Bach & Co

Podcast over Bach, aflevering 62
‘Bach en de Dood’ – deel 10

In de afleveringen van Bach & Co | Bach en de Dood onderzoeken we hoe de mensen in de tijd van Johann Sebastian Bach omgingen met de dood.

In de nadagen van Bach’s leven stellen we vast dat zijn veerkracht steeds groter wordt als hij ook bij tegenslagen bijna vrolijke muziek gaat componeren, alsof hij in zijn leven genoeg gerouwd heeft. En dan wordt Johann Sebastian Bach langzaam blind. Een ramp voor een componist die z’n muziek moet opschrijven. In 1750 was het gezichtsvermogen van Bach zo achteruitgegaan dat hij besloot zich te laten opereren. Hij koos voor ‘chevalier’ John Taylor, oogchirurg en fameus kwakzalver. Hij werd in korte tijd maar liefst twee keer geopereerd maar werd volledig blind. Na de tweede ingreep ontwikkelde Bach meerdere complicaties, waaronder hoge koorts en een bacteriële infectie. Het ziekbed werd een sterfbed. Bach liet het koraal ‘Wenn wir in höchsten Nöten sein’ op klavecimbel spelen, en gaf aanwijzingen voor veranderingen en zo componeerde hij z’n laatste werk. Met ‘Vor deinen Thron tret’ ich’ componeert hij zich letterlijk de hemel in.

Fragmenten van:

Johann Sebastian Bach (1685–1750)

0. Tune Bach en de Dood
Uit: Ich Hatte Viel Bekümmernis, BWV 21
– Sinfonia
Akademie Für Alte Musik Berlin olv. Bernhard Forck
Isabelle Faust, viool

1. Choral – Wenn wir in höchsten Nöten sein, BWV 668a
Masaaki Suzuki, klavecimbel

2. Vor deinen Thron tret’ ich – BWV 668
Daniel Taylor

3. Uit: Messe h-Moll, BWV 232
XXI. Credo “Et expecto” (Chor)
Chor & Orchester Der J.S. Bach-Stiftung, olv Rudolf Lutz

4. Uit: Bach Musikalisches Opfer, BWV 1079
– 1. Largo
Krijn Koetsveld, Netherlands Bach Ensemble

5. Fürchte dich nicht, ich bin bei dir, BWV 228
Solomon’s Knot

6. Uit: Die Kunst der Fuge, BWV 1080
– Fuga a 3 Soggetti
Masaaki Suzuki, klavecimbel

7: Uit: Die Kunst der Fuge, BWV 1080
– Contrapunctus 1
Stephen Limbaugh, Virus TI Synthesizer

8. Uit: Ich Habe Genug, BWV 82
Aria/ Ich Freue Mich Auf Meinen Tod
Capricornus Consort Basel olv Peter Barczi
Miriam Feuersinger – sopraan

Uit: Messe h-Moll, BWV 232
9. XXVII. Agnus Dei (Alt)
10. XXVIII. Dona nobis pacem (Chor)
Chor & Orchester Der J.S. Bach-Stiftung, olv Rudolf Lutz
Alex Potter, Altus