RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer

•

Canal • 11 programes

Societat i cultura

Societat i cultura

Complet
Educació

Educació

23/03/2016
Notícies

Notícies

Diari
Notícies

Notícies

Diari
Notícies

Notícies

Diari
Notícies

Notícies

Diari
Notícies

Notícies

Diari

FA 18 H

លោក គឹម មាសសុខសីហា៖ ការទទួលទានភេសជ្ជៈប៉ូវកម្លាំងរបស់កុមារជាបញ្ហាអាទិភាពដែលត្រូវ

អគ្គនាយកដ្ឋានការពារអ្នកប្រើប្រាស់ កិច្ចការប្រកួតប្រជែង និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ ហៅកាត់ថា (ក.ប.ប) បានចុះអប់រំផ្សព្វផ្សាយអំពីសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ និងបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធនានា នៅតាមសាលារៀនទូទាំងប្រទេសចំនួន ២ឬ ៣ដងក្នុងមួយខែ ដើម្បីពង្រឹងការយល់ដឹងអំពីសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហាររបស់សិស្សសាលា។ ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ RFI នៅថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥នេះ លោក គឹម មាសសុខសីហា អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋាន ក.ប.ប បានលើកឡើងថា ក្រៅពីអប់រំផ្សព្វផ្សាយ ក.ប.ប ក៏បានចុះត្រួតពិនិត្យឆែកឆេរចំណីអាហារដែលដាក់លក់នៅតាមសាលារៀនផងដែរ។ បើតាម លោក គឹម មាសសុខសីហា ការទទួលទានភេសជ្ជៈប៉ូវកម្លាំងរបស់កុមារនៅតាមសាលារៀនជាបញ្ហាដែល ក.ប.ប ត្រូវដោះស្រាយអាទិភាពមួយ។

fa 18 h

•

13 min
01/03/2016

ទៅស្គាល់កន្លែងលេងកីឡាក្តាររំអិលនៅប៉ារីស

រៀនភាសាបារាំងជាមួយ Danielជាសិស្សវិទ្យាល័យ កូនកាត់បារាំងចិន ហើយចូលចិត្តលេងកីឡាណាស់។ Danielចូលចិត្តលេងកីឡាបាល់បាស្កេត កីឡាបាល់ទាត់ និងកីឡាឡើងជញ្ជាំង។ ប៉ុន្តែ Daniel ចង់សាកលេងកីឡាជិះក្តាររំអិលមានកង់ និងស្បែកជើងកង់។ កម្មវិធីនិងនាំ Daniel ទៅកាន់ទីលានលេងកីឡារំអិលប្រភេទនេះ ដែលគេហៅថា Espace de glisse parisien នៅក្នុងសង្កាត់ទី១៨ ក្រុងប៉ារីស។ ទីលានលេងកីឡារំអិលក្រុងប៉ារីស៖ l'Espace de glisse parisien 18e ou EGP 18 Une structure municipale Le plus grand skatepark couvert en béton de France Date d’ouverture : février 2008 Superficie : plus de 3000 m² Les espaces Sports pratiqués : roller, skate, BMX et trottinette Plusieurs zones : - une aire de "Bowls", zone de courbes en forme de cuvettes - une aire de "Street" qui reproduit le mobilier urbain : rampes, escaliers, bordures… - une aire de plans inclinés avec des courbes, pour les débutants - une "funbox" pour les figures acrobatiques Infos pratiques L’accès est libre et gratuit : - On se présente à l'accueil - On remplit une carte d'adhésion gratuite : le "PASS'SPORT" - On peut s’inscrire dans un cours Le skatepark prête des protections : casque, coudières, genouillères. Environ 10 animateurs accueillent le public tous les jours. Les publics Le public spontané : Les débutants : des horaires d’initiation avec un animateur sont proposés par les éducateurs sportifs avec prêt de protections. Les familles : le dimanche matin, accueil et initiation des parents et enfants. Le public expérimenté : il y a des horaires de pratique libre. Le public associatif et les groupes : Les associations sportives peuvent utiliser l’espace à certains horaires. Les groupes de jeunes en situation de handicap sont accueillis le vendredi après-midi. L’espace accueille aussi des stages et formations aux métiers du sport et des événements sportifs. Le public scolaire : Les après-midis « Roller dans les écoles » : le mardi et le jeudi, le skatepark accueille des groupes scolaires. កន្លែងផ្សេងទៀត ដែលអាចលេងជិះក្តារមានកង់ និងស្បែកជើងមានកង់៖ Esplanade du Trocadéro C’est le spot le plus connu, le plus ancien et le plus couru de la capitale : une aire de jeu immense, en pente, un sol lisse et une vue splendide sur la Tour Eiffel. L’endroit est recommandé pour les débutants. Arche et Esplanade de la Défense L’Esplanade de la Défense se trouve au nord-ouest de Paris, entre Neuilly et Nanterre. C’est le lieu idéal pour les skateurs qui aiment les gros plans et l’espace, avec un mobilier urbain qui se prête à merveille aux figures improvisées. Palais de Tokyo L’aire située juste devant lePalais de Tokyo, côté Seine, s’appelle le Dôme. C’est l’endroit idéal pour travailler la glisse sur le plat car le sol est en marbre. Il y a aussi une immense « ledge » (plateforme avec rambarde) et des marches. Bercy Un skatepark de 800 m² semi-couvert se trouve dans le Parc de Bercy, derrière le Palais Omnisports. Il y a trois mini-rampes, une aire de street, un quarter–pipe. On y fait surtout du roller et du BMX. On peut faire du skate devant le Palais Omnisports où il y a des centaines de mètres de curb et des marches à perte de vue. Un endroit mythique à Paris. Le skatepark de la Muette Ce spot se trouve sur le stade de la Muette. C’est le seul « Bowl » de Paris libre d’accès et l’un des rares skateparks en béton. ជិះស្បែកជើងមានកង់ កម្សាន្តក្នុងប៉ារីស Patineurs confirmés Chaque vendredi soir : « Paris by night » est une escapade nocturne d’environ 30 kilomètres dans Paris, organisée par l'association « Pari Roller » au départ de la gare Montparnasse. Rendez-vous place Raoul Dautry, à 21h30. Patineurs débutants Chaque dimanche après-midi : une randonnée d’environ 20 kilomètres pour découvrir Paris en roller avec l’association « Rollers & Coquillages ». La randonnée est encadrée et sécurisée par l'association et par la Brigade Roller de la Police de Paris. Départ à 14h30 depuis le Boulevard Bourdon à Bastille, retour au même endroit à 17h30. ចម្ងល់របស់Daniel Nassaire Aghardach, éducateur sportif : Ce qui est dingue, en fait, dans ce skatepark, c’est que tout est gratuit. On peut emprunter le matériel, il y a des cours, tu vois, et c’est que du bonheur, en fait, parce que ça donne la chance à des gens qui n’auraient pas eu l’occasion de pratiquer cette discipline. Daniel : Et quelle est les activités qu’on peut faire ici ? Nassaire Aghardach : Alors, ici, euh, essentiellement on a 4 disciplines : skateboard, roller, BMX et trottinette. Daniel : Et si toute la famille s’intéresse aussi sur le skate ou le roller, qu’est-ce qu’on peut faire aussi ? Nassaire Aghardach : Eh ben, on a des créneaux, comme je te disais, d’initiation où la famille est accueillie, ça se passe le dimanche matin. Donc, l’idée c’est de faire un moment convivial, où les parents peuvent participer. Eh ben, ils rentrent dans le créneau et on a des animateurs qui sont là pour les aider à skater, quoi ! វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងមេរៀននេះ Présentation de l’EGP 18 : http://equipement.paris.fr/espace-de-glisse-parisien-18e-egp-18-3699 Faire du skate à Paris : http://paris-skate-culture.org/ Faire du roller à Paris : http://pari-roller.com/

01/03/2016

•

7 min
02/05/2022

ទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មាន៖ បញ្ហារើសអើងនិងគម្រាមកំហែងអ្នកកាសែត ទាមទារឲ្យមានការដោះស្រាយជាបន

