybory
00:10:28 - Zaklęty cykl
00:18:24 - Bezzębna etyka korporacji
00:30:10 - Od tech-ascezy do terapii
00:43:25 - Kto kupi uczciwy telefon
00:49:36 - Jak zdrowo żyć z technologiami
00:54:34 - Gdzie szukać nadziei

Linki i książki:
- "Anti-Computing: Dissent and the Machine", Caroline Basset, Manchester University Press , 2022
- O bezzębnej etyce korporacji: https://www.benzevgreen.com/tech-ethics/
- Test podstaw moralnych: https://moralfoundations.github.io/thetest.html
- Aktywiści technologiczni:
https://www.ethicaltechcollective.com/people
https://www.ajl.org/
https://blackinai.github.io/#/
https://d4bl.org/
- "Offline. Jak dzięki życiu bez pieniędzy i technologii odzyskałem wolność i szczęście", Mark Boyle, Wydawnictwo Mova, 2020
- "Rewolucja nadziei. W stronę uczłowieczonej technologii”, Erich Fromm, Wydawnictwo Vis-á-Vis/Etiuda, 1968

Polecane odcinki TECHTORII 37 i 81:
- Nasze smartfonowe dzieci:https://audycje.tokfm.pl/podcast/139152,37-Nasze-smartfonowe-dzieci-One-beda-winic-nas
- Świeże lektury na długi weekend:https://audycje.tokfm.pl/podcast/157066,81-Swieze-lektury-na-dlugi-weekend-Nie-tylko-majowy-BIBLIOTECHA

Za dwa lata sztucznej inteligencji mogą się skończyć dane treningowe. A to oznacza, że ta technologia nie będzie mogła się dalej rozwijać. Dlatego Big Techy dwoją się i troją, żeby zdobyć coraz to nowe wysokiej jakości dane dla swoich modeli. Meta chciała nakarmić swoją sztuczną inteligencję danymi użytkowników Facebooka i Instagrama, zbieranymi od 2007 r. To podejście na razie zostało zawieszone, ale i tak nie był to najbardziej kontrowersyjny z rozważanych pomysłów.
Tyle, że choć Meta nie nakarmi naszymi danymi swojej AI, to robią to inni. W jakim zakresie i jak agresywnie? I najważniejsze: czy jest coś, co możemy z tym zrobić? To kluczowe pytania, na które szukamy odpowiedzi w tym odcinku.

Gośćmi tego odcinka są:
- Maria Magierska prawniczka i doktorantka na Wydziale Prawa Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji
- dr Michał Nowakowski, partner odpowiedzialny za AI i cyberbezpieczeństwo w kancelarii ZP Zackiewicz&Partners

Śródtytuły:
00:00 - Wprowadzenie
02:49 - Skargi na pomysł Mety
23:25 - Dane na wagę złota
31:08 - OpenAI, Google i Meta
36:35 - Trudny wybór mediów
43:07 - Bunt przeciw AI

Linki do źródeł:
- O decyzji Norwegii: https://www.datatilsynet.no/aktuelt/aktuelle-nyheter-2024/meta-vil-bruke-brukernes-bilder-og-innlegg-til-a-utvikle-ki/
- O tym, że AI kończą się dane: https://www.nytimes.com/2024/04/06/technology/tech-giants-harvest-data-artificial-intelligence.html
- O pozwie NYT przeciwko OpenAI: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,30545493,new-york-times-oskarza-openai-i-microsoft-to-moze-byc-kluczowy.html
- O wzroście Cary: https://petapixel.com/2024/06/10/anti-ai-app-cara-and-alternative-to-instagram-explodes-in-popularity/
- Jak zapobiec wykorzystywaniu danych do szkolenia sztucznej inteligencji: https://www.wired.com/story/how-to-stop-your-data-from-being-used-to-train-ai/
- Odzyskaj kontrolę nad swoimi danymi:https://www.linkedin.com/pulse/regain-control-your-data-how-opt-out-ai-training-jenish-pithadiya-v5tpc/

Polecane odcinki TECHSTORII - 45, 73, 76:
- Czy Chiny wygrają wyścig w dziedzinie sztucznej inteligencji?https://audycje.tokfm.pl/podcast/141817,45-Czy-Chiny-wygraja-wyscig-w-dziedzinie-sztucznej-inteligencji
- Artyści kontra nowe technologie:https://audycje.tokfm.pl/podcast/154214,73-Walka-o-przetrwanie-czy-o-wieksza-kase-Artysci-kontra-nowe-technologie
- Nvidia. Jak stała się królową rewolucji AI: https://audycje.tokfm.pl/podcast/155262,76-Nvidia-Jak-stala-sie-krolowa-rewolucji-AI-Czy-cos-moze-jej-zagrozic

Temu i Shein jeszcze bardziej rozpychają się na rynku. Ci dwaj giganci chińskiego e-handlu zostali uznani za VLOP-y, co oznacza, że będą podlegać ściślejszym regulacjom. W "Techstoriach Light" także o Mecie, która chce utuczyć swoją AI naszymi danymi i jak USA szykują nam trzęsienie ziemi w świecie sztucznej inteligencji.

