RFI ខេមរភាសា / RFI Khmer

•

Csatorna • 11 műsor

Társadalom és kultúra

Társadalom és kultúra

Teljes
Tudomány

Tudomány

Hetente frissül
Hírek

Hírek

Naponta frissül
Hírek

Hírek

Naponta frissül
Hírek

Hírek

Naponta frissül
Oktatás

Oktatás

Frissítve: 2016. 03. 23.
Hírek

Hírek

Naponta frissül

2022. 05. 16.

យុវជនគួរប្រុងប្រយ័ត្ន នៅពេលចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយ

នៅសល់មិនដល់មួយខែទៀតទេ ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នឹងឈានចូលមកដល់។ ក្នុងឱកាសនេះ អ្នកជំនាញបានរំឭកយុវជនឲ្យប្រុងប្រយ័ត្ន នៅពេលចូលរួមនៅក្នុងវិស័យនយោបាយ។ សម្រាប់អ្នកជំនាញ ការចូលរួមរបស់យុវជននៅក្នុងវិស័យនយោបាយ គឺជាសកម្មភាពដ៏សំខាន់និងចាំបាច់ ដើម្បីរួមចំណែកអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។ ប៉ុន្តែយុវជនត្រូវពិចារណាឲ្យច្បាស់លាស់ដែរ មុននឹងសម្រេចចិត្តចូលរួម ដើម្បីចៀសវាងធ្លាក់ខ្លួនទៅជាឈ្នាន់របស់អ្នកនយោបាយទុច្ចរិត។

2022. 05. 16.

•

6 perc
2020. 04. 07.

គរុកោសល្យ Pédagogie

ក្នុងជីវិតយើង តើមានទ្រព្យអ្វីដេលកណ្តៀរក៏មិនកោរ កណ្តុរក៏មិនកាត់ធ្វើឱ្យមិនខូតខាត? ឆ្លើយថា គ្មានអ្វីក្រៅអំពីចំណេះដឹងនោះទេ ដែលសាស្ត្រាចារ្យចែកផ្ទេរតៗគ្នា។ ការចែករំលែកនេះ គ្រូត្រូវមានគរុកោសល្យ ទើបសិស្សានុសិស្ស អាចត្រងត្រាប់ស្តាប់កត់ត្រាយកជាគំរូបាន។ ព្រឹត្តិបត្រពីរភាសា របស់ ឆាយ ហុកផេង ថ្ងៃនេះ ស្តីអំពីគរុកោសល្យ។ នៅក្នុងរឿងនិទាន ដែលសម្តែងចេញជាល្ខោនយីកេ ខ្សែភាពយន្ត គេសង្កេតឃើញមានតួអង្គគ្រូ ដែលមានជំនាញខាងគន់ដាវ វាយដំបង ថ្លែងសរ ចេញទឹក ពន្លត់ភ្លើង ឬក៏លើកជើងគ្រវីកងចក្រ បង្កើតជាព្យុះសង្ឃរា បាក់ភ្លូកទឹកភ្លូកដី គ្រូទាំងនេះ មានឈ្មោះថា ឥសីអគ្គិនេត្រ ឬឥសូរ ជួយខាងអម្បូរយក្ស។ គេសន្មតថា គ្រូទាំងពីរប្រភេទនេះ មានគរុកោសល្យរៀងៗខ្លួន ដោយបានផ្តល់នូវចំណេះដឹងដល់សិស្ស ជាមនុស្ស ឬជាយក្ស។ ក៏ប៉ុន្តែ គេពុំអាចដឹងបាននូវគរុកោសលរបស់លោកគ្រូ ឥសី ឥសូរ ក្រៅអំពីការទស្សនាល្ខោនបាសាក់ទេ។ Une définition simple à comprendre de la pédagogie c'est d'abord la réflexion qui oriente l'éducation dans la transmission des valeurs. L'éducation devient dès lors construction. Eduquer c'est construire. En somme, la pédagogie a pour objet de réfléchir sur les systèmes et sur les procédés d'éducation. Il y a la pédagogie cybernétique, expérimentale et la pédagogie curative. Cette dernière consiste à corriger les difficultés d'adaptation scolaire. គរុកោសល្យក្នុងការបង្ហាត់បង្ហាញ អ្នកដែលមានអាជីពរួចហើយ ជាគរុកោសល្យសម្បូរបែប ដោយមានការផ្តល់ចំណេះដឹង និងបទពិសោធពីគ្រូទៅសិស្សផង និងការទាញយកបទពិសោធអំពីសិស្សមកវិញផង។ ប៉ុន្តែសិស្សចំណាស់ដែលបានចេះច្បាស់នូវមុខវិជ្ជាណាមួយហើយមានបទពិសោធការងារទៀតផងនោះ សិស្សប្រភេទនេះ ជាត្បូងពេជ្រដ៏មានតម្លៃចំពោះគ្រូផង ត្បិតអី ទាំងគ្រូទាំងសិស្ស អាចបំពេញបន្ថែមគ្នាទៅវិញទៅមក នូវចក្ខុវិស័យផ្នែកច្បាប់ តុលាការ ឬរដ្ឋបាល និងសង្គម ហើយក៏អាចជាកមរមាស់ស្អុះស្អាប់រវាងគ្នានិងគ្នាទៀតផង ប្រសិនបើសិស្សយល់ថា «អញក៏ចេះដែរ» ឬក៏ថា «អញចេះជាងគ្រូ» ហើយបានចូលអង្គុយក្នុងថ្នាក់ទាំងមុខជូរហួញ យកចង្អុរដៃវាសដូចព្រួញលើទូរសព្ទ ចូលមើលហ្វេសបុកធ្វើព្រងើយ ព្រមទាំងមិនស្តាប់សម្តីគ្រូ ហើយមិនអាចឆ្លើយនឹងសំណួរគ្រូ។ នៅពេលដែលត្រូវសរសេរវិញ្ញសាខ្លី ស្តីពីសាលក្រមជាអាទិ៍ សិស្សដ៏ស្អុះស្អាប់ទាំងនេះ មិនខ្ចីអើពើនឹងសរសេរផង ឬមួយពួកគាត់ខ្លាចអន់ខ្លាចខុស ឬមួយ ពួកគាត់ចេះវិជ្ជាចម្រុះពេញខ្លួន ធ្ងន់ក្បាលស្រេចទៅហើយ ក៏មិនដឹង។ Mon expérience à l'Académie Royale des Professions Judiciaires à Phnom-Penh est significative à cet égard. Le délai imparti pour rédiger un projet de jugement étant expiré, les copies déposées devant moi se comptent sur les doigts des deux mains. Changement de tactique pédagogique, j'aborde la question orale forçant les procureurs et juges qui n'ont pas rédigé à parler, à motiver leur jugement, à émettre leur avis en termes de dispositif du jugement. La pédagogie s'adapte à la réalité de la situation telle un escadron de gendarmes rencontrant un foyer d'incendie non prévu dans leur plan de campagne doit contourner l'obstacle pour ne pas être à découvert. គរុកោសល្យប្រៀបបាននឹងស្រមោលដែលអន្ទោលតាមប្រាណ ប៉ុន្តែឧបសគ្គមួយដែលគ្រូត្រូវពុះពារ គឺប្រសិនបើពួកសិស្សដ៏ចំណានអាចឈានដើរទៅមុខលឿនជាងក្រុមសិស្សនិស្សិតមួយក្រុមទៀត តើគេត្រូវឱ្យស្រមោលបែបភាគដើរតាមគ្នាបែកចេញជាពីរក្រុម ឬយ៉ាងណា? គេមិនអាចធ្វើយ៉ាងដូច្នេះទេ។ បង្រៀន គឺបំពងសំឡេងតាមចង្វាក់នៃកម្មវិធីសិក្សា ដូចអ្នកចម្រៀងស្រែកច្រៀងតាមចង្វាក់ភ្លេងមិនឱ្យយឺត ឬលឿនខុសចង្វាក់។ ប្រសិនបើគ្មានកម្មវិធីសិក្សាតម្រូវឱ្យបញ្ចប់ក្នុង៣០ម៉ោង គរុកោសល្យដែលអាចយោងសិស្សទាំងពីរប្រភេទឱ្យដល់ទីដៅ គឺនៅពេលនិយាយពន្យល់សិស្ស គ្រូត្រូវជម្រុះចោលនូវវគ្គណាដែលជាការបរិយាយអំពីប្រវត្តិដើមនៃទស្សនៈ ឬបច្ចេកវិជ្ជានោះៗ ដោយបញ្ជាក់ប្រាប់ថា ទាំងអស់នេះមានសរសេរក្នុងមេរៀនដែលម្នាក់ៗនឹងមានរៀងៗខ្លួននៅផ្ទះ។ អ៊ីចឹងគ្រូបានចំណេញពេលដើម្បីពន្យល់លម្អិតមុខវិជ្ជាឱ្យសិស្សទាំងពីរក្រុម ពីរប្រភេទនេះ ចេះចាំវេទមន្តនេះដូចៗគ្នា។ C'est cela ma façon d'enseigner le droit pénal spécial aux étudiants de 4ème année de droit à Phnom-Penh. Quant à la charge de travail, les missionnaires venant de France disposent peu de temps lors du séjour au Cambodge, ce gens enseigne six heures par jour. De cette façon, en une semaine de temps ils auront terminé le programme devant être étalé sur cinq-six mois. Côté anciens étudiants que j'ai côtoyés leur aveu d'ignorance (à l'époque) est effarant. Un étudiant aujourd'hui diplômé de l'école de journalisme en France m'a dit qu'il ne comprenait pas grand-chose

