فلسفه علم

cheraghprize
فلسفه علم

علم چیست؟ پاسخ این سوال به ظاهر ساده، تعیین کننده‌ی چیزهای سرنوشت‌سازی در دنیای ماست؛ از اینکه چرا باید واکسن بزنیم یا نزنیم یا چرا باید به علم اعتماد کنیم یا نکنیم تا اینکه چرا طالع‌بینی شبه‌علم است و شیادی. پاسخ به این سوال، نسبت ما را با عقلانیت، متافیزیک، تکامل، مه‌بانگ، پزشکی، علوم انسانی، تکنولوژی و حتی توسعه و پیشرفت و مدرنیته هم مشخص می‌کند. از این‌رو «فلسفه‌ی علم» شاید تنها یک شاخه تخصصی برای دانشگاهیان نباشد، بلکه دانشی است که سطوحی از آن برای هر انسانی ضروری است؛ انسانی که می‌خواهد در جهان پر سر و صدای امروز آزموده، اندیشورزانه و عاقلانه زندگی کند. درباره‌ی «علم مدرن» در جامعه‌ی ما بسیار کم گفت‌وگو شده است و این،‌ عدم فهم یا فهمی پریشان و مشوش درباره‌ی علم ایجاد کرده است. این سو تفاهم از یک سو مسیری هموار برای انواع خرافات و شبه علم و نگرش‌های ضدعقلانی حتی در بالاترین سطوح تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز فراهم آورده است؛ از انرژی‌درمانی، طب‌ سنتی تا طالع‌بینی و هومیوپاتی و فال‌گیری و عرفان کوانتومی مولانا. و از سویی دیگر قرائتی پوزتیستی و متعلق به ۷۰ سال پیش از علم، که هر معرفت معتبری را منحصر به علم و آن هم علم تجربی می‌داند و در نگاهی سطحی و پیش‌پاافتاده فلسفه را «فلسفه‌بافی» ترجمه می‌کند و متافیزیک را با جن‌وپری و جادو جنبل یکی دانسته و می‌اندیشد که علم علاوه بر حوزه «هست‌ها» در حوزه «بایدها» هم ابزار یا روش شناختی کافی است. ما در پادکست فلسفه علم تلاش کرده‌ایم گفت‌وگو درباره علم را به عرصه عمومی بیاوریم. چون می‌اندیشیم که آشنایی با مباحث فلسفه علم برای دانشجویان ما، سازمان‌ها و نهادهای ما، حاکمان ما، رسانه‌های ما و دانشگاهیان و اندیشمندان ما بسیار بسیار ضروری است. .در این مسیر امیرحسن موسوی دکترای فلسفه علم و تکنولوژی با پژمان نوروزی همکلام شده و با کارگردانی سیاوش صفاریان‌پور به بیان سرفصلهایی مهم از فلسفه علم می‌پردازند. این پادکست کاری است از بنیاد جایزه چراغ. امیدواریم پادکست فلسفه علم سهم کوچکی در ساختن ایرانی بهتر، که فکر می‌کنیم همان ایران عقلانی‌تر است، داشته باشد. حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای

  1. ۴۱. هوش مصنوعی و بدن‌مندی-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری-بخش دوم

    MAY 31

    ۴۱. هوش مصنوعی و بدن‌مندی-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری-بخش دوم

