Betrouwbare Bronnen

Dag en Nacht
  • 0.0 (0)
  • NEWS
  • UPDATED TWICE WEEKLY
Betrouwbare Bronnen Podcast

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen. De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu. Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag. Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie. Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

  1. 1 DAY AGO

    449 - De echte crisis is de woningnood

    Je kunt natuurlijk alles een 'crisis' noemen. Maar de wooncrisis is er een die bijna iedereen aan den lijve ondervindt. Wie kent er niet een jongere, een oudere vrouw, een gezin of een collega die wanhopig op zoek is naar een passend huis of appartement? Daarover kwam de Vereniging Eigen Huis bijeen in Amare in Den Haag. Het 50-jarig jubileum werd een moment van feest én alarmbel. Jaap Jansen en PG Kroeger waren er live bij en spraken over knelpunten en oplossingen met deskundigen en verantwoordelijken. PG: "In minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en ruimtelijke Ordening moet een beetje meer ome Joop; wat meer Den Uyl." *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Eigen Huis en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Als vriend maak je kans op een van de tien beschikbaar gestelde boeken over 50 jaar VEH. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** In het eerste deel van deze aflevering praten we met Cindy Kremer, algemeen directeur van de Vereniging Eigen Huis en met hoogleraar Peter Boelhouwer van de TU Delft hoe de nieuwe woningnood opgelost kan worden. Ze onttoveren veel legendes. Zo doet Nederland het zo slecht nog niet met de bouw van woningen. De durf om Vinex-wijken te bouwen leidde tot veel woongeluk. Maar juist nu stokt het groeitempo. Duidelijk wordt - ook vanuit de historie van 50 jaar geleden! - dat de vaak ongeziene factor van 'grond' en 'grondbeleid' voor de oplossing van de wooncrisis cruciaal is. Grond is er genoeg in ons land, maar het beheer en de prijs ervan hebben forse consequenties voor de aanpak van de wooncrisis. Zoals Cindy Kremer zegt, bijna elke 'crisis' slaat uiteindelijk neer bij de volkshuisvesting: stikstof, personeelstekorten, waterkwaliteit, sociale woningvoorraad, doorstroming, vergrijzing en migratie. Het is dan ook veel te simpel om alleen het mantra 'bouwen, bouwen, bouwen' als oplossing te presenteren, zegt Peter Boelhouwer. Een steviger regie van 'Den Haag' is onvermijdelijk. Hoe verknoopt de problemen vaak zijn, vertellen Carla Muters en Jelle Beemsterboer. Muters is voorzitter van de Nationale Hypotheek Garantie, een organisatie in het hart van de problematiek en de oplossingen. Het is een sociaal vangnet voor eigenaren met problemen en zorgt ervoor dat zij in crisistijd kunnen terugvallen op gerichte financiële ondersteuning. In de kredietcrisis redde dat vele duizenden gezinnen, waarbij de NHG tot het gaatje ging: het beschikbare vermogen raakte bijna op. De NHG is een typisch Nederlands instrument waarin de grondwettelijke zorgplicht van de overheid voor 'een dak boven het hoofd' concreet gerealiseerd wordt. Zo helpt de NHG ook bij het ondersteunen van verduurzaming. Het concreet vinden van locaties en het realiseren van woningbouw is het werk van de Noord-Hollandse gedeputeerde Jelle Beemsterboer (BBB). Juist deze provincie kent omvangrijke metropoolregio's en uitgestrekt landelijk gebied. Alles komt hier samen. Hij wordt er dan ook mee geconfronteerd dat al te simplistische gedachten over boeren, landschap, steden en natuur meer blokkeren dan helpen. Zo zijn er in Noord-Holland plannen voor wel 191.000 nieuwe woningen tot 2030. Maar papieren afspraken zijn nog geen concrete huizen. Met 'versnellingstafels' moet hij al polderend voortgang zien te boeken. Met het schrappen van OV-projecten als een verlengde Noord-Zuid Lijn bij Amsterdam of het schrappen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied brengt het kabinet-Schoof oplossingen niet dichterbij. De aangekondigde woningbouwtop met alle betrokken partijen kan dan ook wel eens een boeiende confrontatie van ambities en realiteitszin opleveren. *** Verder luisteren 422 - Een eigen huis, een plek onder d