ថ្ងៃទី០៣ខែឧសភាស្អែកនេះ គឺជាទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ សារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ត្រូវគេកត់សម្គាល់ថា មានបរិមាណច្រើន រីកដុះដាលដូចផ្សិតត្រូវទឹកភ្លៀង។ ចំណែកអ្នកកាសែតក៏មានចំនួនកើនឡើងជាលំដាប់ដែរ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ នេះគឺជាសញ្ញាវិជ្ជមានមួយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេសង្កេតឃើញថា ក្នុងពេលចុះបំពេញភារកិច្ច អ្នកកាសែតមួយចំនួននៅស្រុកខ្មែរ នៅតែរងការរើសអើង ការគម្រាមកំហែង និងការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាពីសំណាក់អាជ្ញាធរ។ ជាបញ្ហាដែលទាមទារឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយជាបន្ទាន់។ នៅកម្ពុជា ចំនួនអង្គភាពសារព័ត៌មាន និងបរិមាណអ្នកកាសែត បានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២១ អង្គភាពដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងព័ត៌មានមានចំនួនសរុបជាង២ពាន់អង្គភាព ក្នុងនោះមានតាំងពីវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន កាសែតជាតិនិងអន្ដរជាតិ ព្រមទាំងសារព័ត៌មាននិងទូរទស្សន៍អនឡាញផង។ ស្ថាប័នសារព័ត៌មានមានច្រើន អ្នកកាសែតក៏មានច្រើនដែរ។ នេះគឺជារឿងដ៏គួរត្រេកអរចំពោះវិស័យសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានេះ វិស័យសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា នៅមានបញ្ហាច្រើនទៀតដែលទាមទារឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយពីស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច ដោយចំពោះបញ្ហាប្រឈមរបស់អ្នកកាសែត នៅពេលពួកគេចុះទៅបំពេញការងារ។ បញ្ហាទាំងនោះគឺ៖ ការរើសអើង ការគម្រាមកំហែង និងអំពើហិង្សាលើអ្នកកាសែត ពីសំណាក់ភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗ។ និយាយពីការរើសអើង។ ជារឿយៗ គេតែងតែឮព័ត៌មានថា អ្នកកាសែតនៅស្រុកខ្មែរ ដោយចំពោះស្ថាប័នកាសែតដែលនិយមរិះគន់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវអាជ្ញាធរបដិសេធមិនផ្ដល់សម្ភាស ឬមិនអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីមួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែមែនទែនទៅ ហេតុការណ៍ដូចគ្នានេះក៏កើតឡើងផងដែរ លើអ្នកកាសែតពីស្ថាប័នដែលមាននិន្នាការស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល ពីសំណាក់អតីតគណបក្សប្រឆាំងនិងអ្នកគាំទ្ររបស់ពួកគេ។ ចំពោះការគម្រាមកំហែងវិញ អ្នកកាសែតជួបតាំងពីការគម្រាមប្ដឹងផ្ដល់ រហូតដល់គម្រាមបាញ់សម្លាប់។ ដែលនេះ វាបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេរីភាពសារព័ត៌មាន។ សេរីភាពសារព័ត៌មាន ដែលត្រូវបានធានាដោយច្បាប់កម្ពុជានិងច្បាប់សកល។ អ្នកកាសែតខ្លះ មិនគ្រាន់តែត្រូវបានរើសអើង និង គម្រាមកំហែងប៉ុនណោះទេ ពួកគេថែមទាំងត្រូវបានដកហូតសម្ភារៈផលិតព័ត៌មាន និងរងការវាយដំថែមទៀត។ ជាការពិតហើយថា រហូតមកទល់ពេលនេះ សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា បានរីកចម្រើនលូលលាស់ទៅមុខគួរឲ្យកត់សម្គាល់ បើប្រៀបធៀបទៅនឹង២៩ឆ្នាំមុន ដែលកម្ពុជាចាប់ផ្ដើមបើកចំហទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ បើទោះបីជាយ៉ាងណាក្ដី សុវត្ថិភាពរបស់អ្នកកាសែតនៅតែជាបញ្ហាដ៏ធំធេងមួយដែលត្រូវដោះស្រាយ។ អ្នកកាសែតជាប់ពន្ធនាគារ អ្នកកាសែតត្រូវគេប្ដឹងឡើងតុលាការ អ្នកកាសែតរងការគម្រាមកំហែង ឬរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ នៅតែកើតឡើងដដែលៗ និងជាប់ជាប្រចាំ។ បញ្ហាទាំងនេះបានធ្វើឲ្យចំណាត់ថ្នាក់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជានៅលើឆាកអន្ដរជាតិ ស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់មិនសូវល្អប៉ុន្មានឡើយ។ ក្នុងន័យនេះ មន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាល អាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ គួរតែចាប់ផ្ដើមផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថចំពោះអ្នកកាសែត ដោយគួរចាត់ទុកអ្នកកាសែតជាដៃគូសហការក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម មិនមែនជាបន្លានៅក្នុងកែវភ្នែកឡើយ។ ការបើកចិត្តឲ្យទូលាយទទួលយកវប្បធម៌ពហុគំនិត ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក៏ជាកត្តាសំខាន់ផងដែរ ក្នុងការធានាសុវត្ថិភាពអ្នកកាសែត ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យពួកគេអាចបំពេញតួនាទីបានពេញលេញ។ ចំណែកអ្នកកាសែតខ្លួនឯង ដែលអះអាងថា ជាអ្នកសារព័ត៌មានអាជីព ត្រូវតែចាប់ផ្ដើមពង្រឹងខ្លួនឯងឲ្យបានរឹងមាំ តាមរយៈការគោរពក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។ នៅក