2020. 04. 07.

•

7 perc
2022. 04. 25.

បោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់៖ ការឃោសនាប្រជាភិថុតិលែងមានន័យ តើគេត្រូវយកអ្វីទាក់ចិត្តម្ចាស់ឆ្នោត?

ខណៈការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់កាត់តែខិតជិតចូលមកដល់ ការឃោសនាទាក់ទាញចិត្តម្ចាស់ឆ្នោតរបស់គណបក្សនយោបាយ ក៏ចាប់ផ្ដើមចេញដំណើរដូចគ្នាដែរ។ ប៉ុន្តែខុសពីការបោះឆ្នោតមុនៗ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយមើលឃើញថា ការឃោសនាប្រជាភិថុតិ លែងមានឥទ្ធិពលទៅលើការសម្រេចចិត្តរបស់ម្ចាស់ឆ្នោតទៀតហើយ។ មានតែគោលនយោបាយដែលឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទេ ទើបអាចយកឈ្នះចិត្តម្ចាស់ឆ្នោតបាន។

2022. 04. 25.

•

6 perc
2022. 04. 18.

«ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម» កាន់តែសាបរលាបពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់យុវជនជំនាន់ក្រោយ?

១៧មេសា១៩៧៥-១៧មេសា២០២០២២។ ថ្ងៃទី១៧មេសាម្សិលមិញនេះ គឺជាខួបលើកទី៤៧នៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។ អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រនិងអ្នកនយោបាយបានចាត់ទុកថ្ងៃទី១៧មេសានេះថា ជាថ្ងៃដ៏សំខាន់ ដែលខ្មែរត្រូវរៀនសូត្រនិងចងចាំទុក។ ប៉ុន្តែជាការកត់សម្គាល់ យុវជនខ្មែរជំនាន់ថ្មី ហាក់មិនបានចាប់អារម្មណ៍ និង ផ្ដល់តម្លៃអ្វីខ្លាំង ចំពោះថ្ងៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះទេ។ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ពួកទាហានខ្មែរក្រហមបានចូលកាន់កាប់រាជធានីភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីទទួលជ័យជំនះលើរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកសេនាប្រមុខលន់ នល់។ ប្រជាពលរដ្ឋនៅទីក្រុងភ្នំពេញមួយចំនួនបានសម្ដែងការអបអរសាទរចំពោះការផ្ដួលរំលំនេះដោយគិតថា សង្គ្រាមបានចប់សព្វគ្រប់ ហើយមេដឹកនាំថ្មីនឹងនាំមកនូវសន្តិភាព សុវត្ថិភាព និងការកសាងប្រទេស។ ប៉ុន្តែផ្ទុយស្រឡះ កងទ័ពខ្មែរក្រហមបានជម្លៀសប្រជាជនចេញពីទីក្រុងភ្នំពេញនិងទីប្រជុំជនទាំងអស់ដោយបង្ខំ ទៅតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាល។ នៅក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃ កម្ពុជាត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងនៃរបបថ្មីមួយទៀត ជារបបកុម្មុយនីស្ត សម្លាប់រង្គាល ដឹកនាំដោយពួកខ្មែរក្រហម។ ចំណងគ្រួសារ របៀបរបបរស់នៅ ប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់របស់ប្រជាជនត្រូវបានបំផ្លាញចោលទាំងស្រុង។ ក្រោមមនោគមវិជ្ជារបស់ពួកខ្មែរក្រហម ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចំនួន៧លាននាក់ត្រូវរស់នៅរងទុក្ខវេទនាដូចធ្លាក់នរកទាំងរស់ ហើយក្នុងចំណោមនោះ មានជិត២លាននាក់ត្រូវស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។ សម្រាប់អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រ របបខ្មែរក្រហម គឺជារបត់ដ៏សំខាន់មួយ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ក្លាយទៅជាជនរងគ្រោះ។ ប្រជាជនខ្មែរត្រូវកាន់ទុក្ខ ចងចាំ និងរៀនសូត្រអំពីឫសគល់ ព្រមទាំងដំណើររឿងទាំងឡាយណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរបបនេះ។ ប៉ុន្តែជាការកត់សម្គាល់ បើទោះបីជាអ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រនិងអ្នកនយោបាយ ចាត់ទុករបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យថា ជាមេរៀនដ៏សំខាន់ ដែលខ្មែរត្រូវរៀនសូត្រក៏ដោយ ក៏គេសង្កេតឃើញថា យុវជនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ហាក់មិនបានដឹង ឬមិនបានចាប់អារម្មណ៍ និងសិក្សាឲ្យបានស៊ីជម្រៅទាល់តែសោះ ចំពោះរបត់ប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ។ មានមូលហេតុសំខាន់យ៉ាងហោចណាស់ពីរ ដែលអាចពន្យល់ពីការណ៍នេះបាន។ ទី១៖ ការអប់រំអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងកម្មវិធីសិក្សានៅមានកម្រិត ខណៈយុវជនខ្លួនឯងផ្ទាល់ ភាគច្រើនមិនទាន់បានស្វែងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរឲ្យបានស៊ីជម្រៅនៅឡើយ។ ទី២៖ យុវជនមួយចំនួនយល់ឃើញថា របបខ្មែរក្រហមគឺជារឿងឈឺចាប់ ដែលមិនគួរឲ្យរំឭកឡើងវិញ។ ម្យ៉ាង យុវជនសម័យថ្មីនេះ ផ្ដល់ភាពសំខាន់ដល់អនាគតច្រើនជាងអតីតកាល។ នេះជាហេតុដែលធ្វើឲ្យពួកគេមិនសូវចាប់អារម្មណ៍ ឬយកចិត្តទុកដាក់ស្វែងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបបខ្មែរក្រហមប៉ុន្មានទេ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រ ការមិនស្វែងយល់ពីអតីតកាលឲ្យបានស៊ីជម្រៅ មិនអាចឲ្យយុវជនដើរទៅរកអនាគតដ៏ប្រសើរទេ។ ក្នុងន័យនេះ អ្នកជំនាញណែនាំឲ្យយុវជន ងាកមកយកចិត្តទុកដាក់សិក្សាស្វែងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ខ្មែរ ជាពិសេសអំពីកំណើតរបបខ្មែរក្រហមនិងរបបខ្មែរក្រហមនេះទាំងមូល។ គឺការសិក្សានេះហើយ ដែលនឹងឈានទៅបញ្ជៀសកុំឲ្យប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ កើតឡើងច្រំដែលលើដែនដីកម្ពុជាទៀត។ គឺការសិក្សាដដែលនេះហើយ ដែលនឹងជួយផ្សះផ្សារស្មារតីរបស់ប្រជាជនខ្មែរ ទាំងអ្នកដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់របបខ្មៅងងឹតនេះក៏ដោយ និងមិនបានឆ្លងកាត់ក៏ដោយ ឲ្យយល់ពីសច្ចភាពពិតប្រាកដនៃរបបនេះ។ ជាការពិតហើយថា ការសិក្សាពីរបបខ្មែរក្រហមគឺជាការងារដ៏ទូលំទូលាយ និងមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ។ តើហេតុអ្វីបានជាមានរបបខ្មែរក្រហម? តើការដួលរលំនៃរបបសេនាប្រមុខលន់នល់ គឺជាកំណើតនៃរបបខ្មែរក្រហម

2022. 04. 18.

•

5 perc
2023. 04. 03.

រ៉ុកកែតអាល្លឺម៉ង់ V2៖ ឫសគល់នៃបច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែតសម័យទំនើប