    1h 27m

  2. 5 DAYS AGO

    448 - Premier zonder kompas

    Het waren de eerste Algemene Politieke Beschouwingen van de Tweede Kamer met het nieuwe kabinet-Schoof. Er was een Regeerprogramma dat het Hoofdlijnenakkoord uitwerkte. Er was een Miljoenennota en er waren de begrotingen van alle ministeries. Alle reden een indringend debat op de inhoud toekomstgericht te houden. Maar het werd opnieuw een debat in chaos en verziekte sfeer. Jaap Jansen en PG Kroeger pogen licht in de duisternis te brengen over de vraag: wie ging waar de mist in en wie zag het scherp? Wat maakte die 'Brief aan de EU' zo explosief en volstrekt inhoudsloos tegelijk? En waar ging het twee dagen lang eigenlijk niét over? *** 🔋Sponsor van deze aflevering is Tibber. Opladen voor de toekomst met jouw thuisbatterij. Haal het maximale uit je huis met Homevolt van Tibber. Bekijk meer op Tibber.nl/homevolt. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Ten diepste is het probleem van dit kabinet dat het van niemand is. En premier Dick Schoof al helemaal niet. Zijn niet bestaande ‘mensbeeld’ waarnaar Pieter Omtzigt al vroeg bij de start blijkt nu de kern van het probleem. Jaap moet bij Schoof denken aan een ouderwetse jukebox. De vier coalitiepartijen hebben hun grammofoonplaten erin gestopt en die worden nu in willekeurige volgorde afgespeeld. Het is: men vraagt en wij draaien. De premier voegt er zelf niets aan toe. Hij heeft geen kompas. PG noteert dat Schoofs definitie van het premierschap nog het meest lijkt op de rol van ministers van vóór Thorbecke. Een ander - koning Willem I - bepaalde de Zeitgeist van het Bewind - ministers waren gedienstige bureaucraten zonder eigen huismacht, gezag of inhoudelijke visie. Opvallend hierbij is het gebrek aan finesse in zijn aanpak van het parlementair debat. Het was politiek adembenemend hoe Schoof handreikingen uit de Kamer bruusk de kop in drukte of kansen op nuttige steun bij CDA, ChristenUnie, D66 en anderen niet herkende en als ‘een pinkje’ wat hij bereid was te geven ridiculiseerde. De coalitie lijdt aan twee elkaar verstekende vacua: het leiderschap in het kabinet – in het buitenland denken ze dat Geert Wilders de premier is - en dat bij de fractie van NSC. Omtzigts invalster Nicolien van Vroonhoven verbijsterde – zowel toen ze politiek optrad als wanneer ze sprakeloos in haar bankje bleef zitten. Intussen kwam de metafoor van de 'vier pizzapunten' weer volop tot uiting. Zeer opmerkelijk was de profilering door VVD-leider Dilan Yesilgöz. Zij schoffeerde elk van de andere drie, maar deed dit politiek zeer behendig. Jaap en PG duiken in de achtergrondperikelen van de brief van minister Marjolein Faber aan de Europese Commissie. Het blijkt bij dat document volstrekt niet om inhoud of betekenis te gaan. De professionele reactie van de staf van Ursula von der Leyen was veelzeggend. Wie de lijst thema's die in dit ‘debat van het jaar’ geheel buiten beschouwing bleven langs loopt kan niet anders dan onthutst zijn. Van het grootste knelpunt - de massale tekorten aan personeel - tot de nieuwe rol van Mark Rutte in oorlogstijd, van de NSC-nota over bestaanszekerheid tot de uiterst labiele begrotingstoestand - het kwam niet of slechts procedureel ter sprake. En, opvallend: niemand agendeerde de HJ Schoo-lezing van Omtzigt! *** Verder luisteren 442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders 438 –Het nieuwe kabinet als kleuterklas. De koning kun je niet spelen 436 - Nieuwe bestuurscultuur: de Tweede Kamer is alvast begonnen 433 - Op weg naar het bordes 428 – Dick Schoof, de 'premier van buiten', is de ultieme insider 426 - Een doodgewoon meerderheidskabin