Na skróty do omawianych tematów:
02:13 - Bingo Techstorii: Chiny
16:32 - Meta chce trenować na nas AI
23:49 - Będzie trzęsienie ziemi w świecie AI?

Polecane odcinki TECHSTORII - 54, 59, 76:
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/147516,54-Cala-prawda-o-Temu-i-Shein-Jak-podbija-nas-chinski-e-handel
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/149173,59-Kulisy-awantury-w-OpenAI-Kto-i-dlaczego-wyrzucil-Altmana
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/155262,76-Nvidia-Jak-stala-sie-krolowa-rewolucji-AI-Czy-cos-moze-jej-zagrozic

Pod koniec maja miał miejsce chyba najbardziej zuchwały atak na polską infosferę ostatnich lat. W serwisie Polskiej Agencji Prasowej opublikowana została depesza o tym, że w Polsce odbędzie się częściowa mobilizacja, a powołani do wojska młodzi ludzie trafią na wojnę na Ukrainę. Ukazała się dwa razy, w odstępie około 20 minut. Depesza ta oczywiście była fałszywa, ale i tak zostało zasiane ziarno spiskowej teorii, że informacja była prawdziwa tylko za szybko opublikowana i rząd teraz próbuje przykrywać fakty. I właśnie takie teorie spiskowe oraz pokaz potencjału wpływania na komunikację były zapewne powodem stojącym za tym atakiem.

Już w połowie maja minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski ostrzegał, że przed eurowyborami Polska powinna być przygotowana na to, że Rosjanie uruchomią silniejsze niż zazwyczaj cyberataki - albo dezinformujące, albo na infrastrukturę krytyczną. Tyle, że cały ten rok to jeden wielki festiwal wyborczy - na całym świecie niemal 2 mld osób wezmą udział w 65 wyborach. To rekordowa liczba! A zarazem niebywałe możliwości dla państw i sił, które chciałyby w tych wyborach mieszać.
Przyglądamy się więc temu, jakie technologie i techniki są używane, by wpływać na procesy wyborcze od Indii po Mołdawię, czy można im wierzyć i kto powrócił do żywych, żeby namawiać do udziału w wyborach.

W tym odcinku TECHSTORII swoją wiedzą dzielą się:
- Jakub Szymik z Fundacji CEE Digital Democracy Watch
- Martyna Bildziukiewicz, szefowa unijnego biura ds. walki z dezinformacją „East StratCom Task Force”
- dr Aleksandra Jaskólska z Uniwersytetu Warszawskiego, politolożka i specjalistka od polityki wewnętrznej i zewnętrznej Indii
- Christine Bejerasco ekspertka ds. bezpieczeństwa z firmy WithSecure

Śródtytuły - na skróty:
00:00 - Wprowadzenie
05:01 - Unia szykuje się na atak
11:23 - Technologiczne sianie chaosu
16:15 - Deepfejki w polityce
25:12 - Indie wielkim laboratorium AI
41:20 - Co wydarzy się w USA
46:36 - Reakcja Big Techów i polityków

Źródła:
- O przeszukaniach w PE: https://www.france24.com/en/live-news/20240529-%F0%9F%94%B4-police-search-the-european-parliament-over-possible-russian-interference
- O deepfejkach w UK: https://www.politico.eu/article/uk-keir-starmer-labour-party-deepfake-ai-politics-elections/
- Jak fałszywy Tom Cruise działał na rzecz Rosji: https://www.politico.eu/article/ioc-says-it-was-hit-by-fake-news-campaign-and-ai-tom-cruise/
- Jacek Dukaj o AI w wyborach: https://wyborcza.pl/7,75517,30113788,jakie-ksiazki-napisze-nam-ai-jacek-dukaj-juz-wie.html
- O zalewie deepfejków w Indiach: https://www.wired.com/story/indian-elections-ai-deepfakes/
- Amerykanie boją się wpływu AI na wybory: https://www.elon.edu/u/news/2024/05/15/ai-and-politics-survey/

Polecane odcinki TECHSTORII - 9, 70, 84:
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/118930,9-Jak-Rosja-zrobila-z-Ukrainy-laboratorium-cyfrowej-wojny
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/153171,70-Przeprosiny-Zuckerberga-manipulacje-napedzane-AI-i-technologiczna-nowosc-TECHSTORIE-LIGHT
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/158084,84-Jak-Europa-rzadzi-swiatem-Efekt-Brukseli-odczuwalny-nawet-w-Azji

Początek lata zapowiada się bardzo różnorodnie pod względem premier książkowych. Choć nie są to lektury lekkie, łatwe i przyjemne, warto po nie siągnąć. Pierwsza jest analizą internetowo-rzeczywistego zjawiska, które autorka nazywa terrorem połowy ludzkości. Druga bierze pod lupę mity i przesądy na temat życia w mieście i miejskich technologii. A trzecia i pół kolejnej, to już namysł nad tym, jakie zmiany dzieciom oraz szkole fundują nowe technologie.

