Urpeko Bonbarda Zuzeu Podcast

urpekoBONBARDA #131
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
Urpeko Bonbardan izugarri gozatzen dugu udako jazz aroa, eta uztailean sartu berri garenez, aurten gure jaialditzarretan zuzenean izango ditugun artistekin osatu dugu saioa. Getxo eta Gasteizko Jazzaldietako ere izango gara, baina Donostiako Jazzaldiari erreparatuko diogu batez ere, hurbilena dugulako, zentzu guztietan.
Uztailaren 23tik 28ra izango da aurten Donostiako Jazzaldia, jaialditzarren jazz denboraldia itxiko duena. Bertan, badira urte batzuk Victoria Eugenia Antzokiko eguerdi parteko emanaldiak Jazzeñerentzako gordetzen direla, hau da, espainiar Estatuko jazz eszenaren erakusleiho izateko (X. Edizioa du honakoa). Marcelo Escrich Silent Quartet hautatu dugu saioan entzuteko, bertan joko duen artista saldoaren ordezkari -kontrabaxu joleaz gain, Alberto Arteta eta Mikel Andueza saxofoi joleek eta Luis Gimenez gitarra joleak osatua-. Nafarroako goi mailako musika kontserbatorioan sortu zuten Charlie Haden kontrabaxu jolea omentzen duen egitasmoa.
Donostiako Trinitate plazak magia berezia du jazz musikarentzako, eta aurten bertako oholtza zapalduko dutenen artean supertalde bat d**o, Chris Potter (saxoa), Brad Mehldau (pianoa), John Patitucci (baxua) eta Jonathan Blake (bateria) izarrek osatua, laurak ala laurak itzal handiko musikariak baitira, orain gutxi elkarrekin "Eagles Point" egitasmoa argitaratu dutenak.
John Zorn jazz maisuak hiru emanaldi dakartza aurten Jazzaldira, hiru!; azkena Trinitate plazara.
Abangoardiako jazz zaleen artean jatorri judutarra duen New Yorkeko saxofoi joleak eragiten duen zirrara zinez da harrigarria, kasik berak ekarri ohi dituen proposamen artistikoak bezainbeste.
Aurten, Kursaal aretoan Teresa de Avila eta Suite For Piano egitasmoak aurkeztuko ditu uztailaren 26an; Incerto eta Simulacrum uztailaren 27an. Eta oholtza nagusian, Trinitate plazan, Chaos Magick eta New Masada Quartet, uztailaren 28an.
Aipatu egitasmoetan, musikari guzti hauek hartuko dute parte: John Zorn berak (saxofoia), Julian Lagek, Matt Hollenbergek eta Gyan Rileyk (gitarra), Brian Marsellak eta John Medeskik (piano eta organoa), Jorge Roderrek (baxua), Kenny Grohowski, Ches Smithek, eta Kenny Wollesenek (bateria) -azken hau Ruper Ordorikaren diskoetan parte hartutakoa da-.
2019an John Zornek Donostia Jazzaldia Saria jaso zuen, aurten William Parker erraldoiak jasoko duena. Cecyl Taylorren laguntzaile eta free jazzaren maisu, kontrabaxu joleak bi emanaldi ditu aurten Donostian. Bata Trinitate Plazan eta laukotean, Eri Yamamoto (pianoa), Rod Brown (saxoa), eta Ikuo Takeuchi (bateria) musikariekin batera, eta bestea San Telmo Museoan, goizez, Eri Yamamoto piano jotzailearekin, bikotean.
Gainontzean, Jazzaldiak oso programazio anitza dakar Kursaal aretora. Arestian izendatu dugun John Zorn jazz musikariaz gain, bertan jotzekoak direnen artetik Silvia Perez Cruz, Rufus Wainwright eta Marisa Monte izar handiak entzun ditugu Urpeko Bonbardan.
Silvia Perez Cruz oso maitatua da Donostian, azken Jazzaldietan urtero izan baitugu bertan, beti egitasmo ezberdinetan, beti zirraragarri. Kantari katalanak iazko “Toda la vida, un día” diskoa aurkeztuko du honakoan. Rufus Wainwright ere izana da gurean, orain gutxi azken aldiz; honakoan baina, Donostian bakarka arituko omen da kanadar izarra. Bere aldetik, eta batzuk Arnaldo Antunes eta Carlinhos Brownekin batera Tribalistas egitasmoan parte hartzeagatik baino ezagutuko ez duten arren, brasildar musika izarrik nagusienetakoa da egun Marisa Monte, itzal eta eskarmentu handiko artista.
Donostiako Jazzaldian 76 zuzeneko dakartza aurten 12 oholtzatan, eta horietako 24 euskal taldeak dira, guk honako saioan jaramonik egin ez diegun arren. Gainera, guzti horietatik, 41 dira doako emanaldiak.
Jazza es beste musikei irekia izaten den Zurriola hondartzako eszenatokian, Les Amazones D´Afrique, Larkin Poe, Shinova eta North Mississippi Allstars taldeek joko dute, baita hurbilagokoak