    1h 27m

  3. 17 SEPT

    447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor

    Ivo Daalder adviseerde president Bill Clinton over Europa; werd Barack Obama’s ambassadeur bij de NAVO en leidt nu de Chicago Council on Global Affairs. Een echte Amerikaan. Maar nu siddert hij bij de gedachte die bewuste keuze te laten varen en misschien wel terug te gaan naar Nederland. Hij kan niet anders, als Donald Trump terugkeert in het Witte Huis. Met Jaap Jansen en PG Kroeger praat Daalder over zijn geopolitieke belevenissen en de turbulente wereld van vandaag. Wat NAVO-partner Nederland betreft rekent hij op ‘the adults in the room’. Maar als Trump terugkomt? “Dan voelen Orbán, Wilders, AfD en mensen als Meloni en Fico zich gesterkt.” *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Atlantische Commissie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Deze BB bevat oa een advertentie van Bureau Vergezicht en van Tibber Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Bill Clinton was de eerste president van na de Koude Oorlog. Met hem een beleid voor het nieuwe Europa ontwerpen was een avontuur in een onbekende wereld. Daalder vertelt kleurrijk over die ‘unieke relatie en nauwe vriendschap’ van Bill met Boris en Bill met Helmut. Jeltsin kon een nieuw Rusland bouwen nadat hij de Sovjet-Unie had opgeblazen. Maar wat moest daarna eigenlijk gebeuren? Het idee dat Rusland een samenleving, economie en machtsstructuur van eeuwen tirannie kende, die nu wel te managen zou zijn? Dat is een illusie. "Rusland is Rusland."     Hoe destijds de kernwapens en raketten in Oekraïne zijn 'weggewerkt' blijkt daarbij nú van essentiële betekenis. “Clinton was een binnenlandpresident, maar hij leerde het tijdens zijn ambtsperiode. Hij werd geconfronteerd met de wereld, met de realiteit.” Hij citeert Ruslandkenner collega Strobe Talbott die meteen al zag wie de nieuwe man in het Kremlin was: "Poetin kun je nooit vertrouwen." 9/11 maakte een ruw einde aan de wereld van het ‘vredesdividend’ en wees naar nieuwe confrontaties van heel andere aard. Daalder vertelt fascinerend wat hij die dag meemaakte. De nasleep deed hem kiezen voor Barack Obama en níet voor Hillary Clinton. Hij noemt Obama een politiek talent van de buitencategorie, maar als president een solide middenmoter. Tijdens Daalders ambassadeurschap was de NAVO verstrikt in Afghanistan en Libië. En de confrontaties met Poetins Rusland werden steeds ruwer.      Obama’s cruciale relatie in Europa was Angela Merkel. "Er zijn berichten dat dit gebeurde," zegt Daalder droogjes over het afluisteren van haar smartphone. Amerika wilde dat Duitsland een veel grotere ging spelen, maar Merkel hield dat af. Daalder is heel benieuwd naar Merkels binnenkort te verschijnen reflecties op haar rol als wereldleider die Europa afhankelijk hield van goedkope energie uit Rusland en pal stond voor vrijhandel met China. Hij zag hoe Mark Rutte door MH17 fundamenteel veranderde. "Heel Europa ervoer die schok, maar nergens kwam het zo hard aan als in Nederland." Het maakt hem de geschikte man de NAVO te leiden: omdat hij consensus kan smeden maar sindsdien wel een glasheldere lijn heeft. Daalder benadrukt dat je Trump letterlijk moet nemen. Als hij zegt dat de NAVO dood is, dat hij één dag dictator wil zijn en na hem geen verkiezingen meer nodig zijn, dan nemen we dit maar liever bloedserieus. "Het is wat in de jaren twintig in Italië en later ook in Duitsland gezegd werd.” Ook de 'vredesregeling' die Trumps running mate JD Vance schetst voor Oekraïne moeten we volstrekt ernstig nemen. In 2016 dienden rond Trump nog de ‘adults in the room' van de klassieke Republikeinse partij. Nu zijn nog alleen maar sekteleden over. De toekomst van Kyiv, Europa en de Atlantische waar

