PODRÓŻE FILOZOFICZNE Radio Kielce

Ostatni z trzech wielkich klasycznych idealistów niemieckich, po Kancie i Fichte. Postać Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga i jego nauka zdominowała kolejną odsłonę „Podróży filozoficznych”.

Ja, nie ja i ja uświadomiony – te trzy elementy składają się na tzw. Triadę Fichtego. Jej twórca Johann Gottlieb Fichte jest bohaterem kolejnej odsłony „Podróży filozoficznych”.

Są to systemy zamknięte, niedopuszczające wyjątków, programowo niezmienne, skrajnie racjonalne, starające się normować wszystko wokół. Głoszą słuszne, lecz nieludzkie racje. Utopijne porządkowanie rzeczywistości ma w sobie coś z obsesji, i doprowadziło do wymordowania niemal 50 mln ludzi w pierwszej połowie XX wieku. Problem utopii społecznych zdominował kolejny odcinek „Podróży filozoficznych”.

Hołdował zasadzie użyteczności, co znalazło wyraz w tym, że ponad wszystko stawiał przyjemności cielesne. Na kartach historii zapisał się także małością swoich słabostek, a w tej historii pojawia się jego… mumia. Bohaterem kolejnego odcinka „Podróży filozoficznych” jest Jeremy Bentham.

To nie rzeczy kształtują nasze wyobrażenia o nich, lecz nasz umysł. Uważał, że nie ma czasu ani przestrzeni, ale są to tylko sposoby ujmowania rzeczywistości przez nasz mózg. Między innymi tak świat postrzegał Immanuel Kant. Więcej o nauce tego myśliciela w trzecim i ostatnim odcinku „Podróży filozoficznych” jemu poświęconym.

Jak mówi prof. Janusz Sytnik Czetwertyński, panuje przekonanie, że filozofia Kanta rozpoczyna się od wydania „Krytyki czystego rozumu” w 1781 roku, ale w tym odcinku „Podróży filozoficznych” opowie o pomysłach z okresu przedkrytycznego królewieckiego myśliciela.