urpekoBONBARDA #130
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
1996an sortua, Euskal Herrian egiten diren musika jaialditzarretan aitzindaria dugu Euskal Herria Zuzenean, uztailaren 1etik hurbilen dagoen asteburuan izaten dena. 2024 honetan, azken bost urtetan Irisarrik hartu duen festibala Amikuzeko Arberatzen izango da lehen aldiz, Baxe Nafarroan, ekainaren 28-29-30ean.
EHZn euskal musika da nagusi, aurten inoiz baino gehiago, baina izaten ditu nazioarteko taldeak ere, eta hauetako batzuk entzun ditugu. Saioa Cocanha bikotearen polifonia hipnotikoek ireki dute okzitanieraz kantatuz, eta Parisko Vox Low laukoteak itxi. Bien artean, bi bateria eta sintetizadore batek osatutako Meule taldea ere ezagutu dugu, baita Old School Funk Family ere, Maceo Parkerren funk musika eta Fela Kutiren afrobeat doinuak eredu dituen fanfarria.
Festibal txaranga zalea da EHZ, eta batzuk aipatzen hasita, ezin aipatu gabe utzi aurten bertan izango dela Broken Brothers Brass Band ere. Iruñearrek Ibil Bediren “Orain bat gara” kantuari egindako berrirakurketa entzun dugu saioan.
Aparte, eta Euskal Herriko musika paisaian azkenaldian eman den aldaketa estilistiko eta sonikoaren erakusle, Ke Lepo eta Benizze egitasmoen kantu banan entzun dugu. Grises taldeko teklatu jole ohi Alejo Orbegozo zestoarraren bakarkako egitasmoa da Ke Lepo, eta Gasteizko Montauk taldeko kide izana den Beñat Goitiarena Benizze.
Euskal eszenarekin jarraituz, Unai Madariaga gidari duen Bilbo inguruko Ezezez taldearen kantu bat entzuteko parada ere izan dugu, eta aurki Arberatzen izango diren eskarmentu handiko artisten ordezkari, Anari, Su Ta Gar… Gorka Urbizu hautatu dugu, “Hasiera bat” zuzenean aurkeztuko baitu EHZn, larunbat gauez.
Bukatzeko, Ipar Euskal Herriko hiru talderen abesti banak borobildu du saioa. Batetik, Moi Moi kolektiboko kide Peio Erramuzpe sararraren Haira egitasmoa ezagutu dugu, Elizanbururen olerki klasikoak musikatu dituena; jarraian Karma, rock gordinetik edaten duen hirukoaren “Odolean dena” diskoko lagin bat entzun dugu; eta azkenik Willis Drummond taldeko bateria jole Felix Buff jaunaren bakarkako egitasmoa hautatu dugu, Rüdiger, zehazki bigarren lan dotoreari izenburua ematen dion kantua: “The Dancing King”.



