Філасофскія нататкі

Макс Шэлер. Рэсентымент (Частка 2)

У гэтым выпуску перадачы “Філасофскія нататкі” ксёндз Раман Суша працягвае разважаць пра сувязі паміж людзьмі і сусветам. Што адбываецца, калі парадак любові, пра які гаворка ішла на мінулым тыдні, парушаецца? Калі замест любові — крыўда, замест спачування — пагарда? Нямецкі філосаф Макс Шэлер называў такую з'яву “рэсентыментам”. Гэта асаблівы стан душы, калі чалавек, не маючы магчымасці адкрыта выказаць непрыемныя пачуцці — зайздрасць, крыўду, пачуццё нярэалізаванасці — пачынае ўнутрана іх перапрацоўваць, перажоўваць. Напрыклад, таленавіты чалавек аддаў гады творчасці, але яго ніхто не заўважыў. Іншыя, з сувязямі і грашыма, атрымалі славу. А вось ён маўчыць, ён — знешне спакойны, але ў душы не даруе, злуецца. Пачынае пагарджаць іншымі, мастацтвам, самім сабой. Так у сэрцы нараджаецца рэсентымент — як атрута, што дзейнічае павольна, але дакладна. І таму — атручвае самога сябе.