រ៉ុកកែតអវកាស (ក៏ដូចជារ៉ុកកែតយោធា) មានឫសគល់ចេញពីការរកឃើញរំសេវ និងកាំជ្រួចបាញ់ជាការកម្សាន្ត នៅចិនសម័យបុរាណ ហើយមានមូលដ្ឋានវិទ្យាសាស្រ្ត ពីច្បាប់ចលនារបស់អ៊ីសាក់ ញូតុន។ ក៏ប៉ុន្តែ បច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែតសម័យទំនើប ដែលគេប្រើជាទូទៅ នៅក្នុងសម័យកាលបច្ចុប្បន្ននេះ មានឫសគល់ចេញពីអាវុធដ៏សំខាន់មួយ របស់អាល្លឺម៉ង់ណាស៊ី ក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ គឺរ៉ុកកែត ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា V-2 រចនាឡើងដោយវិស្វកររ៉ុកកែតដ៏ល្បីរបស់អាល្លឺម៉ង់ គឺ Wernher von Braun។ Wernher von Braun កើតនៅថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩១២ នៅក្នុងត្រកូលស្តុកស្តម្ភមួយ នៅអាល្លឺម៉ង់។ ជាក្មេង ដែលពីដំបូងមិនសូវជារៀនពូកែប៉ុន្មាននោះទេ ជាពិសេស មិនសូវពូកែខាងមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្រ្ត គឺគណិតវិទ្យា និងរូបវិទ្យា ក៏ប៉ុន្តែ ជាក្មេងដែលដក់ចិត្តខ្លាំងទៅលើផ្នែកអវកាស និងតារាសាស្រ្ត។ ចំណុចរបត់ចម្បង ដែលនាំ von Braun ទៅរកដំណើរជីវិតជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ គឺកើតឡើង នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩២៥។ នៅពេលនោះ von Braun ដែលមានវ័យ ១៣ឆ្នាំ បានអានសៀវភៅមួយក្បាលនិពន្ធដោយអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអាល្លឺម៉ង់មួយរូប ដែលត្រូវបានគេចាត់បញ្ចូលទៅក្នុងចំណោមបិតាស្ថាបនិកទាំង៣រូប នៃវិទ្យាសាស្រ្តរ៉ុកកែត គឺ Hermann Oberth ។ សៀវភៅនេះនិយាយអំពីចក្ខុវិស័យក្នុងការប្រើរ៉ុកកែត នៅក្នុងការធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីអវកាស ដែលជាប្រធានបទត្រូវនឹងចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ von Braun ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងសៀវភៅនេះ មានចំណុចបច្ចេកទេសជាច្រើន ដែលពិបាកយល់ ដោយសារតែ von Braun មិនសូវពូកែខាងរូបវិទ្យា និងគណិតវិទ្យា។ ចាប់ពីពេលនោះហើយ ដែល von Braun ចាប់ផ្តើមយកចិត្តទុកដាក់ ប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ រហូតបានក្លាយជាសិស្សឆ្នើមមួយរូបនៅសាលារៀន។ Von Braun បានរៀនចប់ថ្នាក់វិស្វករខាងមេកានិក ហើយបន្តការសិក្សារហូតបានបញ្ចប់សញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិត ពីសកលវិទ្យាល័យក្រុងប៊ែរឡាំង។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា von Braun ក៏បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មផងដែរ នៅក្នុងក្រុមសិក្សាស្រាវជ្រាវខាងរ៉ុកកែត ជាពិសេស គឺបានទៅធ្វើជាជំនួយការឲ្យ Hermann Oberth នៅក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងពិសោធន៍ ទៅលើម៉ូទ័ររ៉ុកកែត ដែលប្រើឥន្ធនៈរាវ (Liquid-fuel)។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ១៩៣៤ ក្រុមការងាររបស់ von Braun បានផលិត និងសាកល្បងប្រកបដោយជោគជ័យ នូវរ៉ុកកែតប្រើឥន្ធនៈរាវចំនួនពីរដើម ដែលអាចហោះឡើងទៅដល់រយៈកម្ពស់ ២៤០០ម៉ែត្រពីដី ដែលជារយៈកម្ពស់មួយដ៏ខ្ពស់ សម្រាប់បច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត ក្នុងសម័យកាលនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ គិតមកទល់នឹងពេលនោះ អាល្លឺម៉ង់ ដែលស្ថិតក្រោមកាន់អំណាចរបស់ហ៊ីត្លែរ បានហាមឃាត់ការសិក្សា និងសាកល្បងរ៉ុកកែតជាលក្ខណៈឯកជន ដោយគ្រប់គម្រោងសិក្សាស្រាវជ្រាវលើរ៉ុកកែតទាំងអស់ ត្រូវដាក់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កងទ័ព ហើយប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមកទៀត នៅក្នុងពេលដែលពិភពលោកកំពុងឆាបឆេះដោយសង្គ្រាម (សង្គ្រាមលោកលើកទី២) von Braun ក៏ត្រូវបានតែងតាំងឲ្យដឹកនាំក្រុមស្រាវជ្រាវដ៏ធំមួយរបស់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់។ គោលដៅ គឺយកបច្ចេកវិទ្យារ៉ុកកែត ទៅផលិតជាអាវុធ ដើម្បីប្រើនៅក្នុងសង្គ្រាម ហើយអាវុធ ដែល von Braun ផលិតបាន សម្រាប់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់នៅពេលនោះ គឺរ៉ុកកែត ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា V-2។ រ៉ុកកែត V-2 នេះ ជាប្រភេទរ៉ុកកែតប្រើឥន្ធនៈរាវ មានប្រវែង ១៤ម៉ែត្រ ទម្ងន់តួរ៉ុកកែត ១៣តោន ផ្ទុកក្បាលគ្រាប់ទម្ងន់ជិត១តោន ហើយអាចបាញ់ឡើងទៅលើដល់រយៈកម្ពស់រហូតដល់ទៅជាង ១៧០គីឡូម៉ែត្រពីដី ពោលគឺជារ៉ុកកែតដំបូងបង្អស់ ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលអាចធ្វើដំណើរចេញផុតពីស្រទាប់បរិយាកាសផែនដី ចូលទៅដល់ក្នុងលំហអវកាស។ រ៉ុកកែត V-2 ត្រូវបានបាញ់សាកល្បងដោយជោគជ័យជាលើកដំបូង នៅឆ្នាំ១៩៤២ ហើយត្រូវបានដាក់ឲ្យប្រតិបត្តិការ នៅឆ្នាំ១៩៤៤ ដោយប្រើជាលើកដំបូងបង្អស់ វាយប្រហារទៅលើទីក្រុងប៉ារីស នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៤៤ គឺ ៣ខែក្រោយពីកងទ័ពអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តវាយលុកចូលរំដោះប្រទេសបារាំង តាមឆ្នេរ Normandie។ នៅពេលដែលសង្គ្រាមលោកលើកទី២ឈានចូលដល់ទីបញ្ចប់ ហើយអាល្លឺម៉ង់ត្រូវចាញ់សង្គ្រាម ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងទាំងសហភាពសូវៀត សុទ្ធតែបានប្រជែងគ្នាចូលកាន់កាប់ទីតាំង

2023. 04. 03.

•

10 perc
2022. 06. 13.

លទ្ធផលឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អាចជាម៉ែត្រវាស់ការបោះឆ្នោតសកល ២០២៣?

ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់អាណត្តិទី៥ បានបញ្ចប់ទៅហើយ នៅឡើយការប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការ ដែលនឹងគ្រោងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខ។ ទោះជាមិនទាន់ប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការក៏ដោយ ក៏លទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នបានបង្ហាញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលកាន់អំណាចបានឈ្នះការបោះឆ្នោតនេះ ហើយគណបក្សប្រឆាំងសំខាន់ជាងគេគឺគណបក្សភ្លើងទៀន បានឈ្នះបន្ទាប់ ខណៈគណបក្ស១៥ផ្សេងទៀត បានសម្លេងតិចតួច បូកបញ្ចូលគ្នាមានគម្លាតដាច់ឆ្ងាយពីគណបក្សធំៗទាំងពីរខាងលើ។ តាមលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានសម្លេងគាំទ្រចំនួនជាង ៥,៣លានសម្លេង ហើយគណបក្សភ្លើងទៀនទទួលបានសម្លេងគាំទ្រចំនួនជាង ១,៦លានសម្លេង និងត្រូវគេប៉ាន់ស្មានទៅថាបានប្រមាណជាជាង ២ពាន់អាសនៈក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ក្នុងនោះក៏បានឈ្នះ ៤អាសនៈមេឃុំផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាយកស្ទើរតែទាំងអស់ក្នុងចំណោមអាសនៈឃុំ សង្កាត់សរុបចំនួន ១៦៥២ និងបានបែងចែកតិចតួចទៅគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលចំនួន៧ផ្សេងទៀត។ លទ្ធផលឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះ រួមនឹងអំណះអំណាងផ្សេងៗ ធ្វើឲ្យមានការទាញសមត្ថកម្មថា លទ្ធផលឆ្នោតពេលនេះ អាចឆ្លុះបញ្ចាំងខ្លះទៅនឹងការបោះឆ្នោតសំខាន់នៅឆ្នាំ២០២៣ គឺការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ការបោះឆ្នោតសកលនៅកម្ពុជាមិនមានការចូលរួមពីគណបក្សប្រឆាំងគីឡូធ្ងន់ទេ ដោយហេតុថាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានតុលាការកំពូលរំលាយបន្ទាប់ពីមានការចោទប្រកាន់រឿងនយោបាយដ៏ស្រួចស្រាល់។ ហេតុដូច្នេះ អាសនៈរដ្ឋសភាទាំង១២៥ នៅឆ្នាំ២០១៨ ត្រូវបានទៅលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់។ វិលមកពិនិត្យមើលលទ្ធផលការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះវិញ គណបក្សប្រឆាំងថ្មីគឺគណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវគេមើលឃើញថានឹងអាចដើរតួនាទីសំខាន់ជាគណបក្សប្រឆាំងគីឡូធ្ងន់អាចចូលប្រកួតជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចនៅឆ្នាំ ២០២៣បាន។ គណបក្សភ្លើងទៀន ត្រូវគេរំពឹងថានឹងអាចស្រូបទាញអាសនៈពីគណបក្សប្រជាជនបានវិញនៅក្នុងកំរិតមួយ បើទោះណាពេលនេះ សម្លេងប្រឆាំងតំណាងឲ្យ២០% នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ក៏ដោយ។ បើនិយាយពីសម្លេងប្រឆាំងវិញកាលពីការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧ អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបានប្រមាណជិត ៣,១លានសម្លេង ស្មើនឹង ៤៣,៨៣% ខណៈគណបក្សប្រជាជនទទួលបាន ៣,៥លានសម្លេង ស្មើនឹង ៥០,៧៦%។ ក៏ប៉ុន្តែលទ្ធផលប្រកៀកប្រកិតគ្នានេះ គឺអាស្រ័យដោយកាលណោះគណបក្សប្រឆាំងមានការរួបរួមគ្នាភ្លើងទៀន និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ដូច្នេះការស្រោចស្រង់សម្លេងប្រឆាំងឲ្យត្រលប់មកដូចដើមវិញ និងអាចលើសពីនេះ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលនៅឆ្នាំក្រោយយ៉ាងណានោះ គឺវាអាចអាស្រ័យទៅលើកត្តាមួយចំនួន។ កត្តាទាំងនោះរួមមាន ការរួបរួមគ្នាឡើងវិញពីអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងការជម្រុញឲ្យពលរដ្ឋដែលបានខកខានការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០២២នេះ ត្រលប់ទៅបោះឆ្នោតឲ្យបានភាគរយខ្ពស់។ ការរៀបចំខ្លួនឲ្យបានល្អ និងគ្រប់លក្ខណៈចូលរួមរបស់ក្រុមប្រឆាំងចាប់តាំងពីដំណើរការចុះឈ្មោះ រហូតដល់ការផ្ទៀងផ្ទាត់ឈ្មោះអ្នកមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត និងការចែកប័ណ្ណព័ត៌មានអ្នកបោះឆ្នោតជាដើម។ ការពន្យល់ផ្សព្វផ្សាយដល់ពលរដ្ឋបន្ថែមទៀតអំពីសារៈសំខាន់នៃការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ។ ដោះស្រាយភាពមន្ទិលជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) ដែលតែងតែមានការចម្រូងចម្រាសជាមួយបក្សប្រឆាំងឲ្យជ្រះស្រឡះ។ ក៏ប៉ុន្តែបក្សប្រឆាំងអាចនឹងមានការលំបាកខ្លះ ប្រសិនបើមេដឹកនាំសំខាន់ៗ ដែលជាតួអង្គនយោបាយលេចធ្លោ នៅតែជាប់ទោស និងរងបណ្តឹង ជាហេតុធ្វើឲ្យក្រុមប្រឆាំងប្រៀបបាននឹងពស់ដាច់ក្បាល។ ចំណុចមួយទៀត ដែលសំខាន់នោះ គឺ ការចរចានយោបាយទឹកចុងក្រោយមួយ ដោយមានការឃ្លាំមើលពីអន្តរជាតិឲ្យមេដឹកនាំសំខាន់ៗបក្សប្រឆាំងអាចវិលមកធ្វើនយោបាយឡើងវិញ នោះជាអ្វីដែលមានការំពឹងថាសម្លេងប្រឆាំងនឹងវិលមករកសភាពដើមវិញ។ ជាមួយគ្នានេះ គណបក្សប្រជាជនដែលគ្រោងនឹងបើកកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការកណ្តាលរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី១៦ និង១៧ ខែកក្កដាខាងមុខ ក៏នឹងកំណត់យកយុទ្ធសាស្ត្រដ៏មានប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីយកឈ្នះលើគូប្រកួតជាថ្មីដែរ តាមរយៈលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ អាណត្តិទី៥នេះ។ ថ្វីត្បិតតែលទ្ធផលរបស់គណបក្សកាន់អំណាចពេលនេះ មានភាពវិជ្ជមានច្រើន ក៏ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់អាចកំណត់បា

2022. 06. 13.

•

6 perc
2022. 06. 27.

ឈានដល់វ័យ៧១ឆ្នាំ៖ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើរដល់របត់ថ្មីនៃ «អ្នកបន្តវេន»

