Duurzaam | BNR BNR Nieuwsradio

Feike Sijbesma snapt de motieven van organisaties die klimaatrechtszaken voeren. Wel waarschuwt hij voor onbedoelde, negatieve bij-effecten.Deze aflevering in het kort:⇨ Hoe Feike Sijbesma naar klimaatuitdagingen kijkt ⇨ Wildgroei aan CO2-certificaten⇨ Wereld gaat naar 2,5 graden in het roodShell, de Nederlandse overheid en ING hebben milieuorganisaties achter zich aan. Die verwijten hen dat afspraken over CO2-beperking niet worden nagekomen. 'Ik snap dat organisaties als als Milieudefensie en Extinction Rebellion dit doen en toch moet je niet ook om de risico's nadenken', aldus Sijbesma. 'Het gevolg is namelijk dat bedrijven besluiten om geen klimaatdoelstellingen meer uit te spreken en documenten te ondertekenen. Dan zijn we op de verkeerde manier bezig.' Feike Sijbesma is oud DSM-topman en thans de CEO van The Climate Alliance.CO2-beprijzingVerder heeft hij het nodige aan te merken op de manier waarop CO2 wordt beprijsd. ‘Maar 25 procent van de wereldwijde emissies valt onder zo’n systeem. zoals het ETS. Dat is veel te weinig’, aldus Sijbesma. Daarnaast is er de vrijwillige beprijzing, waarbij bedrijven bijvoorbeeld bomen laten planten als compensatie voor hun eigen uitstoot. ‘Daarbij is het probleem dat er veel te veel organisaties zijn die deze certificaten uitgeven. Dat tast de geloofwaardigheid aan.’ Hij pleit voor één wereldwijd instituut dat deze CO2-certificaten gaat uitgeven.Een dystopische wereldHarm windt zich intussen op over een nieuwe enquête van de Britse krant The Guardian. Honderden vooraanstaande klimaatwetenschappers verwachten dat de wereldwijde temperatuur deze eeuw met minstens 2,5 graden zal stijgen. De gevolgen zijn enorm. Denk aan extreme hittegolven, voedselschaarste, conflicten en immigratie op een schaal die we niet eerder hebben gezien. ‘Een dystopisch beeld en binnen vijf jaar kunnen we de eerste grote ontwrichtingen al verwachten’, aldus Harm.
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Van steenkoolmijnen tot zonneparken. China is naast mega-vervuiler ook ‘s werelds grootste investeerder in groene technologie. Hoe kijken ze in dat land naar klimaatverandering? Deze aflevering in het kort:⇨ Het klimaatbeleid van China⇨ Duurzame beleggingen zijn niet altijd even groen⇨ Oliebedrijven houden vast aan affakkelenDe Chinese overheid mikt op een klimaatneutrale economie in 2060. De komende zes jaar mag de uitstoot van CO2 nog groeien, zo heeft de regering gezegd. Maar de transitie gaat sneller dan verwacht en de verwachting is daarom dat er dit jaar al voor het eerst een historische daling is. Wereldwijd was de CO2-uitstoot vorig jaar zo’n 37 miljard ton. China jaagt verreweg de meeste CO2 de atmosfeer in, zo’n 12 miljard ton. Ter vergelijking: de EU zit op ongeveer 3 miljard ton uitstoot, de Verenigde Staten op 5 miljard. China stoot in vier dagen meer CO2 uit dan Nederland in een heel jaar. Toch is dat niet het hele verhaal, waarschuwt ons groene geweten Nikki Trip.Productie van zonne-energieOver de klimaatambities van China praten we uitgebreid met FD-correspondent Anouk Eigenraam. De aandacht voor dit thema is de laatste jaren groter geworden, als gevolg van hittegolven en overstromingen. En ja, er is ook nog de smog in grote steden, maar die bestaat al veel langer. De regering investeert miljarden in de productie van schone energie, van windmolens tot zonneparken. Zo wordt bijvoorbeeld in de provincie Shanxi een zonnepark gebouwd dat een paar miljoenensteden van groene energie gaat voorzien. Ook in de straten van haar woonplaats Beijing ziet ze veranderingen. Zo is een groot deel van het verkeer inmiddels geëlektrificeerd.AffakkelenHarm windt zich intussen op over een onderzoek naar affakkelen. Onderzoek naar satellietbeelden wijst uit dat energiebedrijven bij olie- en gasvelden gesloten fakkels gebruiken. Zo kunnen wetenschappers via satellieten niet zien hoeveel broeikasgassen en verontreinigende stoffen worden uitgestoten. Deze methode wordt onder meer toegepast door bedrijven in Amerika, Engeland, Duitsland en Noorwegen. Bij het verwijderen van onrendabel aardgas, het zogenaamde affakkelen, komen methaan, kooldioxide, giftige stoffen en kankerverwekkende chemicaliën vrij. 