    1h 21m

  4. 13 SEPT

    446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd

    Emmanuel Macron stelde in april: “Europa is sterfelijk.” Het antwoord op die waarschuwende stelling komt nu van voormalig bankpresident Mario Draghi. Over zijn ambitieuze plan om de Europese productiviteit fors te verhogen zegt hij kort en goed: "Doe dit of het wordt een langzame doodsstrijd.” Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren Draghi's voorstellen en schetsten de impact ervan op ons land. Want als prominente EU-lidstaat en voorhoedeland in high tech en innovatie zal zeker Nederland aan de slag moeten met Draghi’s 170 concrete stappen. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! De aflevering bevat onder meer een advertentie van Breinstein en van Tibber. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Meteen valt op: Draghi is erin geslaagd niet het zoveelste rapport te schrijven met veel visionaire beelden en taal en weinig concrete handvaten. Bovendien draait hij er niet omheen. Hij is de strenge bovenmeester die helder verwoordt wat niet goed gaat en flink huiswerk opgeeft. Voor de concurrentiekracht van de EU is van alles nodig en belangrijk - en daar heeft hij veel voorstellen voor - maar niets is zo wezenlijk als het menselijk kapitaal van de Europeanen. Onmiskenbaar bouwt Draghi hier voort op het initiatief van Ursula von der Leyen met haar Year of Skills 2023. Het opwaarderen van de capaciteiten en vaardigheden van alle werknemers staat centraal in het rapport. Daarbij wijst Draghi op de intrinsieke kwaliteit van de Europese kennissector. HBO, WO, R&D-instituten en bedrijven behoren tot de beste ter wereld. Maar het vertalen daarvan naar praktische toepassingen en de opschaling blijft steken. Juist hier zijn de VS en China Europa voorbijgeschoten. Zelfkritisch is het rapport. Ook over EU-regelgeving die voor het sociaal sturen van grote ondernemingen nuttig is, maar voor starters, mkb en nieuwe initiatieven ondoenlijk is te volgen. Dat helpt niet bij het waarmaken van de ambities tot het Co2-neutraal maken van de industrie en het klimaat- en energiebeleid voluit te richten op 'groene groei'. Opvallend is Draghi's felle oproep om nu toch eindelijk werk te maken van een Energie Unie – Jacques Delors deed het in 2010 in bijna dezelfde woorden in een vraaggesprek met PG! - en ook de Kapitaalmarkt Unie en andere wezenlijke aspecten van de Interne Markt concreet te voltooien. Defensie, ruimtevaart, de nieuwste vormen van high tech, niet is ontsnapt aan de scherpe blik van Super Mario. Ursula von der Leyen en de aanvoerders in het Europees Parlement lieten in hun reacties direct blijken deze heldere visie met zeer concrete stappen zeer inspirerend te vinden. De nieuwe Europese Commissie (waarvan de samenstelling volgende week bekend wordt) er een soort regeerprogram mee gekregen. Opvallend is de Duitse reactie. Minister van Financiën Christian Lindner (FDP) kwam al met een 'nein!' terwijl Draghi nog bezig was met zijn presentatie. De Duitse werkgevers daarentegen kwamen met groot applaus. Lindner zou dan ook eerder uit politieke zwakte dan vanuit kracht zo hebben gereageerd, analyseert PG. En Nederland? Jaap en PG zien een opvallende analogie. Premier Dick Schoof lijkt hier op Ruud Lubbers en vicepremier Wim Kok in november 1989. Toen viel de Muur en ging Europa over de kop, twee dagen nadat hun regeerakkoord rond was. Ook Schoofs regeerprogramma is met Draghi's document meteen achterhaald.  Dit zal komende week bij de Algemene Politieke Beschouwingen tot heel wat ongemakkelijke discussies leiden. Het kabinet snijdt immers overal waar Draghi juist Europa wil aanjagen en kansen wil pakken. Als land van ASML en topsectoren van innovatie en R&D staat ons land hier in zijn

