فلسفه علم cheraghprize
-
- Science
-
علم چیست؟ پاسخ این سوال به ظاهر ساده، تعیین کنندهی چیزهای سرنوشتسازی در دنیای ماست؛ از اینکه چرا باید واکسن بزنیم یا نزنیم یا چرا باید به علم اعتماد کنیم یا نکنیم تا اینکه چرا طالعبینی شبهعلم است و شیادی. پاسخ به این سوال، نسبت ما را با عقلانیت، متافیزیک، تکامل، مهبانگ، پزشکی، علوم انسانی، تکنولوژی و حتی توسعه و پیشرفت و مدرنیته هم مشخص میکند. از اینرو «فلسفهی علم» شاید تنها یک شاخه تخصصی برای دانشگاهیان نباشد، بلکه دانشی است که سطوحی از آن برای هر انسانی ضروری است؛ انسانی که میخواهد در جهان پر سر و صدای امروز آزموده، اندیشورزانه و عاقلانه زندگی کند.دربارهی «علم مدرن» در جامعهی ما بسیار کم گفتوگو شده است و این، عدم فهم یا فهمی پریشان و مشوش دربارهی علم ایجاد کرده است. این سو تفاهم از یک سو مسیری هموار برای انواع خرافات و شبه علم و نگرشهای ضدعقلانی حتی در بالاترین سطوح تصمیمگیر و تصمیمساز فراهم آورده است؛ از انرژیدرمانی، طب سنتی تا طالعبینی و هومیوپاتی و فالگیری و عرفان کوانتومی مولانا. و از سویی دیگر قرائتی پوزتیستی و متعلق به 70 سال پیش از علم، که هر معرفت معتبری را منحصر به علم و آن هم علم تجربی میداند و در نگاهی سطحی و پیشپاافتاده فلسفه را «فلسفهبافی» ترجمه میکند و متافیزیک را با جنوپری و جادو جنبل یکی دانسته و میاندیشد که علم علاوه بر حوزه «هستها» در حوزه «بایدها» هم ابزار یا روش شناختی کافی است.ما در پادکست فلسفه علم تلاش کردهایم گفتوگو درباره علم را به عرصه عمومی بیاوریم. چون میاندیشیم که آشنایی با مباحث فلسفه علم برای دانشجویان ما، سازمانها و نهادهای ما، حاکمان ما، رسانههای ما و دانشگاهیان و اندیشمندان ما بسیار بسیار ضروری است..در این مسیر امیرحسن موسوی دانش آموخته فلسفه علم و تکنولوژی با پژمان نوروزی همکلام شده و با کارگردانی سیاوش صفاریانپور به بیان سرفصلهایی مهم از فلسفه علم میپردازند. این پادکست کاری است از بنیاد جایزه چراغ.امیدواریم پادکست فلسفه علم سهم کوچکی در ساختن ایرانی بهتر، که فکر میکنیم همان ایران عقلانیتر است، داشته باشد.حمایت مالی:پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسسولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینک زیر میتوانید از پادکست فلسفه علم حمایت مالی کنید.:https://cheraghprize.com/donate/متن پیاده شده اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:https://cheraghprize.com/pos/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
-
۳۱. فلسفه آزمایشگاهی درباره نسبیانگاری اخلاقی چه میگوید؟ گفتوگو با حسین شیخرضایی، بخش دوم
اپیزود ۳۱ پادکست فلسفه علم، بخش دومِ گفتوگو با دکتر حسین شیخرضایی درباره نسبیانگاری (Relativism) است. در این اپیزود مشخصاً درباره نسبیانگاری در اخلاق گفتوگو میکنیم؛ دلایل له و علیه آن تشریح میشود و نهایتاً مهمان برنامه از گونهای نسبیانگاری در فرااخلاق (Metaethics) دفاع میکند. او توضیح میدهد که در این چارچوب فلسفی چطور «اختلاف نظر» تبیین میشود و نتایج مطالعات تجربی در فلسفه آزمایشگاهی که درباره نسبیانگاری و مطلقانگاری انجام شده است، چه میگویند. در پایان این پرسش را از حسین میپرسیم اگر ما در اخلاق نسبیانگار باشیم بیشتر احتمال دارد دیگرانِ «غیرخودی» را بپذیریم؟ یا به عبارتی آیا نسبیانگاری ارتباطی با رواداری و تحمل دیگران دارد؟
در اپیزودهای ۳۰ و ۳۱ سیاوش صفاریانپور، پژمان نوروزی و امیرحسن موسوی با حسین شیخرضایی درباره نسبیانگاری، مطلقانگاری و ورای آن گفتوگو کردهاند.
