Apetyt na włoszczyzn‪ę‬ Karolina Iskierka

Jedyna biała królowa w krainie zdominowanej przez czerwonych królów. Zrobiła wrażenie na takich postaciach jak Dante Alighieri czy Michelangelo Buonarroti. Nie brak również dowodów na to, że zachwycali się nią także papieże. Mimo że ma już na karku setki lat, potrafi oczarować świeżością. Ale jednocześnie nie obawia się starzenia, które wręcz dodaje jej uroku. Poznajcie vernaccię - buntowniczą królową z San Gimignano.

Kolejny odcinek Apytetu na włoszczyznę, którego bohaterem jest wino z Włoch.

Ten odcinek sponsoruje literka P, ale temat jest tak złożony, że jak w elementarzu przejdziemy przez cały alfabet. Włoskie wino, które znają wszyscy i mało kto przechodzi koło niego obojętnie. Wielu je uwielbia, ale pewnie równie wielu nim gardzi. Sami producenci dzielą się na tych, którzy stawiają przede wszystkim na zysk i na tych, dla których najważniejsza jest jakość. Jak zawsze diabeł tkwi w szczegółach - w przypadku, prosecco, bo o nim mowa, czasem jedna literka potrafi zrobić różnicę a pożyczone z angielskiego dobrze znane słowo umieszczone na etykiecie diametralnie zmienia znaczenie. 

Ale, jak mówi tytuł pewnego włoskiego filmu, który swego czasu można było zobaczyć również w Polsce - finche c’e prosecco, c’e speranza. Dopóki jest prosecco, jest nadzieja! Poznajmy je zatem od A do Z.



Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawił się w odcinku:

finche c’e prosecco, c’e speranza

disciplinare

Quotidiano del Piave (dziennik)

glera, verdiso, perera, bianchetta (szczepy wina)

sui lieviti

col fondo

metodo ancestrale

Prosecco Superiore Rustico (wino)

rive

Choć nigdy malowanie nie było moją najmocniejszą stroną, dzisiaj spróbuję sięgnąć po całą paletę barw i namalować dla Was Apulię (albo, jak Włosi nazywają ten region, Puglię). Bo o obcasie włoskiego buta nie da się opowiadać w odcieniach szarości czy w czerni i bieli!




Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

burrata

bianco come mozzarella

pasta filata

stracciatella

caseificio

Gambero Rosso

giallo

tavola

orecchiette con le cime di rapa

orecchio

DOP (denominazione di origine protetta)
pane di Altamura

essere al verde

caroselli (barattieri)

fioroni

rosso come un pomodoro

pomodori secchi

precorino

rosato


Miejsca we Włoszech:

Puglia

Lecce

Alberobello

Ostuni

Gargano

Tavoliere delle Puglie

Altamura

Gallipoli
Taranto

Salento

Choć ma chłopskie pochodzenie wyśmienicie czuje się na salonach - podbił serce niejednej markizy i niejednego hrabiego czy kardynała. Nierzadko sam nazywany jest królem lub królową. Jednak mimo iż cieszy się światową sławą najlepiej czuje się na zamglonych wzgórzach rodzimego Piemontu. Ten wybitny lokalny patriota to szczep nebbiolo. 

W odcinku m.in.:

Co ma wspólnego nebbiolo z włoskim mammone?

Jak propagatorka barolo została błohbłogosławioną?

Dlaczego choć szata nie zdobi człowieka to butelka wino już tak?



Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:

nebbiolo, dolcetto - nazwy szczepów winorośli

Barolo, Barbaresco, Gattinara - nazwy apelacji wina (i włoskich miast)

abboccato - półwytrawne

damigiana - gąsior (rodzaj butelki)

bottiglia storta - krzywa butelka

Camillo Benso Conte di Cavour, Giulia Falletti, (Giuseppe) Garibaldi, Giovanni Gaja, Giancarlo Travaglini

Brzydkie kaczątko włoskiego winiarstwa. Szczep, w który przez bardzo długi czas nikt nie chciał uwierzyć i jeszcze całkiem niedawno wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazywały na to, że nie znajdzie zrozumienia wśród miłośników boskiego trunku. Tymczasem na naszych oczach brzydkie kaczątko zmienia się w boskiego łabędzia. 

Jeśli będziecie gościć w Rzymie lub okolicach, nie przegapcie pochodzącego ze stołecznego regionu Lacjum czerwonego szczepu cesanese.



Włoskie terminy, które pojawiły się w odcinku:

cesanese, lambrusco - szczepy winorośli

Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG)

Cesanese del Piglio - nazwa apelacji

frecciarossa - takie włoskie pendolino

Camillo Mancini, Giovanni Negri



Odcinek z cyklu Wino z Włoch.

Mówi się, że by wypłynąć na powierzchnię trzeba czasem sięgnąć dna - po to by mieć się od czego odbić. I można uznać, że właśnie to spotkało włoskie winiarstwo w 1986 roku. Na szczęście dla nas od tego czasu minęły już prawie cztery dekady i moim zdaniem żyjemy w najlepszym w historii czasie, by interesować się winem z Włoch! Dlaczego? Powodów jest co najmniej kilka!

Na winach wciąż się poznaję, więc nie mam zamiaru zagłębiać się w charakterystykę ich właściwości organoleptycznych. Zresztą w tym temacie z łatwością znajdziecie materiały autorstwa osób znacznie bardziej kompetentnych w tej dziedzinie niż ja. Ja na warsztat wezmę subiektywny wybór win i tematów okołowiniarskich (bo przecież to subiektywny przewodnik po włoskiej kuchni i języku). Takich, które z jakiegoś powodu mnie zaintrygowały i skłoniły do bliższego ich poznania. To co, cin cin?


Włoskie słowa i wyrażenia, które pojawiły się w odcinku:

DOC (denominazione di origine controllata)

DOCG (denominazione di origine controllata e garantita)

vitigni autoctoni

Nazwy szczepów winorośli, które pojawiły się w odcinku:

primitivo / glera / sangiovese/ nebbiolo / grignolino / cesanese / teroldego / sagrantino