    1h 32m

  5. 10 SEPT

    445 - Chaos en onrecht in het sociale stelsel

    Eind september komen ze allemaal bijeen op een expertconferentie: iedereen met een grote verantwoordelijkheid voor het zwaar gehavende sociale stelsel. Harde noten worden gekraakt, bittere lessen getrokken en pogingen gedaan om een nieuw en hoopvol perspectief te schetsen. De basis daarvoor is een indringende 'proeve' van een onderzoek van een groep betrokken experts, geleid door Roel in 't Veld. Met mede-onderzoeker Marleen Maat zet hij een nieuwe, fundamentele visie uiteen in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen: Chaos en onrecht in het sociaal domein: diagnose en therapie. Drie jaar geleden was In ’t Veld ook al te gast bij Jaap Jansen en PG Kroeger. Toen spraken ze over zijn boek 'In het oog van de orkaan' en hoe door een combinatie van perfectionisme en wantrouwen de overheid burgers is gaan overbelasten. Die storm is nog niet gaan liggen. Nu het kabinet-Schoof met zijn regeerprogram komt en de eerste Prinsjesdag beleeft, is zo'n visie op hoe het verder moet en kan met 'het sociaal domein' en de vele complexe 'overheidsarrangementen' daarbinnen actueel én urgent. De studie biedt een grondige analyse, stelt een pijnlijke diagnose en komt met een therapie. De patiënt is hier de overheid, met name die in dat sociaal domein waar de regelstelsels van zorg, fiscus, inkomenssteun, wonen, studeren en kinderopvang elkaar ontmoeten en vaak hopeloos dwarszitten. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! De aflevering bevat onder meer een advertentie van Breinstein en van Tibber. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** De analyse stelt vast dat er sprake is van ‘hardnekkigheid van systemisch falen’ die leidt tot ‘een ontzagwekkende problematiek’ die de onderzoekers ontsteld en beschaamd maakte over hoe we dit zo hebben laten ontaarden. Hun speurtocht door deze tragedie leidt tot het inzicht dat burgers, overheden en uitvoeringsorganisaties in de greep raakten van 'de vloek der goede bedoelingen.'      Al die onderdelen van het sociale stelsel willen oprecht burgers helpen of ondersteuning bieden. Maar zij behandelen slechts een deelsegment van de sociale problematiek van burgers. En de ene regeling heeft onbedoeld vaak funeste effecten op de andere. "Niemand heeft nog zicht op het geheel", zegt In’ t Veld. “En niemand is daardoor nog verantwoordelijk voor het geheel. De mythe van de eenheid van beleid bij de overheid is bedrieglijk."       Iedereen kent het horrorverhaal van de kindertoeslagaffaire. Nieuw voorbeeld is de WIA en het UWV. Deze regelgeving blijkt zelfs voor de expertcommissie die haar bestudeerde onbegrijpelijk. Op een arbeidsmarkt met miljoenen zzp'ers en flexcontracten is het centrale begrip bij nog altijd het oude ‘dagloon' – alsof iedereen een vaste betrekking heeft. Die fictie in combinatie met een wantrouwende overheid die controle op data van burgers tot voorwaarde vooraf maakt, zorgt voor onuitvoerbare regels en dreiging van willekeur. Marleen Maat en Roel in 't Veld benadrukken dan ook dat dit soort complexe stelsels sterfelijk is. Bij een werkzame therapie zijn helderheid over zulke eisen en over de rechten van burgers essentieel, zoals in de 'Taxpayer's Bill of Rights' in Amerika geformuleerd na vergelijkbare ellende daar. Met het idee van ‘een snelle eenmalige operatie’ als politiek toverstafje maken Maat en In 't Veld de kachel aan. "Dan ben je binnen de kortste keren terug bij af, want ook die nieuwe regelstelsels zullen weer lijden aan dezelfde euvels. Of ergere."       Dat zien we nu al bij de lange reeks hersteloperaties. Van Prinses Laurentien tot Box-3 worden operaties in gang gezet die de complexiteit eerder no