Pierwszą omawianą w podcaście książką jest - “O mężczyznach, którzy nienawidzą kobiet. Od inceli do artystów podrywu” napisana została przez Laurę Bates, wydana przez Wydawnictwo Czarne, w przekładzie Mariusza Gądka. Autorem drugiej jest Łukasz Drozda - “Miejskie strachy. Miasto 15-minutowe, 5G i inne potwory” Wydawnictwa Krytyka Polityczna. Trzecia to - “Szkoła w czasach AI. Jak przygotować dzieci na wyzwania jutra” napisana przez Jowitę Michalską, wydana przez Wydawnictwo MT. A czwarta, uzupełniająca nosi tytuł - “Z nosem w smartfonie Co nasze dzieci robią w internecie i czy na pewno trzeba się tym martwić?” Karola Jachymka, wydana przez Wydawnictwo Agora.

Na skróty do książek:
02:52 - “O mężczyznach, którzy nienawidzą kobiet. Od inceli do artystów podrywu”
22:06 - “Miejskie strachy. Miasto 15-minutowe, 5G i inne potwory”
29:27 - “Szkoła w czasach AI. Jak przygotować dzieci na wyzwania jutra”
37:02 - “Z nosem w smartfonie Co nasze dzieci robią w internecie i czy na pewno trzeba się tym martwić?”

Polecane odcinki TECHSTORII:
- 37#Nasze smartfonowe dzieci. "One będą winić nas" - https://audycje.tokfm.pl/podcast/139152,37-Nasze-smartfonowe-dzieci-One-beda-winic-nas
- 27# Zbanować Tik Toka? Sądny rok dla chińskiej apki - https://audycje.tokfm.pl/podcast/135125,27-Zbanowac-Tik-Toka-Sadny-rok-dla-chinskiej-apki
- 39# Transhumanizm, czyli śmierć jak choroba. Jak żyje się z dodatkowym zmysłem? - https://audycje.tokfm.pl/podcast/139785,39-Transhumanizm-czyli-smierc-jak-choroba-Jak-zyje-sie-z-dodatkowym-zmyslem

Materiał powstał we współpracy ze Szkoła Liderów i jest finansowany przez kampanię #BrukselaToNieKurort.

Opowiadałyśmy już wielokrotnie o dużych dyrektywach DSA, DMA czy AI Act, które zostały przyjęte w ostatnich latach i które mogą mieć decydujący wpływ na to, jak nam się żyje w świecie platform społecznościowych, wielkich technologicznych biznesów i sztucznej inteligencji. Jedno jest pewne: Unia Europejska jest dziś jedną z najważniejszych na świecie sił decydujących o tym, jak wygląda porządek prawny, kontrola i pozycja technologicznego biznesu. Co więcej, być może jest jedyną polityczną instytucją zdolną do tego, by postawić się Big Techom. Ale nie jest tak, że to się dzieje w jakiejś mitycznej, oderwanej od nas Brukseli. Za te polityki i regulacje odpowiadają Parlament Europejski i Komisja Europejska, a ich kształt wyłonimy my sami już 9 czerwca w wyborach europejskich. Dlatego w tym odcinku przyglądamy się temu, czy Europa rządzi światem, czy RODO stało się standardem zarządzania danymi, kto jest wdzięczny za regulację ładowarek i jaką rolę odgrywa i może odgrywać w tym wszystkim Unia. Ten odcinek jest częścią programu prowyborczego, przygotowanego we współpracy z Fundacją Szkoła Liderów, ale partner oczywiście nie miał wpływy na treść podcastu. Więcej o tej kampanii na stronie www.brukselatoniekurort.pl

Gośćmi podcastu są:
- dr Joanna Mazur z DELab UW
- Jakub Szymik z Fundacji CEE Digital Democracy Watch
- dr Damian Flisak prawnik, specjalista w zakresie prawa nowych technologii, AI i prawa autorskiego

Śródtytuły:
00:00 - Wprowadzenie
09:52 - Roaming
16:38 - Ładowarki
20:37 - "Efekt Brukseli"
29:34 - Przeregulowanie
48:03 - Przyszłość

ŹRÓDŁA:
- Anu Bradford "The Brussels Effect: How the European Union Rules the World"
- Anu Bradford "The False Choice Between Digital Regulation and Innovation"
https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4753107
- Nad czym pracuje Unia w cyfrowych tematach?
https://www.europarl.europa.eu/topics/pl/article/20210414STO02010/ksztaltowanie-transformacji-cyfrowej-strategia-ue
- Teresa Pakulska, "Cyfryzacja w Unii Europejskiej - w Kierunku zrównoważonego rozwoju?"Wyd. SGH
https://www.jomswsge.com/pdf-174173-95920?filename=Digitization%20in%20the.pdf
- Jak działa zasada Roam Like At Home, czyli ujednolicony roaming w Unii:
https://digital-strategy.ec.europa.eu/pl/library/roaming-review-fair-use-policy-and-sustainability-derogation

Polecane odcinki TECHSTORII - 66, 67, 68:
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/151794,66-DzisAI-w-Polsce-glebokie-uczenie
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/152131,67-DzisAI-w-Polsce-modele
- https://audycje.tokfm.pl/podcast/152460,68-DzisAI-w-Polsce-halucynacje