02/05/2022

•

5 min
13/03/2023

រ៉ុកកែតអវកាសធុន H3 គន្លឹះនៃកម្មវិធីអវកាសជប៉ុន

កាលពីថ្ងៃទី៧ មីនា ២០២៣ ជប៉ុនបានបាញ់បង្ហោះរ៉ុកកែតអវកាសថ្មីមួយរបស់ខ្លួន គឺរ៉ុកកែតធុន H3។ រ៉ុកកែត ដែលជប៉ុនរំពឹងថា នឹងអាចជាគន្លឹះក្នុងការប្រកួតប្រជែង ក្នុងវិស័យអវកាស ជាពិសេស ក្នុងប្រជែងក្នុងទីផ្សារផ្តល់សេវាកម្មបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប។ ក៏ប៉ុន្តែ ការបាញ់បង្ហោះនេះត្រូវទទួលបរាជ័យ ដោយមានបញ្ហាម៉ូទ័រនៃកំណាត់ទីពីរ ហើយដែលតម្រូវឲ្យគេបញ្ជាឲ្យរ៉ុកកែតបំផ្ទុះកម្ទេចខ្លួនឯងចោល ដើម្បីចៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ពេលធ្លាក់មកលើដី។ H3 គឺជារ៉ុកកែតអវកាសថ្មីសន្លាងមួយ ដែលជប៉ុនទើបនឹងផលិតបាន ហើយការបាញ់បង្ហោះ នៅថ្ងៃទី៧មីនា២០២៣ គឺជាការប៉ុនប៉ងលើកទីពីរ ក្រោយពីការបាញ់បង្ហោះលើកទីមួយ កាលពីខែកុម្ភៈត្រូវបានគេលុបចោលនៅនាទីចុងក្រោយ ដោយសារមានបញ្ហាម៉ូទ័ររបស់ប៊ូស្ទ័រ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យរ៉ុកកែតមិនអាចហោះឡើងចេញផុតពីដីបាន។ នៅក្នុងការបាញ់បង្ហោះនៅថ្ងៃទី៧មីនានេះ រ៉ុកកែតត្រូវបានបាញ់ចេញពីដីដោយជោគជ័យ ដោយគ្រប់ម៉ូទ័រទាំងអស់ ទាំងម៉ូទ័ររបស់តួរ៉ុកកែតកំណាត់ទីមួយ និងម៉ូទ័ររបស់ប៊ូស្ទ័រទាំងពីរ ដែលនៅអមសងខាង សុទ្ធតែមានដំណើរការជាធម្មតា។ ក៏ប៉ុន្តែ កើតឡើងទៅលើរ៉ុកកែតកំណាត់ទីពីរ ដោយម៉ូទ័រមិនអាចដំណើរការបាន ទើបជប៉ុនសម្រេចបញ្ជូនសញ្ញាពីចម្ងាយ បញ្ជាឲ្យរ៉ុកកែតបំផ្ទុះកម្ទេចខ្លួនឯង ដើម្បីចៀសហានិភ័យនៅពេលរ៉ុកកែតធ្លាក់ចុះមកលើដីវិញ។ បរាជ័យនៃបេសកកម្មនេះ វាមិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យបាត់បង់ផ្កាយរណបដែលផ្ទុកនៅលើនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ ជាងនេះទៅទៀត វាជាដំណើរវិវឌ្ឍអវិជ្ជមានដ៏ចម្បងមួយ សម្រាប់កម្មវិធីអវកាសរបស់ជប៉ុន ពីព្រោះថា តាមគម្រោង គឺរ៉ុកកែតធុន H3 នេះហើយ ដែលជាគន្លឹះ សម្រាប់ឲ្យជប៉ុនបោះជំហានចូលប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យអវកាស ជាពិសេស ប្រកួតប្រជែងក្នុងទីផ្សារផ្តល់សេវាកម្មបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប។ យោងតាមទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុន រ៉ុកកែតធុន H3 មានលក្ខណៈពិសេសចម្បងពីរ។ ទីមួយ វាជាប្រភេទរ៉ុកកែត ដែលងាយស្រួលបត់បែនទៅតាមប្រភេទបេសកកម្ម ជាអាទិ៍ វាជារ៉ុកកែតដែលអាចបាញ់បង្ហោះដោយមិនចាំបាច់មានប៊ូស្ទ័រ ឬអាចភ្ជាប់ប៊ូស្ទ័រតែពីរ ឬក៏បន្ថែមប៊ូស្ទ័ររហូតទៅដល់ ៤ អាស្រ័យទៅតាមតម្រូវការរបស់បេសកកម្មនីមួយៗ។ ទីពីរ វាជារ៉ុកកែតដែលប្រើគ្រឿងផ្សំជាច្រើនផលិតឡើងដោយ 3D-Printing និងគ្រឿងផ្សំដែលមាននៅលើទីផ្សារជាទូទៅ (ប្រើនៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មជាទូទៅ) ដែលគេមិនចាំបាច់ផលិតឡើងជាពិសេស សម្រាប់តែរ៉ុកកែត។ ទាំងនេះ វាធ្វើឲ្យរ៉ុកកែត H3 នេះ មានថ្លៃផលិតទាប ហើយអាចផ្តល់សេវាកម្មបាញ់បង្ហោះក៏ក្នុងតម្លៃទាប។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាជប៉ុនរំពឹងថា រ៉ុកកែតធុន H3 ថ្មីនេះ ថ្វីដ្បិតតែតែមិនមែនជាប្រភេទរ៉ុកកែត ដែលអាចប្រើបានច្រើនដង ក៏ប៉ុន្តែ នៅតែអាចផ្តល់សេវាកម្មក្នុងតម្លៃទាប ដែលអាចប្រកួតប្រជែងបាន ជាមួយនឹងរ៉ុកកែតធុន Falcon 9 របស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX។ ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុនធ្លាប់បានលើកឡើងថា នៅពេលដែលរ៉ុកកែតធុន H3 នេះ ត្រូវបាញ់បង្ហោះដោយជោគជ័យ គេគ្រោងនឹងដាក់វាឲ្យដំណើរការផ្តល់សេវាកម្មបាញ់បង្ហោះបេសកកម្មអវកាស ទាំងបេសកកម្មឯកជន និងទាំងបេសកកម្មអវកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ជាលក្ខណៈទៀងទាត់ ដោយបាញ់បង្ហោះឲ្យបានរហូតដល់ទៅ ៦ដង ក្នុងមួយឆ្នាំ សម្រាប់រយៈពេល ២០ឆ្នាំខាងមុខ។ ក៏ប៉ុន្តែ សម្រាប់ពេលនេះ អ្វីៗបានត្រឹមតែជាការរំពឹងទុក ដោយរ៉ុកកែតធុន H3 នេះ នៅមិនទាន់អាចដាក់ឲ្យដំណើរការបានដោយជោគជ័យនៅឡើយ ហើយគិតមកទល់នឹងពេលនេះ ទីភ្នាក់ងារអវកាសជប៉ុនក៏នៅមិនទាន់ឲ្យដឹងនៅឡើយដែរថា បរាជ័យកាលពីថ្ងៃទី៧មីនាកន្លងទៅនេះកើតឡើងដោយមូលហេតុអ្វីពិតប្រាកដ ហើយតើនៅពេលណាទើបគេអាចបាញ់បង្ហោះរ៉ុកកែតនេះសាជាថ្មីម្តងទៀត ដើម្បីអាចចាប់ផ្តើមដាក់វាឲ្យដំណើរការបាន?