★ Support this podcast on Patreon ★

urpekoBONBARDA #129
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
Gaurkoan eskola zaharreko rock doinuak dakartzagu Urpeko Bonbardara, Euskal Herriko jaialdi nagusienetako batzuk aitzakia hartuta; nagusiki Gasteizko Azkena Rock jaialdia, Bilboko Music Legends eta Andoaingo rock festibalaz gain. Azken hau, zorionez, doakoa!
Ekainaren 20tik 22ra izango da Azkena Rock jaialdia, ohi bezala Gasteizko Mendizabalan. Bertan jotzekoak direnetatik bost dira saiora ekarri ditugun artistak, Mavis Staples andrearekin hasita, ez alferrik datorren hilabetean 85 urte betetzekoa da. 
Soinua gogortuta, aurtengo afixatik zirrara gehien eragiten digun Ty Segall grinatsua ere entzun dugu, eta jaialdiko hitzordurik garrantzitsuenaren aspaldiko kantu bat, Queens of The Stone Age taldearen "The Lost Art of Keeping a Secret". Azken biak bezala, Kaliforniarra da, AEBetakoa, jada kultuzko taldetzat jo dezakegun Redd Kross ere, McDonald anaiek, Jeffek eta Stevenek, 80 hamarkadan sortua, artean nerabeak zirela.
Azkenarekin bukatzeko, Band of Horses ere nabarmendu gura izan ditugu, aurtengo udan agerpen bakarra izango baitute Gasteizkoa.
Gasteiztik Bilbora, Music Legends festibalari erreparatuko diogu hurrengo, bertan jotzekoa baita gure inoizko talderik kuttunenetako bat, egun Gary Lourisek gidatzen duen The Jayhawks alt-country talde fina.
Bilbon Miribillak hartuko du jaialdia, ekainaren 15 eta 16an. Bertan izango dira, aipatutako Minnesotako taldeaz gain, Canned Heat mitikoak ere, 60ko hamarkadan sortutako boogie rock taldea, "On the Road Again" jotzen, rockaren ezinbesteko ereserkia. Bilbon joko dutenen artean bada itzal handiko talde gehiago ere, Pretenders esaterako, Chrissie Hynde eta James Walbournek ondu eta iaz plazaratu zuten "Relentless" lan luzea aurkeztera datorrena Music Legends jaialdira.
Bukatzeko, talde bat hautatu dugu aurten eraberrituta, fresko datorren Andoaingo rock jaialditik (ekainak 15), Londonetik datorren Goat Girl post-punk talde dantzagarria.
Ekainean, jakina, asko dira urteko gainontzeko hilabeteetan bezala gurera datozen atzerriko taldeak, festak eta bestelako ekitaldiak direla medio. Gauzak horrela, azpimarratutakoez gain Eilen Jewell ere entzun dugu saioan, orain gutsi Arrasaten jo baitu non eta Boisen (Idaho, AEB) jaiotako country musikari dotoreak. 
Gasteizko Azkena Rock jaialdian, aurten, Txopet, Brigade Loco, Ezpalak, PiLT, Entropia eta Moonshine Wagon Euskal Herriko taldeek joko dute; Bilboko Music Legends jaialdian Arnau & The Honky Tonk Losers, Sotomonte, Ziin & The Melody Breakers, Petti eta Etxeko Uzta, Nevadah, Kinki Boys eta The Ribbons izango dira euskal ordezkariak; eta Andoaingo Rock festibalean, Munlet, Amorante, Indabe, Ithaka eta Pinpilinpussies izango dira oholtza nazioarteko taldeekin partekatuko duten Euskal Herriko bandak.


★ Support this podcast on Patreon ★

urpekoBONBARDA #128
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
Azken urteetan egin izan duenez, honakoan ere urteko uzta laburtzeko bi zerrenda eskatu dizkie Badok atariak hamaika musika adituri, hamar diskorik onenak biltzen dituena, batetik, eta hamar kanturik onenekin osatua bestea. Guztira hogeitabi zerrenda agertu dituzte, beraz, iritzi-emaileen artean bi emakume eta bederatzi gipuzkoar direla.
Iaz, bistan denez, Ibil bedi boskote nafarraren “Goldea” izan da argitaratu direnetatik diskorik txundigarriena, hamar zerrendatan izan baita aipatua. Bertatik entzun dugu "Erreminarena", Amets Aranguren eta Ibai Osinagak idatzi ez duten bakarra, Eider Rodriguezenak baitira hitzak.
Zerrendarekin aurrera eginda, zazpi aipamen izan ditu Lisabö taldearen “Lorategi izoztuan hezur huts bilakatu arte” itzulera ospatuak, eta bost Tatxers iruñear hirukotearen album homonimoak. Bakoitzetik kantu bana entzun dugu.
Gainontzeko hauek launa aipamen izan dituzte: Iban urizar aka Amorante jaunaren “Harri Herri Har”, Beñat Achiary, Joseba Irazoki eta Julen Achiary hirukotearen Bas(h)oan egitasmoaren bigarren lana, eta Sara Zozaya bakarlariaren “Nara”. Kantu bana entzun diegu hirurei.
Badokeko zerrendetan sei diskok jaso dituzte hiru aipamen, eta guk bi hautatu ditugu bertatik; Ana Arsuaga tolosar artistaren Verde Prato egitasmoaren “Adoretu” diskoko "Ahizpak" saioa bukatzeko, eta Ianire Aranzabe altzagatarraren Esanezin musika egitasmoaren “Erretratu bat” diskoko "Oraindik".
Bi aipamen jaso dituzten iazko diskoak hamairu izan dira, baina Urpeko Bonbardan bi baino ez ditugu entzun honakoan, berezi samarrak biak ala biak: Nakar laukotearen estreineko "Lore ta laban" diskoari izenburua ematen dion kantua, eta -GAILU andoaindar hirukotearen "Autosuntsipena hasia da, 3, 2, 1... znort!" iazko laneko "Euzko polizia". Eta beste bi talde aukeratu ditugu aipamen bakarra jaso duten 30 talde eta bakarlarien artetik entzuteko: Baga, Eire zumaiar bikotearen "Zauriren bat bistan" laneko "Gorputz guztitan"; eta biga, Sei Sega taldearen "Bilbo eta euria" lanari izenburua ematen dion kantua.
Harrigarriro, salmentetan eta zuzenekoetan arrakasta itzela ei dutenetako batzuk, Zetakek, Izarok eta Bulegok, berbarako, oso presentzia gutxi izan dute aipatutako Badokeko zerrendetan. Eta jada gitarra taldeak erabat nagusi ez badira ere, nabarmendutakoen artean ez da oraindik autotunero askorik ere.
Kontuak kontu, hamar diskoko hamaika zerrenda argitaratuta, zer eta 56 disko izan dira aipatuak lan onenen atalean, eta... 98 kantu abestirik onenenean; tumatxa!


★ Support this podcast on Patreon ★

urpekoBONBARDA #127
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
127. saioan jazz musikako iazko lanik azpimarragarrienetako batzuk dakartzagu, guzti-guztiak emakumeek onduak, 2023aren laburpen modura.
Kutsu esperimentaleko kantu batek ireki du saioa, Gia Margaret estatubatuarraren pianoarekin, eta antzeko moldean itxi, Martyna Basta poloniarraren “Slowly Forgettin, Barely Remembering” diskoko kantu batez.
Meshell Ndegeocello neo soul baxu jolea Brandee Youger jazz harpa jolearekin eta Jeff Parker jazz gitarra jolearekin elkartu da Blue Note zigiluan diskoa plazaratzeko. Eta Camae Ayewa poetak, aka Moor Mother, Irreversible Entanglements boskotea eratu zuen poliziaren bortizkeriaren kontrako musikarien ekitaldi batean, Luke Stewart (baxua), Aquiles Navarro (tronpeta), Keir Neuringer (saxofoia) eta Tcheser Holmes (bateria) musikariekin batera. Laugarren lan luzea dute “Protect Your Light”.
Allison Miller bateria joleak ere, Artemis emakume jazz superbandako kidea bera, lan kolektibo ederra du “Rivers in Our veins” egitasmoa; eta beste horrenbeste esango dugu Jane Bunnett kanadar saxo eta txirula joleak kubatar emakume musikariz osatutako Maqueque taldearekin eratutako afrokubatar jazz diskoari buruz ere.
Kantariei dagokienez, Cecile McLorin Salvant entzun dugu, “Melusine” iaz 7. lan luzea plazaratu zuena. Baiata Gretchen Parlato ere, zeinak “Lean In” plazaratu duen Herbie Hancocken laguntzaile izandako Lionel Loueke benindar gitarra jolearekin. Eta gainera, Toronton jazz eskolako ahots irakasle eta irrati esatari ere baden Nicky Schrire, iaz “Nowhere Girl” plazaratu zuena.
Iazko diskorik onenen zerrendak plazaraten dituzten hedabideetan, eta jazz musikari emakumeek ondutakoen artean, bi nabarmendu dira batez ere, behin eta berriro aipatu baitira: 39 urte baino ez zituela 2022an zendutako Jaimie Branch tronpeta jole sutsuaren “Fly or Die Fly or Die Fly or Die ((Word War))” bata, eta 2022an Jazzaldian jo zuen Lakecia Benjamin saxofoi jolearen “Phoenix” bestea.
Bukatzeko, Naissam Jalal musikari frantziar siriarra ere entzun dugu, erritmo arabiar eta afrikarrak jazz moldera dakartzana, txirula joz.


★ Support this podcast on Patreon ★

urpekoBONBARDA #126
Zuzeu Podcastek aurkezten du: Urpeko Bonbarda, Anartz Bilbao gidari duen musika saioa.
Bidaia soniko bat egin dugu urtea ondo hasteko, eta Gabriela Martina suitzar yodel kantariarekin abiatu dugu saioa, Tirol partean. Asiara jo dugu gero, Indiako egungo musikaririk bikainenetako batzuk Charlton Lee biola joleak gidatzen duen Del Sol Quartet hari laukotearekin egin duten elkarlana ezagutzeko, "The Resonance Between", non Alam Khan jaunak saroda eta Arkun K. Verma jaunak sitarra jo duten. Eta hasi bezala bukatzeko, Enji mongoliar kantariarekin itxi dugu saioa; "Ulaan" du azken lana, iazko onenen zerrendetan jazz atalean ere aurki dezakezuna.
Gainontzean, Afrikatik Amerikara eta Amerikatik Afrikara gira-biran ibili gara saio osoan zehar, eta hegoalderantz begira, batez ere.
Afrikartzat jo dugu Carmen Rizzo eta Meriem Ben Amor musikarien Didon egitasmo tuneztar kanadarra, arabiar erritmo tradizionalak uztartzen baititu elektronikarekin, "Tunisian Tale" diskoan.Debo Band gidatzen duen Da Mekkonnen, AEBetan bizi den saxofoi jole etiopiarraren bakarkako egitasmoa da Dragonchild, bere sustraietara begiratzen duena soinu elektronikoak eta Sunken Cages ekoizlearen laguntzarekin. Sangit israeldar ekoizleak ere Afrikara begiratu du "Ooroo" plazaratzeko -urrea, banbara hizkuntzan-, eta makina bat kantariren laguntza izan du ahotsetan. "Tefi Cabara" kantuan, berbarako,  Sadio Sidibe maliarrarena.
Bere azken lanean Laoseko bizitasuna eta bertan bogan diren soinuak jasotzen saiatu den Leke Awoyinka nigeriarra da, eta Ekiti Sound du izen artistikoa. Nigerreko Bombino gitarra jole trebeak bere tuareg herriari gorazarre egin dio zazpigarren lan luzea duen "Sahel" diskoan. Azken hiru hamarkadetan hamabost lan plazaratu dituen Baaba Maal senegaldarrak inoizko diskorik dibertigarriena plazaratu du, "Being", 69 urte bete dituen honetan. Eta Bokani Dyer hego afrikar piano jole trebeak jazz zerrendetan ere goraipatu den "Radio Sechaba" plazaratu du joan berri den 2023an.
Afrikarrak labur aipatuta, nabarmendu gura izan ditugun amerikar musikariak aurkeztuko ditugu: Mabi Fratti biolontxelo joleak Hecctor Tosta, aka I. La Catolicarekin Mexiko Hirian sortu duen egitasmoa da Titanic. Berlinen bizi den peruarra Sofia Kourtesis, "Madres" zirraragarria aurkezgai duena. Eta Salvador Bahiatik datorren brasildarra Lucas Santtana, bertako tropicaliaren oinordekoa.
Guzti hauekin osatu dugu gaurko bira, izerdi patsetan dantzan.
 



★ Support this podcast on Patreon ★