See omnystudio.com/listener for privacy information.

De één zegt dat kunstmatige intelligentie de opwarming van de aarde kan stoppen. De ander is vooral bezorgd over de energiehonger van deze technologie.Deze aflevering in het kort:⇨ De impact van AI op het klimaat⇨ Energieslurpers versus slimme oplossingen⇨ Katoenplantages is BraziliëGaat AI het klimaatprobleem oplossen of juist verergeren? Die vraag staat centraal in deze aflevering van BNR Duurzaam. Te gast is Remy Gieling van AI.nl. Kunstmatige intelligentie blijkt een soort dubbelzijdig zwaard als het gaat om klimaatimpact. De technologie slurpt aanzienlijke hoeveelheden elektriciteit voor datacentra en dat leidt tot meer CO2-uitstoot. Alle datacenters in de Verenigde Staten gebruiken straks net zoveel stroom als heel Japan. Laat dat even op je inwerken.Slimme oplossingenAan de andere kant biedt AI veelbelovende mogelijkheden om klimaatverandering tegen te gaan. Zo wordt AI al op tal van plekken ingezet voor duurzamere processen. Denk aan slim energiebeheer waarbij AI helpt bij het optimaliseren van het energieverbruik in smart grids. Ook kijken we naar AI-gedreven monitoring van ecosystemen, waarbij algoritmes worden gebruikt om de gezondheid van oceanen te volgen. Het Wereld Natuur Fonds zet deze technologie in om ontbossing tegen te gaan. En in de precisielandbouw helpt AI om water en meststoffen efficiënter te gebruiken, wat de impact op het milieu vermindert.Earthsight Harm windt zich intussen op over katoenplantages in Brazilië en de kledingfabrikanten in Azië die leveren aan H&M en Zara. De Britse onderzoeks-ngo Earthsight deed hier ruim een jaar lang onderzoek naar. Ze hebben satellietbeelden geanalyseerd, gerechtelijke uitspraken en transportgegevens doorgrond en ze zijn undercover gegaan op wereldwijde beurzen. ‘De katoenplantages in Brazilië waar ze uitkwamen, zijn van een paar steenrijke families en worden in verband gebracht met grootschalige illegale ontbossing, landroof, geweld en corruptie’, aldus Harm.
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederland kampt nog steeds met een enorm mestoverschot. Europa heeft er genoeg van en duldt geen uitstel meer. Dit thema zorgt aan de formatietafel voor verhitte discussies. Deze aflevering in het kort:⇨ Johan Vollenbroek over de mestproblematiek⇨ De startup Grassa haalt eiwit uit gras⇨ Nieuwe strategische agenda EUHet mestoverschot in ons land liep het afgelopen jaar op tot bijna 25 miljoen kilo fosfaat. Te gast is stikstofstrijder Johan Vollenbroek, de bekendste milieuactivist van Nederland. Met hem praten we over het ontstaan van dit probleem, de gevolgen en het meest recente plan van landbouwminister Adema. Die stelt een uitkoopregeling voor boeren, een kleinere veestapel, hogere graslandsubsidies en minder eiwitrijk voedsel voor de dieren voor. Wat is een mestoverschot?Mestoverschot is een situatie waarbij een veehouderij meer mest produceert dan de landbouwgronden kunnen absorberen of gebruiken als bemesting zonder negatieve milieueffecten te veroorzaken. Dit leidt tot problemen zoals watervervuiling en bodemverzuring. Nederlandse boeren produceren al heel lang meer mest dan ze op hun eigen erf kwijt kunnen. In Brussel zagen ze dat mestoverschot lange tijd door de vingers, maar aan die uitzonderingspositie komt nu een einde. De startup Grassa claimt een technologie te hebben ontwikkeld die eiwit uit gras haalt, waardoor koeien uiteindelijk minder stikstof produceren. Rieks Smook legt uit hoe het werkt.Strategische agenda EUHarm windt zich intussen op over de nieuwe strategische agenda van de EU. Daarin is de kop over een klimaatneutraal Europa geschrapt en verder wordt het woord klimaat maar twee keer genoemd. Zo staat er bijvoorbeeld niet dat de Green Deal het concurrentievermogen versterkt en duizenden nieuwe banen creëert. Er staat niets in over natuur en biodiversiteit en evenmin iets over vervuiling en gezondheid. Ook rept de EU met geen woord over dringende klimaatmaatregelen om de uitstoot tijdig te beteugelen. ‘Het gaat hier om een intern document dat nog kan worden aangepast, maar deze conceptversie heeft al wel de eerste twee ontwikkelfasen doorlopen en dat doet het ergste vermoeden’, aldus Harm.
