حفیظ‌ پاکزاد: افغانستان درختی است که ریشۀ آن پوسیده است و برای بازسازی آن باید آموزش و مدرسه را دگرگون کرد

میهمان این هفتۀ «چهره‌ها و گفتگوها»  فرزندی از بامیان است که سوگِ بوداهای سرزمین خود را در دل دارد و اندیشۀ بازآوردن آنان را به خانۀ خود در سر می پروراند. او که از کودکی نخست جهان محدود پیرامون خود را بر بوم ذهن و سپس ذهن خروشان خود را بر برگ کاغذ می‌نشانده، امروز تصویرگری توانا، سرشناس و پُرکار است. حفیظ پاکزاد، که کودکی خود را در روستاهای سرسبز و شادی برانگیزی چون «فیروز بهار» و «گوهرگین» گذرانده و یاد آنها را در ذهن خود جاودانه کرده، می‌گوید «نگران طبیعت» است و همواره به این فکر می‌کند که چگونه در کار نقاشی خود می‌تواند دیگران را متوجۀ ارزش طبیعت سازد. این گفتگو برای نخستین بار در ۳ نوامبر ۲۰۱۸ از رادیو بین‌المللی فرانسه پخش شد و اینک پادکست آن بی کم و کاست در اختیار کاربران تارنمای این رادیو قرار می‌گیرد.

میهمان امروز «چهره‌ها و گفتگوها»، که روزی با دستان کوچک خود گُل‌ها و بناهای پیرامون خود را نقش می‌زد، امروز در فرانسه دیوار کاخ‌ها و شهرها و موزه‌ها را می‌آراید. او که در خانواده‌ای کهن و سرشناس در ولایت بامیان به جهان آمد، از کودکی شیفتۀ نقاشی شد و از همین رو در «صنایع مستظرفه» و سپس «هنرهای زیبا» تحصیل کرد و در هر دو شاگرد ممتاز گردید. حفیظ پاکزاد اینک نقاشی است که از ترکیب نقطه‌های ریز، هزارها و صدهاهزار نقطۀ ریز، دیوارنگاره‌های بزرگ می‌آفریند و از این رو نقاشی نقطه چین، Pixeliste، بشمار می‌آید.

حفیظ پاکزاد، نقاش فرانسویِ افغان تبار، سوگوار بوداهای بامیان است، از آنها به زمان حال سخن می‌گوید و خود را به سبب تخریب آنها را از سوی طالبان «زخم خورده» می‌داند. او تاکید می‌کند که بوداهای طالبان از نگاه زیباشناختی و تاریخی دارای اهمیت بسیارند زیرا این مجمسه‌ها بازتاب «دو تمدن یونانی و شرقی ـ بودائی هستند که به آنها شخصیت و چهره‌ای یگانه می‌بخشد». به گفتۀ او «شکل بوداهای بامیان با آنچه در دیگر کشورها، مانند هند و تایلند و دیگر جاها وجود دارد، کاملاً متفاوت» بود.

حفیظ پاکزاد یادآوری می‌کند که «بر اساس پژوهش‌های انجام گرفته از سوی گروه‌های تحقیقاتی فرانسوی، آمریکائی و ژاپنی، نقاشی‌های ترسیم شده در مغاره‌های پیرامون بوداها حدود هزار و پنج صد سال پیش با رنگ و روغن صورت گرفته، در حالیکه نخستین نقاشی‌های رنگ و روغن غربی به دورۀ رنسانس و بنابراین حدود پنج شش سدۀ پیش باز می‌گردد». او به پیوند میان بوداها و مردم بامیان نیز اشاره دارد و بر اینکه اینان از آنها «با احترام فراوان پرستاری می‌کردند» تاکید می‌کند.

حفیظ پاکزاد که یکی از تابلوهای او به سبک «هیپررئا