Focus

NPO 2 / NTR
Focus

Bij elke nieuwe crisis kijken we hoopvol naar wetenschappers: kunnen jullie ons hieruit redden? In Focus hoor je de beste wetenschapsverhalen, aansluitend en aanvullend op het gelijknamige tv-programma op NPO2. Onderzoekers die streven, worstelen, falen en slagen in het vinden van oplossingen van de problemen van deze tijd.   Verslaggevers van wetenschapsredactie gaan het veld en de laboratoria in om verslag te doen van het onderzoek in de praktijk. In de studio ontvangt Lara Billie Rense wetenschappers voor een verdiepend gesprek over hun vakgebied. 

  1. 50 MIN AGO

    De Prikkelpandemie #2 - We denken onszelf ziek

    Stress lijkt een paradox van de moderne tijd: we leven veiliger en welvarender dan ooit, maar kampen massaal met vermoeidheid, angst en lichamelijke klachten. Hoe is dat mogelijk? Die vraag leggen we neer bij Stephan Claes, hoogleraar psychiatrie en psychiater aan de KU Leuven. Hij schreef het boek De Gestreste Samenleving - waarom we alles hebben en toch ziek worden (https://www.upckuleuven.be/nl/nieuws/stephan-claes-over-de-gestreste-samenleving). Stephan deelt inzichten over hoe onze moderne maatschappij bijdraagt aan deze collectieve spanning. We hebben meer vrijheid dan ooit, maar is dat ook onze valkuil? Lopen we, door onze grenzeloze wereld, tegen onze eigen grenzen aan? En wat is de rol van social media? Ook biedt hij handvaten om te voorkomen dat we massaal opbranden. Zo moeten we beter naar ons eigen lichaam luisteren, en beseffen waar onze grenzen liggen.   🎙️ Aflevering 1 gemist? Luister deze terug op Spotify (https://open.spotify.com/episode/1r7jzPAkdzYxvLoIB29LGA?si=037ab8a2e5a440d4), Apple Podcasts (https://podcasts.apple.com/nl/podcast/de-prikkelpandemie-1-hebben-we-meer-stress-dan-vroeger/id791101885?i=1000677641911) of de NPO Radio 1 website (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/116241/1-de-prikkelpandemie-1-hebben-we-meer-stress-dan-vroeger-s11) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie & verslaggeving: Ruben Rosen Jacobson  Techniek: Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    27 min
  2. 20 NOV

    De Prikkelpandemie #1 - Hebben we meer stress dan vroeger?

    Steeds meer mensen kampen met stress en burn-outs. Is dit een modern probleem, of worstelden onze voorouders hier ook al mee? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson duikt in deze vragen en ontdekt onderweg verrassend veel over zijn eigen stressgewoonten. Hij ondergaat een stress-test bij hersenonderzoeker Erno Hermans (https://cognitiveaffectiveneurosciencelab.nl/erno_hermans.html) (Radboud Universiteit), die uitlegt hoe ons stressmechanisme ons hielp overleven, maar in ons moderne leven zijn doel wel eens voorbij schiet.
 Archeoloog Sarah Schrader (https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/sarah-schrader#tab-1) (Universiteit Leiden) vergelijkt onze stress met die van traditionele stammenn. Neurobioloog Brankele Frank (https://www.vn.nl/auteur/brankele-frank) laat zien hoe burn-outs de mens al duizenden jaren treffen... maar de laatste decennia toch een groter probleem  Meer weten? 📕 Het boek van Brankele Frank: ‘Over de kop - Wat er in je hoofd en lichaam gebeurt bij een burn-out en hoe je er weer van afkomt (https://updates.dasmag.nl/ken-je-die-van-de-neurobioloog-met-een-burnout-die-daar-een-boek-over-ging-schrijven-3244ee6078a1)’ 📺 Burn-out groeiend probleem onder jonge werknemers (https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2032376-burn-out-groeiend-probleem-onder-jonge-werknemers) (NOS/NTR) 🔈 The Mental Health Doctor: “Sitting Is Increasing Your Anxiety! (https://open.spotify.com/episode/18jckJmDzU4zx8G230AXVp?si=5d3ee8c4e53147a2)” (Diary of a CEO) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door: Host: Lara Billie Rense Redactie & verslaggeving: Ruben Rosen Jacobson  Techniek: Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    34 min
  3. 13 NOV