២៨ មិថុនា ១៩៥១ - ២៨ មិថុនា ២០២២។ ថ្ងៃទី២៨មិថុនាស្អែកនេះ គឺជាខួបលើកទី៧១ នៃការបង្កើតគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ នាឱកាសខួបគម្រប់៧១ឆ្នាំ គណបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវដើរដល់របត់ថ្មីដ៏សំខាន់មួយ នោះគឺ របត់ថ្មីនៃ «អ្នកបន្តវេន»។ អ្នកបន្តវេន ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា តាំងពីថ្នាក់ក្រោមដល់ថ្នាក់លើ សម្រេចគាំទ្រជាឯកច្ឆ័ន្ទ លើបេក្ខភាពលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុសច្បងលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន។ តើលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មានប្រវត្តិយ៉ាងណា? ស័ក្តិសមនឹងតំណែងជា «អ្នកបន្តវេន» នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរឬទេ? និងថាតើ ការសម្រេចឲ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្លាយជាអ្នកបន្តវេននេះ ជះឥទ្ធិពលយ៉ាងណាក្នុងរង្វង់គណបក្សប្រជាជនខ្លួនឯង? ជាកូនប្រុសច្បងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ និងដែលថែមទាំងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដំណើរឆ្ពោះទៅបន្តវេនពីលោកឪពុករបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មែនទែនទៅ ត្រូវក្រាលដោយកម្រាលព្រំក្រហម និងរោយដោយស្រទាប់ផ្កាកូលាបរួចជាស្រេច តាំងពីយូរណាស់មកហើយ។ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានបង្ហើបជាសាធារណៈជាច្រើនលើកច្រើនសាររួចមកហើយថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺជាបេក្ខភាពម្នាក់ នៅក្នុងចំណោមបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំណត់គោលដៅទុក ចំនួន៤នាក់។ ប៉ុន្តែនៅទីបំផុត ភាពស្រពេចស្រពិលរលាយបាត់ស្រមោល។ ការបន្តវេនពីឪពុករបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានក្លាយជាការពិត។ នៅក្នុងអង្គសន្និបាតគណៈកម្មាធិការការកណ្ដាល លើកទី៤៣ គណបក្សប្រជាជាជនកម្ពុជា បានបោះឆ្នោតគាំទ្រជាឯកច្ឆ័ន្ទ ដល់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ដ្រីនាពេលអនាគត។ ជាបេក្ខជនតែម្នាក់គត់នៅក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ លោក ហ៊ុន ណែត ក្នុងវ័យ៤៤ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នជាអគ្គមេបញ្ជាការរងកងទ័ព និងជាមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោក ទទួលបានការគាំទ្រពីសមាជិកគណៈកម្មាធិការកណ្ដាល ដែលមានវត្តមានទាំងអស់ចំនួន ៧៧៥សំឡេង។ កូនប្រុសច្បងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាការពិតប្រកែកមិនបាន គឺជាបុគ្គលលេចធ្លោជាងគេក្នុងចំណោមក្រុមអ្នកបន្តវេនជំនាន់ក្រោយរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ជាឧត្តមសេនីយ៍ឯកពាក់ផ្កាយបី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាលាបណ្ឌិតសភាយោធាអាមេរិក West Point និងបានទទួលសញ្ញាបត្របណ្ឌិតសេដ្ឋកិច្ចពីសកលវិទ្យាល័យ Bristol នៃប្រទេសអង់គ្លេស។ ក្រៅពីមុខជំនាញទាំងពីរនេះ លោក ហ៊ុន សែន ជាឪពុក ទើបបានបង្ហាញជាសាធារណៈអំពីសំបុត្រមួយច្បាប់ ដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ផ្ញើមកពិគ្រោះយោបល់អំពីការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ។ ចំពោះការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនេះទៀតសោត លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សរសេរប្រាប់ឪពុករបស់ខ្លួនថា សូមកុំឱ្យប្រាប់នរណាឱ្យដឹងឱ្យសោះ ព្រោះវាជាការសម្ងាត់របស់ខ្លួន។ ម្យ៉ាង លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សរសេរក្នុងសំបុត្របញ្ជាក់ថា អ្នកដែលមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងសង្គម ត្រូវមានគ្រឹះខាងទាហាន សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយជាចាំបាច់។ មហិច្ឆតាផ្នែកនយោបាយរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នេះ គ្មាននរណាដឹងទាល់តែសោះ រហូតទាល់តែលិខិតមួយច្បាប់នេះត្រូវលោក ហ៊ុន សែន ជាឪពុក បង្ហាញជាសាធារណៈតាមរយៈបណ្ដាញសង្គម។ ក្រៅពីចំណេះជំនាញទាំងនេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បច្ចុប្បន្ន មានមុខតំណែងគន្លឹះនិងការទទួលខុសត្រូវជាច្រើន នៅក្នុងវិស័យយោធា និងនៅក្នុងជួរគណបក្សប្រជាជន។ នៅក្នុងវិស័យយោធា ក្រៅពីកាន់តំណែងជាអគ្គមេបញ្ជាការរងកងទ័ព និងជាមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោក លោកក៏ជាមេបញ្ជាការកងកម្លាំងពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជាមេបញ្ជាការរងកងអង្គរក្ស។ ចំណែកនៅក្នុងជួរគណបក្សកាន់អំណាច លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺជាសមាជិកវ័យក្មេងជាងគេនៃគណៈកម្មាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ ជាប្រធានចលនាយុវជនរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងចុងក្រោយ នៅចុងឆ្នាំ២០២០ កូនប្រុសច្បងរបស់លោក ហ៊ុន សែន រូបនេះ ត្រូវបានតែងតាំងជាអនុប្រធាននៃគណៈចលនា

2022. 06. 27.

•

7 perc
2015. 11. 01.

អ្នកក្រុងប៉ារីស ជានរណា?