    1h 29m

  6. 6 SEPT

    444 - Het Oosten kiest, Duitsland siddert

    De uitslagen van de Landtag-verkiezingen in de oostelijke deelstaten Thüringen en Sachsen deden Duitsland en Europa sidderen. En daar is alle reden voor. Alternative für Deutschland en Bündnis Sahra Wagenknecht wonnen fors. Hoe kan dat?     En klopt dit wel? Hier zit veel meer achter! Jaap Jansen en PG Kroeger nemen je mee naar 'Ossiland'. Met vele nuances én verrassingen.     *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! De aflevering bevat onder meer een advertentie van Breinstein en van Tibber. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Was de uitslag zondag 1 september in het dunbevolkte Thüringen - 1,9 miljoen inwoners - allesbehalve verrassend, die in het veel grotere Sachsen was dat wel. Thüringen herhaalde de uitslag van juni bij de Europese verkiezingen. AfD kreeg opnieuw ruim 30 procent en de CDU bleef overeind met 24 procent. Sachsen liet een ander beeld zien. De AfD is daar zeer teleurgesteld, want ze kreeg niet de verwachte ‘meer dan 40 procent’. De CDU was verbluft met haar winst: van 21 procent in juni naar 32 procent nu.    Het toont aan, dat er geen uniform 'Oost-Duitsland' is, zeker politiek en cultureel niet. Er is een verrassende politieke en regionale diversiteit. Zo verloor AfD-triomfator Björn Höcke in Thüringen smadelijk. Een plaatselijke onderwijzer uit de CDU versloeg hem in zijn eigen kiesdistrict. De uitslagen in Sachsen lieten zien hoe juist de steden naar de CDU gingen, terwijl de periferie massaal AfD steunde. Dat lijkt op de PVV bij ons.    De oorzaken van de opmars van extreemrechts en Poetinvrienden als de BSW hebben kortere en veel langere termijn kenmerken. De impopulariteit van de ruziënde coalitie in Berlijn en het geringe respect voor bondskanselier Olaf Scholz hebben direct effect. Maar minstens zo opvallend is de nieuwe golf van Osttümelei, een modieuze verering van een fictief Duits oosten van vroeger. Een gezellig soort DDR - zonder Stasi, armoede, strafkampen en Muur.    Op zulk vals sentiment spelen AfD en vooral ook Sahra Wagenknecht in. En dat terwijl zij toch in Groningen kon gaan studeren, toen die Muur was omgegooid door de vreedzame volksopstand van 1989.  Veel dieper in de Duitse historie reiken oorzaken in de politieke cultuur van het oosten. Autoritaire regimes domineerden eeuwen. De dictaturen straften na 1933 elke vorm van civil society en geestelijke en culturele pluriformiteit af. De 'Wende' na 1990 kon niet bij toverstaf van bovenaf een democratische, dynamische samenleving laten ontstaan. De autoritaire structuren bleven sociaal domineren.   Daarbij kwam een massale ontvolking van deze regio's, vooral uit de kleinere steden en rurale gebieden. Hoger opgeleide jongeren - zeker de vrouwen - trokken massaal weg en grepen hun kansen in het rijke westen. Een groot mannenoverschot, veel laagopgeleiden en sterke vergrijzing bleven achter. Migratie van 'allochtonen' kwam er bovendien nauwelijks voor.    Tegelijkertijd bloeiden de steden op, profiteerden van de enorme investeringen in hightech industrie, cultuur en vele restauraties van de rijke historie. Jongeren uit het westen vonden er zo een plek en vaak 'een goedkoop bestaan'. Leipzig en Dresden groeiden harder dan bijna elke andere stad in Duitsland. Maar de nieuwe economie en banen pasten weinig bij de resterende, krimpende bevolking.    De oostelijke deelstaten zijn pluriformer dan veelal gedacht. Hun economische voorspoed in dertig jaar is indrukwekkend. Maar met de sociale vraagstukken van krimp, geringe scholing en dynamiek lopen ze wel vooruit op wat in ons land bijvoorbeeld ook aan de orde is.     Neemt niet weg dat hier schi