13/03/2023

•

7 min
29/08/2022

នៅពេលជំនឿអរូបិយដែលគ្មានឫសគល់និងគ្មានមូលដ្ឋាន ក្លាយជាហានិភ័យសម្រាប់សង្គមខ្មែរ

ជំនឿអរូបិយនៅតែមានឥទ្ធិពលក្នុងសង្គមខ្មែរ រាប់ចាប់តាំងពីជំនឿលើការបន់ស្រន់ សែនព្រេនចំពោះអ្នកតា រហូតដល់អារុក្ខអារក្សទេពតា ព្រមទាំងជំនឿលើលទ្ធិឥតមូលដ្ឋានផ្សេងៗទៀត។ នេះជាទំនៀមទម្លាប់ដែលដូនតាខ្មែរបន្សល់ទុកតាំងពីយូរណាស់មកហើយ។ ជំនឿអរូបិយ មែនទែនទៅ គឺជាសិទ្ធិសេរីភាពផ្នែកសាសនារបស់ពលរដ្ឋ។ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋគួរតែប្រើប្រាស់សិទ្ធិនេះដោយប្រុងប្រយ័ត្នជាទីបំផុត។ ត្រូវប្រយ័ត្នព្រោះជំនឿអរូបិយដែលគ្មានឫសគល់ និងគ្មានមូលដ្ឋានត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់ គឺជាហានិភ័យមួយ សម្រាប់ពលរដ្ឋ និងសង្គមជាតិ ប្រសិនបើការជឿនោះ មិនបានឆ្លងកាត់ការគិតពិចារណាឲ្យបានវែងឆ្ងាយទេនោះ។ ជំនឿអរូបិយមានវត្តមាននៅលើទឹកដីកម្ពុជាតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ ពោលគឺយូរជាងការចូលមកដល់នៃព្រហ្មញ្ញសាសនា និង ព្រះពុទ្ធសាសនាទៅទៀត។ ជនជាតិខ្មែរដើម មានជំនឿលើកម្លាំងក្រៅធម្មជាតិ និង កម្លាំងក្រៅខ្លួន ដែលជាទូទៅគោរពបូជាវត្ថុអរូបដូចជា អាទិទេព ទេវតា អារុក្ខអារក្ស និងអ្នកតានានា។ អស់រយៈពេលរាប់រយឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ជំនឿអរូបិយនៅក្នុងសង្គមខ្មែរមិនធ្លាប់ឃ្លាតចាកទៅណាទេ។ ពលរដ្ឋខ្មែរ ជាពិសេសអ្នកនៅតាមជនបទ នៅតែមានជំនឿលើរឿងអរូបិយដដែល។ សត្វជ្រូកជើងប្រាំ សត្វគោក្បាលពីរ និងភាពមិនប្រក្រតីខុសធម្មជាតិផ្សេងៗ អាចធ្វើឲ្យមនុស្សម្នាផ្អើលអុជទៀនធូបគោរពបូជាយ៉ាងភ្លូកទឹកភ្លូកដី។ ករណីខ្លះថែមទាំងត្រូវបានយកទៅចុះនៅលើទំព័រសារព័ត៌មានទៀតផង។ សម្រាប់អ្នកដែលមានជំនឿលើរឿងអរូបិយ ករណីចម្លែកទាំងនេះ កើតឡើងដោយសារតែបារមីសក្តិសិទ្ធខ្លាំងពូកែចូលសន្ធិត។ ហើយការអុជទៀនធូបគោរពបូជានានា នឹងនាំមកនូវលាភសំណាងដល់ពួកគេ។ នេះជារឿងមួយ។ ក្រៅពីជំនឿលើភាពមិនប្រក្រតីនៃធម្មជាតិ គេសង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋខ្មែរថែមទាំងមានជំនឿលើអាគមអរូបិយ និងសិល្ប៍សាស្ត្រវិទ្យាការផ្សេងៗទៀតផង។ ជំនឿនេះស្ដែងឲ្យឃើញតាមរយៈការទៅរកគ្រូទាយ៖ ខ្លះដើម្បីជោគសំណាងក្នុងការងារមុខរបរ ខ្លះដើម្បីរំដោះគ្រោះអាក្រក់ ហើយខ្លះទៀតទៅរកគ្រូទាយ ដើម្បីភាពសមបំណងក្នុងរឿងស្នេហាជាដើម។ ជាការកត់សម្គាល់ ជំនឿលើរឿងអរូបិយ បារមីសក្តិសិទ្ធអស់ទាំងនេះ មិនមែនមានតែនៅក្នុងចំណោមពលរដ្ឋនៅតាមជនបទ ដែលមានចំណេះដឹងទាប ខ្វះទីពឹងពំនាក់ទាំងផ្លូវចិត្តនិងផ្លូវកាយនោះទេ ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះដែលជាអ្នកមានទ្រព្យធន ជាពិសេសអ្នកដែលប្រកបមុខរបររកស៊ី អ្នកនយោបាយ និងមន្ដ្រីអ្នកមុខអ្នកការដែលមានតំណែងខ្ពស់មួយចំនួន ក៏ជឿលើរឿងទាំងនេះដែរ។ ជំនឿអរូបិយ មែនទែនទៅ គឺជាសិទ្ធិសេរីភាពផ្នែកសាសនារបស់ពលរដ្ឋ។ ការជឿជាក់ទៅលើអារុក្ខអារក្សអ្នកតា ឬដាក់ចិត្តដាក់ថ្លើមជឿទៅលើគ្រូបារ្យអាចារ្យណាមួយ គឺជាជំនឿដូចគ្នានឹងការបូជាចំពោះព្រះព្រហ្ម ព្រះសិវៈ និងព្រះវិស្ណុនៅក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនា ឬការគោរពបូជាព្រះពុទ្ធសាសនាដូច្នោះដែរ។ ការមិនជឿលើសាសនា ឬ លទ្ធិណាមួយសោះ ក៏ជាសិទ្ធិ និងជាជំនឿមួយប្រភេទដែរ។ បើទោះបីជាវាជាសិទ្ធិសេរីភាពរៀងៗខ្លួនក៏ដោយ ក៏ពលរដ្ឋម្នាក់ៗគួរតែប្រើប្រាស់សិទ្ធិនេះដោយប្រុងប្រយ័ត្នជាទីបំផុត។ ត្រូវប្រយ័ត្នដោយចំពោះជំនឿអរូបិយតែម្ដង ព្រោះខុសពីសាសនាផ្សេងៗ ជំនឿអរូបិយជាទូទៅត្រូវបានផ្ទេរពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយទៀតតាមរយៈបុគ្គលប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនមានក្បួនខ្នាតច្បាស់លាស់ ដើម្បីវាស់ស្ទង់ពីភាពត្រឹមត្រូវនៃការអនុវត្តឡើយ។ ភាពមិនច្បាស់លាស់ និងជំនឿងប់ងល់របស់ពលរដ្ឋ ផ្ដល់ឱកាសយ៉ាងខ្លាំងដល់ការធ្វើអាជីវកម្មបោកបញ្ឆោតរបស់បុគ្គលមួយចំនួន។ នារយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ ដោយជឿលើវោហាសាស្ត្ររបស់អតីតអ្នកនយោបាយមួយរូប ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើន ទាំងនៅក្រៅស្រុក និងជាពិសេសបងប្អូនខ្មែរដែលធ្វើ

29/08/2022

•

7 min
26/08/2022

តើគេអាចកែប្រែភពអង្គារឲ្យក្លាយជាភពសម្រាប់មនុស្សរស់នៅបានដែរឬទេ?