    اپیزود ۴۱، بخش دوم گفت‌وگو با دکتر ابوطالب صفدری است و آخرین اپیزود از ۳گانه هوش مصنوعی در پادکست فلسفه علم است. ما در اپیزود ۴۱ به سراغ حوزه تخصصی ابوطالب در فلسفه هوش مصنوعی رفتیم که جایی در میان پدیدارشناسی، بدن‌مندی و هوش مصنوعی است. درباره‌ی تمایز انسان و ماشین، ارتباط انسان و ماشین، نقش تجارب بدن‌مند در آگاهی و هوش و همینطور امکان بروز نوعی از آگاهی در هوش مصنوعی گفت‌وگو کردیم. همینطور با ابوطالب درباره مفهمی صحبت کردیم که او خود به ادبیات این حوزه مطالعاتی افزوده است؛ نظریه ای که بر خلاف نظریه های موجود، ریشه ی اعتماد را نه در اطمینان (reliability) که در همدلی (empathy) میداند. او در یکی از مقالات اخیرش، مفهوم Otheroid را پیشنهاد داده است. طبقه ای نوظهور از موجودات که نه چیز هستند مثل میز و صندلی و نه انسان. ربات‌ها و هوش مصنوعی، Otheroid هستند. معرفی مهمان اپیزود: دکتر ابوطالب صفدری کارشناسی مهندسی مکانیک را در دانشگاه تبریز خواند و پس از آن کارشناسی ارشد و دکترای خود را در فلسفه علم در دانشگاه صنعتی شریف به پایان رساند. او در حال حاضر پژوهشگر پسادکترا در دانشگاه برمن آلمان است. حوزۀ پژوهشی او در تقاطع فلسفۀ تکنولوژی و علوم شناختی تعریف شده و مشخصا بر فلسفه و اخلاق هوش مصنوعی و رباتیکز تمرکز دارد. رویکرد او رویکردی پدیدارشناسانه بوده و عمدتاً بر آثار و ایده‌های هوسرل، مرلوپونتی و نوپدیدارشناسانی همچون دریفوس، گالاگر، زاهاوی، نویی و تامپسون متکی است. او عضوی از تیم پژوهشی پروژۀ انسان در مریخ (Humans on Mars) آژانس فضایی اروپا نیز بوده و دست اندرکار توسعۀ یک چهارچوب نو بر اساس ایده های پدیدارشناسانه برای فهم اعتماد در تعامل انسان-ربات / هوش مصنوعی است. صفحه ابوطالب در دانشگاه برمن مقالات ابوطالب اسپانسر این اپیزود پادکست فلسفه علم «میلی‌» است. وبسایت میلی: https://milli.gold/ میلی در اینستاگرام: https://www.instagram.com/milligold_official/ متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است: https://cheraghprize.com/pos/ صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم: https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/ لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    1h 1m
  2. ۴۰. هوش مصنوعی و فلسفه-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری-بخش اول

    MAY 19

    ۴۰. هوش مصنوعی و فلسفه-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری-بخش اول

    اپیزود ۴۰ و ۴۱ پادکست فلسفه علم کماکان به هوش مصنوعی اختصاص دارد و در ادامه اپیزود ۳۹ است که اولین اپیزود اجرای زنده پادکست فلسفه علم بود. ما در اپیزود ۴۰ به مفاهیمی بنیادینی پرداختیم که در اجرای زنده تنها اشاره‌ای مختصر به آن‌ها شده بود؛ مفاهیمی مانند آزمون تورینگ، تکینگی هوش مصنوعی، تعامل انسان و ماشین، هوش مصنوعی قابل اعتماد، زمستان هوش مصنوعی و ۳ دوره تاریخی هوش مصنوعی. در این اپیزود امیرحسن موسوی، پژمان نوروزی و سیاوش صفاریان‌پور میزبان ابوطاب صفدری بودند و با او درباره جنبه های اجتماعی، فلسفی و اخلاقی هوش مصنوعی گفت‌وگو کردند. معرفی مهمان اپیزود: دکتر ابوطالب صفدری کارشناسی مهندسی مکانیک را در دانشگاه تبریز خواند و پس از آن کارشناسی ارشد و دکترای خود را در فلسفه علم در دانشگاه صنعتی شریف به پایان رساند. او در حال حاضر پژوهشگر پسادکترا در دانشگاه برمن آلمان است. حوزۀ پژوهشی او در تقاطع فلسفۀ تکنولوژی و علوم شناختی تعریف شده و مشخصا بر فلسفه و اخلاق هوش مصنوعی و رباتیکز تمرکز دارد. رویکرد او رویکردی پدیدارشناسانه بوده و عمدتاً بر آثار و ایده‌های هوسرل، مرلوپونتی و نوپدیدارشناسانی همچون دریفوس، گالاگر، زاهاوی، نویی و تامپسون متکی است. او عضوی از تیم پژوهشی پروژۀ انسان در مریخ (Humans on Mars) آژانس فضایی اروپا نیز بوده و دست اندرکار توسعۀ یک چهارچوب نو بر اساس ایده های پدیدارشناسانه برای فهم اعتماد در تعامل انسان-ربات / هوش مصنوعی است. صفحه ابوطالب در دانشگاه برمن مقالات ابوطالب اسپانسر این اپیزود پادکست فلسفه علم «میلی‌» است. وبسایت میلی: https://milli.gold/ میلی در اینستاگرام: https://www.instagram.com/milligold_official/ متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است: https://cheraghprize.com/pos/ صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم: https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/ حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    58 min
  3. ۳۹. هوش مصنوعی-اجرای زنده-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری

    MAY 2

    ۳۹. هوش مصنوعی-اجرای زنده-گفت‌وگو با ابوطالب صفدری

    این اپیزود اولین اجرای زنده پادکست فلسفه علم است که اختصاص پیدا کرد به موضوع هوش مصنوعی. رویداد اجرای زنده در پنجم اردیبهشت ۱۴۰۴ در «خانه‌ی کار و دیدار کارمان» برگزار شد و از کتاب تازه منتشر شده ابوطالب صفدری رونمایی شد؛ هوش مصنوعی، فلسفه، اخلاق و جامعه. در این رویداد امیرحسن موسوی، پژمان نوروزی و سیاوش صفاریان‌پور میزبان ابوطاب صفدری بودند تا به بهانه انتشار این کتاب با او درباره جنبه های اجتماعی، فلسفی و اخلاقی هوش مصنوعی گفت‌وگو کنند. همچنین طیف وسیعی از متخصصان و مهمانان، فیلسوف علم، انسان‌شناس، پزشک، جامعه‌شناس، هنرمند و ... در این اجرای زنده همراه ما بودند و به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند. دکتر هادی صمدی، دکتر موسی اکرمی، دکتر حامد وحدتی‌نسب، سروش صحت و دکتر روح‌الله کریمی برخی از مهمانانی بودند که بعد از گفت‌وگو با مهمان اصلی این اپیزود، ابوطالب صفدری، به بیان دیدگاه‌ها یا پرسش‌های خود پرداختند. معرفی مهمان اپیزود: ابوطالب صفدری کارشناسی مهندسی مکانیک در دانشگاه تبریز خوانده است و پس از آن کارشناسی ارشد و دکترای خود را در فلسفه علم در دانشگاه صنعتی شریف به پایان رساند. او در حال حاضر پژوهشگر پسادکترا در دانشگاه برمن آلمان است.حوزۀ پژوهشی او در تقاطع فلسفۀ تکنولوژی و علوم شناختی تعریف شده و مشخصا بر فلسفه و اخلاق هوش مصنوعی و رباتیکز تمرکز دارد. رویکرد او رویکردی پدیدارشناسانه بوده و عمدتاً بر آثار و ایده‌های هوسرل، مرلوپونتی و نوپدیدارشناسانی همچون دریفوس، گالاگر، زاهاوی، نویی و تامپسون متکی است. او عضوی از تیم پژوهشی پروژۀ انسان در مریخ (Humans on Mars) آژانس فضایی اروپا نیز بوده و دست اندرکار توسعۀ یک چهارچوب نو بر اساس ایده های پدیدارشناسانه برای فهم اعتماد در تعامل انسان-ربات / هوش مصنوعی است. صفحه ابوطالب در دانشگاه برمن مقالات ابوطالب اسپانسر این اپیزود پادکست فلسفه علم «میلی‌» است. وبسایت میلی: https://milli.gold/ میلی در اینستاگرام: https://www.instagram.com/milligold_official/ متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است: https://cheraghprize.com/pos/ صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم: https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/ حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    1h 58m
  4. MAR 1