    Power to the Pieper #4 – Het geheim van de gezonde aardappel

    De aardappel heeft de laatste jaren een slechte reputatie gekregen en wordt vaak gezien als een dikmaker. Volgens afweerspecialist Paul de Vos (https://umcgresearch.org/w/p-de-vos) (UMCG) is dat onterecht, vooral als je de aardappel op de juiste manier bereidt en eet. Uit jarenlang fundamenteel wetenschappelijk onderzoek naar zetmeel in aardappels is een eenvoudige maar effectieve toepassing voortgekomen die je gezondheid kan ondersteunen. Normaal gesproken wordt het zetmeel in aardappels in je lichaam omgezet in simpele suikers die snel worden opgenomen en energie leveren. Maar als je een gekookte aardappel eerst laat afkoelen en daarna een nacht in de koelkast zet, verandert het zetmeel. Er ontstaan dan kristallen met ‘resistent zetmeel’. Dit zetmeel wordt niet direct opgenomen in je dunne darm, maar bereikt de dikke darm, waar het dient als voedsel voor gezonde darmbacteriën. De bacteriën zetten dit resistente zetmeel om in korte vetzuren die je afweersysteem versterken en mogelijk zelfs je mentale gezondheid kunnen verbeteren. Omdat het afkoelen van de aardappel de suikers omzet in vezels, neemt je lichaam minder calorieën op. Dit kan, gecombineerd met voldoende beweging, helpen bij gewichtsverlies. In het FIBERS-project onderzoekt hoogleraar immuno-endocrinologie Paul de Vos van het UMCG samen met Avebe en CarbExplore Research de effecten van resistent zetmeel en hoe we dit kunnen toevoegen aan voedingsmiddelen om zo onze gezondheid te bevorderen. Luister ook Podcast Focus: * Wij zijn onze darmen #1 – Vrienden door dikke en dunne (https://podcast.npo.nl/file/focus-wetenschap/92838/wij-zijn-onze-darmen-1-vrienden-door-dikke-en-dunne.mp3?awCollectionid=feed-101-focus-wetenschap&awEpisodeid=feed-101-focus-wetenschap_episode-92838-WO_NTR_20068875) * Wij zijn onze darmen #2 – Het tweede brein (https://podcast.npo.nl/file/focus-wetenschap/93226/wij-zijn-onze-darmen-2-het-tweede-brein.mp3?awCollectionid=feed-101-focus-wetenschap&awEpisodeid=feed-101-focus-wetenschap_episode-93226-WO_NTR_20069634) * Wij zijn onze darmen #3 – Potjes of pannen; een pre- en probiotisch dieet (https://podcast.npo.nl/file/focus-wetenschap/93486/wij-zijn-onze-darmen-3-potjes-of-pannen-een-pre-en-probiotisch-dieet.mp3?awCollectionid=feed-101-focus-wetenschap&awEpisodeid=feed-101-focus-wetenschap_episode-93486-WO_NTR_20070621) * Wij zijn onze darmen #4 – Eten tegen depressie? (https://podcast.npo.nl/file/focus-wetenschap/93758/wij-zijn-onze-darmen-4-eten-tegen-depressie.mp3?awCollectionid=feed-101-focus-wetenschap&awEpisodeid=feed-101-focus-wetenschap_episode-93758-WO_NTR_20071246) Lees verder: Subsidie voor Avebe en UMCG voor project Fibers (https://www.vnci.nl/nieuws/nieuwsbericht/subsidie-voor-avebe-en-umcg-voor-project-fibers) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:   Host: Lara Billie Rense Redactie & verslaggeving: Sander Nieuwenhuijsen  Techniek: Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    22 min
  4. 6 NOV

    Power to the Pieper #3 – Van vegan winegums tot babybillencrème

    Uit één aardappel ruim 300 verschillende zetmeelproducten maken die vervolgens terug de vinden zijn in tegellijm, glossy magazines en plantaardige yoghurt. Van het verdikken van soepen en sauzen tot structuur geven aan plantaardige kipstukjes; de potentie van de zetmeelaardappel blijkt enorm. Waar het geloosde aardappeleiwit vroeger voor schuimkoppen in het kanaal zorgden, worden juiste deze eigenschappen nu ingezet in chocolademousse. Ruim 2000 akkerbouwers hebben zich sinds jaar en dag verenigd in de noordelijke coöperatie Avebe. Om in te kunnen spelen op trends in de markt zoals de groeiende vraag naar plantaardige producten en om voorop te blijven lopen in de ontwikkeling van nieuwe toepassingen van aardappelzetmeel en -eiwit hebben ze zich gevestigd op de Zernike Campus in Groningen. Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen spreekt in het innovatiecentrum (https://www.avebe.nl/innovatie/) met woordvoerder Joyce de Vries en innovatiedirecteur Marc Laus. Hier werkt de coöperatie samen met startups en kennisinstituten om het maximale uit de aardappel te halen. Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:   Host: Lara Billie Rense Redactie & verslaggeving: Sander Nieuwenhuijsen  Techniek: Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief  (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    22 min
  5. 23 OCT