معرفی مهمان:
حسین شیخرضایى دانش آموخته مهندسی برق در مقطع کارشناسی و فلسفه علم در مقطع کارشناسیارشد از دانشگاه صنعتی شریف است و دکتراى فلسفه خود را در سال ۱۳۸۵ از دانشگاه دورهام گرفته است. او هماکنون استاد و پژوهشگر در حوزههای فلسفه علم، مطالعات علم و فلسفه ذهن، عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، مدیر مسئول نشر کرگدن و مؤسس مدرسه تردید است. از جمله کتابهای او: آشنایی با فلسفه علم (هرمس، ۱۳۹۱)، آشنایی با فلسفه ذهن (هرمس، ۱۳۹۱)، علمورزی در حلقه کندوکاو (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۹۴). این ترجمهها هم از او منتشر شده است: فلسفه ذهن، یک راهنمای مقدماتی (صراط، ۱۳۸۸)، علم، جامعه، اخلاق: جستارهایی در ابعاد اجتماعی و اخلاقی علم (مینوی خرد، ۱۳۹۱)، رشد شناختی (دانشپرور، ۱۳۹۴)، مقدمهای فلسفی بر علوم شناختی (نشر نو، ۱۳۹۷).
لینک ویدیوی معرفی شده در اپیزود:
https://www.aparat.com/v/v33lb3o
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
شماره کارت جهت حمایت مالی:
6219 8619 3919 9880
متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:
https://cheraghprize.com/pos/
صفحه اینستاگرام پادکست فلسفه علم:
https://www.instagram.com/philosophyofsciencee/
اسپانسر این اپیزود «ویپاد»؛ ترابانک پاسارگاد است.
وبسایت ویپاد:
https://trc.metrix.ir/bcyyja/
حساب اینستاگرام ویپاد:
https://www.instagram.com/wepod_ir/?hl=en
Hosted on -
۳۰. نسبیانگاری-گفتوگو با حسین شیخرضایی، بخش اول
بیشترِ فیلسوفان (دستکم در سنت تحلیلی)، مخالف سرسخت نسبیانگاری هستند. آنها بر این باورند که چنانچه اینطور فکر کنیم که حقیقت نسبی است و خارج از چارچوبها، منظرها، جوامع و فرهنگها حقیقت مطلقی وجود ندارد، اساساً مفاهیمی مانند امر اخلاقی، واقعیت علمی، فلسفهورزی و حتی گفتوگو برای نیل به حقیقت، بخش بزرگی از معنای خود را از دست خواهد داد. در اپیزود ۱۳ پادکست فلسفه علم و در گفتوگو با دکتر امیر صائمی به تفصیل درباره این نوع دیدگاه گفتوگو کردیم.
اما دکتر حسین شیخرضایی فیلسوف علمیست که اینطور نمیاندیشد.
اپیزود ۳۰ و ۳۱ پادکست فلسفه علم درباره نسبیانگاری است. دکتر حسین شیخ رضایی، پژوهشگر فلسفه علم، عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، مؤسس مدرسه تردید و مدیر مسئول انتشارات کرگدن بر خلاف بسیاری از فیلسوفان سنت تحلیلی فهم همدلانهتری از نسبیانگاری دارد. در این دو اپیزود سیاوش صفاریانپور، پژمان نوروزی و امیرحسن موسوی با حسین شیخرضایی درباره نسبیانگاری، مطلقانگاری و ورای آن گفتوگو کردهاند و از او پرسیدهاند آیا نسبیانگاری بستری برای توجیه اعمال حکومتهای خودکامه نیست؟
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
شماره کارت جهت حمایت مالی:
6219 8619 3919 9880
متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:
https://cheraghprize.com/pos/
اسپانسر این اپیزود «ویپاد»؛ ترابانک پاسارگاد است.