    ۳۸. حقیقت و زیبایی، گفت‌وگو با رامین حیدری فاروقی

    علم و هنر در نگاه اول دو دنیای کاملاً جداگانه به نظر می‌رسند، اما آیا تا به حال به نقاط تلاقی این دو اندیشیده‌اید؟ در اپیزود ۳۸ پادکست فلسفه‌ی علم، به سراغ رابطهٔ علم و هنر رفته‌ایم؛ و درباره این‌ها گفت‌وگو کرده‌ایم که علم و هنر چه نسبتی دارند؟ دانشمند بودن و هنرمندبودن چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارد؟ نسبت حقیقت و زیبایی چیست؟ آیا ما به سراغ نظریه‌ها و مدل‌سازی‌هایی در علم می‌رویم که متقارن و زیبا هستند؟ آیا زیبایی آفریدنی است یا کشف کردنی؟ خود زیبایی چیست؟ آیا فعالیت علمی و فعالیت هنری هر دو روشی برای شناخت است؟ آیا علم و هنر دو نحوه متفاوت از زیستن هستند؟ این‌ها و پرسش‌هایی ازین دست در مرز فلسفه علم و فلسفه هنر قرار دارند و برای گفت‌وگو درباره آن‌ها به سراغ مهمان متفاوتی رفتیم که هنرمند است اما درباره فلسفه هم می‌اندیشد و پژوهش می‌کند.   :معرفی مهمان  در این اپیزود میزبان دکتر رامین حیدری فاروقی هستیم. ایشان مستندساز، کارگردان، نویسنده و تهیه‌کنندهٔ شناخته‌شده‌ی ایرانی هستند​ و مجموعه‌های متعددی از مستند تلویزیونی ایران را کارگردانی کرده‌اند. دکتر حیدری فاروقی همچنین دارای مدرک دکترای فلسفهٔ هنر است​ و سال‌ها در زمینهٔ فرهنگ و هنر پژوهش کرده‌ است. وبسایت شخصی رامین: https://raminfaroughi.com/ لینک مقاله معرفی شده در اپیزود: چگونه جستجو برای زیبایی، پژوهش‌های علمی را به پیش می‌برد؟ https://aeon.co/essays/how-the-search-for-beauty-drives-scientific-enquiry حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک‌ها و روش‌های زیر می‌توانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید: https://cheraghprize.com/donate/ حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است: https://cheraghprize.com/pos/ صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم: https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/ Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    48 min
  5. ۳۷. سیاست‌گذاری تکنولوژی: تاریخ، ایدئولوژی و حکمرانی-گفت‌وگو با امیر ناظمی-بخش دوم

    11/20/2024

    ۳۷. سیاست‌گذاری تکنولوژی: تاریخ، ایدئولوژی و حکمرانی-گفت‌وگو با امیر ناظمی-بخش دوم

    این اپیزود بخش دوم گفت‌وگوی ما با دکتر امیر ناظمی است که به بررسی سیاست‌گذاری تکنولوژی در کشورهای مختلف می‌پردازد. در این گفت‌وگو تاریخ توسعه تکنولوژی در کشورهایی مانند شوروی، آمریکا، کره جنوبی، کشورهای عربی و ژاپن را مرور کرده‌ایم و نقش ایدئولوژی‌ها، مدل‌های حکمرانی و سیاست‌ورزی را در شکل‌دهی به مسیر توسعه تکنولوژی بررسی کرده‌ایم. در ادامه، با مرور نمونه‌های تاریخی و مقایسه آن‌ها با شرایط ایران، به یکی از مهم‌ترین پرسش‌های توسعه پرداخته‌ایم: آیا بازیگران توسعه در ایران امروز «کارگزاران ابتذال شر» هستند یا «کنشگران مرزی»؟ معرفی مهمان: دکتر امیر ناظمی، متخصص و پژوهشگر سیاست‌گذاری تکنولوژی صفحه معرفی مهمان حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک‌ها و روش‌های زیر می‌توانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید: https://cheraghprize.com/donate/ حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm متن‌های پیاده‌سازی‌شده: متن پیاده‌شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در لینک زیر در دسترس است: cheraghprize.com/pos Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    1h 17m
  6. ۳۶. سیاست‌گذاری و مدیریت تکنولوژی-گفت‌وگو با امیر ناظمی