    1h 35m

  7. 30 AUG

    443 – Negen premiers en een explosief Oranjehuis

    Een zeer onthullend boek! In dienst van negen premiers. De dagboeken van jhr. mr. A.J.M. van Nispen tot Pannerden 1946 - 1972.     Een jonkheer van zoveel jaar geleden? Jazeker, want Buurt van Nispen was heel zijn loopbaan verbonden aan het ministerie van Algemene Zaken bij de minister president. De laatste tien jaar als hoogste ambtenaar, de secretaris-generaal. Hij zag en hoorde alles.      Deze dagboeken zijn verrukkelijk, vaak uiterst indiscreet, vol scherpe portretten en observaties. En bieden een diepe, niets ontziende blik achter de vaak ondoorzichtige schermen van Den Haag, de ambtelijke macht, de ministeries én Soestdijk. Het tijdsbeeld van Nederland in de jaren van wederopbouw en vervolgens de heftige jaren ‘60 is fascinerend.      Het boek is bezorgd door Alexander van Kessel en Carla van Baalen van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis in Nijmegen. Van Kessel is te gast en duikt met Jaap Jansen en PG Kroeger in de wederwaardigheden van die periode.     En al gauw is helder dat premier Dick Schoof zich indringend moet verdiepen in dit boek. Alles uit die jaren is in deze tijd en voor de premier en zijn ambtenaren brandend actueel!       *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** Van Nispen werkte nauw samen met maar liefst negen premiers. Willem Schermerhorn (1945-1945) was de eerste. Deze gold à la Schoof als een minister-president zonder partijpolitieke binding. Hij was boegbeeld van ‘de vernieuwingsgedachte’ die de verzuiling wilde dumpen. Opmerkelijk is hoe intens bij hem al in 1946 de vrees was voor een communistische bezetting door Stalin en zijn Rode Leger en voor de politieke effecten in ons land.      Toen kwam Louis Beel (1946-1948). Een eenvoudig ambtenaar die tot grote hoogten steeg. Van Nispen was kritisch over zijn neiging alles zelf te willen doen. "Dat gaat nooit goed zo." Niettemin werd Beel decennialang een van de machtigste raadslieden van het Koninklijk Huis. Vervolgens stond vele jaren Willem Drees (1948-1958) aan het roer. De dagboeken schetsen hoe Nederland geopolitiek en maatschappelijk fundamenteel veranderde. En Van Nispen laat zien waarom Drees zo'n uitnemende premier bleek. Een kwestie van stevig karakter en alleen maar heel nuttige eigenschappen plus een nobel naturel.      De zeeën gaan hoog en de afgronden zijn diep in de Greet Hofmans-affaire. Van Nispen zit op de voorste rij en vertelt onthutst over het gedoe rond Soestdijk. Geen wonder dat deze dagboeken 50 jaar verzegeld moesten blijven!      De wederopbouw slaagt en onder premier Jan de Quay breken economische bloei en welvaart voor allen in Nederland door. Hij wordt populair, maar ‘men zag niet de chaos’ bij deze onzekere man. Zijn ambtenaren waren vaak wanhopig en hijzelf niet minder. Minister van Financiën Jelle Zijlstra is de sterke man in zijn kabinet en het eigenlijke brein achter het succes.      Opvolger Vic Marijnen (1963-1965) lijkt eerst een verademing voor zijn ambtenaren, maar blijkt bijna net zo zwak en ook nog ijdel. Van Nispens les: “Een premier moet zijn: een waakhond, een herdershond én een jachthond."      Deze jaren worden gedomineerd door epische toestanden in het Oranjehuis. Verliefde prinsessen. Haat en nijd. Inhaligheid en statusgedoe. Excentriek gedrag en heel veel tijdrovende narigheid waar premier en ambtenaren horendol van werden. Dick Schoof is gewaarschuwd!      Van een paleisliftje voor Wilhelmina tot een privé-jachtgebied van 'de Prins' in Tanzania, van ruzie over wie naar welke begrafenis mocht tot de verwachting dat met de E.E.G. de k