وبسایت ویپاد:
https://trc.metrix.ir/bcyyja/
حساب اینستاگرام ویپاد:
https://www.instagram.com/wepod_ir/?hl=en
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information. -
۲۹. چرا تاریخ اینقدر بنیادین است؟ گفت وگو با امیرمحمد گمینی
اپیزود ۲۹ پادکست فلسفه علم گفتوگویی با دکتر امیرمحمد گمینی درباره تاریخ علم است. دکتر گمینی عضو هیئت علمی پژوهشکدهی تاریخ علم دانشگاه تهران است و فارغالتحصیل دکترای تاریخ و فلسفه علم از مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
در این اپیزود به این پرسشها پرداختهایم که چرا تاریخ نقشی چنین بنیادین در فهم اندیشهها، دانشها و ایدئولوژیها دارد، چه بدفهمیهایی از تاریخ در میان ما رایج است و چطور روایتهای تاریخی هویت امروز ما را شکل میدهند.
صفحه مهمان برنامه در دانشگاه تهران برای معرفی دقیقتر:
https://rtis2.ut.ac.ir/cv/amirgamini
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
متن پیاده شده بیشتر اپیزودهای پادکست فلسفه علم در آدرس زیر در دسترس است:
https://cheraghprize.com/pos/
اسپانسر این اپیزود «ویپاد»؛ ترابانک پاسارگاد است.
وبسایت ویپاد:
https://trc.metrix.ir/bcyyja/
حساب اینستاگرام ویپاد:
https://www.instagram.com/wepod_ir/?hl=en
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information. -
۲۸+. مروری بر بازخوردها و انتقادها به سهگانه فلسفه روانپزشکی
اپیزود ۲۸ پلاس پادکست فلسفه علم است مروریست بر بازخوردها، پرسشها و انتقادهایی بر ۳ اپیزود ۲۶، ۲۷ و ۲۸، «کاوشی در بیماری و درمانهای روان».
بعد از انتشار ۳گانه مذکور که گفت وگویی بود با حامد طباطبایی در حوزه فلسفه روانپزشکی، شنوندگان محترم پادکست فلسفه علم بازخوردهای فراوانی دادند که به دلیل اهمیت موضوع تصمیم گرفتیم یک اپیزود مستقل و اضافی منتشر کنیم و به مرور این بازخورها بپردازیم. در این اپیزود دکتر امیرحسن موسوی و دکتر حامد طباطبایی
به بعضی از مهمترین پرسش ها و بازخوردها میپردازند، پاسخهایی مطرح کرده و کتابها و مقالاتی در موضوعات مرتبط معرفی میکنند.
فهرست کامل منابع معرفی شده در این اپیزود، کتابها و مقالات، در لینک زیر در دسترس است:
https://cheraghprize.com/%d9%81%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa-%d9%85%d9%86%d8%a7%d8%a8%d8%b9-%d9%85%d8%b9%d8%b1%d9%81%db%8c-%d8%b4%d8%af%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%be%db%8c%d8%b2%d9%88%d8%af-28-%d9%be%d8%a7%d8%af%da%a9%d8%b3/
صفحه مهمان برنامه در دانشگاه کمبریج برای معرفی دقیقتر:
https://www.hps.cam.ac.uk/directory/tabatabaeighomi
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information. -
۲۸. «از جادو تا دارو؛ بخش سوم گفتوگو با حامد طباطبایی، از سه گانه «کاوشی در بیماری و درمانهای روان
اپیزود ۲۸ پادکست فلسفه علم، بخش سوم و پایانی از گفتوگوهای ۳گانه با دکتر حامد طباطبایی است.
حامد طباطبایی استاد فلسفه روانپزشکی در دانشگاه کینگز کالج لندن است.