    11/10/2024

    ۳۶. سیاست‌گذاری و مدیریت تکنولوژی-گفت‌وگو با امیر ناظمی

    سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری (Science, Technology and Innovation Policy) موضوعی در حوزه  سیاست گذاری عمومی است که مجموعه تصمیمات و اقدامات دولت و حاکمیت در برخورد به سه موضوع علم، فناوری و نوآوری را که ارکان اصلی توسعه صنعتی و رشد اقتصادی  است، مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. مدیریت تکنولوژی نیز در پاسخ به چگونگی توسعه تکنولوژی در سازمان‌ها شکل می‌گیرد. بحث دربارهٔ این که چرا علم و پژوهش، فناوری و نوآوری موضوعاتی سیاستی هستند، آغاز می‌شود و پس از چالش دربارهٔ چیستی سیاست علم، فناوری و نوآوری و چگونگی سیاست‌گذاری در این حوزه، با بحث دربارهٔ نحوه ارزیابی این سیاست‌ها ادامه می‌یابد. در این قسمت از پادکست فلسفه علم، با دکتر امیر ناظمی، پژوهشگر سیاست‌گذاری تکنولوژی و معاون سابق وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، به گفتگو می‌نشینیم. امیر با تجربه‌ای که در هر سه بخش خصوصی، دولتی و دانشگاهی دارد، روایت دست اولی از ماجرای سیاست‌گذاری و مدیریت تکنولوژی و ارتباط آن با موضوعات اجتماعی و سیاسی در ایران معاصر ارائه می‌دهد. با امیر درباره ارتباط سیاست‌گذاری تکنولوژی و فلسفه‌های سیاسی-اجتماعی و مدل حکمرانی گفت‌وگو کرده‌ایم و به بررسی تجربه شوروی و آمریکا و تفاوت‌هایی که منجر به طی دو مسیر متفاوت شد، پرداخته‌ایم. دو مسیر متفاوت شاید برای بشریت. صفحه معرفی مهمان: https://paynevesht.ir/author/32 حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک‌ها و روش‌های زیر می‌توانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید: https://cheraghprize.com/donate/   شماره کارت جهت حمایت مالی: 6219 8619 3919 9880 حساب پی‌پل و وایز برای پرداخت‌های خارج از ایران: PayPal: amir_starshine@yahoo.com Wise: @seyedamirhassanm متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است: https://cheraghprize.com/pos/ Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    1h 8m
  7. ۳۵. در نقدِ تفکر نقّادانه، گفت‌وگو با حامد صفایی‌پور

    10/20/2024

    ۳۵. در نقدِ تفکر نقّادانه، گفت‌وگو با حامد صفایی‌پور

    همه ما در معرض تصمیم‌های سرنوشت‌سازیم. وقتی مریض می‌شویم باید تصمیم بگیریم که پیش پزشک برویم یا یک انرژی درمان‌گر. در زمان انتخابات باید تصمیم بگیریم رای دهیم یا ندهیم یا مثلا اگر در سازمانی مدیر باشیم باید تصمیم بگیریم و بعضی وقت‌ها این تصمیمات پیامدهای وسیعی برای خودمان یا سازمان‌مان دارد. در جهان پر سرصدای امروز و پر از صداها و اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها که هر یک سعی دارند اثری بر باورها، نگرش‌ها، شناخت‌ها، علایق و رفتارهای ما بگذارند و به آن‌ها شکل و جهت دهند، آیا فراشناختی وجود دارد؟ آیا ابزاری وجود دارد که ورای هر یک از این تصمیمات که هر کدامشان در یک حوزه تخصصی است، تصمیمات ما را خردمندانه‌تر کند و باورهای ما را عقلانی‌تر؟ آیا نحوه فکر کردن و استدلال کردن هم یک مهارت است که نیاز به آموزش و تمرین دارد؟ این موضوعی بود که درباره آن با دکتر حامد صفایی‌پور در اپیزود ۳۴ و ۳۵ پادکست فلسفه علم گفت‌وگو کردیم. اپیزود ۳۵ بخش دوم گفت‌وگو با دکتر حامد صفایی‌پور و بیشتر به جنبه‌های نظری تفکر نقادانه یا به عبارت دقیق‌تر «سنجش‌گرایانه اندیشیدن» تمرکز دارد و با حامد در این‌باره گفت‌وگو می‌کنیم که چرا تفکر نقادانه؟ نسخه ایرانی تفکر نقادانه چه عارضه‌هایی داشته است؟ و تفکر نقادانه با چه فضایلی باید همراه شود تا ما را تبدیل به ماشین مغالطه‌یاب نکند؟معرفی میهمان برنامه:حامد صفایی‌پور، دانش‌آموخته دکترای فلسفه علم در دانشگاه تربیت مدرس است. حامد بیشتر از ۱۰ سال است که مشغول آموزش و پژوهش در تفکر نقادانه است و موسسه «تیزفکری» را بنیان گذاشته است. او به همراه همکارانش، دوره‌ها و کارگاه‌های متعددی در حوزه مهارت‌های نرم برای سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی برگزار می‌کنند. سایت موسسه تیزفکری: https://tizfekri.com/ حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: لینک حمایت مالی: حمایت از پادکست فلسفه علم شماره کارت: 6219861939199880 حساب‌های خارجی: PayPal: https://www.paypal.me/AmmousavyWise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm متن‌های پیاده‌سازی‌شده: متن پیاده‌شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در لینک زیر در دسترس است: cheraghprize.com/pos Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    43 min
  8. ۳۴. ده فرمان از تفکر نقّادانه-گفت‌وگو با حامد صفایی‌پور

    10/01/2024

    ۳۴. ده فرمان از تفکر نقّادانه-گفت‌وگو با حامد صفایی‌پور

    همه ما در معرض تصمیم‌های سرنوشت‌سازیم. وقتی مریض می‌شویم باید تصمیم بگیریم که پیش پزشک برویم یا یک انرژی درمان‌گر. در زمان انتخابات باید تصمیم بگیریم رای دهیم یا ندهیم یا مثلا اگر در سازمانی مدیر باشیم باید تصمیم بگیریم و بعضی وقت‌ها این تصمیمات پیامدهای وسیعی برای خودمان یا سازمان‌مان دارد. در جهان پر سرصدای امروز و پر از صداها و اطلاعات در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها که هر یک سعی دارند اثری بر باورها، نگرش‌ها، شناخت‌ها، علایق و رفتارهای ما بگذارند و به آن‌ها شکل و جهت دهند، آیا فراشناختی وجود دارد؟ آیا ابزاری وجود دارد که ورای هر یک از این تصمیمات که هر کدامشان در یک حوزه تخصصی است، تصمیمات ما را خردمندانه‌تر کند و باورهای ما را عقلانی‌تر؟ آیا نحوه فکر کردن و استدلال کردن هم یک مهارت است که نیاز به آموزش و تمرین دارد؟ این موضوعی بود که درباره آن با دکتر حامد صفایی‌پور در اپیزود ۳۴ و ۳۵ پادکست فلسفه علم گفت‌وگو کردیم. اپیزود ۳۴ بیشتر به جنبه‌های عملی‌تر تفکر نقادانه یا به عبارت دقیق‌تر «سنجش‌گرایانه اندیشیدن» تمرکز دارد و حامد از ۱۰ مهارت کلیدی آن می‌گوید؛ ۱۰ فرمان که می‌توانیم آن‌ها را در موقعیت‌های واقعی بکار گیریم. معرفی میهمان برنامه:حامد صفایی‌پور، دانش‌آموخته دکترای فلسفه علم در دانشگاه تربیت مدرس است. حامد بیشتر از ۱۰ سال است که مشغول آموزش و پژوهش در تفکر نقادانه است و موسسه «تیزفکری» را بنیان گذاشته است. او به همراه همکارانش، دوره‌ها و کارگاه‌های متعددی در حوزه مهارت‌های نرم برای سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی برگزار می‌کنند. سایت موسسه تیزفکری: https://tizfekri.com/ حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک‌ها و روش‌های زیر می‌توانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید: https://cheraghprize.com/donate/   شماره کارت جهت حمایت مالی: 6219861939199880 حساب پی‌پل و وایز برای پرداخت‌های خارج از ایران: PayPal: https://www.paypal.me/Ammousavy Wise: https://wise.com/pay/me/seyedamirhassanm Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

    1h 27m
4.9
out of 5
14 Ratings

About

علم چیست؟ پاسخ این سوال به ظاهر ساده، تعیین کننده‌ی چیزهای سرنوشت‌سازی در دنیای ماست؛ از اینکه چرا باید واکسن بزنیم یا نزنیم یا چرا باید به علم اعتماد کنیم یا نکنیم تا اینکه چرا طالع‌بینی شبه‌علم است و شیادی. پاسخ به این سوال، نسبت ما را با عقلانیت، متافیزیک، تکامل، مه‌بانگ، پزشکی، علوم انسانی، تکنولوژی و حتی توسعه و پیشرفت و مدرنیته هم مشخص می‌کند. از این‌رو «فلسفه‌ی علم» شاید تنها یک شاخه تخصصی برای دانشگاهیان نباشد، بلکه دانشی است که سطوحی از آن برای هر انسانی ضروری است؛ انسانی که می‌خواهد در جهان پر سر و صدای امروز آزموده، اندیشورزانه و عاقلانه زندگی کند. درباره‌ی «علم مدرن» در جامعه‌ی ما بسیار کم گفت‌وگو شده است و این،‌ عدم فهم یا فهمی پریشان و مشوش درباره‌ی علم ایجاد کرده است. این سو تفاهم از یک سو مسیری هموار برای انواع خرافات و شبه علم و نگرش‌های ضدعقلانی حتی در بالاترین سطوح تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز فراهم آورده است؛ از انرژی‌درمانی، طب‌ سنتی تا طالع‌بینی و هومیوپاتی و فال‌گیری و عرفان کوانتومی مولانا. و از سویی دیگر قرائتی پوزتیستی و متعلق به ۷۰ سال پیش از علم، که هر معرفت معتبری را منحصر به علم و آن هم علم تجربی می‌داند و در نگاهی سطحی و پیش‌پاافتاده فلسفه را «فلسفه‌بافی» ترجمه می‌کند و متافیزیک را با جن‌وپری و جادو جنبل یکی دانسته و می‌اندیشد که علم علاوه بر حوزه «هست‌ها» در حوزه «بایدها» هم ابزار یا روش شناختی کافی است. ما در پادکست فلسفه علم تلاش کرده‌ایم گفت‌وگو درباره علم را به عرصه عمومی بیاوریم. چون می‌اندیشیم که آشنایی با مباحث فلسفه علم برای دانشجویان ما، سازمان‌ها و نهادهای ما، حاکمان ما، رسانه‌های ما و دانشگاهیان و اندیشمندان ما بسیار بسیار ضروری است. .در این مسیر امیرحسن موسوی دکترای فلسفه علم و تکنولوژی با پژمان نوروزی همکلام شده و با کارگردانی سیاوش صفاریان‌پور به بیان سرفصلهایی مهم از فلسفه علم می‌پردازند. این پادکست کاری است از بنیاد جایزه چراغ. امیدواریم پادکست فلسفه علم سهم کوچکی در ساختن ایرانی بهتر، که فکر می‌کنیم همان ایران عقلانی‌تر است، داشته باشد. حمایت مالی از پادکست: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اما اگر علاقه دارید به ارتقای کیفیت و ادامه تولید این پادکست کمک کنید، از روش‌های زیر می‌توانید ما را حمایت کنید: حمایت مالی: پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای

You Might Also Like

To listen to explicit episodes, sign in.

Stay up to date with this show

Sign in or sign up to follow shows, save episodes, and get the latest updates.

Select a country or region

Africa, Middle East, and India

Asia Pacific

Europe

Latin America and the Caribbean

The United States and Canada