    2h 1m

  8. 27 AUG

    442 - Na de sportzomer van Schoof de hete herfst van Wilders

    Deze zomer moest het kabinet-Schoof met zijn coalitie grond onder de voeten vinden. Er gebeurde van alles, maar te veel ook niet. Waarop moet je letten om de politieke verhoudingen op weg naar Prinsjesdag scherp te krijgen? En wat staat ons daarna allemaal nog te wachten? Jaap Jansen en PG Kroeger duiken erin nu het nieuwe politieke seizoen begint.    *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact. Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier *** 4 juli, Independence Day, bleek voor Dick Schoof Afhankelijkheidsdag. De Regeringsverklaring eindigde in een vernedering en chaos. De nieuwe premier kon geen stempel drukken op zijn ploeg, noch op zijn opdracht.  In de weken daarna leek de coalitie stuurloos. Geert Wilders zocht op X de grenzen op. Caroline van der Plas zei dat ze zich schaamde. De VVD zweeg omineus. Pieter Omtzigt stelde dat hij helemaal niet in een coalitie meedeed, maar meer in een 'samenwerkingsverband'. En hij opende een pot met pieren voor de premier over de toekomst van het Oranjehuis.    Intussen moest er een 'regeerprogram'' worden opgesteld als product van de ministersploeg. Maar bewindslieden gingen eerst op vakantie en de premier knuffelde olympische sporters. Het opstellen van dat stuk werd dan ook een warrig en traag proces. Ministers als Marjolein Faber en Reinette Klever poogden er zelfs onderuit te komen door eigen producten te lanceren.    De 'asielcrisis' bleek leerzaam. Faber misbruikte ontheemde Oekraïners voor eigen doeleinden. Schoof floot haar terug. Wilders floot Schoof terug. Een tiener werd geofferd op het altaar van politiek onvermogen. Brussel wacht af en kijkt toe. Pas in december is er een nieuwe Eurocommissaris voor Migratie. De PVV heeft overigens nog wel enkele vuiltjes weg te poetsen. De positie van minister Dirk Beljaarts is hachelijk. En Wilders eigenzinnige buitenlandbeleid destabiliseert dat van het kabinet, zodat Caspar Veldkamp, Ruben Brekelmans en Schoof keer op keer puin moeten ruimen.    Het Centraal Planbureau daagt uit: durft dit nieuwe kabinet met zijn ruime meerderheid in de Tweede Kamer écht te saneren? Havik Eelco Heinen op Financiën profileert zich als strenge schatkistbewaker, maar Schoof, NSC en BBB doen voorlopig liever niets. Maakt dit de VVD de verliezer van deze zomer?    Intussen negeert het kabinet hét probleem voor de economie, de publieke diensten en onderwijs: het enorme tekort aan menskracht voor bijna elke sleutelfunctie. Sterker nog, de eerste signalen duiden erop dat het nieuwe beleid de noodsituatie nog erger gaat maken. Hogescholen, universiteiten, MBO, studenten en bedrijven vrezen een hete herfst met harde klappen. Op Prinsjesdag moet Schoof ook Europees leveren. Beleid rond mest, stikstof, opt-outs en kortingen zal concreet moeten worden. Ursula von der Leyen houdt de kaarten tegen de borst zolang Nederland vaag blijft. Haar troefkaart heet Wopke. Het Grote Gerucht zou de coalitie moeten doen sidderen. Wie slaat waar wanneer toe? Binnen de coalitie zijn wantrouwen en spanningen permanent aan de orde. De nasleep van Afhankelijkheidsdag 4 juli werkt diep door. Discipline tussen de vier fracties vereist nieuwe machtsmiddelen.     Binnen NSC zien ze een electorale afgrond opdoemen. Zijn bewindslieden zijn blij nu 'eigen baas' te zijn, los van Omtzigt en 'de mantelzorger'. En 'de acht dommies' proberen er met elkaar nog wat van te maken.     Wilders ziet dat natuurlijk. Hij vernedert NSC met schimpscheuten die de Basislijn over de rechtsstaat inhoudsloos maken. Wat kunnen ze hem maken? Hij is pas écht extraparlementair en dat wilden ze toch zo graag? *** Verder luisteren 438 –Het nieuwe

    1h 39m
See All (449)

About

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen. De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu. Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag. Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie. Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Information

  • Channel
    Dag en Nacht
  • Creator
    Jaap Jansen - Dag en Nacht Media
  • Years Active
    2018 - 2024
  • Episodes
    449
  • Rating
    Clean
  • Copyright
    © Jaap Jansen - Dag en Nacht Media
  • Show Website
    Betrouwbare Bronnen

More From Dag en Nacht

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes and get the latest updates.
Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada