#119 Marilene de Zeeuw - impact van eigen trauma op het ouderschap TIMM Consultancy voor Jeugdzorgprofessionals

Hoe je zelf bent opgegroeid vormt je procedurele geheugen. Daar haal je uit wat je gaat doen en wie je gaat zijn als ouder voor je kind, hoe je het ouderschap gaat vormgeven. Dat gaat over lieve woordjes fluisteren. Ouderschap is een automatisch proces. Als daar een pijnlijke periode was met schreeuwen en zwijgende ruzies dan zorgen die ervaringen voor meer onzekerheden, angsten en de wens dat je het anders gaat doen. Maar die wens betekent niet dat je weet hoe het wel moet. Die zoektocht is heel lastig.
Baby kunnen zelfs al in de buik veel meekrijgen van de stress. Dat zorgt dat je kind met meer stress op de wereld komt. Dat je kind de boodschap heeft gekregen het is een stressvolle wereld daarbuiten. Het zorgt voor een gevoeliger zenuwstelsel wat zich kan uiten in meer huilen, slechter slapen en meer co-regulatie nodig hebben.
Kinderen leren door te observeren. Wat je leert in je gezin ga je overnemen en ook in andere situaties laten zien. Als je meer mensen om je heen hebt heb je ook meer keuze in wie je na gaat doen. Je hebt meer variatie om uit te kiezen.
Opvoeden hoort in een groep te gebeuren. Ouderschap vraagt meer dan je met je kerngezin kunt opbrengen. Het is niet gek dat veel ouders zich overbelast voelen. Vanuit het evolutionair denken is het idee dat de natuur heeft bedacht dat je in groepen grootbrengt.
Ook onderzoek naar hechting laat zien dat er meer hechtingsfiguren nodig zijn. De kwaliteit van het netwerk is belangrijk. Je mag meer mensen bij je kind betrekken, mensen waar je kind zich aan mag verbinden. Mooie ontwikkeling in die context zijn de steungezinnen wanneer ouders netwerk missen.
Dat is een belemmering, het zorgt vaak voor uitputting bij de ouders waar het netwerk niet zo uitgebreid is. Dan wordt er een groter appel op professionals gedaan. En toch is het nodig dat we onszelf minder belangrijk maken. Zodra professionals instappen doet het netwerk een stap terug. Vaak vanuit het idee dat zijn de professionals die weten of doen het beter. Daarmee verzwakken we het eigen netwerk.
Ouders moeten vaak veel en het moet allemaal goed. Zodra je ouder wordt is daar het gevoel van verantwoordelijk zijn. Dat brengt ook schuldgevoelens met zich mee.
Als je kind in een pleeggezin woont moet de ouder leren verdragen dat een ander hun kind opvoedt. Aan moeten zien dat je het kind bij ander goed heeft is moeilijk. Vaak moet je leren gevoelens van jaloezie te verdragen, verdragen dat die ander een belangrijke rol in het leven van jouw kind speelt. Jezelf ondergeschikt maken en weten dat alle relaties uniek zijn. Voelen dat overal sterke en zwakke kanten aan zitten.
Een PTSS heeft invloed op de kwaliteit van de interactie tussen ouder en kind. Kinderen voelen en merken dat als geen ander, jouw stresslevel wordt gespiegeld door het kind.
De afvlakking die soms ook bij PTSS hoort, gaat vaak af en aan. Je bent dan soms even niet bereikbaar voor je kind. Het kind gaat dan meer zijn eigen gang.
De herbelevingen die plaats vinden kunnen ook ontstaan doordat je getriggerd wordt door alle daagse situaties of gedrag van je kind. Het gedrag van je baby kan je herinneren aan gedrag van je eigen ouder of je eigen huilbuien.
Ouders durven zelf niet na te denken over de triggers, ze vermijden liever. Dit vraagt traumabewust van de professional want ouders durven zelf de link niet te leggen.
Het is wel goed om ‘Slapende honden wakker te maken’ je hoeft ook niet heel veel als een ouder ontregelt, misschien even langer blijven, er even te zijn. De ouder is vaak al heel goed in staat om dit eigen gedrag zelf te hanteren, zichzelf te reguleren. Vergeet niet ze dealen hier al heel lang mee. Gevoel gaat ook weer voorbij. Soms moet je het even uitzitten. De modder die er is aanvaarden.
Belangrijk ook om te weten dat we kunnen repareren. Je kunt altijd weer sorry zeggen en ergens op terugkomen en met mildheid kijken naar het gedrag van de ander, beschikbaar zijn.