រៀនភាសាបារាំង ជាមួយ Luis និស្សិតជនជាតិ ឈីលី ដែលរៀននៅក្រុងប៉ារីស ២ឆ្នាំ។ Luis យល់ថា អ្នករស់នៅក្រុងប៉ារីស មិនសូវជារស់រាយរាក់ទាក់ ជាមួយគេជាមួយឯងទេ។ ដូច្នេះហើយ បានជាLuis ចង់ស្វែងយល់ឲ្យបានច្បាស់ ពីទម្លាប់ និងចរិកលក្ខណៈរបស់អ្នកក្រុងប៉ារីស។ កម្មវិធី នឹងនាំប្រិយមិត្តទៅកាន់ សង្កាត់ទី ៦ ក្រុងប៉ារីស ដោយយើងបានណាត់ជួប ជាមួយ លោក Claude Tharreau ដែលជាអ្នករស់នៅក្នុងសង្កាត់នេះផ្ទាល់ ហើយជាសមាជិកសមាគម « Parisien d’un jour » ។ តួលេខត្រួសៗ ស្តីពីអ្នករស់នៅក្រុងប៉ារីស 11.9 millions d’habitants dans la région Ile-de-France 2.27 millions d’habitants à Paris 251 habitants par hectare Paris compte une importante population de jeunes adultes (20 à 34 ans) comparé au reste de la France. Plus de la moitié des Parisiens vivent seuls, plutôt dans les quartiers du centre. La moitié des logements parisiens comptent une ou deux pièces (entre 20 et 40 mètres carrés). Les 65 ans et plus habitent plutôt à l’ouest (16e) et dans le sud de Paris. Les cadres habitent majoritairement dans le centre (5e et 6e). Les ouvriers et employés vivent surtout en banlieue nord. L’activité professionnelle est plus concentrée sur la rive droite (2e, 3e et 10e). Le chômage est plus important dans les banlieues nord, et dans le 19e. ជីវភាពសង្គម និងភាពខុសគ្នា ពីសង្កាត់មួយទៅសង្កាត់មួយ Aujourd’hui Paris et sa banlieue comptent 2 000 quartiers. Dans Paris, se trouvent : - au centre, les jeunes actifs et cadres dynamiques - à l'ouest, les familles aisées - au nord, les quartiers populaires - au sud et à l'est, les jeunes des classes moyennes et les familles. Pourquoi les riches vivent-ils à l’ouest et les pauvres au nord et à l’est de Paris ? Explication : Comme dans la plupart des régions européennes, les vents soufflent principalement d’ouest en est. Au XIXe siècle, les industries se sont installées à l’est de la capitale. Ainsi, la bourgeoisie vivait à l’ouest et était protégée des fumées. A l’est, les ouvriers vivaient sous la fumée et près des usines. Aujourd’hui, on trouve toujours les Parisiens des classes populaires ainsi que beaucoup d’immigrés du Maghreb, d'Asie ou d'Afrique noire dans les 18e, 19e et 20e arrondissements. La spécificité de chaque quartier Longtemps les quartiers de Paris ont eu chacun leur activité propre : Les ateliers d’ameublement se trouvaient dans le 11e arrondissement, dans le faubourg Saint-Antoine. Les maisons d’édition se sont installées dans le quartier latin. Les banques et les services se sont principalement concentrés dans le « quartier central des affaires » : les 1er, 2e, 8e, 9e arrondissements, autour de la Bourse. Les Champs Elysées, le quartier des Halles, le quartier Haussmann-Opéra, et le quartier de Rennes-Montparnasse sont les premiers pôles commerciaux parisiens. La rue du Faubourg Saint-Honoré est devenue le domaine du prêt à porter de luxe, et la place Vendôme a regroupé les joaillers les plus prestigieux. Aujourd’hui, ces spécialisations historiques des quartiers ont plus ou moins disparu : avec la hausse des prix de l’immobilier, les industries et les commerces de gros ont quitté Paris. L’activité s'étend surtout en banlieue parisienne : les grossistes de bouche à Rungis, les banques et assurances à la Défense, les médias et services de communication dans la banlieue sud-ouest. ប៉ារីស ទីក្រុងចម្រុះជាតិសាសន៍ 31% des Parisiens sont nés à Paris. 14% sont originaires d'un autre département de l'Ile-de-France. 32% d'une autre région de métropole (la Bretagne en tête). Beaucoup de « Parisiens » originaires d’une région de France sont venus à la capitale pour travailler. Par exemple : Les Auvergnats, qui tenaient traditionnellement les « débits de charbon » et sont aujourd’hui encore propriétaire de nombreuses brasseries. Les Bretons, nombreux à travailler dans la fonction publique. 23% des Parisiens ont des origines étrangères, le Portugal et l’Algérie en tête. Ils représentent 200 nationalités. - Dès le début du XXe siècle : Belges et Polonais, puis Italiens et Espagnols - Après la Première Guerre mondiale : travailleurs en provenance de pays colonisés d'Afrique ou d'Asie - Dans les années 1950 et 60 : Portugais, migrants issus du Maghreb et d'Afrique noire - Récemment : personnes originaires du Sud-Est asiatique, Kurdes, Tamouls et ressortissants des pays de l'Est. Certaines communautés se regroupent traditionnellement dans certains quartiers de la capitale : Par exemple, autour des gares : beaucoup d’Italiens se sont installés autour de la gare de Lyon, les Bretons autour de la gare Montparnasse. Les étrangers habitent majoritairement dans les arrondissements populaires du nord-est (18e, 19e et 20e) et ceux du centre et de l'est (2e, 3e, 10e et 11e). Il y a aussi un taux assez élevé d'étrangers dans deux des arrondissements les plus huppés : le 8e et le 16e. ចម្ងល់របស់ Luis Luis : Vous trouvez que c’est facile ou difficile de faire la connaissance des Parisiens ? Claude Tharreau : C’est pas facile, c’est pas facile… Luis : Vous l’avouez… Claude Tharreau : Mais c’est comme dans beaucoup de grandes villes, je ne pense pas que les Parisiens, à ce point de vue-là, soient pires que les autres. Je pense que vous prendrez plus facilement des contacts dans les quartiers 11e, 12e, Bastille, etc. où il y a une population jeune, contente de rencontrer un étranger… C’est le meilleur moyen de pouvoir faire des connaissances, et ça sera plus facile que dans le 16e arrondissement ou le 7e arrondissement où il y a peu de gens qui se promènent et les gens sont sans doute plus traditionnels et donc moins ouverts à des rencontres inopinées, comme ça… Luis : Oui, c’est vrai ! Claude Tharreau : Et puis, je crois que se promener, rentrer dans les quartiers – et c’est ce que nous essayons de faire avec « Parisien d’un jour » – c’est de montrer que Paris, c’est pas seulement des grandes avenues et des grands boulevards et des lieux très connus, c’est des petites rues, des artisans, des petits commerçants qui sont tout à fait prêts à parler si on s’intéresse à ce qu’ils font. វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងប្រធានបទនេះ៖ Parisien d’un jour : http://www.parisgreeters.fr/ Promenades dans les quartiers de Paris : http://www.parisinfo.com/decouvrir-paris/balades-a-paris/paris-par-quartier et http://www.paris.fr/loisirs/se-promener-a-paris/balades-dans-les-quartiers/p9671

2015. 11. 01.

•

7 perc
2015. 10. 31.

សាកភ្លក្ស Fromages បារាំង

រៀនភាសាបារាំង ជាមួយ Parimal យុវកម្លោះ ជនជាតិណេប៉ាល់ ដែលកំពុងតែបន្តការសិក្សាផ្នែកទំនាក់ទំនង នៅសកលវិទ្យាល័យ Sciences Poនៅប៉ារីស។ Parimal ចង់ស្វែងយល់អំពី « Codes » ដែលជាទម្លាប់ ញ៉ាំ Fromagesរបស់ជនជាតិបារាំង ឧទាហរណ៍ ដូចជា របៀបកាត់ Fromages និងលំដាប់លំដោយ នៃការភ្លក់វាជាដើម។ កម្មវិធីយើង បានធ្វើដំណើរ ទៅកាន់ហាងលក់ Fromages មួយនៅលើផ្លូវ Mouffetard ដែលម្ចាស់ហាង ឈ្មោះ Bertrand នឹងយក Fromages មួយស្ពក មកបង្ហាញយើងទាំងអស់គ្នា។ របៀបកាត់ Fromages La règle : découper le fromage de façon à ce qu’on puisse goûter la croûte et le centre dans chaque part. Attention : On peut manger la croûte de tous les fromages sauf celle des fromages à pâte cuite (comté, gruyère). Les formes La découpe Exemple triangle en longueur brie, bleu rond en quartiers camembert pyramide, carré en quartiers chèvre, livarot cylindre en rondelles bûche de chèvre Copyright : STUDIO B / CNIEL ថាស Fromages Pour faire un plateau de fromages, il n’y a pas de règles particulières, mais on peut s’adapter au goût des invités, au thème du repas, au type de repas et, bien entendu, à la saison. On déguste les fromages du plus léger (plus doux) au plus fort. - Un bon plateau de fromages peut contenir entre 5 et 7 fromages de familles et terroirs différents. Par exemple, Bertrand nous a préparé un plateau avec : un chèvre, un comté (pâte cuite), un cœur d’époisses (pâte molle à croûte lavée), un brie (pâte molle à croûte fleurie), un bleu des Causses (pâte persillée). - On peut aussi faire un plateau avec 3 fromages venant de la même région, mais appartenant à 3 familles différentes et les accompagner d’un vin du même terroir. Exemple : Comté – Bleu de Gex – Vacherin avec un vin blanc du Jura (Franche-Comté), ou Saint-Nectaire – Fourme d'Ambert – Cantal avec un Saint-Pourçain (Auvergne). ចំណី និងភេសជ្ជៈ អមជាមួយ Fromages Les vins du terroir : Normandie : le camembert avec du cidre Languedoc : le chèvre mi-sec avec un vin rosé Bourgogne : l’époisses avec un vin de Bourgogne Les fromages à pâte persillée s’accompagnent bien d’un vin blanc. Pain : Les pains les plus légers accompagnent les fromages doux ou moyennement relevés. Les pains de seigle ou au levain se mangent avec les fromages plus forts. Le pain aux noix est adapté à tous les fromages. Fruits : raisins blancs et noirs, figues bien mûres, pommes, poires. Fruits secs : dattes, figues, raisins secs, abricots secs, prunes sèches, noix, noisette, noix de cajou, amandes, noix de coco séchée… Confiture : Au Pays basque, on déguste le fromage de brebis avec de la confiture de cerises noires. ចម្ងល់របស់ Parimal Parimal : Et est-ce qu’il y a une certaine façon de commencer à manger ? Bertrand, le fromager : Toujours ! Parce que, en fait, un principe tout simple à prendre en compte, c’est commencer par le plus léger, le plus doux. Par exemple, là ça serait plus le brie, ensuite [il] faudrait que vous alliez sur le chèvre, ensuite sur le bleu et vous pouvez finir par l’époisses. Toujours monter en puissance, c’est la règle principale dans les plateaux de fromage. Parimal : Et, je savais pas comment conserver : au frigo, c’est ce que je fais normalement, ou à l’extérieur ? Le fromager : Nous, ce qu’on… on préconise toujours de sortir les fromages au moins une heure avant. Pour avoir tous les arômes du fromage, [il] faut qu’ils soient à température. Une exception : le bleu. Le bleu, on le sort au dernier moment. វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទង នឹងប្រធានបទនេះ Composer un plateau de fromages : http://alimentation.gouv.fr/plateau-fromage La découpe des fromages : http://www.produits-laitiers.com/2011/11/23/comment-decouper-les-fromages/