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het gaat helemaal niet goed met de bij in ons land. Dat heeft mogelijk desastreuze gevolgen voor de natuur en onze voedselvoorziening.Deze aflevering in het kort:⇨ Waarom bijen zo belangrijk zijn⇨ Grote bedrijven stoten iets minder CO2 uit⇨ Hun winst, ons verliesIn heel Nederland gaan vrijwilligers de komende dagen weer bijen tellen. Dat ze er minder vinden dan twintig jaar geleden, staat wel vast. Het gaat namelijk helemaal niet goed met onze zoemende vriend. In Nederland komen zo'n 360 bijensoorten voor, de helft ervan wordt bedreigd en staat daarom op een rode lijst. Er zijn de laatste decennia al 34 soorten verdwenen. Zo’n 80 procent van de eetbare gewassen wordt door bijen en andere insecten bestoven. Minder bijen betekent dus minder groente en fruit.Voer de bij bijTwee mannen die daar iets aan willen doen zijn Tom van de Beek van The Pollinators en William Mosch van Mo-bees. Van de Beek is de initiatiefnemer van de nieuwe campagne ‘Voer de bij bij’. Deze dagen worden maar liefst 90.000 bijen-voedselpakketten uitgedeeld, die op 22 april tijdens de Nationale Zaaidag worden uitgestrooid. Mosch geeft met Mo-bees presentaties op scholen en werkvloeren. Via zijn stichting kun je ook een bij adopteren.Hun Winst, Ons VerliesHarm windt zich intussen op over een rapport van Milieudefensie,  Profundo en SOMO met de titel: Hun Winst, Ons Verlies. Vervuilende bedrijven blijken nogal genereus voor hun aandeelhouders, maar doen dan wel ten koste van het klimaat. Twintig grote vervuilers, waaronder ABN AMRO, Ahold Delhaize, Air France KLM, Tata Steel en Unilever, Vopak, hebben sinds het Klimaatakkoord van Parijs bijna € 300 miljard uitbetaald aan hun aandeelhouders Er is ook een schatting gemaakt van de totale klimaatschade van deze groep, tot en met 2022 was dat 761 miljard.
See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een klein groepje groene koplopers geeft de natuur een stem in de boardroom. Hoe werkt dat voor bedrijven in de praktijk en wat bereiken ze er eigenlijk mee?Deze aflevering in het kort:⇨ Hoe je de natuur betrekt bij bedrijfsbeslissingen⇨ PR-bureau Blyde heeft de natuur als CEO⇨ Earth Overshoot DayBedrijven moeten omzet draaien en winst maken. En, als ze heel groot zijn, hun aandeelhouders pleasen. Als het puntje bij paaltje komt, dan legt de natuur het bijna altijd af tegen de economische belangen. Maar het kan ook anders. Hier en daar zien we de eerste bedrijven die moeder natuur een plek geven aan de directietafel. Nature inclusive governance, zo heet deze groene strategie.Onboarding NatureTessa van Soest is directeur van B Lab Benelux en legt uit dat je dit op vier manieren kunt uitrollen. Om bedrijven een handje te helpen, lanceren Nyenrode Business Universiteit en Earth Law Centre deze week het online platform Onboarding Nature. Zo hoeven bedrijven dus niet steeds opnieuw het wiel uit te vinden. Nynke Geus is directeur van Blyde, een pr-bureau dat de natuur zelfs als CEO heeft aangesteld. Ze legt uit hoe dat werkt en welke invloed deze keuze heeft op belangrijke bedrijfsbeslissingen. Earth Overshoot DayHarm vertelt intussen over Earth Overshoot Day, de dag waarop we als mensheid meer van de planeet afhalen dan die planeet in één jaar weer kan herstellen en aangroeien. Deze dag is wereldwijd begin augustus, maar in Nederland hebben we de datum alweer gepasseerd. Dat was op 1 april, het afgelopen jaar was dat nog 12 april. ‘Dit vertelt dat we als Nederland de aarde aan het plunderen zijn. Deze roofbouw op de planeet ligt aan de basis van de klimaatverandering en de biodiversiteits- en stikstofcrisis’, aldus Harm in zijn betoog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.