در ۳ اپیزود ۲۶، ۲۷ و ۲۸ با حامد درباره چالش تعریف و تشخیص بیماریهای روان، جنبشهای ضدروانپزشکی و چرایی ظهور فلسفه رواندرمانی، رفتار درمانی شناختی (CBT)، درمانهای روانکاوانه و فروید، روانشناسیهای عامیانه و زرد، خودیاری و توسعه فردی و از همه مهمتر چالشهای پزشکی مبتنی بر شواهد در روانپزشکی گفتوگو کردیم.
مشخصا در اپیزود ۲۸ به چالشهای پژوهش بالینی در داروهای روان، بررسی نظریههای مبتنی بر ارتباط اختلال روان با تغییرات شیمیایی در مغز و چالشهای اخلاقی مواجهه با درمانهای غیرعلمی از قبیل جنگیری و جادوگری می پردازیم و در نهایت این پرسش را مطرح میکنیم که آیا همه چیز را باید به اتاق تراپیست یا درمان برد؟
ما بر این باوریم شنیدن این ۳ اپیزود از پادکست فلسفه علم تنها برای علاقهمندان به موضوعات فلسفی نیست؛ بلکه برای هر کسی است که دغدغه سلامت روان و ارتقای بهزیستی و شادکامی خودش، عزیزان و جامعه خود را دارد.
صفحه مهمان برنامه در دانشگاه کمبریج برای معرفی دقیقتر:
https://www.hps.cam.ac.uk/directory/tabatabaeighomi
آدرس پادکست ادبی حامد طباطبایی، عرصه سیمرغ:
https://castbox.fm/va/4841743
لینک کتاب معرفی شده در اپیزود:
https://joannamoncrieff.com/2020/10/06/how-little-we-really-know-about-psychiatric-drugs/
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information. -
۲۷. «فروید در اتاق تاریک؛ بخش دوم گفتوگو با حامد طباطبایی، از سه گانه «کاوشی در بیماری و درمانهای روان
اپیزود ۲۷ پادکست فلسفه علم، بخش دوم از گفتوگوهای ۳گانه با دکتر حامد طباطبایی است.
حامد طباطبایی استاد فلسفه روانپزشکی در دانشگاه کینگز کالج لندن است.
در ۳ اپیزود ۲۶، ۲۷ و ۲۸ با حامد درباره چالش تعریف و تشخیص بیماریهای روان، جنبشهای ضدروانپزشکی و چرایی ظهور فلسفه رواندرمانی، رفتار درمانی شناختی (CBT)، درمانهای روانکاوانه و فروید، روانشناسیهای عامیانه و زرد، خودیاری و توسعه فردی و از همه مهمتر چالشهای پزشکی مبتنی بر شواهد در روانپزشکی گفتوگو کردیم.
مشخصا در اپیزود ۲۷ از درمانهای معتبر و علمی چون CBT میگوییم و چرایی نامعتبر بودن روشهای روانکاوانه فرویدی در رواندرمانی امروز. همینطور درباره روشهای تشخیص روانشناسی زرد گفتوگو میکنیم و بحران تکرارپذیری در روانشناسی و روانپزشکی آکادمیک.
ما بر این باوریم شنیدن این ۳ اپیزود از پادکست فلسفه علم تنها برای علاقهمندان به موضوعات فلسفی نیست؛ بلکه برای هر کسی است که دغدغه سلامت روان و ارتقای بهزیستی و شادکامی خودش، عزیزان و جامعه خود را دارد.
صفحه مهمان برنامه در دانشگاه کمبریج برای معرفی دقیقتر:
https://www.hps.cam.ac.uk/directory/tabatabaeighomi
آدرس پادکست ادبی حامد طباطبایی، عرصه سیمرغ:
https://castbox.fm/va/4841743
لینک مقاله معرفی شده در اپیزود:
https://www.psychologicalscience.org/observer/the-10-commandments-of-helping-students-distinguish-science-from-pseudoscience-in-psychology
حمایت مالی:
پادکست فلسفه علم رایگان است و شنوندگان هیچ مسئولیت اخلاقی، قانونی یا عرفی برای پرداخت هزینه ندارند. اگر خواستید لطف کنید و به ارتقای کیفیت و بقای این پادکست کمک کنید، از لینکها و روشهای زیر میتوانید حامی مالی پادکست فلسفه علم باشید:
https://cheraghprize.com/donate/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.