【A郎台語小詞典】Ep.041 燒冷寒熱︱Sio Léng Kôaⁿ Joa̍h 文稿/主持╱校對︱蔡逸民 BuLuhSuh 配樂︱陳曉怡 Niau-tāu 人聲編輯︱柯王炳勳 Bí-leng 字幕︱林于真 A-chin 圖︱AI製圖 影片︱陳姿樺 Ko͘-chiáu 訂閱做工á人Youtube頻道:https://www.youtube.com/@chokangalang 完整ê漢羅/POJ對照文稿khǹg ti官方網站:https://cho-kang-a-lang.github.io/ 漢羅全文: 台語teh形容溫度ê用詞確實是bē少,咱今á日khioh siāng基本--ê,來hâm ta̍k-ê稽考--1-ē。 我ē記chit囡á時,有時á是tī寒天出門穿真少,ah有時á是熱天穿kah kui堆--ê,hit-tang-chūn,老爸a̍h老母to̍h ē kă唸1句講,「m̄知寒熱」。囡á人kài-sêng to對溫度teh變化khah無hiah敏感,無像年紀khah大--leh,人soah變kah驚寒也驚熱。 Chit ê寒kah熱m̄-nā會當the̍h來形容天氣,mā ē-sái the̍h來講ka-tī身體ê感覺,熱天,寒天,感覺寒,感覺熱,m̄-koh to̍h是無leh the̍h來講物件ê溫度ŏ͘。To̍h親像講,1鼎湯tú煮好,beh phâng去飯桌,nā有人tī附近,咱嘴lóng ē hoah講:「燒--o͘h!燒--o͘h!」To̍h是leh叫人ài細膩,m̄-thang去hō͘燒湯燙--tio̍h。Nā準講去冰箱the̍h冰角來tēⁿ tī手--ni̍h,sûi to̍h ē感覺tio̍h冰角冷ki-ki。Só͘-pái,ài注意,lán leh講物件ê溫度無leh用寒熱,kan-na有講燒冷,人kah天氣chiah有講寒,chiah ē講熱。 講tio̍h燒冷,有1 ê趣味ê所在,咱無leh講天氣ē燒,m̄-koh咱有teh講天氣ē冷。我感覺nā是teh講天氣,寒kah冷ê程度是差不多--ê,m̄-koh 2款lóng比涼ê溫度khah kē。涼差不多to̍h是bē熱,身軀爽快ê程度án-ne。 當然咱台語teh形容溫度ê字詞bē少,m̄是kan-na頭前有講--tio̍h-ê niâ。秋凊,燒lō,烏寒,翕熱,凍,àu-hip chia等等--ê,lóng是leh講無kâng ê狀況,有趣味ê朋友ē-sái koh ka-tī斟酌,稽考--1-ē。 總--是,溫度用字chē-chē款,燒冷寒熱tio̍h分明。 Án-ne,咱今á日ê A郎小詞典to̍h紹介到chia,請各位聽眾朋友繼續kā goán支持kah鼓勵,有閒koh來ŏ͘! POJ Choân-bûn: Kok-ūi sòaⁿ-téng ê thiaⁿ-chiòng pêng-iú, ta̍k-ê pêng-an, ta̍k-ê hó! Hoan-gêng siu-thiaⁿ Chò-kang-á-lâng phá-kheh-su̍h-to̍͘h. Iû koh kàu lán siāu-kài gí-sû ê sî-kan--a, chhiáⁿ ta̍k-ê chò-hóe lâi thiaⁿ khòaⁿ-māi. Tâi-gí teh hêng-iông un-tō͘ ê iōng-sû khak-si̍t sī bē chió, lán kin-á-ji̍t khioh siāng ki-pún--ê, lâi hâm ta̍k-ê khe-khó--1-ē. Góa ē kì chit gín-á sî, ū-sî-á sī tī kôaⁿ-thiⁿ chhut-mn̂g chhēng chin chió, ah ū-sî-á sī joa̍h-thiⁿ chhēng kah kui-tui--ê, hit-tang-chūn, lāu-pē a̍h lāu-bú to̍h ē kă liām 1 kù kóng: “ M̄ chai kôaⁿ joa̍h”. gín-á lâng kài-sêng to tùi un-tō͘ teh piàn-hòa khah bô hiah bín-kám, bô chhiūⁿ nî-kí khah tōa--leh, lâng soah piàn kah kiaⁿ kôaⁿ iā kiaⁿ joa̍h. Chit ê kôaⁿ kah joa̍h m̄-nā ē-tàng the̍h lâi hêng-iông thiⁿ-khì, mā ē-sái the̍h lâi kóng ka-tī sin-thé ê kám-kak, joa̍h-thiⁿ, kôaⁿ-thiⁿ, kám-kak kôaⁿ, kám-kak joa̍h, m̄-koh to̍h sī bô leh the̍h lâi kóng mi̍h-kiāⁿ ê un-tō͘ ŏ͘. To̍h chhin-chhiūⁿ kóng, 1 tiáⁿ thng tú chú hó, beh phâng khì pn̄g-toh, nā ū lâng tī hū-kīn, lán chhùi lóng ē hoah kóng: “ Sio--o͘h! Sio--o͘h!” To̍h sī leh kiò lâng ài sè-jī, m̄-thang khì hō͘ sio thng thǹg--tio̍h. Nā chún-kóng khì peng-siuⁿ the̍h peng-kak lâi tēⁿ tī chhiú--ni̍h, sûi to̍h ē kám-kak tio̍h peng-kak léng-ki-ki. Só͘-pái, ài chù-ì, lán leh kóng mi̍h-kiāⁿ ê un-tō͘ bô leh iōng kôaⁿ joa̍h, kan-na ū kóng sio léng, lâng kah thiⁿ-khì chiah ū kóng kôaⁿ, chiah ē kóng joa̍h. Kóng tio̍h sio léng, ū 1 ê chhù-bī ê só͘-chāi, lán bô leh kóng thiⁿ-khì ē sio, m̄-koh lán ū teh kóng thiⁿ-khì ē léng. Góa kám-kak nā sī teh kóng thiⁿ-khì, kôaⁿ kah léng ê thêng-tō͘ sī chha-put-to--ê, m̄-koh 2 khoán lóng pí liâng ê un-tō͘ khah kē. Liâng chha-put-to to̍h sī bē joa̍h, seng-khu sóng-khoài ê thêng-tō͘ án-ne. Tong-jiân lán tâi-gí teh hêng-iông un-tō͘ ê jī-sû bē chió, m̄ sī kan-na thâu-chêng ū kóng--tio̍h-ê niâ. Chhiu-chhìn, sio-lō, o͘-kôaⁿ, hip-joa̍h, tàng, àu-hip chia téng-téng--ê, lóng sī leh kóng bô kâng ê chōng-hóng, ū chhù-bī ê pêng-iú ē-sái koh ka-tī chim-chiok, khe-khó--1-ē. Chóng--sī, un-tō͘ iōng-jī chē-chē khoán, sio léng kôaⁿ joa̍h tio̍h hun-bêng. Án-ne, lán kin-á-ji̍t ê A-lông Sió-sû-tián to̍h siāu-kài kàu chia, chhiáⁿ kok-ūi thiaⁿ-chiòng pêng-iú kè-sio̍k kā goán chi-chhî kah kó͘-lē, ū-êng koh lâi ŏ͘! -- Hosting provided by SoundOn