Powstanie praskie 1945. Jak Czesi i własowcy wygrali z Niemcami | opowiada: prof. Piotr M. Majewski Czechostacja

W ostatnich dniach II wojny światowej, gdy amerykańskie wojska stały 70 a radzieckie - 120 km od Pragi, w stolicy Czech wybuchło antyniemieckie powstanie. Trwało zaledwie trzy dni, ale było bardzo krwawe - zginęło w nim ponad trzy tysiące osób. I zakończyło się zwycięstwem powstańców - niemiecka załoga warunkowo - bo ze zgodą na opuszczenie miasta, chociaż bez ciężkiego sprzętu i lotnictwa, skapitulowała.

W 22 odcinku Czechostacji o tym co do Powstania praskiego doprowadziło, jak ono przebiegało i kto wsparł Czechów, opowiada dr hab. Piotr Maciej Majewski, profesor Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, specjalista od wokoło II wojennych dziejów Czechosłowacji.
Z odcinka dowiecie się m.in. o tym, jaką rolę w wybuchu powstania praskiego, mimowolnie, odegrały kolaboracyjne władze Protektoratu Czech i Moraw. Będzie też o obronie rozgłośni czeskiego Radia Publicznego na Winohradach - tej pierwszej, przed Niemcami, bo do drugiej doszło w sierpniu 1968 roku, kiedy Praską Wiosnę dławiły wojska Układu Warszawskiego.
Profesor Majewski wyjaśnia też, dlaczego tak źle kojarzący się w Polsce "Własowcy" - żołnierze kolaboracyjnych nazistowskich oddziałów złożonych z byłych radzieckich jeńców, są przez Czechów postrzegani nieco inaczej - tu drobny spojler - 1 dywizja ROA przeszła na stronę Powstańców i zapobiegła zdławieniu Powstania praskiego przez niemiecką Grupę Armii Środek.

W końcu jest też o powojennej polityce historycznej Czechosłowacji i ZSRR, czy po prostu wielkim przeinaczeniu - bo tym w końcu zwykle polityka historyczna jest, jakie wiązało się z Powstaniem Praskiem i rolą, jaką miała w nim odegrać Armia Czerwona.

W odcinku obiecałem wskazać książki profesora Piotra Macieja Majewskiego, dla osób interesujących się wokoło wojenną historią Czechosłowacji i Protektoratu, czy w ogóle interesujących się historią. A może po prostu ciekawych świata. Oto kilka z nich:
"Niech sobie nie myślą, że jesteśmy kolaborantami. Protektorat Czech i Moraw 1939-1945", tytuł ten jest kontynuacją nominowanej w 2020 roku do nagrody Nike"Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu". Piotr Maciej Majewski pisał też m.in. o tym, czy Czesi mogli wygrać z HitleremNierozegrana kampania. Możliwości obronne Czechosłowacji jesienią 1938 roku czy o dziejach ludności niemieckiej w Czechach"Niemcy sudeccy 1848-1948: historia pewnego nacjonalizmu".
Jeśli odcinek Wam się spodoba, możecie postawić mi wirtualną kawę w serwisie Buy Coffee.

Z góry dziękuję.

* Zdjęcie na okładce: Powstanie Praskie; CC 4.0 z zasobów Purnocha, www.esbirky.cz
* W jinglu podcastu wykorzystuję fragment IX symfonii "Z Nowego Świata" autorstwa Antonina Dvořáka, pochodzącego z MUSOPEN.ORG