តាមរយៈការសិក្សាយ៉ាងស៊ីជម្រៅ កាលពីពេលកន្លងមក ដោយមានទាំងការបញ្ជូនយានទៅចុះចតដោយផ្ទាល់ផង យើងអាចដឹងបានថា ភពអង្គារ នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មិនមានលក្ខខណ្ឌអំណោយផលនោះទេ សម្រាប់ជីវិតមនុស្សយើងរស់នៅ។ទោះជាយ៉ាងណា មានអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តមួយចំនួន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា សម្រាប់រយៈពេលវែងទៅមុខ គេអាចកែប្រែបរិស្ថានរបស់ភពអង្គារនេះ ឲ្យក្លាយជាភព ដែលមានលក្ខខណ្ឌ សម្រាប់ឲ្យមនុស្សយើងរស់នៅបាន គឺកែប្រែទៅតាមយន្តការ ដែលហៅជាភាសាអង់គ្លេសថា « Terraforming »។ នៅក្នុងដំណើការកែប្រែបរិស្ថានភពអង្គារឲ្យមានលក្ខខណ្ឌអំណោយផលសម្រាប់ជីវិតនេះ ចំណុចគន្លឹះទីមួយ ដែលគេត្រូវមើល គឺស្រទាប់បរិយាកាស។ បច្ចុប្បន្ននេះ ភពអង្គារមានស្រទាប់បរិយាកាសយ៉ាងស្តើង ត្រឹមតែប្រមាណជា ១% ប៉ុណ្ណោះ នៃស្រទាប់បរិយាកាសរបស់ភពផែនដី។ ការបង្កើនស្រទាប់បរិយាកាសនេះ អាចបង្កើតនូវលក្ខខណ្ឌវិជ្ជមានចម្បងចំនួនពីរ សម្រាប់ជីវិត។ ទីមួយ នៅពេលដែលស្រទាប់បរិយាកាសមានកាន់តែក្រាស់ សម្ពាធនៅលើផ្ទៃដីភពអង្គារក៏មានកាន់តែខ្ពស់ ហើយនៅពេលដែលសម្ពាធកាន់តែខ្ពស់ មនុស្សអាចដើរចេញពីទីជម្រកមកខាងក្រៅបាន ដោយមិនចាំបាច់មានសម្លៀកបំពាក់អវកាស ហើយម្យ៉ាងទៀត សម្ពាធខ្ពស់ វាក៏ជាលក្ខខណ្ឌចាំបាច់មួយផងដែរ ដើម្បីឲ្យទឹកអាចស្ថិតនៅជាសភាពរាវ ដោយមិនត្រូវហួតទៅជាចំហាយទឹក។ ទីពីរ ស្រទាប់បរិយាកាសក្រាស់អាចជួយទប់ស្កាត់វិទ្យុសកម្មពីព្រះអាទិត្យបានមួយផ្នែក ហើយបន្ថែមពីលើនេះទៅទៀត វាអាចជួយទប់កម្តៅព្រះអាទិត្យមិនឲ្យភាយចេញទៅវិញ ហើយអាចបង្កើនសីតុណ្ហភាពនៅលើភពអង្គារ។ នៅពេលដែលសីតុណ្ហភាពកើនឡើង រូបកាយរបស់មនុស្សយើងក៏ងាយនឹងរស់នៅ ហើយកាន់តែសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត សីតុណ្ហភាពកើនឡើង បូករួមជាមួយនឹងកំណើននៃសម្ពាធបរិយាកាស វាជាលក្ខខណ្ឌផ្សំគ្នា អាចធ្វើឲ្យទឹកស្ថិតនៅជាសភាពរាវ ដែលជាលក្ខខណ្ឌចាំបាច់បំផុតមួយ សម្រាប់ជីវិត។ កន្លងមក លោក អេឡន មើស្ក៍ ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន SpaceX ដែលមានគម្រោងបញ្ជូនមនុស្សឲ្យទៅរស់នៅលើភពអង្គារ ធ្លាប់បានលើកឡើងជាច្រើនលើកថា វិធីសាស្រ្តដែលអាចបង្កើនស្រទាប់បរិយាកាស និងបង្កើនសីតុណ្ហភាពលើភពអង្គារបានលឿនបំផុត គឺបំផ្ទុះគ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរ នៅត្រង់តំបន់ប៉ូលរបស់ភពអង្គារ ដើម្បីធ្វើឲ្យផ្ទាំងទឹកកកនៅតំបន់ប៉ូលនេះត្រូវរលាយ ហើយបញ្ចេញចំហាយទឹក និងឧស្ម័នកាបូនិកទៅក្នុងបរិយាកាស។ ក៏ប៉ុន្ត មានអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តជាច្រើនយល់ថា គេអាចមានវិធីសាស្រ្តមួយទៀត ដែលអាចបង្កើនបរិមាណឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់នៅក្នុងបរិយាកាសភពអង្គារបាន ដោយមិនចាំបាច់ប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ ការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ធ្វើឲ្យភពឡើងកម្តៅនេះ វាគឺជាជំនាញរបស់មនុស្សយើងស្រាប់ទៅហើយ។ ដូច្នេះ យើងអាចយកបទពិសោធន៍នៃការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ នាំឲ្យផែនដីឡើងកម្តៅបច្ចុប្បន្ននេះ ទៅអនុវត្តនៅលើភពអង្គារ ធ្វើឲ្យភពអង្គារត្រូវឡើងកម្តៅបន្តិចម្តងៗ រហូតដល់កម្រិតមួយ ទឹកកក និងឧស្ម័នកាបូនិកដែលកកជាប់ក្នុងផ្ទាំងទឹកកកក៏ត្រូវរលាយ ហើយបញ្ចេញចំហាយទឹក និងឧស្ម័នកាបូនិកកាន់តែច្រើនទៅក្នុងបរិយាកាស នាំឲ្យសីតុណ្ហភាពត្រូវកើនឡើងកាន់តែលឿនថែមទៀត ចំណែកស្រទាប់បរិយាកាសក៏មានកាន់តែក្រាស់។ ក្រោយពីសីតុណ្ហភាព និងសម្ពាធកើនឡើង ដល់កម្រិតមួយសមស្រប ដែលអាចឲ្យទឹកស្ថិតនៅជាសភាពរាវបាន ទឹកកកដែលរលាយ បូករួមជាមួយនឹងចំហាយទឹកនៅក្នុងបរិយាកាសដែលអាចបង្កើតជាទឹកភ្លៀងធ្លាក់ចុះមកវិញ ក៏អាចផ្សំគ្នាបន្តិចម្តងៗអាចធ្វើឲ្យផ្ទៃដីភពអង្គារត្រូវគ្របដណ្តប់ទៅដោយទឹករាវ។ ដំណាក់កាលបន្ទាប់ គឺត្រូវប្រែក្លាយបរិយាកាសភពអង្គារ ឲ្យទៅជាខ្យល់ដែលមានអុកស៊ីសែនក្នុងអត្រាមួយគ្រាប់គ្រាន់ អាចឲ្យយើងដកដង្ហើមបាន ដូចនៅលើភពផែនដីរបស់យើង។ នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ យើងក៏អាចយកមេរៀនពីផែនដីរបស់យើងនេះទៅអនុវត្តលើភពអង្គារបានដែរ ពីព្រោះថា កាលពីប្រមាណជាង ៣ពាន់លានឆ្នាំមុន ផែនដីរបស់យើងក៏ធ្លាប់ជាភពដែលមានបរិយា

26/08/2022

•

11 min
01/08/2022

ហេតុអ្វីបានជាកម្ពុជានៅតែបន្តរងទណ្ឌកម្មពីអាមេរិកដោយសារបញ្ហា «ប្រជាធិបតេយ្យ»?

កាលពីសប្ដាហ៍មុន គណៈកម្មការកិច្ចការបរទេសនៃព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក បានអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់កម្ពុជា។ ច្បាប់នេះ មានខ្លឹមសារដាក់ទណ្ឌកម្ម និងបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមួយចំនួន ព្រមទាំងអ្នកដែលអាមេរិកចាត់ទុកថា បានរួមចំណែករំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ ជាការកត់សម្គាល់ នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជា ដោយសារបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និង «ប្រជាធិបតេយ្យ»។ តើអាមេរិក ចង់ឲ្យកម្ពុជាប្រកាន់ប្រជាធិបតេយ្យបែបណា ទើបពេញចិត្ត? តើកម្ពុជាគ្មានសិទ្ធិប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលស្របតាមបរិបទសង្គមខ្លួនឯងទេឬ? តាមនិយមន័យ របបប្រជាធិបតេយ្យ គឺជាការដឹកនាំប្រទេសដោយគោរពសិទ្ធិសម្រេចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាធំ។ នៅលើសកលលោកយើងនេះ មានប្រទេសច្រើនណាស់ដែលប្រកាន់យករបបប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែគឺមានតែក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចទេ ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញ។ ចំណែករបបប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសតូចៗ ដូចយ៉ាងនៅកម្ពុជាជាដើម ត្រូវគេពិនិត្យឃើញថា កំពុងដំណើរការក្រោមបរិបទដាច់ដោយឡែកមួយរបស់ខ្លួនឯង ដែលជារឿយៗ តែងតែទទួលបានការរិះគន់ពីសំណាក់ប្រទេសលោកខាងលិចថា «មិនប្រជាធិបតេយ្យ»។ មានមូលហេតុច្រើនយ៉ាង ដែលបណ្តាលឲ្យខ្លឹមសារប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ត្រូវទទួលរងការរិះគន់ពីសំណាក់ប្រទេសលោកខាងលិច។ ដំបូងបង្អស់ គឺដោយសារតែកម្ពុជាមានប្រវត្តិនយោបាយ និងផ្នត់គំនិតសង្គមដោយឡែករបស់ខ្លួនខុសពីគេយ៉ាងខ្លាំង។ បើទោះបីជាប្រជាធិបតេយ្យជាវប្បធម៌នយោបាយដែលចាប់កំណើតជាយូរណាស់មកហើយក្ដី ប៉ុន្តែទម្លាប់នយោបាយនេះ មានប្រើប្រាស់ច្រើនតែនៅតាមប្រទេសលោកខាងលិចប៉ុណ្ណោះ។ ការទទួលយករបបប្រជាធិបតេយ្យមកប្រើប្រាស់ គឺជារឿងថ្មីណាស់សម្រាប់កម្ពុជា ដែលធ្លាប់ភ្លក់អស់ហើយ និងរងគ្រោះរាប់មិនអស់ហើយដែរ ដោយសាររបបដឹកនាំបែបផ្សេងទៀត។ ផ្នត់គំនិតចាស់ៗរបស់អ្នកនយោបាយ ក៏ជាមូលហេតុសំខាន់មួយដែរ។ អ្នកនយោបាយខ្មែរមួយចំនួន ដែលតែងតែចាត់ទុកខ្លួនឯងថា ជាអ្នកដែលមានសិទ្ធិផ្តាច់មុខក្នុងការសម្រេចកិច្ចការទាំងឡាយរបស់ប្រទេសជាតិនោះ បានដិតដាមយ៉ាងជ្រៅនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ។ បើទោះជាដោយចេតនា ឬ អចេតនាក្តី ពួកគេហាក់ពិបាកនឹងបន្សាំខ្លួនទៅនឹងវប្បធម៌នយោបាយប្រជាធិបតេយ្យ ដែលផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាធំ។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលធ្លាប់តែផ្ញើវាសនាទាំងស្រុងទៅលើអ្នកនយោបាយនោះក៏នៅមិនទាន់ស៊ាំនឹងវប្បធម៌ប្រជាធិបតេយ្យនៅឡើយដែរ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនតែម្ដង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ គេត្រូវទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជាត្រូវការពេលដើម្បីធ្វើឲ្យប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនមានភាពចាស់ទុំ។ ហើយគេក៏ត្រូវតែទទួលស្គាល់ការពិតមួយទៀតដែលថា ប្រទេសមួយមិនអាចចម្លងគំរូប្រជាធិបតេយ្យទាំងស្រុងពីប្រទេសមួយទៀតមកអនុវត្តបានឡើយ។ សូម្បីតែលោកខាងលិច ដែលអ្នកខ្លះហៅថាជា «បិតាប្រជាធិបតេយ្យ» នោះ ក៏អនុវត្តប្រជាធិបតេយ្យតាមរបៀបខុសៗគ្នាដែរ ពីព្រោះប្រទេសនីមួយៗ មានវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងទម្លាប់រស់នៅរបស់មនុស្សខុសៗគ្នា។ ប៉ុន្តែ ការផ្តេកផ្តួលទៅលើតែពេលវេលាខ្លាំងពេកអាចនឹងក្លាយជាលេសក្នុងការលួងចិត្ត ដើម្បីបិទបាំងភាពយឺតយ៉ាវនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេសក៏ថាបាន។ ដូច្នេះ ដល់ពេលហើយដែលកម្ពុជាគួរទម្លុះទម្លាយរនាំងទាំងនេះចោល។ ទោះបីជាមិនអាចចម្លងពុម្ពគំរូប្រជាធិបតេយ្យពីប្រទេសណាមួយទាំងស្រុងបានក៏ដោយ ក៏កម្ពុជាអាចទាញយកចំណុចល្អៗមួយចំនួនពីប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យដទៃទៀត មកស្លឲ្យចេញជាប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួន ដោយរៀនសូត្រនិងទាញយកចំណុចល្អមួយចំនួនពីប្រទេសមួយទៀតមកអនុវត្តបាន។ របបប្រជាធិបតេយ្យ មានសម្រស់នៅពេលដែលវាត្រូវបានអនុវត្តស្របតាមទ្រឹស្តី និងអនុលោមទៅតាមវប្បធម៌ ប្រពៃណី ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងទម្លាប់នៃការរស់នៅនៃប្រទេស។ ការងារទាំងពីរនេះ ត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នាជាចាំបាច់ ដោយមិនអាចខ្វះមួយណាបានឡើយ។ អ្នកដែលប្រាថ្នាចង់ចម្លងទាំងស្រុងនូវគំរូប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសលោកខាងលិច មកអនុវត្តនៅកម្ពុជានោះ គឺពិតជាមិនអាចទៅរួចឡើយ។ ចំណែក អ្នកដែលប្រកាន់គំនិតអភិរក្សនិយមជ្រុលដោយបដិសេធមិនទទួលយកគំរូពីប្រទេសណាទាំងអស់នោះក៏មិនត្រឹមត្រូវដែរ៕