2015. 10. 31.

•

7 perc
2015. 09. 25.

ផ្លូវរូងក្រោមដីបូរាណ នៅប៉ារីស

រៀនភាសាបារាំងជាមួយនឹង Kevinយុវកម្លោះជនជាតិកូឡុំប៊ី អាយុ១៧ឆ្នាំ ដែលបានមករស់នៅក្រុងបារីស ទើបតែបាន៦ខែទេ។ Kevin ចង់ដឹងថាតើ ផ្លូវរូងបូរាណ នៅក្រោមដីក្រុងប៉ារីស មានតាំងពីពេលណាមក ហើយហេតុអ្វី បានជាគេយកឆ្អឹងសាកសព ទៅទុកគរនៅខាងក្នុងនោះ។ ដើម្បីឲ្យអស់ចម្ងល់ យើងនឹងចុះទៅខាងក្រោម ក្នុងរូងក្រោមដី ដោយយើងមាន លោកស្រី Rose-Marie Mousseaux ជាអ្នកជំនាញអភិរក្សរូងក្រោមដី នឹងជួយធ្វើជា មគុទេសន៍។ តួលេខ និងព័ត៌មានត្រួសៗ ស្តីពីរូងបូរាណក្រោមដី ក្រុងប៉ារីស៖ Profondeur des Catacombes : 20 mètres (équivalent à un immeuble de 5 étages) Nombre de marches : 213 (130 à descendre et 83 à remonter) Longueur du parcours de visite : 2 km Température constante : 14° Ni toilettes, ni vestiaire Pas accessible aux personnes à mobilité réduite Déconseillé aux personnes souffrant d’insuffisance cardiaque ou respiratoire et aux jeunes enfants រូងបូរាណក្រោមដី៖ ទីតាំងមួយ មានប្រវតិ្តពីរ 1- Des carrières Depuis le XIIIe siècle : extraction souterraine de la pierre de Paris pour construire les grands bâtiments comme l’église Notre-Dame ou le Louvre 2- L’ossuaire municipal Au XVIIIe siècle, une partie de ces carrières est devenue l’ossuaire municipal, où on a transféré tous les ossements provenant de cimetières parisiens qui étaient progressivement détruits pour raison d’insalubrité. ទីតំកល់អដ្ឋិធាតុប្រចាំក្រុង៖ 1786 : date du transfert des premiers ossements depuis le cimetière des Innocents 1810-1814 : Héricart de Thury, inspecteur général des carrières, aménage le lieu pour la visite au public. 1859 : date des derniers dépôts d’ossements à l’occasion des grands travaux d’Haussmann 11 000 m² : superficie de l’ossuaire 800 mètres : longueur des galeries de l’ossuaire 17 : nombre descimetières parisiens dont les ossements ont été transférés dans les Catacombes 6 à 7 millions : nombre de Parisiens dont les restes sont déposés dans les Catacombes Les ossements de personnes célèbres : Écrivains : François Rabelais, Jean de la Fontaine, Charles Perrault Personnalités guillotinées à la Révolution française : Lavoisier, Camille et Lucile Desmoulins, Danton, Robespierre Les lieux à voir : Entrée de l’ossuaire : deux piliers ornés de figures géométriques blanches se détachant sur un fond noir. Au-dessus de la porte, une inscription : « Arrête, c’est ici l’empire de la mort ». Tout au long du parcours, on trouvera des inscriptions rappelant la fragilité de la vie humaine.Fontaine dite « de la Samaritaine » : c’est une source autour de laquelle a été aménagée une petite place circulaire dont les parois sont constituées d’ossements provenant du cimetière des Innocents.Crypte de la Passion : le tonneau. C’est un pilier de soutènement masqué par un habillage de crânes et de tibias présentant la forme d’un tonneau. ចម្ងល់របស់ Kevin Kevin : Alors, qu’est-ce que c’est exactement les Catacombes ? Rose-Marie Mousseaux : Catacombes, ça désignait dans l’Antiquité un endroit sous terre où on pouvait mettre les morts. Et puis, il y a une deuxième chose, qui sont les Catacombes de Paris, qui ne sont pas du tout antiques puisqu’elles désignent deux réalités : la première, ce sont les carrières de pierres qui ont été exploitées pour construire des grandes maisons, des bâtiments comme, par exemple, Notre-Dame de Paris. Ça a été construit avec des blocs de pierre qui proviennent des catacombes du sud de Paris. Puis, la deuxième chose, c’est les Catacombes à proprement parler, devenues « ossuaire municipal », et l’ossuaire municipal, c’est l’endroit où on a mis tous les ossements des cimetières qui étaient détruits progressivement à Paris. វែបសាយត៍ផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងប្រធានបទនេះ៖ Les Catacombes de Paris :http://www.catacombes.paris.fr/

2015. 09. 25.

•

7 perc

តាមដានស្តាប់កម្មវិធីផ្សាយរបស់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ (RFI ខេមរភាសា) ដើម្បីឈ្វេងយល់ អំពីហេតុការណ៍ជុំវិញពិភពលោក៖ បច្ចុប្បន្នភាព វប្បធម៌ ចំណេះដឹងទូទៅ បញ្ហាសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងនៅទូទាំងពិភពលោក។ លោកអ្នកក៏អាចរៀនភាសាបារាំង និងយល់ដឹងអំពីរឿងរ៉ាវថ្មីៗជាច្រើនផ្សេងទៀត។