Gesprek met Femke Feenstra over de coronacrisis in relatie tot de zorg

In deze aflevering gaat Michiel van Raaij, hoofdredacteur van Architectenweb, in gesprek met Femke Feenstra, architect en partner van Gortemaker Algra Feenstra Architecten, over de uitbraak van het coronavirus, hoe zorggebouwen voorbereid kunnen worden op een volgende uitbraak, maar ook over de zorg in bredere zin.

Misschien moet ieder ziekenhuisbed in Nederland geschikt gemaakt worden om ook als Intensive Care-bed te kunnen dienen als dat nodig is, stelt architect Femke Feenstra. Als we de capaciteit op de Intensive Care echt willen verhogen, om een volgende uitbraak van dit of een ander virus op te kunnen vangen, dan kan dat wat haar betreft een scenario zijn.

Dat we in Nederland relatief weinig ziekenhuisbedden hebben, in het bijzonder op de IC’s, kan Feenstra goed verklaren. Iedere dag dat een patiënt langer op bed ligt, vertaalt zich in een verlenging van het hersteltraject. Binnen de zorgsector wordt er dan ook breed op ingezet om de ligduur te verkorten. De overcapaciteit aan bedden die er ooit nog was, is er in de loop van de jaren uit bezuinigd. De keerzijde daarvan is tijdens de coronacrisis pijnlijk duidelijk geworden: een piek in het aantal patiënten opvangen is heel lastig. Daar moet echt wat veranderen.

Wat betreft het zo snel mogelijk weer in beweging krijgen van patiënten ziet Feenstra ook nog genoeg ruimte voor verbetering. En architectuur kan daarin echt helpen. Bijvoorbeeld door van de gang een werkelijke prettige ruimte te maken en patiënten te stimuleren hun bezoek niet in hun kamer te ontvangen maar in een interessante ruimte verderop in de gang. Het concept dat Feenstra hiervoor ontwikkeld heeft, noemt ze ‘het reactiverend ziekenhuis’. Op verschillende plekken in Nederland wordt dit al succesvol toegepast.

Waar het bij patiënten op ‘reactiveren’ draait, gaat het bij ouderen om ‘blijvend activeren’ zou je kunnen zeggen. De woning met een voordeur aan de straat moeten we daarin niet vergeten, waarschuwt Feenstra. Er is immers geen eenvoudiger manier dan contact te maken met de buren dan even de voordeur te openen en naar buiten te wandelen. 

De eigen voordeur aan de straat vormt ook het thema bij het woonzorgcentrum dat Feenstra in Zierikzee heeft ontworpen. Door dat gebouw de vorm te geven van een lange slinger konden alle woningen daar aan de buitenzijde een eigen voordeur krijgen. Wel zo prettig en handig. Aan de binnenzijde hebben de woningen daarbij een tweede voordeur die uitkomt op de route langs de verschillende tuinen daar.

Deze podcast wordt mede mogelijk gemaakt door AGC.