Znak na głos Miesięcznik Znak

Nowoczesna Japonia ma wiele za uszami. Postęp cywilizacyjny wcale nie idzie w parze ze zmianami obyczajowymi, wzorce kulturowe nadal uderzają zwłaszcza w kobiety. Gdzie są granice konserwatyzmu we współczesnym, boleśnie konserwatywnym społeczeństwie japońskim? Teksty Hiroko Oyamady są nastawione na oddanie wielogłosowości narracji i zadawanie pytań aktualnych również w Polsce.

Stanisław Barańczak opisywał wieczór w Cambridge, podczas którego czytano wiersze Elizabeth Bishop, a olbrzymia uniwersytecka sala wykładowa, wielkości niedużego stadionu baseballowego, pękała w szwach. Choć Bishop już za życia spotkały literackie zaszczyty, to jednak prawdziwe uznanie przyszło po śmierci. Dziś bez jej wierszy nie sposób wyobrazić sobie żadnej poważnej antologii poezji amerykańskiej.

„Można się żachnąć, że te różne wspomnienia o Sontag skupiają się na jej osobie, a nie książkach, na barwnych anegdotach, a nie na treściach, które chciała przekazać – ale wydaje mi się, że jej życie było mocno splecione z jej myśleniem, że ta forma życia wolnego, pełnego pasji i ciekawości świata, była wynikiem jej świadomego intelektualnego samostwarzania się. I że dla wielu czytelników i czytelniczek jest ona inspirującym wzorcem do naśladowania albo – jeśli nie jesteśmy wybitnie zdolni i nie mieszkamy w Nowym Jorku – kimś, kto uświadamia pewną egzystencjalną możliwość, która może być poza naszym zasięgiem, ale jakoś budzi satysfakcję sama świadomość tego, że tak można żyć”.

"Wiara prędzej czy później musi się skonfrontować z kryzysem. Żyjemy w takim czasie, kiedy widać wyraźnie, że tego kryzysu, który dotknął instytucji Kościoła i autorytetu biskupów, nie da się ominąć. Wielu ludzi jest tym faktem wewnętrznie poranionych. Teksty Tischnera mogą być usensownieniem tego świata" - twierdzi Wojciech Bonowicz w najnowszej rozmowie Piotra Zworskiego.

Życie nam się przewróciło, wzrosło nasycenie społeczeństwa lękiem. Jak ma działać chrześcijaństwo w takim świecie i jaki świat chcemy zostawić przyszłym pokoleniom? Jakie miejsce ma w nim Kościół? Ks. Józef Tischner dostarcza języka, by o tym mówić i nazywać te problemy.

Bernardine Evaristo – pierwsza czarnoskóra laureatka Nagrody Bookera – opowiada o nowym rodzaju bohaterstwa. Evaristo dyskutuje z białym elitarnym feminizmem, a także kobietyzmem i ciężkim, podstępnym dziedzictwem patriarchatu, który wkrada się również w bezpieczne enklawy.  Czy ta niszczycielska siła patriarchatu daje się jakoś opanować? Autorka „Dziewczyny, kobiety, innej” podkreśla, że owszem, potrzebujemy nowych opowieści, ale przede wszystkim potrzebujemy miłości i mądrości starych kobiet, które przetrwały i mają nam coś do przekazania. Potrzebna jest radykalna rewolucja miłości, bo, jak mówi jedna z bohaterek Evaristo: „nie wszystko mogę rozumieć, ale czasem miłość wystarczy”.

„Gdzieś głęboko w nas drzemie pokusa, by po okresie przymusowego unieruchomienia rzucić się na powrót w wir życia. Życia rozumianego jako poszukiwanie i kolekcjonowanie nowych doświadczeń, a analizę tych, które są nam dane na co dzień. Krystyna Miłobędzka proponuje nam tę drugą drogę – mniej efektowną, ale prowadzącą do doświadczeń dużo głębszych”.