    Power to the Pieper #1 - Waarom jouw frietje duurder wordt

    De aardappel wordt bedreigd en daarom wordt jouw frietje in de snackbar steeds duurder. Klimaatverandering, weersextremen, insecten en virussen.. de aardappelplant heeft het zwaar. Maar de grootste boosdoener is Phytophthora infestans, veroorzaker van de gevreesde aardappelziekte. Een ziekteverwekker die zich gedraagt als schimmel (maar dat niet is) en oogsten kan laten mislukken. Verslagever Sander Nieuwenhuijsen onderzoekt hoe aardappelboeren en wetenschappers de strijd aangaan, zodat hij zijn geliefde patat niet hoeft te missen. Hij gaat langs bij Paul en Sandra Cryns op hun akkerbouwbedrijf in Swifterbant en spreekt onderzoeker plantveredeling Jack Vossen (https://www.wur.nl/nl/personen/jack-vossen.htm) en onderzoeker gewasgezondheid Geert Kessel (https://www.wur.nl/nl/personen/geert-jan-kessel.htm) op de Wageningen University & Research. Meer weten? 📺 Focus - Wijn onder druk (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Wijn-onder-druk/VPWON_1353484) 📺 Focus – Menselijke mest (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Menselijke-mest/VPWON_1353486) 📺 Let op: friet mogelijk duurder door 'verzopen' akkers (https://www.youtube.com/watch?v=lhJ4_exItbk) (WNL)  🔈Dit is waarom jouw frietjes veel duurder worden (https://www.nporadio1.nl/podcasts/goed-werk/109758/dit-is-waarom-jouw-frietjes-veel-duurder-worden-24-juni-2024) (EO) Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:   Host: Lara Billie Rense Redactie & verslaggeving: Sander Nieuwenhuijsen  Techniek: Stijn Goossens Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    20 min
  6. 21 AUG

    Wetenschappers zetten festivalgangers onder druk (special vanaf Lowlands Science)

    Lowlands Science is een terugkerend onderdeel op het grootschalige festival in Biddinghuizen. Wetenschappers van universiteiten, HBO-instellingen en onderzoeksinstituten grijpen de kans aan om te vertellen over hun onderzoek én data te verzamelen onder de 65.000 potentiële proefpersonen. Verslaggevers Tess en Sander mengen zich onder de festivalbezoekers en dragen ook hun steentje bij.  * In een glazen cabine onder de druk van publiek en opzwepende muziek probeert Tess een puzzel op te lossen. Socioloog Thijs Bol (https://www.uva.nl/profiel/b/o/t.bol/t.bol.html) van de Universiteit van Amsterdam onderzoekt op deze manier de invloed van prestatiedruk en hoopt meer te weten te komen over hoe jongeren kijken naar de maakbaarheid van hun eigen succes. * In Holland’s Next Embryo Model (https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hollands-next-embryo-model/)worden op de catwalk verschillende embryo-modellen gepresenteerd die onderzoekers gebruiken om vroege levensontwikkeling te bestuderen. Aan de publieksjury de taak om te hun mening te geven over de ethische vragen die deze modellen oproepen. Een maatschappelijke discussie in klein, waarbij de argumenten en overwegingen van de festivalgangers input kunnen zijn voor beleidsmakers en de politiek. * Taalwetenschapper Martijn Wieling (https://www.martijnwieling.nl/) van de Rijksuniversiteit Groningen is benieuwd wie op basis van spraak beter kan herkennen uit welk deel van het land iemand komt: de mens of een AI-systeem? Door te luisteren naar andere bezoekers moeten deelnemers aan het onderzoek beoordelen waar ze denken dat iemand vandaan komt. Ook wordt er nieuwe spraakdata verzameld door zinnen in te spreken met karakteristieke klanken. Zo kunnen spraaktechnologieën, zoals automatische spraakherkenning of tekst-naar-spraaksystemen, uiteindelijk verbeterd worden.  Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:   Redactie: Stijn Goossens Verslaggeving & techniek: Tess de Bruijn, Sander Nieuwenhuijsen Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen, Gerda Bosman   Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl)   Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

    28 min

Trailers

About

Bij elke nieuwe crisis kijken we hoopvol naar wetenschappers: kunnen jullie ons hieruit redden? In Focus hoor je de beste wetenschapsverhalen, aansluitend en aanvullend op het gelijknamige tv-programma op NPO2. Onderzoekers die streven, worstelen, falen en slagen in het vinden van oplossingen van de problemen van deze tijd.   Verslaggevers van wetenschapsredactie gaan het veld en de laboratoria in om verslag te doen van het onderzoek in de praktijk. In de studio ontvangt Lara Billie Rense wetenschappers voor een verdiepend gesprek over hun vakgebied. 

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes and get the latest updates.

Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada