សុខភាព​សាច់ដុំ និងការចងចាំ

នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ

ថែទាំ​សុខភាពសាច់ដុំ ជាប្រការចាំបាច់ខ្លាំងណាស់ មិនសម្រាប់តែ​​សុខភាព​ផ្លូវកាយ​មួយ​មុខ​ទេ។ សុខភាពខួរក្បាល បញ្ញាញាណ​ និង​ការ​​ចង​ចាំ​ល្អ ក៏​ត្រូវ​ការ​ទម្រ​ពី​សាច់ដុំ​ដែរ។ បើតាមការសិក្សា​ចុងក្រោយ​របស់អាមេរិក មាន​សុខភាព​សាច់​ដុំ​ល្អ ជួយ​ចូល​រួម​​ចំណែក​លើក​កម្ពស់​​សុខភាព​ខួរក្បាល​និងជួយ​​កាត់​បន្ថយ​គ្រោះភ្លេចភ្លាំង។

សរីរាង្គកាយមនុស្សផ្គុំ​ដោយ​សាច់ដុំ​ប្រមាណជាង​៦០០ដុំ ដែលមានទម្រង់ និងតួនាទី​ខុសៗគ្នា​ទៅ​តាមទីតាំង​របស់​វា។ សាច់ដុំ​តំណាង​ឱ្យ​៣០ទៅ៤០%​នៃ​ទម្ងន់​សរុប​របស់​ខ្លួន​ប្រាណ​យើង។ ចំណែក​សមាសធាតុ​ក្នុង​សាច់ដុំ​ទៀត​សោត ៨០%​ជា​ជាតិ​ទឹក ១៧%ជា​ប្រូតេអ៊ីន ហើយបីភាគរយទៀត ជា​ជាតិ​ស្ករ (glycogène១%) ខ្លាញ់(១%) និង​អំបិលរ៉ែ (១%)។

ដើម្បី​មានដំណើរការល្អ​ សាច់ដុំត្រូវការ​ខ្យល់​អុកស៊ីសែន​ដែល​ផ្តល់​តាម​រយៈការ​ដកដង្ហើម និង​ជាតិ​ស្ករ​ Adénosine TriPhosphate ដែលបំប្លែង​ចេញ​ពី​ចំណីអាហារ។ ហេតុដូច្នេះហើយ​បាន​ជា​អ្នក​ប្រើកម្លាំង​ខ្លាំង​ ត្រូវ​ទទួល​ទាន​អាហារ​មាន​ជាតិ​គ្លុយស៊ីត​ខ្ពស់ ដូចយ៉ាង ដំឡូង​បារាំង បាយ ស្រូវ​សាលី​ ...

សាច់ដុំ​មនុស្ស​មាន​បីប្រភេទ​ធំៗ ដែល​មានតួនាទី​ប្លែកៗពី​គ្នា។ សាច់​ដុំ​អវៈយវៈ មាន​ភារៈ​គ្រប់គ្រង​រាល់​គ្រប់​ចលនាដោយ​ភាព​រវៀស ឬ​ដោយ​ចេតនា ដូច​ជា​ការ​ ដើរ លើកជើង ឬកាន់ ​ចាប់​វត្ថុ​អ្វីមួយ ... សាច់​ដុំ​បេះដូង សម្រាប់​ច្របាច់​និង​ធ្វើ​ចលនា​បេះដូង និង​ចរន្ត​ឈាម។ ចុងក្រោយ ជា​ប្រភេទ​សាច់​ដុំ​រលោង ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​ឯកឯង ដោយ​មិន​ត្រូវការ​ការ​បញ្ជា​ ឬ​គិតឡើយ នោះគឺ​ការ​​ដកដង្ហើម ការ​កិន​រំលាយ​អាហារ និង​ដំណើរការ​ល្អ​របស់គ្រឿងក្នុង​ពោះ។

សាច់​ដុំ​ក៏​មានតួនាទី​ជា​អ្នក​ការពារ នៅ​ពេលមានបុក​ទង្គិច ដួល ព្រមទាំង​ជួ​យ​រក្សាលំនឹង​ខ្លួន​ប្រាណ ហើយ​ក៏​ជា​អ្នក​ផលិត​កម្តៅការពារ​ខ្លួន​ទៀត។​​ ​លក្ខណៈពិសេស​របស់​សាច់ដុំគឺ មានសមត្ថភាព ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​តាមការបញ្ជា ឬ​ទៅ​តាម​ការ​បំប៉ន។ មាន​សមត្ថភាព​រួញ រួច​លា​ទៅ​រក​ទម្រង់​ដើម​វិញ រក្សា​កម្លាំង​ទាំង​ពេល​សម្រាកទាំង​ពេល​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ និង​អាច​ប្តូរ​ទម្រង់​ យឺតយារ​ហើយ​ត្រលប់​មក​រក​សភាព​ដើម​វិញ។ ប៉ុន្តែសមត្ថភាពពិសេសនេះ អាច​ប្រែប្រួល​ទៅ​តាមវ័យ ទៅ​តាម​ភេទ និង​កំរិតនៃសកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​របស់​មនុស្សម្នាក់ៗ។

ដើម្បីឱ្យ​សាច់ដុំ​មានសុខភាព​និង​ដំណើរការ​ល្អជា​និច្ច យើង​ត្រូវ​ប្រើ​សាច់​ដុំ​ឱ្យ​ធ្វើចលនា​ ឱ្យ​បាន​ទៀងទាត់ តាម​រយៈ​ការ​ហាត់ប្រាណ បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ និង​ធ្វើ​កីឡា។ ភាព​អសកម្ម នៅ​ស្ងៀម​ជាសត្រូវ​ធំបំផុត​របស់​សាច់ដុំ។ អ្នកជំងឺ អ្នក​ដេកស្ងៀម​ នៅ​មួយ​កន្លែង​យូរ តែង​​មានសាច់​ដុំទន់​​ជ្រាយ​ និង​ខ្លះ​មិនអាច​ងើប​ដើរ​វិញ​បានភ្លាម​ទេ បើគ្មាន​ការហាត់​ធ្វើ​ចលនា​ឡើងវិញនោះ។ គ្រប់ចលនា និង​ដំណើរការ​ចាំបាច់​របស់​ជីវិត​មនុស្ស អាស្រ័យ​ទាំងស្រុង​ទៅ​លើ​សាច់​ដុំ។ មាន​ន័យ​ថា​បើ​សាច់​ដុំ​មាន​សុខភាព​រឹងមាំ​ល្អ សុខភាព​ទូទៅ​របស់​សរីរាង្គកាយ​ទាំងមូល​ក៏​ល្អ​ទៅ​តាមនោះ​ដែរ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ បើសាច់​ដុំចាប់ចុះ​ខ្សោយនោះ​ សមត្ថភាពសុខភាព​ផ្លូវកាយអ្នក​ក៏​ចុះ​ថយ​ មិន​សូវ​មាន​កម្លាំង និង​មិន​សូវ​ធន់​ដូច​មុន​ដែរ ជា​មួយ​ផលវិបាក​មួយ​ចំនួន ដូច​ជា​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹងហានិភ័យ​ងាយ​ដួល ឬមិន​អាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​មួយ​ចំនួន​បាន មាន​ជា​អាទិ៍​មិនអាច​យួរកាន់លើក​របស់​ធ្ងន់​បាន។ របស់​តូច​មួយសោះ​​តែ​មានអារម្មណ៍​ថា​ធ្ងន់​ខ្លាំង។

ប៉ុន្តែ​តាម​ច្បាប់​ធម្មជាតិ នៅ​ពេលចាប់​​ចូលដល់​វ័យ​ខ្ទង់​៥០ឆ្នាំឡើង​ទៅ មនុស្ស​គ្រប់​រូប តែង​បាត់​បង់​ម៉ាសមាឌ​សាច់​ដុំ ក្នុង​បរិមាណ​ប្រមាណ​១ទៅ​២% ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ។ ការបាត់បង់​សាច់ដុំ​ទៅ​តាម​វ័យ​នេះ ប៉ះពាល់​ដល់​សមត្ថភាព​ផ្លូវកាយផង និងដល់​សមត្ថភាព​ផ្នែក​បញ្ញាញាណ​ផង។

បើ​តាមការ​សិក្សាថ្មី​របស់​ក្រុមគ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ប្រព័ន្ធប្រសាទនិង​វិទ្យុ​សកម្មអាមេរិក ការ​រលាយ​ស្រកស្រុត​នៃ​សាច់​ដុំ ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អាយុ​ ជះផលវិបាក​ដល់​ខួរក្បាល ដោយបង្កើន​គ្រោះ​ហានិភ័យ​​ភ្លេចភ្លាំង​ច្រើន និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ភាព​វៀងវៃ​ធ្លាក់​ចុះ​។

តើត្រូវធ្វើ​ដូចម្តេច​ដើម្បីកុំ​ឱ្យ​បាត់បង់​សាច់ដុំ?

​មាន​តែ​ការ​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ ហាត់ប្រាណ​ធ្វើកីឡា​ជា​ប្រចាំ​ទេ ទើប​អាច​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ ឬ​យ៉ាង​ហោច ពន្យឺត​ពេល​វេលានៃការស្រក​បាត់បង់​សា

Om naar expliciete afleveringen te luisteren, moet je inloggen

Blijf op de hoogte van dit programma

Log in of meld je aan om programma’s te volgen, afleveringen te bewaren en de laatste updates te ontvangen.

Kies een land of regio

Afrika, Midden-Oosten en India

Azië, Stille Oceaan

Europa

Latijns-Amerika en het Caribisch gebied

Verenigde Staten en Canada