01/08/2022

•

4 min
13/07/2020

ស្នូលនៃអាជីព Le cœur de métier

ការចិញ្ចឹមជីវិត ពិតជាខានមិនបានចំពោះសត្វលោកទាំងឡាយ។ អ្វីដែលខានមិនបានមួយទៀត គឺស្នូលនៃអាជីព ដែលគេត្រូវតែរក្សាការពារឱ្យបានគង់វង្ស។ ព្រឹត្តបត្រថ្ងៃទី២ខែកក្កដានេះ ឆាយ ហុកផេង ធ្វើអត្ថាធិប្បាយអំពី «ស្នូលនៃអាជីព»ជាទូទៅ។ តើអ្វីទៅហៅថាអាជីព? មនុស្សម្នាមហាជនដែលនាំគ្នាដើររត់ជិះកង់ម៉ូតូរថយន្តពពាក់ពពូនពីព្រឹកដល់ល្ងាចសំដៅទៅការិយាល័យ ឬទីផ្សាររៀងៗខ្លួន ពួកគាត់ប្រកបអាជីពនានា ដែលគេមិនអាចធ្វើអ្វីមួយទៀតឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីដួងចៃនៃអាជីពរបស់គេបានឡើយ។ បើមិនដូច្នោះទេ សកម្មភាពឬបេសកកម្មរបស់គេក្នុងមួយថ្ងៃនេះ ប្រាកដជាមិនបានដល់ទីដៅឡើយ។ ឧទាហរណ៍ អ្នកធ្វើនំ កិនច្របាច់លាយម្សៅ អ្នកបើកនាវាទូកសំពៅសម្លឹងត្រើយនាយ រីឯអ្នកនយោបាយប្រាថ្នាអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិ។ ទោះបីនៅពេលខ្លះ គេឃើញមានសកម្មភាពប្លែកៗ ចំណែកនៃការងារទាំងឡាយនេះ វាគ្រាន់តែជាការប្រមូលផ្តុំគ្រឿងគ្រៅ មកបំពេញបន្ថែមគោលដៅចម្បងដែលគេចង់បានតែប៉ុណ្ណោះ។ Le cœur de métier d'un lobbyiste en France est d'intervenir auprès des pouvoirs publics pour faire évoluer la législation en sa faveur. Corinne Moizon qui faisait partie de la cinquantaine de lobbyistes qui ont accès à l'Assemblée et au Sénat a déclaré en 2011 que son travail "consiste à informer le plus en amont possible (ses) employeurs des textes qui sont en préparation, afin qu'ils puissent présenter leurs observations" (Le Parisien, 30/09/2011). Cette profession est définie par des règles strictes. En matière de santé, les lobbyistes sont issus, pour la plupart d'entre eux, des cabinets ministériels. Pour le groupe Janssen, Emilie Berger était auparavant adjointe au chef de cabinet de Philippe Douste Blazy, ministre de la Santé et de la Famille en 2004 et 2005. Quant à la directrice des affaires publiques chez GSK, Cécilia Araujo, fut conseillère de 2005 à 2006 au cabinet de Xavier Bertrand. តើដួងចៃនៃអាជីពចៅក្រមព្រហ្មទណ្ឌស្ថិននៅត្រង់ណាដែរ? ការវិនិច្ឆ័យសេចក្តី តាមអង្កេតហេតុដែលនៅក្រោមអង្គច្បាប់ គឺជាដួងចៃមួយ ប្រកបទៅដោយមែកធាង ដូចជាការផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ នេះគឺជាមែកធាងមួយ។ មួយចំណែកទៀត គឺសំណងជំងឺចិត្តជនរងគ្រោះ។ បទពិសោធរបស់ខ្ញុំនៅប្រទេសបារាំង ខ្ញុំដឹងថា ប្រទេសនេះពុំបានសាងសង់ពន្ធនាគារបន្ថែមឱ្យស្របនឹងចំនួនពិរុទ្ធជនដែលចេះតែកើនឡើងនោះទេ។ អ៊ីចឹង តើសហចៅក្រមពីររូបនិងខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ដែលជាប្រធាន គប្បីកម្រិតចំនួនទោសជាប់ពន្ធនាគារទៅតាមការខ្វះខាតនេះឬយ៉ាងណា? ឆ្លើយថាប្រសិនបើផ្អៀងទៅលើនិន្នាករនេះ ម្ល៉េះសមយើងឃ្លាតចាកពីដួងចៃនៃអាជីពរបស់យើង ដែលមានខ្លួនទាបត្រឹមតែវិនិច្ឆ័យសេចក្តីនិងផ្តន្ទាទោសបែរជាខំតោងយកបញ្ហាសង្គមខ្វះពន្ធនាគារ មកជាត្រីមុខ ដ្បិតអីដៃយើងខ្លី ក្នុងន័យថា យើងអនុច្បាប់ច្បាប់ កុំឈោងស្រវាឱបភ្នំ។ Quant au cœur de métier chez Family Romance, une agence tokyoïste spécialisée entre autres dans la "location" des petits ou petites amies dits rentaru kanoshi et kanujo, sa mission est de fournir des gens de compagnie, pas de sexe. Une autre agence Support One précise dans son site web que "nos rentaru furando vous accompagnerons et, comme de vrais amis, partageront vos joies, vos rires, vos peines et vos soucis". Ici comme ailleurs, le cœur de métier n'est pas le sexe. Les partenaires du contrat de location n'ont le droit que de se tenir la main dans la rue, l'enlacement n'est pas permis, ils ne peuvent pas non plus se retrouver dans un lieu clos" (Nouvel Obs, 2744, 2017). នៅក្នុងគិលានសម័យកូវីដ១៩នេះ មុខព្រួញនៃវេជ្ជបណ្ឌិត គឺព្យាបាលជំងឺជាបន្ទាន់ ទោះបីភាពអាសន្នជាក់ស្តែង គឺមិនទាន់រកឃើញវ៉ាក់សាំងនៅឡើយក្តី។ រីឯការឈ្លោះប្រកែកគ្នានៅស្រុកបារាំងរវាងអ្នកដែលប្រឆាំងនិងអ្នកដែលគាំទ្រឱ្យប្រើថ្នាំ Chloroquine ជម្លោះនេះ វាធ្វើឱ្យដើរខុសផ្លូវទាំងអស់គ្នា។ ចម្លែកត្រង់ថា អ្នកកាន់អំណាចចេញបញ្ញត្តិហាមឃាត់វេជ្ជបណ្ឌិតកុំឱ្យប្រើថ្នាំនេះ ទោះបីពេទ្យមួយចំនួនធំ យល់ឃើញព្រមគ្នាថា ពីដំបូងទីដែលកូវីដ១៩ ទើបនឹងចូលក្នុងខ្លួន គេគប្បីប្រើថ្នាំនេះក្តី។ សឱ្យឃើញថា អ្នកនយោបាយបារាំងលូកដៃចូលក្នុងការព្យាបាលរោគសញ្ញាដែលគេធ្លាប់ប្រើថ្នាំនេះ ដើម្បីព្យាបាលគ្រុនចាញ់៤០ឆ្នាំកន្លងមកហើយក៏ដោយ។ Par ailleurs, avant sa fermeture en juillet 2011, News of the world était un journal britannique qui fonctionnait comme une officine d'agent secret: filature, écoute téléphonique, espionnage des messageries des téléphones mobiles des célébrités ou des familles de victimes de crimes abominables. Le dernier coup qui fait chou blanc fut la filature de Charlotte Harris et Mark Lewis, deux avocats des victimes des écoutes téléphoniques illégales. Quand bien même la filature est légale, cette méthode n'est pas le cœur de métier de journaliste. Cependant, les écoutes téléphoniques ordonnées par les juges constituent, quant à elles, un outil de recherche de la vérité, cœur de métier du juge d'instruction quand bien même à la fin des écoutes le résultat est négatif. Dès lors l'on s'interroge sur le bienfondé de la levée de bouclier suite à non révélation du délit de trafic d'influence reproché à l'ex-président Sarkozy. ថ្មីៗនេះ រដ្ឋអាជ្ញាបារាំងស្រីចូលនិវត្តន៍ថ្មីៗឈ្មោះ Eliane Mouflette បានត្អូញត

13/07/2020

•

7 min
12/02/2016

ការកម្សាន្តបែបសិល្បៈនៅក្រុងប៉ារីស

រៀនភាសាបារាំងជាមួយ Iker និង Aïda ដែលមកពីតំបន់បាស្ក៍ ភាគឦសានប្រទេសអេស្ប៉ាញ។ អ្នកទាំងពីរ ទើបតែមករស់នៅទីក្រុងប៉ារីស បាន៥ខែទេ ហើយចង់ដឹងពីការចេញកម្សាន្ត ទៅមើលការសម្តែងសិល្បៈ រឺផ្ទាំងទស្សនីភាពផ្សេងៗ ដែលមាននៅក្រុងប៉ារីស។ កម្មវិធីសម្តែងសិល្បៈ មានច្រើនរាប់មិនអស់ ហើយតម្លៃក៏មានច្រើនប្រភេទ។ ដើម្បីដោះស្រាយចម្ងល់ កម្មវិធីបានណាត់ជួបជាមួយ លោកស្រី Claire Haeanដែលជានិពន្ធនាយកផ្នែកសិល្បៈទស្សនីយភាព របស់គេហទំព័រ Première ដែលជាទំព័រអ៊ីនធើនែតមួយ មានផ្សាយគ្រប់ការសម្តែងសិល្បៈទាំងអស់ នៅក្រុងប៉ារីស។ តួលេខត្រួសៗ នៃទស្សនីភាពសិល្បៈចម្រុះនៅប៉ារីស LE CINEMA 88 cinémas avec 400 écrans 38 salles de cinéma Art et Essai 500 films projetés chaque semaine Le Grand Rex : 1 boulevard Poissonnière - 75002 Paris C’est la salle la plus célèbre de Paris. Elle a été construite en 1930 par Jacques Haïk, riche producteur de cinéma, célèbre pour avoir introduit Charlot (Charlie Chaplin) en France. L’escalator de ce cinéma légendaire a été inauguré par l'acteur Gary Cooper. Il a un écran géant de 252m² ! Le Louxor : 170 boulevard Magenta - 75010 Paris Inauguré en 1921, Le Louxor est un exemple d'architecture antique des années 20. Il a une façade néo-égyptienne. A son ouverture, la salle programmait des films muets avec orchestre. Aujourd’hui le cinéma programme de nombreux festivals et des événements sous le nom du Louxor Palais du cinéma. LES THEÂTRES Plus de 200 salles 300 spectacles en moyenne par semaine Quelques salles de spectacle et leurs genres : Nom de la salle Quartier Genre Principal Comédie française Palais Royal Répertoire classique Théâtre National de Chaillot Trocadéro Créations modernes & danse Théâtre de l’Odéon Quartier Latin Répertoire moderne Théâtre du Rond-Point Champs Elysées Théâtre contemporain Théâtre de la ville Châtelet - les Halles Créations internationales de tous genres Théâtre Mogador Opéra Comédies musicales Théâtre de la Renaissance Grands boulevards Théâtre de boulevard, vaudeville Le Lucernaire Montparnasse Créations modernes Par quartier : · Autour des Champs-Elysées, dans le VIIIe arrondissement : le théâtre du Rond-Point, le théâtre des Champs-Elysées, le théâtre Marigny · Sur les Grands boulevards : le théâtre des Nouveautés, le Palace (dans le IXe arrondissement), le théâtre de la Renaissance, le théâtre de la Porte Saint-Martin (dans le Xe arrondissement), le théâtre des Variétés (dans le IIe arrondissement) · Dans le Marais, IVe arrondissement : le Café de la gare, le Point Virgule, Essaïon théâtre · Autour de Montparnasse : le théâtre de la Gaîté-Montparnasse, Bobino (dans le XIVe arrondissement) et le Lucernaire, le Vieux colombier (dans le VIe arrondissement) · Dans le quartier de l’Opéra, IXe arrondissement : le théâtre Edouard VII, le théâtre de l’Athénée, La Pépinière-Théâtre, le théâtre Mogador LES SALLES DE CONCERT Environ 250 salles Salle de Concert Quartier Genres Le Théâtre du Châtelet Châtelet - Les Halles Pop, jazz, lyrique Le Bataclan République Chanson française et internationale La Cigale Montmartre Rock, pop Le Casino de Paris Montmartre Chanson française et internationale L’Olympia Opéra Chanson française Le Palais Omnisports de Bercy Gare de Lyon Rock, pop international (17 000 places) Le Zénith La Villette Grands concerts rock, pop Salle Pleyel Ternes Classique La Cité de la Musique La Villette Classique, jazz, musiques du monde កុំភ្លេចមើលតារាងកម្មវិធី Programmation et Informations pratiques : - Les affiches dans la rue, sur les colonnes Morris, dans le métro - Les billetteries en ligne - Les magazines : Première et Pariscope, l’Officiel des spectacles Lire les critiques et des conseils : - Les sites et magazines critiques de spectacles : Télérama, Time out, les Inrocks. ចម្ងល់របស់ Iker Iker: Est-ce que tous les spectacles sont complets chaque soir ? Claire Hazan, rédactrice spectacles pour le magazine Première : Non, ils ne sont pas tous complets. En fait, il y a les deux extrêmes. C’est-à-dire qu’il peut y avoir des spectacles qui sont complets des mois, voire parfois, un an quasiment à l’avance, et il y en a qui vont galérer chaque soir pour remplir la salle parce que c’est des petits théâtres où il n’y a pas eu de communication. Les spectacles qui sont les plus difficiles à réserver, en général, c’est soit ceux où il y a des grosses têtes d’affiche, donc un acteur très connu, un groupe américain qui vient rarement en France, des choses comme ça ; ça peut être aussi des spectacles très pointus. Par exemple, au Théâtre de la Ville à Paris, il y a beaucoup de chorégraphes contemporains qui viennent pour trois jours et là, les gens qui les connaissent très précisément, réservent aussi longtemps à l’avance. Et donc, c’est pour ces spectacles-là que c’est difficile d’avoir des places à la dernière minute. វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងប្រធានបទនេះ Le programme des salles de cinéma : http://www.allocine.fr/ Le site Première : http://www.premiere.fr/ Les cinémas parisiens : http://www.paris.fr/politiques/paris-et-le-cinema/cinemas-parisiens/p8359 Les sales de cinéma mythiques à Paris : http://www.linternaute.com/paris/magazine/dossier/06/cinemas-de-quartier/

12/02/2016

•

7 min
25/02/2016

វិធីទិញសំបុត្រចូលទស្សនាសិល្បៈក្នុងតម្លៃថោក

រៀនភាសាបារាំងជាមួយ Iker និង Aïda ជាគូរសង្សារជនជាតិអេស្ប៉ាញ ដែលទើបតែផ្លាស់ទីលំនៅ មកនៅក្រុងប៉ារីស។ ទាំងពីរនាក់គេនេះចូលចិត្ត ទៅមើលការសម្តែងសិល្បៈណាស់ ដូចជាល្ខោនអូប៉េរ៉ា ល្ខោនសម័យ រឺក៏ការប្រគុំតន្ត្រីជាដើម។ គ្មានទីក្រុងឯណា មកប្រៀបជាមួយទីក្រុងប៉ារីសបានទេ ព្រោះជាទីក្រុងដែលសំបូរទៅដោយកម្មវិធីសម្តែងសិល្បៈចំរុះគ្រប់ប្រភេទគ្រប់ទំរង់ មិនថាសម័យរឺបូរាណ។ ប៉ុន្តែធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីទិញសំបុត្រចូលទស្សនា ក្នុងតម្លៃថោកសមរម្យ? នៅកន្លែងលក់សំបុត្រឈ្មោះKiosque ដែលមានទីតាំងនៅម្តុំ Madeleine អាចនឹងជួយដោះស្រាយបញ្ហាបាន។ អ្នកនាង Claire Hazan អ្នកសរសេរព័ត៌មានទាក់ទងនឹងវិស័យសិល្បៈកំសាន្តនេះ នឹងជួយដោះស្រាយចំងល់ផងដែរ។ កម្មវិធីសម្តែងសិល្បៈ សម្រាប់អ្នកមិនសូវមានលុយ៖ Les « Kiosques » Pour trouver des billets de théâtre pour le soir même sans réservation, 3 « Kiosques » offrent des places à moitié prix. Ils sont ouverts de 12h30 à 20h du mardi au samedi et de 12h30 à 16h, le dimanche. Pour obtenir un billet, il faut aller consulter l’offre pour le soir même sur place. Kiosque des Ternes - Terre-plein central de la place - Paris 17ème Kiosque Montparnasse - Parvis de la Gare Montparnasse - Paris 14ème Kiosque de la Madeleine - 15, place de la Madeleine - Paris 2ème La Comédie-Française A 19h30 ouvre le « Petit Bureau » sous les colonnes du théâtre, rue de Richelieu. C’est un guichet qui met en vente 95 places pour le spectacle de 20h30 pour seulement 5 € ! Les théâtres privés L’opération « Les premiers aux premières » propose des places à 50 % les dix premiers jours d’une représentation (www.theatresprives.com ou www.astp.asso.fr, rubrique « A l'affiche »). L’Opéra Pour les moins de 28 ans : les places de dernière minute encore disponibles sont proposées à un tarif réduit aux guichets de l'Opéra national de Paris (Opéra Garnier et Bastille), au plus tard 30 minutes avant le lever de rideau. Opéra Bastille : 32 places debout sont vendues au prix de 5€, environ 1h30 avant chaque représentation (bornes d’achat dans le hall de l’Opéra). ការសម្តែង ដោយឥតគិតថ្លៃ៖ Concerts au Parc Floral – Bois de Vincennes Paris Jazz Festival : les samedis et dimanches, en juin et juillet Classique au vert : les samedis et dimanches, en août et septembre Les Pestacles : pour les enfants, tous les mercredis, de juin à septembre Cinéma Cinéma en plein air : en juillet et août Sur la pelouse du parc de La Villette, sur un écran géant sont projetés des films internationaux, de grands succès… Les projections sont gratuites et on peut louer un transat. Cinéma au clair de lune : au mois d’août L'événement "Cinéma au Clair de Lune" s'invite dans plusieurs lieux de la capitale pour projeter des films mythiques dans leur décor : Paris ! Musées Les musées nationaux sont gratuits pour les jeunes de moins de 26 ans ressortissants de l’un des 28 pays européens et les enseignants. Les musées nationaux sont en général gratuits pour tous chaque premier dimanche du mois. Quelques exceptions notamment : Musée de l'Opéra, Muséum national d'Histoire naturelle de Paris, le Louvre (seulement d’avril à septembre). Les collections permanentes des Musées de la Ville de Paris sont gratuites pour tous, tous les jours et les expositions temporaires sont gratuites pour les enfants jusqu'à l'âge de 13 ans inclus. Deux musées sont gratuits en nocturne : La Maison Européenne de la Photographie, le mercredi soir le Musée des Arts et Métiers, le jeudi soir ចម្ងល់របស់ Iker Iker : Et Claire, pourquoi les sorties culturelles sont aussi importantes pour les Parisiens ? Claire Hazan, rédactrice spectacles pour le magazine Première : Oui, évidemment, c’est même, on pourrait dire, ce qui rythme leur semaine et leur journée, à la fois parce qu’il y a tellement, en effet, d’offre qu’on est sollicité tout le temps, à la télé, dans les magazines… On pourrait très bien entendre : « Ah, t’as pas vu le dernier machin », voilà ! វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទននឹងប្រធានបទនេះ៖ Les Kiosques spectacle : http://www.kiosquetheatre.com/ Les sorties gratuites à Paris : http://www.parisinfo.com/decouvrir-paris/guides-thematiques/paris-gratuit

25/02/2016

•

7 min

តាមដានស្តាប់កម្មវិធីផ្សាយរបស់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ (RFI ខេមរភាសា) ដើម្បីឈ្វេងយល់ អំពីហេតុការណ៍ជុំវិញពិភពលោក៖ បច្ចុប្បន្នភាព វប្បធម៌ ចំណេះដឹងទូទៅ បញ្ហាសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងនៅទូទាំងពិភពលោក។ លោកអ្នកក៏អាចរៀនភាសាបារាំង និងយល់ដឹងអំពីរឿងរ៉ាវថ្មីៗជាច្រើនផ្សេងទៀត។